1. Rodzaje kryształów:
- kryształy jonowe – w węzłach sieci krystalicznej są regularnie umieszczone na przemian jony + i -
- kryształy kowalencyjne – w węzłach sieci krystalicznej są atomy obojętne elektrycznie
- kryształy cząsteczkowe – w węzłach sieci krystalicznej są cząstki związane siłami van der Waalsa
- kryształy metalu – węzły sieci krystalicznej obsadzone są przez jony dodatnie powstałe w wyniku oderwania od atomów elektronów zewnętrznych (walencyjnych)
2. Półprzewodniki – w pewnych warunkach zachowują się jak dielektryk, a w innych jak przewodnik. Typowymi półprzewodnikami są: krzem, german, arsenek jodu lub antymonek galu. Mają małą szerokość pasma wzbronionego.
Podział półprzewodników (ze względu na typ przewodnictwa):
- typu n – nadmiarowe (występują tu przewodniki elektronowe), liczba elektronów w paśmie przewodnictwa przekracza liczbę dziur przewodzących w paśmie walencyjnym, uzyskuje się je przez domieszkowanie krzemu lub germanu pierwiastkami V-tej grupy, czyli donorami.
- typu p – niedomiarowe (są wolne miejsca, występuje w nich przewodnictwo dziurawe w paśmie walencyjnym, liczba dziur przekracza liczbę elektronów w paśmie przewodnictwa). Uzyskuje się je przez domieszkowanie krzemu lub germanu pierwiastkami III-ciej grupy, czyli akceptorami.
3. Dźwięk – fala, czyli rozchodzenie się drgań. Do jej rozchodzenia potrzebny jest ośrodek.
· Rodzaje fal (różnią się kierunkiem drgań ośrodka w stosunku do kierunku rozchodzenia się fali, np.: fala na wodzie rozchodzi się po powierzchni, a cząsteczki ↑↓ a więc prostopadle do kierunku rozchodzenia się fali – poprzecznie.)
- Podłużna (sprężyna) – fala dźwiękowa w powietrzu przypomina falę podłużną, rozchodząc się w sprężynie, drgania ośrodka odbywają się w tym samym kierunku, w którym rozchodzi się fala.
- Poprzeczna (pasek)
· Prędkość dźwięku – 340m/s
· Czym różnią się dźwięki?
- zjawiska akustyczne – szum, trzask, dźwięk muzyczny, mowa
· Dźwięk jak każda inna fala ulega odbiciu i załamaniu
- kąt padania = kąt odbicia (α=β)
- Prawo załamania:
- rzadszy è gęstszy (n1<n2; α>β)
- gęstszy è rzadszy (n1>n2; α<β)
· Natężenie dźwięku:
– określa siłę docierających do nas drgań dźwiękowych, skala natężenia dźwięków wyraża się w decybelach (dB). Jest ona logarytmiczna, tzn. że zwiększając natężenie o tyle samo dB powiększymy energię przenoszoną przez dźwięk nie o taką samą wartość ale w takiej samej proporcji, np.: 3dB è 6dB (x2)
– porcja energii, którą niesie ze sobą fala. Jest równe ilości ∆E związanej z falą akustyczną, jaka w ciągu jednostki czasu ∆t przepływa przez jednostkę powierzchni ∆S ustawioną prostopadle do kierunku rozchodzenia się zaburzenia
I = ∆E/∆S*∆t [I] = W/m2
· Poziom natężenia dźwięku – dane natężenie I odnosimy do pewnej ustalonej wartości I0, która w tym przypadku (na ogół w każdym przypadku) jest równa minimalnemu natężeniu dźwięku zarejestrowanemu jeszcze przez ludzkie ucho dla 1000Hz.
I0 = 10-12 W/m2
Jednostka poziomu natężenia dźwięku jest Bel [B], ale najczęściej używa się jednostki 10x mniejszej decybel [dB].
Poziom natężenia danego dźwięku wynosi n Beli, jeżeli jego natężenie jest 10n razy większe od natężenia progu słyszalności I0=10-12 W/m2 I=I0*10n
· Barwa dźwięku – ( ton o ściśle określonej częstotliwości) subiektywna, określona słuchem cecha danego dźwięku, zależna głównie od widma jego częstotliwości. Barwa dźwięku wpływa na rodzaj strumienia dźwięków o jednakowej wysokości, głośności (np.: pochodzących z różnych instrumentów muzycznych)
· Odbicie Fali – w salach koncertowych stosuje się okrągłe, owalne kształty pomieszczeń, aby się równomiernie odbijały i docierały wszędzie.
· Interferencja – nakładanie się na siebie dwóch ciągów falowych.
· Dyfrakcja – ugięcie fali,
4. Fala Akustyczna – to podłużna fala zagęszczeń i rozrzedzeń ośrodka mogąca rozchodzić się w ciałach stałych, ciekłych i gazowych. Ucho ludzkie słyszy dźwięki o częstotliwościach leżących w granicach 16Hz do 20000Hz [1/s]
Ton – wrażenia dźwiękowe wywoływane sinusoidalnymi falami akustycznymi. Ton wytwarzany jest przez ciała drgające ruchem harmonicznym.
5. Prąd elektryczny – uporządkowany ruch ładunków elektrycznych (kierunek przepływu prądu – od wyższego do niższego potencjału)
Natężenie prądu – jest równe stosunkowi ładunku, jaki przepłynął przez poprzeczny przekrój przewodnika, do czasu, w którym ten przepływ nastąpił
I=Q/∆t [A=C/s]
Praca – jest równa iloczynowi napięcia tego prądu, jego natężenia i czasu.
W = U*I*Δt [J=kg*m2/s2] [J=V*A*s]
Moc – jest równa iloczynowi napięcia tego prądu i jego natężenia.
P = W/t = U*I [W=J/s] [W=V*A]
Pęd p = m*V [kg*m/s]
6. Prawo Ohma – stosunek napięcia do natężenia prądu jest wielkością stałą.
U/I = constans = R
I Prawo Kirchoffa – suma natężeń prądów wpływających do węzła, jest równa sumie natężeń prądów z niego wypływających.
I1 + I2 = I3 + I4 + I5
II Prawo Kirchoffa – algebraiczna suma iloczynów wartości oporów i natężeń prądów, jakie przez te opory płyną, jest dla zamkniętego obwodu równa zeru.
I1*R1+ I2*R2 + I3*R3+ I4*R4 = 0
7. Transformator - urządzenie do przenoszenia energii prądu zmiennego lub sygnałów elektrycznych z jednego obwodu elektrycznego do drugiego; działa na zasadzie indukcji elektromagnetycznej; utworzony przez 2 (lub więcej) uzwojenia (cewki) sprzężone magnetycznie; może być powietrzny lub rdzeniowy (z magnetowodem stalowym lub ferrytowym); cewkę połączoną ze źródłem energii nazywa się zwykle uzwojeniem pierwotnym, a połączoną z odbiornikiem — uzwojeniem wtórnym; przekładnia t. — stosunek liczby zwojów uzwojenia wtórnego do liczby zwojów uzwojenia pierwotnego; zależnie od przeznaczenia m.in. t.: elektroenerget., radiotechn., spawalniczy, pomiarowy.
tiger1704