May Karol - Prawo pustyni.pdf - May Karol - benaa

K AROL M AY

P RAWO PUSTYNI

P OD ZIEMIĄ

Zabalsamowane krokodyle? Tak jest! Dawni Egipcjanie balsamowali nie tylko zwłoki ludzi,

ale także krokodyli, byków, wilków, ibisów, sokołów, nietoperzy i niektórych ryb. Wierzyli oni

w pośmiertny ich żywot i starali się zachować ciała, aby dusze, które z nich wyszły, znalazły je

po swoim na ziemię powrocie. Ażeby trupy zakonserwować, napełniano jamę brzuszną,

piersiową i mózgową masą złożoną przeważnie z pewnego gatunku asfaltu, zwanego mumiya .

Stąd to pochodzi, że te niezniszczalne zwłoki nazywają się mumiami.

Każdą poszczególną część ciała owijano z osobna płótnem, a potem całe ciało krępowano

mnóstwem lnianych bandaży. Zależnie od tego, do jakiej kasty nieboszczyk należał,

umieszczano jego ciało w drewnianej, niekiedy nawet w podwójnej trumnie albo też układano

w kamiennym sarkofagu. Biednych nie chowano w trumnach tylko zakopywano ich w piasku.

Jest kilka rodzajów mumii. Najstarsze znaleziono w Memfis; są one czarne i tak zeschnięte,

że rozpadają się łatwo. Mumie tebańskie mają żółtą, matowo połyskującą barwę, a paznokcie

ich zabarwione są za pomocą hennahu , który jest do dnia dzisiejszego ulubionym kosmetykiem

kobiet wschodnich. Mumia króla Merenre, który panował przed przeszło czterema tysiącami

lat, jest najstarszą ze wszystkich znanych. Wiele mumii ma na sobie pierścienie i inne ozdoby, a

niekiedy można przy nich znaleźć próbki owoców i zboża.

Cmentarzyska staroegipskie uległy, niestety, w ciągu ostatnich kilkuset lat w znacznej

części zniszczeniu, dzięki pożałowania godnej gospodarce, jaką na nich rozwinęli Arabowie,! a

także przeróżni powołani i nie powołani badacze europejscy. Już w nowszych czasach sprawili

Arabowie wielkie zamieszanie w stosunkach rodzinnych dawnych zabalsamowanych królów i

książąt egipskich, wydobywając mumie z trumien i układając je stosami. Już w wiekach

średnich handlowano mumiami i kto chciał mógł otwierać groby i zabierać nieboszczyków na

swoją własność. Dopiero Mehmed Ali położył kres tej gospodarce, wydając rozporządzenie, że

dawne cmentarze są własnością rządu i tylko rząd może mumie spieniężać. Szacherki mimo to

nie ustały zupełnie i do dnia dzisiejszego wielu Arabów ciągnie zyski z tego zakazanego

handlu. Beduini i fellahowie włamują się do mauzoleów i rozbijają mumiom czaszki, aby z nich

wydobyć kawałek złotej blachy, w które nieboszczyków zaopatrywano, aby mieli czym

zapłacić za przewóz przez rzekę umarłych.

W naszych czasach nawet medycyna znalazła pretekst, aby się dobrać do mumii. Dawni

alchemicy szukali w nich kamienia mądrości i setki mumii w tym celu zniszczyli. Po nich

przyszli fabrykanci eliksirów, zajmujący się przyrządzaniem soków życiowych. Przypisywali

oni mianowicie mumiom i pociętym na kawałki resztkom trupów tajemnicze siły lecznicze i

głosili, że za pomocą krwi byczej, popiołu ze spalonego trupa, soku euforbii i pyłu z mumii

można człowiekowi w sztuczny sposób przywrócić zdrowie i młodość.

Niemieckie i austriackie drogerie sprowadzały mumie przez Livorno i Triest. Około roku

siedemdziesiątego kosztował wiedeński cetnar mumii pięćdziesiąt guldenów. Ponieważ

przemycanie tego towaru połączone jest teraz nawet z niebezpieczeństwem życia, podniosła się

cena mumii do czterystu, a nawet pięciuset guldenów. Trwały popyt na mumie sprawił, że dziś

istnieją już fabryki fałszywych staroegipskich nieboszczyków. Na szczęście poznano się już na

wartości leczniczej mumii i zapotrzebowanie ich ograniczyło się w naszych czasach do kilku

okolic alpejskich, gdzie mum służy jako lekarstwo przeciw niektórym chorobom zwierzęcym.

Już o wschodzie słońca byłem do wycieczki gotów. Koniuszy i Selim postanowili mi

towarzyszyć, a także i gruby marszałek byłby się chętnie do nas przyłączył, gdyby złowróżbne

zaćmienie, którego skutków wczoraj doświadczył, nie odwiodło go od tego zamiaru. Tym

razem pozostał w domu, gdzie pod osłoną amuletu czuł się dość pewnie.

Dwaj służący zaprowadzili nas nad rzekę, gdzie niewielka łódź stała na kotwicy.

Znajdowało się w niej kilka poduszek oraz dostateczna ilość woskowych pochodni. W zapałki

zaopatrzyliśmy się obficie. Zabraliśmy na wszelki wypadek powrozy i sznury.

Poranek był cudowny. Wonna nilowa mgła rozchodziła się z wolna, zanim jednak zrzedła

zupełnie, zmieniły ją słoneczne promienie w przeźroczystą, złotem tkaną zasłonę. Błękitna

rusałka nilowa owija nią swoje gibkie ciało.

Odbiliśmy od brzegu i wypłynęliśmy na środek rzeki. Fala niosła nas w dół, minęliśmy

Mankabat, potem leżący na lewym brzegu Monzalud, w końcu przybyliśmy do brzegu w

Moabdah. Po ostatnim wylewie stała woda dość jeszcze wysoko, po wystającym z niej jednak

wale dostaliśmy się suchą nogą do wsi. Leży ona w odległości około pół godziny drogi od

Dżebel Abu Fedah, czyli łańcucha gór, obfitujących w jaskinie, służące niegdyś Egipcjanom za

cmentarzyska dla świętych krokodyli.

We wsi zapytaliśmy o przewodnika, gdyż bez niego nie można było się zorientować w

plątaninie jaskiniowych krużganków. Podróżny, który by tutaj zaufał własnej zdolności

orientacyjnej naraziłby się na zabłądzenie i nędzną śmierć z uduszenia lub głodu. Sprowadzono

nam bardzo rychło człowieka, który oświadczył, że oprowadzi nas po jaskini i że zwiedzenie jej

zabierze nam co najwyżej dwie godziny. Kiedy zapytałem go, ile za to żąda, odpowiedział:

— Jest was pięciu, a od osoby należy mi się czterdzieści piastrów, dostanę więc razem

piastrów dwieście.

Za dwie godziny? Z takim wygórowanym żądaniem nie spotkałem się jeszcze nigdy,

chociaż wiem z doświadczenia, że w Egipcie trzeba zawsze przynajmniej do połowy

redukować to, czego żądają.

— Pięknie! — odrzekłem. — Słyszałem już, ile żądasz, a teraz dowiesz się, ile ci dam. Do

jaskini idzie nas tylko trzech, a ponieważ płacę po dziesięć piastrów od osoby, dam ci przeto

razem trzydzieści piastrów. Jeśli będę z ciebie zadowolony, otrzymasz na końcu dziesięć

piastrów bakszyszu.

Kwota ta równała się mniej więcej ośmiu markom, a była dla egipskiego nicponia za dwie

godziny bynajmniej nietrudnego zajęcia chyba dostateczną zapłatą. On jednak udał obrażonego

i zawołał:

— Panie, jak możesz proponować mi coś takiego? Ta grota jest niezdrowa i ja poświęcam

życie, oprowadzając obcych. Jeśli zaś pójdziecie sami, na pewno nie będziecie już oglądali

światła dziennego.

— Zobaczymy je, chociaż się wyrzekniemy twego towarzystwa, bo znajdziemy sobie

innego przewodnika.

— Nie znajdziecie, bo ja jestem tutaj jedynym przewodnikiem.

— Nie kłam! Każdy mieszkaniec Moabdah był w tej grocie i może nas poprowadzić. Zaraz

ci to udowodnię.

Kazałem parobkom sprowadzić innych ludzi, których żądania nie byłyby tak wygórowane.

Kiedy jednak zaledwie kilka kroków odeszli, zawołał na nich, żeby się wrócili i zaczął się ze

mną targować, żądając stu pięćdziesięciu piastrów, potem stu, potem osiemdziesięciu itd. aż

mu wreszcie powtórzyłem to, co mówiłem przedtem.

— Dam ci trzydzieści piastrów, a potem jeszcze dziesięć, jako bakszysz, lecz i to tylko

wtedy, jeśli będziemy z ciebie zadowoleni.

— A więc muszę się zgodzić, niech ci jednak Allach za to zapłaci, że mnożysz troski

biedaka. Gdybym był takim panem, jak ty, dałbym przewodnikowi nie trzydzieści piastrów, ale

dziesięć razy tyle.

— Ponieważ nim jednak nie jesteś, więc pozwolisz, abym sam pomyślał o zapłacie i jej

wysokości.

— Panie, masz twarde serce, a mowa twoja brzmi tak, jakby kto dwa kamienie tłukł o siebie.

Chodźcie, poprowadzę was.

Poszedł przodem a my za nim. Szliśmy przez niewielką wieś i dostaliśmy się wkrótce do

stóp stromego wzgórza, za którym ciągnie się pustynia aż do Morza Czerwonego. Tam leżało

cmentarzysko z kopulastym grobowcem fakira. Przy jego stopniach klęczał jakiś człowiek na

modlitewnym dywanie. Rysy jego twarzy były dziwnie szlachetne, a śnieżysta broda, sięgająca

mu aż do pasa, budziła uczucie uszanowania.

Przewodnik stanął, by się pokłonić głęboko temu patriarsze i skrzyżowawszy ręce na

piersiach, powiedział:

— Niech cię Allach błogosławi i zsyła ci łaskę i życie, o Mukkadasie * . Niech droga twoja

prowadzi do raju!

Starzec podniósł się, przystąpił do nas powoli, rzucił na nas badawcze spojrzenie i odrzekł

witającemu:

— Dziękuję ci, mój synu. Niech i twoja droga prowadzi do wieczystego mieszkania

proroka! Idziesz do jaskini?

— Tak. Mam ją pokazać tym cudzoziemcom.

— Pokaż im, niech poznają, jak znikome wszystko to, co ziemskie. Można wprawdzie ciało

utrwalić na lat tysiące, wcześniej jednak czy później musi się ono rozpaść, ażeby ziemia stała

się ziemią, a proch prochem. Tylko sam Allach jest wieczny, a duchowi ludzkiemu pozwolił

jedynie brać udział w swej nieskończoności.

Odwrócił się, lecz jakby tknięty jakąś nagłą myślą, powtórnie utkwił we mnie swoje bystre

oczy, przystąpił bliżej i rzekł:

— Cóż to za twarz! Co to za rysy i oczy! Jakie myśli mieszkają pod tym czołem! Chciałbym

je zgłębić, a potem spojrzeć w twoją przyszłość. A może ty nie wierzysz, że Allach pozwala

niekiedy śmiertelnikowi widzieć jasno przyszłość?

Na pytanie to, do mnie zwrócone, odrzekłem:

— Bóg jeden wie, co się w przyszłości stanie.

— Tak, ale może on także wypadki przyszłe odsłonić przed oczyma któregoś ze swoich

wiernych. Nie mogę się oprzeć pociągającemu wyrazowi twej twarzy; wpływa na mnie w

podobny sposób, jak słońce na słonecznik. Podaj mi rękę! Zobaczymy, czy w liniach jej

odnajdę potwierdzenie tego, co czytam w twarzy.

A zatem miałem przed sobą chiromantę. Trudno uwierzyć w taki humbug, jak chiromancja,

a jednak ten czcigodny patriarcha nie wyglądał bynajmniej na oszusta i szarlatana. Co miałem

czynić? Czy zmartwić go albo nawet obrazić odmową? Uprzedził moje postanowienie i

chwyciwszy mnie za rękę, zbliżył mą dłoń do oczu. Rzucił okiem na linie i po chwili

powiedział:

* Święty.

May Karol - Prawo pustyni.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: