I. CELE NAUCZANIA MUZYKI
1. Stwarzanie uczniowi możliwości do spontanicznej, odtwórczej i twórczej
ekspresji muzycznej.
2. Przygotowanie dziecka do odbioru i przeżycia dzieła muzycznego.
3. Umożliwienie uczniowi rozwoju zdolności muzycznych i umiejętności muzycznych.
4. Rozbudzenie zamiłowania do muzykowania indywidualnego lub zespołowego
i kształtowanie potrzeby takiej aktywności w dalszej edukacji.
5. Rozbudzanie i rozwijanie wrażliwości estetycznej.
6. Stwarzanie warunków do rozwoju wyobraźni muzycznej, plastycznej i ruchowej.
7. Kształcenie właściwej postawy wobec własnej kultury i tożsamości narodowej.
8. Rozwój osobowości ucznia w oparciu o korelację nauczania muzyki z językiem
ojczystym, matematyką, środowiskiem przyrodniczym i społecznym.
II. TREŚCI NAUCZANIA
Edukacja muzyczna powinna obejmować wszystkie formy aktywności muzycznej: śpiew, grę
na instrumentach, ruch przy muzyce, aktywność twórczą i słuchanie muzyki. Środki prowadzące do osiągnięcia prawdziwych umiejętności ucznia w zakresie wymienionych form można ująć następująco:
1. Śpiew, gra na instrumentach i ruch przy muzyce
2. Tworzenie muzyki (improwizacja).
3. Słuchanie muzyki (percepcja muzyki).
1.ŚPIEW, GRA NA INSTRUMENTACH I RUCH PRZY MUZYCE
A. ŚPIEW
a) przestrzeganie prawidłowej postawy przy śpiewie, uczulanie na barwę głosu,
dynamikę, szkodliwość krzyku;
b) dbałość o kulturę głosu ze szczególnym uwzględnieniem dykcji;
c) kształcenie prawidłowego oddechu i emisji głosu;
d) rytmiczne recytowanie słów, tekstów przysłów, zagadek, piosenek – z uwzględnieniem
tempa, dynamiki, barwy głosu, artykulacji, intonacji;
e) śpiewanie ćwiczeń emisyjnych opartych początkowo na jednej wysokości dźwięku, potem na dwu, trzech dźwiękach, trójdźwięku, rozwijanie głosu przez rozszerzenie skali głosu, ruchliwości głosu, śpiewanie legato, potarto, mormorando;
f) śpiewanie piosenek ze słuchu;
g) śpiewanie piosenek z nut jednogłosowo w skali według następującej kolejności
wprowadzania dźwięków oktawy razkreślnej: g-e, g-a-g-e, g-a-g-e-d-e,
g-a-g-e-c oraz z wykorzystaniem trójdźwięku C-dur;
h) śpiewanie solmizacja˛ według dowolnie wybranej przez nauczyciela metody
a b s o l u t n e j lub r e l a t y w n e j: melodii jednogłosowych na tle dźwięku
(dźwięków) stałego, prostych kanonów, i jednogłosowych melodii ludowych,
próba śpiewu w dwugłosie .
B. GRA NA INSTRUMENTACH
a) poznawanie zjawisk akustycznych i wykorzystanie ich jako rytmicznych akompaniamentów
do zabaw i piosenek, m. in. tupanie, klaskanie, pstrykanie;
b) poznawanie instrumentów perkusyjnych o nieokreślonej wysokości, uwrażliwienie
na ich barwę i wykorzystywanie tej cechy w akompaniamentach, poznawanie
też podstawowych zasad techniki gry i ogólnej budowy instrumentów;
c) granie na instrumentach perkusyjnych o określonej wysokości dźwięku; dzwonkach
chromatycznych, ksylofonie;
d) stosowanie różnego rodzaju akompaniamentów: rytmicznego, burdonowego,
opartego na tonice i dominancie, opartego na triadzie harmonicznej, ostinato
melodycznym;
e) granie łatwych utworów na instrumentach melodycznych: flecie podłużnym,
keyboardzie;
f) granie na instrumentach z podziałem na partie melodyczna˛ i akompaniament;
g) muzykowanie w zespołach instrumentalnych, chóralnych, wokalno-instrumentalnych
lub prostej orkiestrze dziecięcej opartej na instrumentach jednorodnych lub
różnych zestawach instrumentów.
C. RUCH PRZY MUZYCE
a) sygnały muzyczne i reagowanie ruchem na ich zmiany: wysokości dźwięków,
tempa, dynamiki, akcentu metrycznego;
b) ćwiczenia korygujące wady postawy, relaksujące, rozwijające sprawność ruchowa;
c) korelacja ruchów nóg i rąk;
d) realizowanie ruchem podstawowych wartości rytmicznych nut w metrum
dwudzielnym i trójdzielnym, w metrum44 oraz pauz;
e) realizacja ruchowa schematów rytmicznych i piosenek w układach przestrzennych,
korelacja rytmu z przyrodą i z matematyką;
f) realizacja zabaw i scenek, ruchem, z równoczesnym śpiewem i grą na instrumentach;
g) poznanie podstawowych kroków polskich tańców narodowych: krakowiaka,
kujawiaka, oberka, chodzonego oraz polki i tańca regionalnego;
h) gry i zabawy ruchowe w przestrzeni – korelacja z zajęciami wychowania
fizycznego;
i) gry i zabawy ze śpiewem i ruchem, z gestem.
2. TWORZENIE MUZYKI (improwizacja)
a) improwizacja motywów i tematów rytmicznych:
– ilustracji rytmicznych;
– działań matematycznych;
– śpiewem do tekstów przysłów, zagadek, zasad ortograficznych, wyliczanek, nazw
ptaków i zwierząt, imion, miast, kolorów;
– improwizacja melodii na instrumentach;
– improwizacja ruchu do piosenek, utworów znanych z lekcji słuchania muzyki,
zjawisk przyrody;
– wykorzystanie dramy w scenkach muzycznych, postaciach muzycznych itp.;
b) tworzenie akompaniamentów rytmicznych do wierszy, opowiadań , piosenek;
c) tworzenie krótkich melodii lub improwizowanie zakończenia melodii;
d) improwizowanie krótkich, przemyślanych kompozycji zamkniętych w formę
muzyczną z elementami kontrastu i podobieństwa;
e) komponowanie utworu na klasową ,,orkiestrę’’, tworzenie muzyki z wykorzystaniem
zjawisk akustycznych, taśm magnetofonowych, komponowanie ilustracji
muzycznych do bajki, wiersza itp.;
f) układanie kompozycji w formie AB, ABA, ronda z wykorzystaniem instrumentów
Orffa, elementów mowy;
g) skonstruowanie instrumentu perkusyjnego do klasowej orkiestry.
3. SŁUCHANIE MUZYKI (percepcja muzyki)
a) percepcja elementów muzyki, rozpoznawanie różnych zjawisk akustycznych,
dźwięków niskich – wysokich, niższych – wyższych, rozpoznawanie głosów
(sopran, alt, tenor, bas), rozpoznawanie brzmienia instrumentów perkusyjnych
oraz fletu, flażoletu, fortepianu, skrzypiec, wiolonczeli, kontrabasu, trąbki, puzonu;
b) określanie kierunku linii melodycznej w piosenkach i utworach;
c) określanie zmian tempa, dynamiki, barwy i artykulacji;
d) rozpoznawanie metrum słuchanych utworów: 24, 34, 44.
e) kształcenie umiejętności odróżnienia linii melodycznej od akompaniamentu
w pieśni, miniaturze instrumentalnej;
f) próby interpretacji treści słuchanych utworów pod kątem zastosowanych środków
wyrazu muzycznego, określenie tempa, dynamiki, nastroju itp.;
g) próba uchwycenia formy utworów w oparciu o elementy powtórzenia, kontrastu
i podobieństwa, próby rozpoznawania budowy 2-częściowej AB, 3-częściowej
ABA, ronda;
h) rozpoznawanie brzmienia poznanych instrumentów w słuchanych utworach
z literatury muzycznej;
i) uczęszczanie na koncerty, słuchanie muzyki w radiu, telewizji, z płyt i taśm,
poznanie twórczości kompozytorów polskich, w tym współczesnych;
j) rozpoznawanie rytmów polskich tańców narodowych w słuchanych utworach,
...
kandr