Włoska transawangarda
Sandro Chia – duże obrazy w stylu włoskiego baroku (dużo kształtów, dynamizmu)
· Dwaj malarze przy pracy – po barokowemu umięśnieni malarze; przed nimi jakby oraz, który malują, choć nie wiadomo czy to płótno czy matura, która jest inspiracją (nie wiadomo gdzie przebiega granica między sztuką a naturą)
- przyroda – odniesienie do wczesnej fazy kubizmu, futuryzmu
- ironia – bowiem jeden z malarzy siedzi na podpiłowanym krześle
▪ czasem także odwoływał się do pewnych mitów, ale raczej nieokreślonych (jak np. płonąca osoba skacząca do wody w jakiejś jaskimi)
▪ charakterystyczny motyw silnego mężczyzny atakującego nożem kobietę (czasem też postać dziecka – niekiedy w pozie obrońcy – boksera)
- ten sam motyw niekiedy w formie zupełnie odrealnionej – kobieta z hełmem, ub drewnianą tarczą zamiast głowy.
Enzo Cucchi – odwoływał się do malarstwa materii
1983 – Artur Rimbaud w Hanowerze (?) – znaczna część obrazu wyłożona blachą; we wgniecieniach elementy malarstwa realistycznego
1983 – Roma Morta – nawiązanie być może do rzymskich katakumb (na ścianach smugi jak po pożarze, ślady jakiegoś pisma – wszystko to sugestie pobudzające do myślenia); konkretyzacja treści dzieła jest jednak niemożliwa
- nawiązanie do abstrakcji niegeometrycznej, np. ściekająca farba – ale wzbogacenie o elementy sprowadzające prace do wymiaru przedstawiającego
▪ częstym motywem wykorzystywanym przez niego – Dzbany – wypełniają szczelnie całe płótno, lub tworzą ujęcie (np. statek z dzbanami płynący po czerwonym morzu)
→ wciągnięcie odbiorcy w grę ze znaczeniami, stymulowanie jego wyobraźni
- w 2 poł. lat 80. nawiązuje do sztuki Indian (ale treść i znaczenie obrazów to same)
Mimo Paladino – wykorzystywał przedmioty znalezione, np. obraz wykorzystujący strukturę, ramę kredensu
▪ motywy nakierowujące skojarzenia z Ukrzyżowaniem (choć nigdy nie przedstawia Chrystusa)
▪ motyw maski, włóczni – jakby naczynia do nabierania o wyciągniętych kształtach, np.
Obraz sprzed 20 lat –
Kordoba – elementy przywodzące na myśl kubizm, Picassa, motywy afrykańskie..
- treść – to zwykle trudny do sprecyzowania dramat, nieszczęście...
1984 – charakterystyczny motyw krzyż i maski
Pijany poeta – przemieszanie elementów z różnych kultur; pojawia się też kieliszek malowany w manierze Picassa czy Braqua z fazy prekubistycznej
- treść – często problem przenikania się tego co ludzkie i zwierzęce → mity, wierzenia totemiczne
- poł. lat 80. – zaczyna tworzyć wykorzystując schemat pewnych elementów, które komponował na wystawie (chciał zatrzeć granicę pomiędzy malarstwem, płaskorzeźbą i rzeźba, poprzez aranżację przestrzeni za pomocą elementów rzeźbiarskich (tendencja do teraz obowiązująca w wystawiennictwie)
NEWE WILDE MALEREI ~ niemiecka wersa postmodernizmu
× odniesienie do tego co elementarne, pierwotne
× nawiązanie do ekspresjonizmu niemieckiego – swoisty sprzeciw artystów wobec tendencji odchodzenia od tradycji narodowych (sprzeciw wobec dominującej mody na sztukę nowojorską)
A. R. Peck – artysta urodzony w NRD, ale tworzył w RFN; nawiązywał do sztuki prymitywnej (~ malarstwo jaskiniowe)
- pokrywał płaszczyznę gęstym, nieprzedstawiającym wzorem, na tym umieszczał uproszczoną sylwetkę ludzką i jakieś symbole
- mocno przywiązany do trzech barw – biel, czerń i czerwień
- lata 80. – wypełnianie płaszczyzny uproszczonymi postaciami ludzkimi i znakami symbolicznymi (swoiste horror vacui, albo współczesne graffiti na murach)
- nie tyle cytował jakieś prace co przenosił style z przeszłości
- tworzył prace zarówno przedstawiające jak i abstrakcyjne
Anzelm Kiefer – urodzony w 1945; najważniejszy członek nurtu Newe Wilde Malerei
- działa od końca lat 60. – performance, sztuka konceptualna
- w jego sztuce silne odniesienia do tradycji niemieckiej, zwłaszcza nazizmu.
1969 – seria dokumentowanych fotograficznie działań „Okupacje”; jeździł do krajów okupowanych i tam fotografował się w geście Heil Hitler
- powiązania z niemiecką przeszłością – zwłaszcza z czynnościami okrucieństw dokonywanych w czasie II WŚ
- od pocz. lat 70. uprawiał malarstwo – bardzo grubo nakładana farba; obraz oddziaływał jako konkret (poprzez grubość materii malarskiej)
- chętnie z farbą łączył ziemię, włosy, słomę – oprócz pędzla i szpachli stosował siekierę i przypalania (powiązania z niemiecką przeszłością – zwłaszcza z czynnościami okrucieństw dokonywanych w czasie II WŚ raz jeszcze)
- bardzo niezwykła sprawność malarska: funkcja przedstawiająca oraz prezentacja materiałów
od 1981 cykl prac inspirowanych architekturą nazizmu (zwł. Alberta Speera) – przedstawienia holi i dziedzińców z fotomontażem ognia, włosów (uwzględnienie różnych aspektów sztuki nazistowskiej)
▪ krytycy zarzucali mu zbyt naiwny stosunek do problematyki; podejrzenia, że może wcale nie krytykował nazizmu, ale może afirmował?
- prace nawiązujące do historii germańskiej i różnych mitów:
1976 – Varus – to dowódca rzymski pokonany przez Germanów w lesie Teutoburskim w IX w. n.e. ; wypisał na obrazie nazwiska intelektualistów niemieckich, którzy popierali faszystowską ideologię (powiązanie dalekiej przeszłości i tej bliższej)
- las przedstawiony niemal jak katedra gotycka
- wniosek, że nazizm, to nie przypadek w tradycji niemieckiej
1981 – Małgorzata – może Małgorzata z Fausta?
- odniesienia do tragedii Żydów w czasie II WŚ i ogółem nawiązanie do kultury śmierci
- użycie słomy przyklejonej do obrazu
1985 – 89 – Kraina dwóch rzek – dwa duże, stalowe regały z użytymi księgami; strony wykonane z ołowiu lub metalu. Pomiędzy strony włożone różne przedmioty – zdjęcia, teksty…
- odniesienie się do kultury dwóch rzek i wpływu na kulturę europejską → summa europejskiej kultury
- także cenił sobie procesualność dzieła, bo zachodzą różne reakcje między tymi przedmiotami (tak jak artyści awangardowi i używane przez nich przedmioty oznaczające upływ czasu)
× w swojej twórczości przekracza nurt Newe Wilde Malerei
George Baselitz – rozpoczynał twórczość w latach 60. (wówczas uważany za trochę anachronicznego malarza nawiązującego do ekspresjonizmu )
- zwykle malował akty: 1976 – Elke
▪ 2 poł. lat 70. zaczął stosować zabieg zawieszania obrazów do góry nogami:
1983 – postać rodem z Mucha (może dziecko?) – wszystko odwrotnie pokazane; pytany dlaczego różnie odpowiadał: że stosuje to jako zwyczajowy zabieg mający na celu sprawdzenie harmonii barw w obrazie; lub w celu wywołania prowokacji, ironii
- przez długi okres twórczości nie ulegały zmianie motywy jak i sposób jego malowania
człowiek ze skrzyżowanymi rękoma (jedną z nich w dziwny sposób trzyma drugą głowę)
- zajmował się też wykonywaniem akwarel i rzeźb (estetycznie bardzo podobne postacie jak z malarstwa; dodatkowo pozostawiał wyraźne ślady dłuta i siekiery)
Jörg Immendorff – przemieszanie różnorodnych elementów z historii faszystowskich Niemiec i jemu współczesnych
1984 - Cafe Deutschland – fragment czołgów, tancerki w skąpych strojach, fragmenty kawiarni…
STANY ZJEDNOCZONE - NEW WILDE PAINTING
Kive Harring – rozpoczyna jako grafficiarz ( w ogóle ówczesna sztuka mocno odnosiła się do graffiti)
- wykorzystywał też video – performance
- swoje graffiti wykonywał na stacjach metra; wydzielał fragmenty ściany, a wydzieloną część pokrywał różnorodnymi elementami (horror vacui)
- początkowo wykonywał swoje prace ciemną kredą
- wykonywane obiekty – ludzie, zwierzęta, urządzenia techniczne – pewna summa świata zawierająca momenty narodzin, śmierci, kopulacji (bardzo biologiczny świat)
- promieniste aureole nad niektórymi postaciami
- związki z daleko wschodnią kaligrafią
▪ ale sam Harring chciał się przedstawiać jako aintelektualna osoba
- w innych pracach pojawia się kolor – na zasadzie all over (a na jego tle elementy znacznie większe: podział na tło i figurę)
- charakterystyczne motywy: dziecko w aureoli, szczekający pies, krzyż, serce, anioły, wąż, seks, latające talerze
1982 – pojawia się problematyka społeczna w jego pracach (obrona prześladowanych mniejszości); stosował lakiery na metalu, druk na plastiku.
- protest przeciw rasizmowi, narkotykom, solidarność z chorymi na AIDS (sam był homoseksualistą, stąd w jego pracach po 1985 pojawia się lek przez AIDS)
1985 – zaczynają się pojawiać sploty linii (ciągłe, albo rozerwane) ~ wrzody?
- prace określane mianem „Labiryntu ludzkości”
- splątania postaci związane z aktem okrucieństwa, seksu, kanibalizmu…
Jean Michael Basquiat – zdobył rozgłos w kręgu Andy’ego Worholla; młody, ciemnoskóry chłopak – też zaczynał jako twórca graffiti
- nagle zmarł na serce w bardzo młodym wieku
- w jego graffiti zestawione rysunki i napisy wykonane na jakimś wcześniejszym zapisie (element warstwowości)
1982 – Człowiek z Neapolu
„K”
J. Borofsky – powtarzał motywy
1978 0 79 – Uciekający człowiek – wycinany z blachy, albo malowany bezpośrednio na ścianie galerii
Młotkujący człowiek – podobnie
- zatarcie granicy między malarstwem, rzeźbą a instalacją
Julian Schanbel – obecnie zajmuje się filmem
- zdobył sławę jako malarz – elementy malowane łączone z elementami dostawianymi (rodzaj rzeźb)
Szpitalne patio – prace bardzo zręcznie wykonywane,
- np. wielopłaszczyznowy obraz pokryty potłuczonymi talerzami
Susan Rothenberg – przede wszystkim wykorzystywała motyw konia, umieszczanego na tle nawiązującym do określonego stylu (np. minimal artu)
- dekonstruowała te style łącząc je z elementami przedstawiającymi
2
emiliah