12. Przedstawić różne definicje (koncepcje) edukacji zdrowotnej i wynikające z nich cele.
Podział wg L. Ewles i I. Simnett:
Podejście
Cel
Medyczne
Zapobieganie chorobom i niepełnosprawności
Behawioralne
Kształtowanie zachowań zmniejszających ryzyko chorób
Edukacyjne
Praca z poszczególnymi osobami, ukierunkowana na ich indywidualne potrzeby
Zorientowane na jednostkę
Środowiskowe
Zmiany w środowisku fizycznym i społecznym umożliwiające prozdrowotny styl życia
Podział wg A. Tannahill
· Cel: zapobieganie określonym chorobom
· Cel: eliminowanie tych czynników (np. palenia tytoniu) w celu zapobiegania równocześnie wielu chorobom
· Cel: wzmacnianie potencjału zdrowia
Jeszcze jeden podział (nie napisane wg kogo J ):
Dotyczy edukacji zdrowotnej w szkole i rozwijana jest przez duńskich pedagogów, w kontekście szkoły promującej zdrowie. Podstawą jej jest demokratyczny paradygmat edukacji zdrowotnej (przeciwieństwo p. moralistycznego), którego kluczowymi elementami są: holizm, rozwijanie kompetencji do działania i uczestnictwo. Celem jest rozwijanie kompetencji do działania.
Koncepcja tej edukacji jest rozwijana, od początków lat 90. XX w., przez WHO, we współpracy m.in. z UNICEF. Dotyczy głównie dzieci i młodzieży i oznacza interaktywny, uczestniczący proces nauczania i uczenia się, którego celem jest: podejmowanie przez dzieci i młodzież pozytywnych decyzji i działań dla ochrony i doskonalenia zdrowia własnego i innych.
Alfabetyzacja zdrowotna oznacza umiejętności poznawcze i społeczne, które determinują motywację i zdolności jednostek do zdobywania informacji, zrozumienia jej i wykorzystania w sposób, który sprzyja doskonaleniu i utrzymaniu dobrego zdrowia.
Cele:
· Ludzie dzięki uzyskanej wiedzy, zrozumieniu i zdolności do działania, będą zmieniać swój styl życia i umiejętnie korzystać ze świadczeń służby zdrowia,
· Ludzie będą świadomi społecznych, ekonomicznych i środowiskowych uwarunkowań zdrowia i będą podejmować indywidualne lub zespołowe wysiłki w celu modyfikacji tych uwarunkowań w kierunku korzystnym dla zdrowia.
pedagogika.uw