15 - Skarby Mackenzie.pdf - WERNIC WIESŁAW - janko77

WIESŁAW WERNIC

SKARBY MACKENZIE

ILUSTROWAŁ S. ROZWADOWSKI

CZYTELNIK • WARSZAWA • I980

ISBN 83—07—00I09—9

Antykwariusz

— Wierzy pan w duchy, doktorze?

Drgnąłem, aż zatrzeszczało oparcie krzesła. Odruch całkowicie zrozumiały, jeśli

uwzględnić fakt, że odkąd rozpocząłem lekarską praktykę, żaden z moich

pacjentów nie zadał mi tak zaskakującego pytania.

Zapewne twarz moja odzwierciedlać musiała osłupienie, bo pan Adrian Fremont

spojrzał na mnie badawczo i znowu zagadnął:

— Czy źle się wyraziłem? Chodzi mi o duchy, upiory i inne niezrozumiałe

zjawiska.

Rzeczowym tonem rozpocząłem wstępne badania:

— Cierpi pan na bóle głowy?

Wybałuszył na mnie bladoniebieskie oczy, a oblicze jego przybrało wyraz

zdziwienia.

— Nie... nie cierpię — odparł z wahaniem — lecz czemu...

— A może jakieś zaburzenia wzrokowe? — przerwałem mu w połowie zdania.

— Zdarza się panu podwójne widzenie?

— Ależ, doktorze! Nic z tych rzeczy. Jestem zdrowy jak przysłowiowa ryba.

— Na pewno — grzecznie przytaknąłem. — Ale zdarza się, że chory nie

orientuje się w swych dolegliwościach.

— To nieporozumienie, doktorze — roześmiał się. — Nie przyszedłem po

lekarską poradę.

— No to proszę mi wyjaśnić, o co właściwie chodzi? Wspomniał pan o

duchach. Widział pan je?

— Jak dotąd, nie! — wykrzyknął. — Lecz... chciałbym je ujrzeć.

Znowu drgnąłem. Jak dotąd, pan Adrian Fremont był dla mnie uosobieniem

stateczności i rzeczowego spojrzenia na świat i jego zjawiska. Znałem go tak

dobrze, jak można poznać człowieka, którego widywałem prawie co tydzień,

lecz za to od lat. Był właścicielem antykwariatu w Milwaukee — moim

rodzinnym mieście. Wielki sklep Fremonta zawsze wypełniony bywał

najrozmaitszymi starociami: od mebli począwszy, na broszkach i pierścieniach

skończywszy. Mało się znam na tego rodzaju handlu. Antykwariusz zaklinał się,

że posiadane przez niego na sprzedaż przedmioty liczą sobie nie mniej niż sto

lat. Wierzyłem na słowo. Od czasu do czasu odwiedzałem magazyn nabywając

niekiedy drobiazgi, przede wszystkim związane z dawną historią Indian. Czy

autentyczne? Być może, przynajmniej tak mi się wydaje. Już nie pamiętam

pierwszego nabytku. Od lat odwiedzałem antykwariat i w jego wnętrzu

spędziłem wiele interesujących godzin.

Fremont miał trzech pracowników, więc gdy ilość klientów malała, zwłaszcza w

przedwieczornej porze, poświęcał mi sporo czasu prezentując co ciekawsze

przedmioty i opowiadając o ich dziejach. Szczycił się tym, iż jest

przedstawicielem trzeciego już pokolenia antykwariuszy. Obecnie firma ta

uchodziła w Milwaukee za największą, najbardziej godną uwagi ze względu na

swą solidność i wysoką wartość oferowanych towarów. Z jej usług korzystały

nawet muzea.

Mój niespodziewany gość, jak pamiętam, nigdy nie chorował. Nigdy nie był

moim pacjentem. Dlatego zaskoczyła mnie jego wizyta, a jeszcze bardziej

przedziwne pytanie, jakim ją rozpoczął. I zdumiewające stwierdzenie:

“chciałbym ujrzeć ducha".

Moje myśli galopowały w głowie niczym stado spłoszonych antylop i w mig

wyobraziłem sobie powstałą sytuację. Zdarza się przecież, iż najbardziej

normalni, jak się to potocznie określa, ludzie pod wpływem silnych wzruszeń

lub krańcowego przemęczenia na pewien czas zatracają równowagę umysłową

— żeby rzec delikatnie. Bez pomocy lekarskiej taki brak równowagi może

doprowadzić do ciężkich schorzeń psychicznych. Prawdopodobnie Fremont

znajdował się w podobnym stanie. Jego dziwaczne pytania należało traktować

poważnie, bagatelizując twierdzenie, że jest “zdrowy jak ryba".

— Więc cóż z tymi duchami? — zapytałem. — Jak one wyglądają?

— Albo ja wiem? — odpowiedział pytaniem na pytanie. — Stwierdziłem

jedynie ślady ich działalności.

— Jakież to ślady?

— Zaraz panu pokażę — podał mi wielką kopertę, którą przez cały czas naszej

rozmowy trzymał na kolanach. — Proszę wyjąć, doktorze. Za chwilę zrozumie

pan wszystko i przestanie uważać mnie za wariata.

Wydobyłem z koperty żółtawy, w czworo złożony sztywny arkusz.

Rozpostarłem na biurku. Była to mapa.

W jej lewym rogu widniał drukowany napis: “Brytyjska Północna Ameryka". A

poniżej: “Za zgodą dedykowana Szanownej Kompanii Zatoki Hudsona.

Zawierająca najnowszą informację, której dostarczają dokumenty. Przez

uniżonego sługę — J. Arrowsmitha". Druk był wyblakły, cała mapa — również,

jednak wszystkie zaznaczone na niej szczegóły dawały się łatwo odczytać.

Zgodnie z tytułem obejmowała północną część Stanów Zjednoczonych oraz cały

obszar Kanady. Podzielona różowymi liniami na okręgi administracyjne — dziś

już nie istniejące lub istniejące w zupełnie innych granicach — pełna nazw

częściowo nieaktualnych; z punktu widzenia praktycznej użyteczności kiepską

przedstawiała wartość. Wyraziłem głośno swą opinię, lecz zaraz dodałem:

— Chętnie bym jednak ją kupił.

— Ba — odparł Fremont. — To jeszcze nie wszystko. Proszę odwrócić arkusz.

Uczyniłem to.

— No i co pan widzi, doktorze?

— Napis. Mało wyraźny, lecz chyba dający się odczytać.

— A jakże, można odczytać. Dokonałem tego bez trudu i nic nie rozumiem.

Niech pan spróbuje.

Począłem wolno sylabizować: “Dla osoby, która to odczyta..."

— Ciekawe — zauważyłem. — A dalej... coś tu jest zamazane.

— Może pomóc?

— Nie, nie. Już wiem: “Wielkie Jezioro Niedźwiedzie, odnoga Keith, północny

kraniec, Przylądek Lisa, wschód od pasma wzgórz. Szukać...”

Tu pismo się urywało. Ponownie odwróciłem mapę, odnalazłem Wielkie Jezioro

Niedźwiedzie, a w nim odnogę Keith i... nic więcej.

— Interesujące — stwierdziłem.

— Interesujące?! — wykrzyknął gość. — Pan jeszcze nie zna całej historii.

Tego napisu wczoraj nie było. Po prostu nie istniał!

— Przepraszam, nie bardzo rozumiem. Skąd pan ma tę mapę?

— Kupiłem ją wczoraj. Może pan słyszał, doktorze, o śmierci Riddle'a?

Pokręciłem głową na znak przeczenia.

— No, producenta lamp naftowych.

— Więc od niego nabył pan mapę? *

— Od spadkobierców. Nie tylko mapę, również nieco innych starodruków.

Allan Riddle posiadał sporą bibliotekę. Po co ją kompletował, nie mam pojęcia.

Wiele książek wyglądało tak, jakby ich nigdy nie tknęła dłoń czytelnika. Za to

oprawy! Aż błyszczały od srebrnych i złotych zdobień! Lecz spadkobiercom

widać ten fakt nie zaimponował. Postanowili pozbyć się książek. Oprócz mnie

zainteresowało się tą sprawą jeszcze kilku nabywców. Ja wybrałem jedynie

starsze i rzadkie druki. Między nimi właśnie tę mapkę. Niech mi pan wierzy,

doktorze, obejrzałem ją dokładnie. Na miejscu kupna i u siebie w sklepie. Na

odwrocie nie istniał żaden napis! Dziś po południu pomyślałem, że może pana

zainteresować tak rzadki starodruk. Odbito go przecież w I832 roku.

— Nie taki znowu stary — zaprzeczyłem. Fremont, jak zwykle przy podobnych

okazjach, podnosił dodatnie cechy oferowanego artykułu.

— No... zawszeć to pięćdziesiąt dziewięć lat. Ładny wiek. Sprzedałem panu,

bodajże przed trzema laty, rzadką mapę Meksyku. Chyba się pan nie zawiódł na

mnie?

— Oczywiście, że nie. Był to z wielu względów unikat. Bardzo mi się przydał

15 - Skarby Mackenzie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: