1. PROBLEM ZMIANY I ROZWOJU W DZIAŁALNOŚCI PRAKTYCZNEJ.
Zmiany mogą być:
- ilościowe – odnoszą się do różnic w wielkości jednego lub kilku parametrów
- jakościowe – wskazują na nowe właściwości, reakcje lub zachowania wyróżnionego systemu.
ROZWÓJ oznacza występowanie zmian jakościowych, ocenianych pozytywnie z punktu widzenia celu, którego one dotyczą. W przypadku kiedy dochodzi do zmian ilościowych mówimy o wzroście lub degradacji.
Zmiana i rozwój firmy można rozpatrywać w różnych wariantach:
- ekonomicznym
- organizacyjnym
- personalnym
- informacyjnym
- techniczno-produkcyjnym
Wymiar ekonomiczny – jest określony przez efektywność gospodarowania czynnikami wytwórczymi przedsiębiorstwa oraz przez zarządzanie projektami inwestycyjnymi i przedsięwzięciami rynkowymi.
Sferę zmian i rozwoju ekonomicznego tworzą głównie:
- strategia zarządzania polityka finansowa
- rynek i marketing
- restrukturyzacja firmy
Podstawowym narzędziem w tej sferze jest analiza ekonomiczna poszerzona o problematykę z dziedziny organizacji i zarządzania. Dotyczy to takich obszarów jak:
- gospodarka majątkiem obrotowym
- systemy pracy
- programowanie i planowanie gospodarcze
- systemy motywacyjne
- procedury nadzoru i kontroli.
Wymiar organizacyjny – odnosi się do struktury systemu zarządzania firmą, procesów produkcyjnych i prac administracyjnych, zachowań zespołów ludzkich i procesów adaptacyjnych, zasobów informacyjnych, materialnych czynników wytwórczych i innych.
Sfera zmian i rozwoju organizacyjnego polega na:
- modyfikacji lub kreowaniu nowych celów firmy
- doskonalenie struktury organizacyjnej
- podziale pracy i specjalizacji
- doborze czynników wytwórczych
- koordynacji działań w zakresie funkcjonowania firmy
- przygotowaniu warunków współdziałania gospodarczego
- adaptacji do reguł konkurencyjnej gry rynkowej
- koncentracji działań gospodarczych
Zmiany organizacyjne są podporządkowane strategiom zarządzania firmy.
Wymiar personalny – występuje w dwóch przedziałach: pierwszy to zbiorowość pracowników firmy, drugi zaś to skład osobowy poszczególnych jednostek organizacyjnych, a także pojedynczy pracownik.
Zasoby ludzkie stanowią sferę zmian i rozwoju personalnego a jej przekształcenia zdeterminowane są przez:
- ruchliwość pracowniczą
- wydajność pracy i zdolność produkcyjna
- atmosferę pracy
- kwalifikacje zawodowe pracowników oraz system karier zawodowych i kierowniczych
- jakość pracy
- koszt pracy i koszty zarządzania
Do charakterystycznych kierunków doskonalenia organizacji zespołów ludzkich i kadr kierowniczych należą:
- podejście pod nazwą rozwój organizacyjny
- podejście pod nazwą rozwój kadr kierowniczych
Rozwój organizacyjny polega na diagnostycznym badaniu organizacji i funkcjonowania przedsiębiorstwa oraz stosowaniu tak zwanych działań interwencyjnych mających wpłynąć na zmianę postaw i umiejętności pracowników. Główny nacisk kładzie się na kształtowanie zachowań ludzkich.
Cele:
1. opracowanie takich sposobów oddziaływania na ludzi, które umożliwiłyby im adaptację do zmian zadań przedsiębiorstwa i zmian w otoczeniu
2. wspomaganie kierownictwa w zarządzaniu zasobami ludzkimi
3. usprawnianie pracy zespołowej oparte na wzajemnym zaufaniu i współpracy
4. doskonalenie komunikacji wewnątrzgrupowej
Rozwój kadr kierowniczych – jest podejściem, którego główne cele są skierowane na planowanie doskonalenia zawodowego i karier kierowniczych, trening i rotacje na różnych stanowiskach w strukturze hierarchicznej, specjalizację w zarządzaniu poszczególnymi dziedzinami działalności przedsiębiorstwa.
Narzędziem kształtowania rozwoju kadr kierowniczych sa okresowe przeglądy i rankingi menedżerów w danej specjalności.
Wymiar informacyjny. Sfera zmian i rozwoju informacyjnego jest określana przez funkcję przygotowania informacji menedżerskiej oraz funkcję komunikacji. Informacje menedżerskie są ukierunkowane na zadania typu identyfikacyjnego, diagnostycznego i decyzyjnego w związku z zabezpieczeniem potrzeb informacyjnych kierownictwa. Funkcja komunikacji odpowiada porozumiewaniu się. Proces komunikowania się jest zdeterminowany przez następujące funkcje cząstkowe:
- rejestrację i gromadzenie informacji
- hierarchizację
- przetwarzanie i przekazywanie informacji.
Do sfery zmian i rozwoju informacyjnego należy również obszar utworzony przez oprogramowanie i wyposażenie techniczne.
Wymiar techniczno-produkcyjny. Sfera ta zdeterminowana jest przez:
- badania i rozwój
- jakość wyrobów
- działalność operacyjną
Badania i rozwój – jest to termin który odnosi się do prac naukowo-technicznych i technicznego przygotowania produkcji. B+R są pierwszym etapem cyklu życia produktu, kształtują jego funkcjonalność i nowoczesność. B+R to kompleks działań zachodzących we wszystkich dziedzinach działalności firmy, skierowanych na osiąganie zysków i zajęcie silnej pozycji konkurencyjnej na rynku.
Jakość wyrobów – to ich poziom techniczny i użytkowy.
Zarządzanie jakością w przedsiębiorstwie jest określane przez następujące funkcje:
- sterowanie jakością
- zarządzanie zmianami i koordynowanie wszystkich jednostek organizacyjnych, które wpływają na jakość
- zarządzanie systemem informacyjnym jakości
- marketing i rozwój produktu
- kontrola jakości
Ten szeroki zakres działań jest odzwierciedleniem podejścia TQM. Jest to orientacja która opiera się na tezie iż jakość wyrobów zależy nie tylko od technicznego przygotowania produkcji i działań operacyjnych w sferze eksploatacji, ale od wszelkich dziedzin działalności przedsiębiorstwa.
Działalność operacyjna w produkcji dotyczy systemu eksploatacyjnego. Obejmuje procesy:
- podstawowe
- pomocnicze
- logistyczne
Stanowi najbardziej rozbudowany obszar działalności przedsiębiorstwa.
Sfera zmian i rozwoju techniczno-produkcyjnego obejmuje dziedzinę postępu naukowo-technicznego i rozwoju jakościowego wyrobu. Koncentrują się w niej procesy innowacyjne, które polegają na wprowadzaniu do produkcji oryginalnych rozwiązań konstrukcyjnych i techniczno-organizacyjnych.
2. Zarządzanie rozwojem firmy
Zarządzanie rozwojem firmy – to system decyzyjny, którego celem jest kształtowanie postępu ekonomicznego, organizacyjnego, personalnego, informacyjnego i techniczno-produkcyjnego. Jest to system, którego częścią podmiotową są instytucje zarządzania strategicznego i taktycznego a częścią przedmiotową jest działalność globalna przedsiębiorstwa oraz poszczególne jego dziedziny.
Przykładami przedmiotu programowania, badań diagnostycznych i projektowych są poniższe obszary:
- strategia zarządzania przedsiębiorstwem
- struktura organizacyjna
- system motywacyjny
- system informacji menedżerskiej
- system jakości
Ww dziedziny tworzą przestrzeń rozwoju firmy, na którą oddziaływuje proces zarządzania. Prace nad rozwojem leżą w gestii kierownictwa szczebla strategicznego i taktycznego oraz podporządkowanych im jednostek organizacyjnych. W zarządzaniu rozwojem może również uczestniczyć tzw. Agent zmiany.
3. Model opisowy organizacji i zarządzania firmą.
A. Forma organizacyjna zewnętrzna
1. podstawowe dane o firmie
2. cele przedsiębiorstwa
3. miejsce podmiotu gospodarczego w większych strukturach
4. status podmiotu gospodarczego
B. organizacja wewnętrzna
1. piony i mniejsze jednostki organizacyjne
2. rodzaj instytucji zarządzania
3. struktura hierarchiczna instytucji zarządzania
1. wyniki ekonomiczne
2. sytuacja społeczna w przedsiębiorstwie
3. poziom organizacyjny
4. poziom techniczny
5. wyniki oceny kadry kierowniczej
1. struktura otoczenia
2. interakcje z otoczeniem bliższym
3. interakcje z otoczeniem dalszym
4. konkurencja
1. determinanty tworzące obszar niezmienności funkcjonowania przedsiębiorstwa
2. determinanty tworzące obszar zmian funkcjonowania przedsiębiorstwa
3. równowaga stacjonarna i dynamiczna
4. parametry funkcjonowania przedsiębiorstwa
1. etapy programu działalności globalnej przedsiębiorstwa
2. plan biznesowy
3. systemy decyzyjne zarządzania
4. determinanty procesów pracy
Model ten wykorzystuje się do identyfikacji całego systemu, można go rozbudowywać i redukować w zależności od potrzeb.
Znajduje on zastosowanie np. w prezentacji strategii zarządzania bądź charakterystyki stanu gospodarki przedsiębiorstwa. Wykorzystuje się go w sprawozdaniach zarządu z działalności spółki. Model opisowy organizacji i zarządzania firmą to uniwersalne narzędzie identyfikacyjne, które jest niezbędne do przygotowania rozmaitych raportów i analiz.
5. Programowanie działalności i restrukturyzacja firmy.
Do podstawowych narzędzi zarządzania firmą zaliczamy:
- programowanie
- planowanie
Programowanie – jego zadaniem jest wyznaczenie sekwencji celów przedsiębiorstwa i sprecyzowanie założeń ich realizacji oraz wytyczenie etapów działalności globalnej.
Planowanie – polega na rozwinięciu programów pod kątem podziału zadań między poszczególne komórki, jest on także postępowaniem, które ma uściślić charakterystyki ekonomiczne, organizacyjne i techniczne zamierzonych przedsięwzięć oraz warunki ich realizacji.
Programy i plany są ukierunkowane z jednej strony na restrukturyzację z drugiej na innowacje.
Rozwój przez restrukturyzację – odnosi się do rozwiązań istniejących i może występować w dwóch odmianach:
1. jako restrukturyzacja naprawcza – ma na celu przywrócenie pierwotnego, normalnego stanu gospodarki firmy np. osiągnięcie stanu wypłacalności
2. jako restrukturyzacja dynamiczna – ma na celu dywersyfikację lub modernizację działalności przedsiębiorstwa. Chodzi tu o usprawnienie organizacji i funkcjonowania firmy w takim stopniu aby osiągnęła ona lepsze wyniki gospodarcze w porównaniu ze stanem pierwotnym. Dotyczy to np. doskonalenia struktury organizacyjnej, wzmocnienia kondycji ekonomiczno-finansowej, podniesienie jakości wyrobów, rozszerzenia profilu i asortymentu produkcji.
Z punktu widzenia rodzaju zmian i przekształceń można podzielić restrukturyzację na:
1. finansową
2. operacyjną
Restrukturyzacja finansowa obejmuje:
1. bankowe postępowanie ugodowe
2. publiczną sprzedaż wierzytelności bankowych
3. nabywanie akcji JSSP za wierzytelności
...
klejarka