Witamina D. Słoneczna tarcza.pdf

Soneczna tarcza

Luz E. Tavera-Mendoza i John H. White

Naukowcy ju wiedz, e witamina D dziaa nie tylko na koci. Tymczasem mnóstwo ludzi

cierpi na jej niedobór. Czy zwiksza to zapadalno na wiele powanych chorób?

O AUTORACH

Luz E. Tavera-Mendoza i John H. White pracowali wspólnie w laboratorium White'a w

McGill University, badajc aktywno witaminy D w ludzkich komórkach. Wyjanili niektóre

aspekty dziaania tej substancji w profilaktyce nowotworowej, a we wspópracy z innymi

naukowcami odkryli, e witamina D reguluje aktywno pewnych genów uczestniczcych w

odpowiedzi komórkowej na infekcje bakteryjne. Tavera-Mendoza odbywa obecnie sta

podoktorski w Harvard Medical School, badajc zwizki witaminy D z rakiem piersi.

Przekonani, jak istotna dla zdrowia jest witamina D, oboje zaywaj jej suplementy w czasie,

kiedy na pónocy, gdzie mieszkaj, dziaanie soca nie wystarcza, by wytworzy w skórze jej

dostateczn ilo. White przyjmuje 4000 IU D3 dziennie w czasie „witaminowej zimy",

Tavera-Mendoza - 1000.

W SKRÓCIE

Witamina D ma wpyw nie tylko na ksztatowanie koca; w rzeczywistoci

dziaa na cay organizm, zwaszcza na ukad odpornociowy i obron

komórkow.

Substancja ta moe by dostarczana z poywieniem lub wytwarzana w

nasonecznione) skórze. Pomiary poziomu witaminy D we krwi wykazuj

jednak, e u wielu ludzi jest jej zbyt mato, aby moga korzystnie wpywa na

zdrowie.

Wyrane korelacje midzy niedoborem witaminy D a wystpowaniem

nowotworów, chorób autoimmunologicznych, zakanych i innych sugeruj,

e naley zrewidowa dotychczasowe zalecenia dotyczce dziennej dawki tej

wanej witaminy.

ZRÓDA WITAMINY D

Witaminy D3 i D2 wystpuj w niektórych pokarmach, a obie formy s równie

dodawane do niektórych produktów. Poda w jedzeniu jest jednak niewielka w porównaniu z

iloci witaminy D produkowan w skórze. (IU - jednostki midzynarodowe)

Olej z wtroby dorsza (1 yeczk): 1360 IU witaminy D3

Przyrzdzony tuczyk sardynki, makrela lub oso (85-100 g): 200-360 IU witaminy D3

wiee grzyby shiitake (100g): 100 IU witaminy D2; suszone (100 g): 1600 IU witaminy D2

ótko jaja: 20 IU witaminy D3 lub D2

Wzbogacone produkty mleczne, sok pomaraczowy lub patki zboowe (jedna porcja):

60-100 IU witaminy D3 lub D2

Ekspozycja caego ciaa na promieniowanie UVB (15-20 min w poudnie latem, jasna

karnacja): 10 000 IU witaminy D3

Nazywano j soneczn kuracj. Na pocztku XX wieku, gdy nie I znano jeszcze

antybiotyków, bya jedynym sposobem leczenia grulicy. Nikt nie rozumia, dlaczego

pomagaa, niemniej wysianie pacjenta na dugo-trway odpoczynek w ciepe, soneczne strony

dawao mu spor szans na powrót do zdrowia. Mao kto kojarzy, e sto lat wczeniej t sam

metod skutecznie zastosowano do leczenia innej choroby, krzywicy. Ta deformujca ciao

dziecica dolegliwo, bdca skutkiem niedostatecznego utwardzania koci, rozpowszechnia

si w XVIII i XIX wieku, co wizao si z uprzemysowieniem i migracj ludnoci do

zanieczyszczonych miast. Pewien wileski lekarz1 dostrzeg, e na polskiej wsi problem jest

do rzadki. Rozpocz badania miejskich dzieci i odkry, e krzywic mona wyleczy,

zwikszajc ekspozycj na soce, co opisa w 1822 roku.

Dwa lata póniej niemieccy naukowcy ustalili, e podobne przeciwkrzywicze wasnoci

ma olej z wtroby dorsza. To leczenie jednak nie przyjo si powszechnie, m.in. dlatego e

nie wiedziano wówczas, i pokarm moe zawiera niewidoczne skadniki istotne dla zdrowia.

Niemal sto lat musiao min, zanim odkryto zwizek midzy obiema kuracjami. Na pocztku

XX wieku wykazano, e jeli szczury ze sztucznie wywoan krzywic s karmione skór

eksponowan na wiato soneczne, skutek jest taki jak po spoywaniu oleju z rybiej wtroby.

W 1922 roku wyodrbniono kluczowy skadnik skóry i oleju i nazwano go witamin D. Idea

„yciodajnych amin", czyli witamin, bya wówczas bardzo popularna2, a kierunek dalszych

bada roli witaminy D w duej mierze determinowao postrzeganie jej jako jednej z substancji

pochodzcych wycznie z poywienia.

Drugim czynnikiem, który w cigu nastpnego pówiecza w duym stopniu zaway na

kierunku bada nad witamin D, by jej zwizek z krzywic. Koncentrowano si wic na jej

roli w ksztatowaniu szkieletu oraz na dziaaniu w nerkach, jelitach i samych kociach,

umoliwiajcym transport wapnia midzy tkank kostn i krwi. Pod koniec XX wieku

rozszerzono jednak badania na inne dziedziny, odkrywajc, e rola witaminy D nie ogranicza

si do budowania koca. Mamy obecnie wiele dowodów na jej dziaanie

przeciwnowotworowe oraz regulujce odpowied ukadu odpornociowego. S te przesanki,

by uwaa, e witamina D dziaa najlepiej wtedy, gdy jej poziom we krwi jest wyszy ni

stwierdzany u wikszoci ludzi. W powizaniu z epidemiologicznymi korelacjami midzy jej

niskim poziomem a rónymi schorzeniami pozwala to przypuszcza, e niedobór witaminy D

przyczynia si do rozwoju wielu powanych chorób.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: