Szkółkarstwo - LEŚNICY I OGRODNICY O MIKORYZIE.pdf

(802 KB) Pobierz
744419765 UNPDF
15.12.2011
Szkółkarstwo - LENICY I OGRODNICY O MIKORYZIE
Szukaj:
w roku: wszystkie w kategorii:
wszystkie
szukaj
ROLINY OZDOBNE
LEŚNICY I OGRODNICY O MIKORYZIE
Wojciech Górka
Numer: 02/2004
"Dlaczego mikoryza jest szansą sukcesu dla roślin ogrodniczych i leśnych?" zastanawiali się
naukowcy oraz szkółkarze na konferencji zorganizowanej 21 stycznia w Warszawie przez Instytut
Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Instytut Badawczy Leśnictwa, Katedrę Ochrony Lasu i Ekologii
SGGW oraz redakcję miesięcznika "Wieś Jutra". Wśród uczestników spotkania dominowali leśnicy,
którzy obecnie najczęściej wykorzystują w Polsce mikoryzę w produkcji siewek drzew i krzewów stosowanych
do odnawiania oraz zakładania lasów. Szacuje się, e w 2001 roku polskie szkółki leśne opuściło 850 tys.
zaszczepionych grzybnią roślin, w 2002 r. — 2,5 mln szt., a w ubiegłym — ju ponad 10 mln szt. Źródłem
polskich szczepionek mikoryzowych wykorzystywanych w leśnictwie są obecnie dwa laboratoria — w
Kostrzycy oraz w Rudach Raciborskich. Obliczono, e mikoryzowanie jednej rośliny kosztuje leśników 5–7
groszy, w zaleności od uywanej technologii (u nas korzysta się z polskiej, opracowanej przez prof. dr. hab.
Stefana Kowalskiego z AR w Krakowie oraz z francuskiej — czyt. te "Szkółkarstwo" 3/2003).
W temat mikoryzy wprowadziła uczestników prof. dr hab. Boena Borkowska z ISK w Skierniewicach. Jej
zdaniem mikoryzy nie naley traktować jako narzędzia, które wydatnie poprawi jakość i obniy koszty
produkcji materiału szkółkarskiego. Czasem efekty mikoryzy mogą być wręcz negatywne, zwłaszcza gdy
roślinom zapewnia się komfortowe warunki, jak to ma miejsce w zasobnych podłoach wykorzystywanych w
ogrodnictwie. Moe wtedy dochodzić do "ogładzania" roślin przez grzyby ze związków organicznych oraz
wody. Mikoryzę naley więc traktować raczej jako "bionawóz, bioprotektor i bioregulator", którego
korzystne działanie ujawnia się dopiero w warunkach stresowych. Rośliny mikoryzowane są bardziej odporne
na poraenie przez patogeny, dłuej obywają się bez wody oraz prawidłowo się rozwijają nawet, gdy w
podłou zaczyna brakować składników pokarmowych.
Sposoby aplikacji szczepionek mikoryzowych przedstawił dr Jerzy Kubiak z SGGW, który
przeprowadzał doświadczenia na szczepionkach produkowanych przez firmę Mykoflor. Jego zdaniem, podanie
szczepionki w zbyt małej ilości nie przyniesie rezultatu, a gdy grzybni będzie za duo — zamiast współycia
moe wystąpić pasoytnictwo. Porcję szczepionki naley zalać 1 litrem wody i przez 15–20 sekund
rozdrabniać mikserem noowym (np. kuchennym) przy 1400 obrotach na minutę. Następnie do grzybni
dodaje się uprzednio przygotowany el akrylowy, uzupełnia wodą do 20 l i po wymieszaniu pozostawia na 24
godziny. Do mikoryzacji roślin w pojemnikach mona wykorzystać dostępne ju u nas aplikatory firmy
Kwazar (mają trzy rodzaje końcówek dozujących o rónej średnicy). Mikoryzację przeprowadza się
jednorazowo na początku cyklu produkcyjnego, podając szczepionkę przy obrzeu bryły korzeniowej. Koszt
mikoryzowania jednej rośliny przy uyciu badanych szczepionek wynosi około 0,18 zł na roślinę (dawka 15
ml).
O moliwościach wykorzystania mikoryzy erikoidalnej w produkcji roślin wrzosowatych mówiła
dr Boena Matysiak z ISK. Mikoryzę powinno się stosować w najwcześniejszych stadiach rozwoju roślin, gdy
wtedy daje ona największe korzyści. Dlatego podejmuje się udane próby szczepienia mikoryzą sadzonek z in
vitro (na etapie ukorzeniania e vitro , ale nie bezpośrednio po wyjęciu ze "szkła", gdy wtedy grzyby stają
się dodatkowymi akceptorami asymilatów), kiełkujących siewek czy ukorzenianych sadzonek pędowych
(zwiększa się odsetek ukorzenionych roślin lub skraca czas tworzenia korzeni). W produkcji kontenerowej
roślin wrzosowatych aplikacja szczepionki nie wpłynęła pozytywnie na wzrost i jakość roślin, którym
zapewniano optymalne warunki rozwoju. Poprawiła natomiast te parametry u róaneczników i kalmii, których
nie nawoono lub, gdy podano zbyt wysoką dawkę składników pokarmowych. Pozytywny efekt ujawnił się te
w przypadku róaneczników, produkowanych przy ograniczonym podlewaniu.
Prof. dr Zbigniew Sierota z ISB w Warszawie zwracał uwagę na konieczność uywania do mikoryzacji
gatunków i ras grzybów pochodzących z tych samych regionów, w których działa szkółka, oraz sterowania
nawoeniem i nawadnianiem roślin na podstawie analiz gleby. Trzeba bowiem dopasować metody
produkcji nie tylko do wymagań roślin, ale take grzybów.
Wpływ fungicydów na rozwój mikoryz w szkółkach leśnych przedstawiła dr hab. Marta Aleksandrowicz-
Trzcińska z SGGW. Fungicydy mogą stymulować (np. preparaty zawierające związki ftalimidowe, w tym
popularny kaptan), hamować lub nie wpływać (np. preparaty zawierające tiuram) na rozwój mikoryzy. Zaley
to jednak nie tylko od substancji aktywnej preparatu, ale i od sposobu aplikacji — zwykle dolistna w
przypadku tego samego fungicydu jest mniej szkodliwa ni doglebowa. Zaprawianie nasion take na ogół nie
szkodzi mikoryzie, jeśli inokulum znajduje się wcześniej w podłou (wyjątek stanowią nasiona otoczkowane
www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=385
1/2
744419765.006.png 744419765.007.png 744419765.008.png 744419765.009.png 744419765.001.png 744419765.002.png 744419765.003.png
15.12.2011
Szkółkarstwo - LENICY I OGRODNICY O MIKORYZIE
szkodzi mikoryzie, jeśli inokulum znajduje się wcześniej w podłou (wyjątek stanowią nasiona otoczkowane
suchymi zarodnikami grzybów mikoryzowych).
O wykorzystaniu grzybów mikoryzowych do ochrony przed fytoftorozą roślin ozdobnych w
szkółkach mówił prof. dr hab. Leszek Orlikowski z ISK. Fytoftoroza to jedna z coraz bardziej powszechnych
chorób wielu gatunków drzew i krzewów. Na przykład od 7 lat dziko rosnące u nas olsze (Alnus glutinosa)
zamierają po zaatakowaniu przez chorobę określoną przez tego naukowca jako "olszowa Phtophthora ". W
doświadczeniach korzystał on ze szczepionek firmy Mykoflor, których działanie ochronne testowano na
cyprysiku Lawsona, róaneczniku 'Nova Zembla' oraz wrzosie 'Hamilton'. Okazało się, e moczenie korzeni
roślin w zawiesinie ze szczepionką ograniczało rozwój fytoftorozy (u wrzosów prawie dwukrotnie), gdy
podłoe zawierało 112 jednostek propagacyjnych grzyba Phtophthora cinnamomi . W naturalnie zakaonych
podłoach poziom ten waha się od kilku do 200 jednostek propagacyjnych, czyli jest z reguły znacznie niszy
ni w doświadczeniu. Mikoryzowanie korzeni roślin (równie skuteczne było w okresie 2–3 tygodni i na 3 dni
przed posadzeniem do zakaonego podłoa) moe więc pozytywnie wpływać na ich zdrowotność.
Atmosferę spotkania podgrzał jednak najbardziej temat niezwiązany z mikoryzą — unijny system kontroli
zdrowotnoci rolin ogrodniczych i lenych, który przedstawiła Agnieszka Sahajdak z Głównego
Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Ogólne zasady funkcjonowania wprowadzanego sytemu były ju
wprawdzie znane większości uczestników, ale wcią pozostało wiele niejasnych kwestii. Jedną z nich było
zapisane w ustawie określenie "producent niewielkich ilości materiałów", zezwalające na sprzeda roślin bez
paszportów. W projektach rozporządzeń wykonawczych przyjęto, e "niewielki producent" to ten, który
sprzedaje całość produkcji w obrębie powiatu i wyłącznie detalicznie. Po raz pierwszy oficjalnie pojawiła się
te przewidywana cena paszportów — 0,23 zł za podstawowy i 0,10 zł za skrócony.
powrót
Hasło Ogrodnicze | plantpress.pl | kontakt
© 1998-2008 Plantpress Sp. z o.o.
NOTA PRAWNA
Materiały umieszczone na portalu www.szkolkarstwo.pl objęte są ochroną wynikającą z ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, a właścicielem ich autorskich praw
majątkowych jest Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie.
Plantpress sp. z o.o z siedzibą w Krakowie zastrzega w rozumieniu art. 25 ust.1 pkt.1 ustawy z dnia 4
lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, i dalsze rozpowszechnianie aktualnych
artykułów opublikowanych na portalu www.szkolkarstwo.pl jest zabronione niezalenie od celu w jakim
rozpowszechnienie miałoby nastąpić, lub uytego środka przekazu.
www.szkolkarstwo.pl/article.php?id=385
2/2
744419765.004.png 744419765.005.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin