Edytorstwo a język i tekst, Jan Trzynadlowski
Edytorstwo w Polsce ma bardzo dawne tradycje; edytorstwo w sensie naukowym to dzieło dopiero pozytywizmu;
*W zakres prac edytorskich (uwagi edytora) wchodzą następujące wytwory:
1. przedmiot (wytwór) materialny zawierający to, co konwencjonalnie nazywa się „tekstem”;
2. graficzny lub inny zapis owego tekstu;
3. tekst w sensie lingwistycznym, a więc linearnie uporządkowany ciąg mowny (utrwalony graficznie, obrazowo, lub symbolicznie, Ew. dźwiękowo).
4. Realizacja językowa;
5. Zespół znaczeń będących przedmiotem odczytu, konstrukcji edytorskiej i powielenia;
*W krąg obserwacji edytora wchodzą:
1. przedmiot materialny ogarniający (tabliczka, zwój, kartka), który można nazwać obiektem bibliologicznym;
2. zapis graficzny lub dźwiękowy;
3. tekstowa realizacja językowa;
4. utwór, dzieło, struktura semantyczna lub ekspresywna;
Ze względu na to, że wszystkie wymienione formy są swoistego rodzaju przekazami działającymi na linii nadawca – odbiorca, możemy je podzielić na trzy współistniejące kategorie:
1. Obiekt bibliologiczny oraz zapis graficzno- dźwiękowy to przekaz instrumentalny;
2. Tekstowa realizacja językowa to przekaz intencjonalny;
3. Utwór – dzieło to przekaz strukturalny;
*Obiekt bibliologiczny możemy nazywać skrótowo przekazem, mieszczącą się w nim lub na nim grafię lub ikonkę- zapisem, tekstową realizację językową – tekstem, zawartość znaczeniową – utworem, dziełem.
Obiektem bibliologicznym zajmuje się bibliologia, czyli nauka o książce, tekstem i językiem językoznawstwo oraz częściowo teoria literatury, strukturalną zawartością wiedza o literaturze.
*Tekstologia (tekstolog) – praca badawcza nad dziejami tekstów jako zapisanych utrwaleń tekstów językowych, aspektami i charakterem składników tekstowych, zagadnieniami autorstwa i metod jego Ew. ustalenia, przede wszystkim w dziedzinie historycznoliterackiej.
*Edytorstwo (Edytor) – praca badawcza i praktyczna nad adaptacją do druku dzieł (utworów, dokumentów), których autorem nie jest osoba tożsama z edytorem.
*Edytorstwo wydawnicze (edytor – wydawca) – praca nad merytoryczno - technicznym przysposobieniem do druku produktu pracy edytora – badacza lub autora bezpośrednio współpracującego z wydawnictwem lub czasopismem.
Edytor – wydawca może zająć pozycję edytora – badacza, gdy bez pośrednictwa, sam przygotowuje test obcy.
Wydawnictwo (wydawca) – instytucja i zespół czynności organizacyjnych i merytoryczno – technicznych funkcjonujących, z całym zespołem przedsiębiorstw pomocniczych dla nadania produktom pracy edytora i redaktora materialnej postaci książki nadającej się do masowego kolportażu.
Camea_Lidii_P