OPRACOWANIE TEMATYCZNE

Tytuł              Podstawowe Informacje (2)

Temat              Polityka Strukturalna

Numer              002-STR

Data              grudzień ’98

Opracował              Michał Olszewski

Jakie są cele polityki strukturalnej

W ramach polityki strukturalnej wyróżniono sześć celów:

1.      CEL 1 – to finansowe wspieranie rozwoju i dostosowania regionów słabo rozwiniętych do średniej gospodarczej krajów Unii Europejskiej (UE);

§         O pomoc mogą ubiegać się regiony, których średni poziom dochodu narodowego brutto (PNB) na osobę w ostatnich trzech latach nie przekroczył 75 % średniej PNB w państwach UE; 

§         Pomoc przeznaczona jest na budowę niezbędnej infrastruktury, której brak utrudnia rozwój całego regionu (dotyczy to m.in. b. NRD, duża część Hiszpanii, cała Irlandia, Portugalia i Grecja);

§         Na realizację tego celu przeznaczono 70% budżetu Funduszy Strukturalnych 

2.      CEL 2 – wspieranie restrukturyzacji regionów przygranicznych oraz obszarów, na terenie których upada przemysł:

§         Głównym kryterium jest poziom bezrobocia, który musi być wyższy, niż średnia bezrobocia w UE. Dane te dotyczą okresu ostatnich trzech lat. Natomiast w wybranym roku (od 1975 roku)  zatrudnienie w przemyśle nie może być niższe niż w krajach UE. Ponadto pomoc kierowana jest do regionów, gdzie odnotowano wyraźny spadek zatrudnienia w przemyśle w porównaniu z wybranym rokiem (również od 1975 roku).

§         Wsparcie finansowe może obejmować najwyżej 15% ludności Unii Europejskiej

§         Na realizację tego celu przeznaczono  12%  budżetu Funduszy Strukturalnych

§         Obecnie we wszystkich krajach UE znajdują się regiony, które wypełniają powyższe kryteria

3.      CEL 3 – zwalczanie długookresowego bezrobocia i umożliwienie ludziom młodym oraz osobom nim zagrożonym wejścia w życie zawodowe ;

4.      CEL 4 – umożliwienie pracownikom adaptacji do zmian w systemie produkcji i przemyśle:

§         Na realizację 3. i 4. celu  przeznaczonych jest około 13% budżetu Funduszy Strukturalnych  

5.      CEL 5 – dokonanie reformy wspólnej polityki rolnej:

6.      CEL 5a – przyspieszenie modernizacji i dostosowanie w ramach struktur rolniczych do standardów unijnych (np. wspomaganie pieniężne, szkolenia zawodowe, zalesianie i ochrona lasów, wspomaganie młodych rolników):

§         W ramach tego celu finansowane są przedsięwzięcia na terenie całej Unii Europejskiej;

§         Na realizację celu przeznacza się około 5% budżetu Funduszy Strukturalnych.

7.      CEL 5b – pomoc w rozwoju i zmianach strukturalnych obszarów wiejskich:

§         Cel ten dotyczy tych terenów, które nie kwalifikują się do celu 1; dodatkowym kryterium jest: niski dochód na osobę oraz spełnienie dwóch z trzech poniższych warunków:

§         Wysoki udział w zatrudnienia w rolnictwie w całkowitym zatrudnieniu,

§         Niski poziom dochodów w rolnictwie,

§         Mała gęstość zaludnienia lub spadek zaludnienia;

§         Na realizację tego celu przeznaczono około 4% budżetu Funduszy Strukturalnych

8.      CEL 6 – to ułatwienie rozwoju regionów słabo zaludnionych w krajach skandynawskich[1] (regiony w Szwecji i Finlandii)

§         Kryterium jest zaludnienie poniżej 8. osób na kilometr kwadratowy.

Powyższe cele są stałe, a wysokość środków na ich realizację określana jest co cztery lata

Pomoc dla odpowiednich celów jest kierowana z następujących funduszy[2]:

Co to jest Ramowy Plan Wsparcia?

Jest to najważniejszy dokument programowania w zakresie polityki strukturalnej. Kraje należące do UE, które ubiegają się o pomoc z Funduszy Strukturalnych muszą opracować plan rozwoju regionalnego. W planie tym powinny być wymienione działania, jakie podejmą władze (np. centralne) w objętym pomocą regionie lub sektorze gospodarki w dłuższym okresie czasu (3-6 lat). Zawarte w nim projekty powinny być zgodne z wymienionymi powyżej celami polityki strukturalnej. Plan taki zostaje przedstawiony Komisji Europejskiej. Na podstawie przeprowadzonych rozmów z zainteresowanymi pomocą krajami Komisja Europejska przygotowuje Ramowy Plan Wsparcia dla wszystkich krajów UE zainteresowanych pomocą. W dokumencie tym zawarte są informacje dotyczące celów udzielanej pomocy, jej wysokości oraz priorytety  rozdysponowania środków. Znajdują się  w nim również warunki techniczne przyznania pomocy: przybliżony plan finansowy wraz ze wskazaniem sposobu finansowania, okres pomocy oraz zasady kontroli, obserwacji i oceny oraz formy pomocy. Ramowy Plan Wsparcia zawiera także zasady i możliwości skoordynowania pomocy z różnych źródeł polityki strukturalnej (np. z Europejskiego Banku Inwestycyjnego, Funduszu Spójności).

Dokument ten zawiera informacje o krajach UE, które chcą otrzymać środki pomocowe.

Na realizację Ramowego Planu Wsparcia przeznaczonych jest 90% budżetu Funduszy Strukturalnych, czyli prawie 140 mld ECU.