Przykładowe testy i sprawdziany- MAGIA SŁÓW 2.pdf

VIII Przyk∏adowe testy i sprawdziany

PieÊƒ triumfujàcej mi∏oÊci

Fabiusz i Mucjusz ujrzeli Waleri´ po raz pierwszy na wspania∏ym ludowym fe-

stynie, urzàdzonym z rozkazu ksi´cia Ercole [...] ku czci znakomitych wielmo˝ów

przyby∏ych z Pary˝a na zaproszenie ksi´˝ny, córki króla francuskiego Ludwika XII.

Waleria siedzia∏a obok matki poÊrodku wykwintnej trybuny [...] dla najczcigod-

niejszych paƒ miasta. Obaj – Fabiusz i Mucjusz – nami´tnie zakochali si´ w Wale-

rii tego samego dnia, a poniewa˝ nigdy niczego przed sobà nie ukrywali, wi´c ka˝-

dy z nich dowiedzia∏ si´ niebawem, co dzia∏o si´ w sercu towarzysza. Postanowi-

li, ˝e obaj b´dà starali si´ zawrzeç znajomoÊç z Walerià, a jeÊli ona raczy wybraç

jednego z nich, drugi bez szemrania pogodzi si´ z jej postanowieniem. W kilka ty-

godni potem dzi´ki dobrej s∏awie, jakiej s∏usznie obaj za˝ywali, uda∏o im si´ uzy-

skaç wst´p do nie dla wszystkich otwartego domu wdowy, która pozwoli∏a im

przychodziç w odwiedziny. Od tej chwili mogli prawie co dnia widywaç Waleri´

i wieÊç z nià rozmowy, i z ka˝dym dniem ogieƒ tlejàcy w sercach obu m∏odzieƒ-

ców rozpala∏ si´ coraz ˝ywszym p∏omieniem. Ale Waleria ˝adnemu z nich nie da-

wa∏a pierwszeƒstwa, chocia˝ ich obecnoÊç niewàtpliwe by∏a jej przyjemna. Z Mu-

cjuszem muzykowa∏a, ale wi´cej rozmawia∏a z Fabiuszem. Wobec niego by∏a mniej

nieÊmia∏a. Obaj postanowili wreszcie dowiedzieç si´ ostatecznie o swoim losie

i pos∏ali Walerii list, w którym prosili, aby dokona∏a wyboru i oÊwiadczy∏a, komu

zechce oddaç swojà r´k´. Waleria pokaza∏a ten list matce [...]. Czcigodna wdowa

uroni∏a ∏z´ na myÊl o roz∏àce z ukochanym dzieckiem, nie by∏o jednak powodu,

by odmówiç konkurentom: uwa˝a∏a, ˝e obaj sà godni r´ki Walerii. W g∏´bi serca

wola∏a jednak Fabiusza i sàdzàc, ˝e Walerii on równie˝ bardziej si´ podoba, wy-

bra∏a dla niej Fabiusza. Nast´pnego dnia Fabiusz dowiedzia∏ si´ o swoim szcz´-

Êciu, a Mucjuszowi nie pozosta∏o nic innego, jak dotrzymaç s∏owa i pogodziç si´

z losem.

Tak te˝ uczyni∏, ale byç Êwiadkiem triumfu swojego przyjaciela, swojego rywa-

la – nie móg∏. Niezw∏ocznie sprzeda∏ wi´kszà cz´Êç majàtku i z kilkoma tysiàca-

mi dukatów ruszy∏ w dalekà podró˝, na wschód. ˚egnajàc si´ z Fabiuszem, powie-

dzia∏ mu, ˝e nie wróci, póki nie poczuje, i˝ znik∏y w nim ostatnie Êlady nami´tno-

Êci.

Iwan Turgieniew, PieÊƒ triumfujàcej mi∏oÊci , t∏um. P. Hertz

Pytania do tekstu:

1. Kiedy Fabiusz i Mucjusz po raz pierwszy zobaczyli Waleri´?

2. Na czyjà czeÊç ksià˝´ Ercole urzàdzi∏ ludowy festyn?

3. Gdzie podczas festynu siedzia∏a Waleria?

4. Co postanowili Fabiusz i Mucjusz, kiedy okaza∏o si´, ˝e obaj zakochali si´ w Wa-

lerii?

5. Jak autor tekstu okreÊla uczucie, którym m∏odzieƒcy pa∏ali do Walerii? Zacy-

tuj odpowiedni fragment.

6. Który z m∏odzieƒców budzi∏ mniejszà nieÊmia∏oÊç Walerii?

7. W jaki sposób m´˝czyêni postanowili ostatecznie dowiedzieç si´, którego

z nich wybra∏a?

8. Do kogo Waleria uda∏a si´ po rad´ w sprawie wyboru kandydata na m´˝a?

9. Kto zosta∏ m´˝em Walerii?

10. Co zrobi∏ ten, którego nie wybra∏a kobieta?

11. Jakà obietnic´ z∏o˝y∏ przyjaciel wybrankowi Walerii? Zacytuj odpowiedni frag-

ment.

Karta proponowanych odpowiedzi:

1. M´˝czyêni po raz pierwszy zobaczyli Waleri´ na ludowym festynie.

2. Festyn odby∏ si´ na czeÊç wielmo˝ów przyby∏ych z Pary˝a.

3. Waleria siedzia∏a z matkà na trybunie.

4. M´˝czyêni postanowili, ˝e postarajà si´ jà poznaç i pozwolà jej wybraç, któ-

rego z nich woli.

5. „...z ka˝dym dniem ogieƒ tlejàcy w sercach m∏odzieƒców rozpala∏ si´ coraz

˝ywszym p∏omieniem”.

6. Waleria wola∏a rozmawiaç z Fabiuszem.

7. M´˝czyêni napisali list do Walerii z proÊbà, aby dokona∏a ostatecznego wybo-

ru.

8. Ostatecznego wyboru dokona∏a za Waleri´ matka.

9. M´˝em Walerii zosta∏ Fabiusz.

10. Mucjusz wyjecha∏ w dalekà podró˝ na wschód.

11. „˚egnajàc si´ z Fabiuszem, powiedzia∏ mu, ˝e nie wróci, póki nie poczuje, i˝

znik∏y w nim ostatnie Êlady nami´tnoÊci”.

Znawca sztuki

Giotto di Bondone 1 by∏ geniuszem [...]. Zrewolucjonizowa∏ malarstwo Europy.

Boccaccio 2 zwie Giotta najwi´kszym malarzem Êwiata. Ów Giotto wymalowa∏

w Padwie, w ma∏ym koÊció∏ku Capella dell’Arena, fresk „Pojmanie”. Bajecznie

pi´knym kadrem tego arcydzie∏a jest „Poca∏unek Judasza”. Historycy sztuki piszà,

˝e Giotto kondensuje tu dramat w jednym punkcie obrazu cudownym chwytem –

niezapomnianym spi´ciem wzroku Jezusa i Judasza, gdzie brzydka, demoniczna

twarz Judasza zwyci´˝ona zostaje nieugi´tà si∏à prostego spojrzenia Chrystusa.

Pojecha∏em do Padwy. Wszystko okaza∏o si´ k∏amstwem. Twarz Judasza nie jest

ani brzydka, ani demoniczna, to twarz skazaƒca, który ma dusz´ czystà, choç

um´czonà. Chrystus i Judasz, patrzàc sobie prosto w oczy, ˝egnajà si´ jak dwaj

spiskowcy tym spojrzeniem. A póêniej tamten idzie si´ powiesiç...

Drugi trop znalaz∏em w Mediolanie, u Leonarda, geniusza wszech czasów, cz∏o-

wieka-maga, cz∏owieka-roentgena, który równie dobrze przeÊwietla∏ przesz∏oÊç

jak przysz∏oÊç. Na murach klasztoru Santa Maria delle Grazie malowa∏ „Ostatnià

Wieczerz´”. Pó∏mrok. Przy d∏ugim stole siedzi Chrystus, poÊrodku mi´dzy swymi

uczniami. Jest ich razem trzynastu, zatem winni mieç dwadzieÊcia szeÊç ràk. Ale

ràk widaç dwadzieÊcia siedem! Ta dwudziesta siódma, niczyja d∏oñ, która wysu-

wa si´ spoza pleców Judasza, spomi´dzy ∏opatek (jakby by∏a trzecià r´kà Iskario-

ty), trzyma nó˝ gotowy do zadania ciosu. Czy˝by Leonardo pomyli∏ si´? Nie – to

by∏ Leonardo! Wi´c jeÊli nie zrobi∏ b∏´du – có˝ chcia∏ rzec tà d∏onià i tym no˝em?

Czy˝ nie to samo, co ja? Czy˝ tajemniczy nó˝ na fresku da Vinciego nie jest or´-

˝em, który ma broniç Judasza od wszystkich ciosów w plecy zadawanych mu

przez ludzkoÊç?

Waldemar ¸ysiak, Flet z mandragory (fragm.)

1 Giotto di Bondone – w∏oski malarz i architekt z trzynastego wieku, który jako pierwszy

wprowadzi∏ do obrazu realistycznà trójwymiarowoÊç.

2 Boccaccio Giovanni – czternastowieczny w∏oski pisarz, uznawany za twórc´ nowo˝yt-

nej noweli.

Pytania do tekstu:

1. Co Boccaccio powiedzia∏ o Giotto di Bondone? (zacytuj odpowiedni fragment

tekstu).

2. Gdzie znajduje si´ fresk „Pojmanie”? Podaj wszystkie informacje z tekstu.

3. Który kadr tego arcydzie∏a jest najpi´kniejszy?

4. Na czym polega ró˝nica zdaƒ mi´dzy Waldemarem ¸ysiakiem a cytowanymi

w tekÊcie historykami sztuki na temat fresku „Pojmanie”? Wyraê swojà opini´

w dwóch zdaniach.

5. Do kogo autor porównuje Judasza i Jezusa?

6. Jakimi okreÊleniami opisuje autor Leonarda da Vinci? Wymieƒ wszystkie.

7. Gdzie znajduje si´ fresk Leonarda da Vinci „Ostatnia Wieczerza”?

8. Ilu uczniów siedzi przy stole z Chrystusem na fresku „Ostatnia Wieczerza”?

9. Ile ràk widocznych jest na obrazie?

10. Jakie znaczenie przypisuje autor tekstu no˝owi trzymanemu przez nieznanà

r´k´?

Karta proponowanych odpowiedzi:

1. „Najwi´kszy malarz Êwiata”.

2. W Padwie, w ma∏ym koÊció∏ku Capella dell’ Arena.

3. Najpi´kniejszym kadrem tego dzie∏a jest „Poca∏unek Judasza”.

4. Wed∏ug historyków sztuki brzydka i demoniczna twarz Judasza przegrywa

z si∏à spojrzenia Jezusa. Wed∏ug ¸ysiaka Judasz na obrazie ma czystà, um´-

czonà dusz´, jego twarz nie jest demoniczna i brzydka, a spojrzenie Judasza

i Jezusa to spojrzenie po˝egnania.

5. ¸ysiak porównuje Judasza i Jezusa do spiskowców.

6. Wed∏ug autora tekstu Leonardo da Vinci to najwi´kszy geniusz wszech cza-

sów, cz∏owiek-roentgen, cz∏owiek-mag.

7. Fresk „Ostatnia Wieczerza” znajduje si´ w Mediolanie w refektarzu koÊcio∏a

Santa Maria delle Grazie.

8. Z Chrystusem siedzia∏o dwunastu uczniów.

9. Na obrazie widaç 27 ràk.

10. Nó˝ jest or´˝em, który ma broniç Judasza od ciosów w plecy zadawanych mu

przez ludzkoÊç.

Kontakt z Zebrà

Atmosfera przy stole, w mesie 1 podczas Êniadania o ósmej rano, raczej nie przy-

pomina∏a festynu. Oprócz oficera pok∏adowego i porucznika-mechanika na wach-

cie 2 , znajdowali si´ tu wszyscy oficerowie Delfina – niektórzy dopiero co podnie-

Êli si´ ze swoich koi, inni w∏aÊnie do nich zdà˝ali, a wszyscy porozumiewali si´

monosylabami 3 . Nawet zapalczywy Benson by∏ nieobecny i zgaszony. Pytanie o to,

czy nawiàzano kontakt z Zebrà , by∏oby beznadziejne. Po wszystkich widaç by∏o

wyraênie, ˝e nic takiego si´ nie zdarzy∏o. I to po pi´ciu godzinach nieustajàcego

nadawania. Atmosfera przygn´bienia i zwàtpienia – niema myÊl, ˝e dla wszystkich

rozbitków czas ju˝ stanà∏ – wisia∏a nad mesà niczym przyt∏aczajàcy ci´˝ar. Nikt

si´ nie spieszy∏ z posi∏kiem. Nie by∏o powodu do poÊpiechu, ale powoli jeden za

drugim, ludzie odchodzili do swoich obowiàzków. Doktor Benson do swojego am-

bulatorium 4 , m∏ody oficer torpedowy, porucznik Mills, do kierowania swoimi ludê-

mi, którzy dwanaÊcie godzin na dob´ i to ju˝ od kilku dni pracowali nad wykry-

ciem uszkodzenia w podejrzanych torpedach, trzeci, by zmieniç Hansena na

wachcie, inni do swoich koi. W koƒcu pozosta∏em tylko ze Swansonem i Raebur-

nem. Wiedzia∏em, ˝e dowódca nie spa∏ wcale ubieg∏ej nocy, a mimo to wyglàda∏

Êwie˝o i rzeÊko, jak ktoÊ pokrzepiony oÊmioma godzinami solidnego snu.

W∏aÊnie steward 5 przyniós∏ dzbanek Êwie˝ej kawy, gdy us∏yszeliÊmy tupot kro-

ków w korytarzu i podoficer zawiadujàcy sterownià wpad∏ do mesy. Tylko dlate-

go, ˝e Electric Boad Company mocuje solidne zawiasy, nie uda∏o mu si´ wyrwaç

drzwi z framugi.

– Uda∏o si´! – wrzasnà∏, a po chwili, zreflektowawszy si´, ˝e zawodowy mary-

narz powinien si´ zachowaç nieco inaczej, doda∏ znacznie spokojniej. – Odebra-

liÊmy sygna∏, komandorze, mamy ich! [...] JesteÊmy w kontakcie z Zebrà , panie ko-

mandorze – powiedzia∏ Ellis przepisowo.

Komandor dotar∏ do kabiny radiowej pierwszy, ale tylko dlatego, ˝e wczeÊniej

wystartowa∏.

Wacht´ trzyma∏o dwóch operatorów, którzy nachylali si´ ku nadajnikom. Jeden

pochyli∏ g∏ow´ nisko, drugi przechyli∏ jà na bok, tak jakby te pozycje pomaga∏y im

wychwyciç najcichsze dêwi´ki dochodzàce ze s∏uchawek na uszach. Jeden z nich

pisa∏ machinalnie w notatniku: DSY, DSY, DSY. Odzew na sygna∏ wywo∏awczy

Stacji. Przesta∏ pisaç, gdy kàtem oka dojrza∏ Swansona i mnie.

– Mamy ich komandorze. Bez wàtpienia. Sygna∏ bardzo s∏aby i urwany, ale...

– Mniejsza o sygna∏ – wtràci∏ Raeburn, nie czekajàc na pozwolenie Swansona.

Usi∏owa∏ ukryç podekscytowanie w swoim g∏osie, bezskutecznie, i jeszcze bardziej

przypomina∏ w tej chwili uczniaka grajàcego w hokeja.

Alistair MacLean, Stacja arktyczna Zebra (fragm.), t∏um. P. Wolski

1 Mesa – sala na statku, w której jada si´ posi∏ki i sp´dza wolny czas.

2 Wachta – s∏u˝ba pe∏niona na statku przez okreÊlony czas, np. nocna wachta.

3 Porozumiewali si´ monosylabami – mówili krótkimi, urywanymi zdaniami.

4 Ambulatorium – ma∏a przychodnia lekarska.

5 Steward [wym.: stjuard] – pracownik obs∏ugi na statku.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: