Aird Catherine - Lekka Żałoba.pdf - Literatura - Dorico

Catherine Aird

Lekka Ŝałoba

tłumaczyła Janina Zawadzka

Dla Margaret Shorthouse (bo gdyby nie ona itd.)

z serdecznościami

Rozdział I

Panna Cynthia Paterson uwaŜała się, w pewnym sensie, za znawczynię właściwych

pogrzebów.

Wynikało to z wieloletniego doświadczenia. Była jedynym dzieckiem wiejskiego

proboszcza i -jak daleko sięgała pamięcią - uczestniczenie w pogrzebach, wielkich i skromnych,

stanowiło cząstkę jej losu.

Teraz takŜe była na pogrzebie; siedziała w swojej ławce w wielkim, pustyni kościele Św.

Leonarda, w parafii Constance Parva, w hrabstwie Calleshire. Wysoko nad nią, na wieŜy

kościelnej, Ŝałobny dzwon uderzał w równych odstępach. Był to jej ulubiony dzwon tenorowy

(odlany w 1662 r.).

Wyryto na nim słowa: “Alfred kazał mnie odlać”, i kiedy była mała, zastanawiała się, kim

mógł być ów Alfred. Odkąd miała dość sił, Ŝeby poradzić sobie ze sznurem, sama biła w dzwony.

Jeszcze coś było wyryte na tym dzwonie: coś, czego nigdy nie zapomniała, choć upłynęło juŜ wiele

lat, odkąd była na samym szczycie dzwonnicy.

Wzywam śywych do Kościoła Do grobu los mój teŜ woła.

W owych czasach, naturalnie, do bicia w dzwony przywiązywano wielką wagę. Gdy

ktokolwiek w parafii umarł, uderzano w podzwonne, a równocześnie “zapowiadacze” podawali

wiek i płeć zmarłego. Dobre to były czasy. Teraz dzwonienie to nie to samo, co za jej młodości -

która przecieŜ teŜ juŜ dawno minęła; Cynthia pierwsza przyznałaby to. Teraz bywa, Ŝe wcale nie

dzwoni się w czasie pogrzebu.

Ten pogrzeb to naturalnie co innego.

Gregory Fitch przerwał pewnie przed pół godziną swoją pracę w składzie drzewa, poszedł

do kościoła i zdjął kurtkę ze skupieniem, jakie go we wszystkim cechowało. WyobraŜała go sobie

tak wyraźnie, jakby stała obok, w dzwonnicy: widziała tego silnego wieśniaka, którego mięśnie tak

się wyrobiły przy pile i siekierze, Ŝe bicie w dzwony przychodziło mu bez Ŝadnego wysiłku.

Jednym okiem spoglądał pewnie na zegar. Kiedy Fitch dzwonił, dzwonienie rozlegało Się

naprawdę co minutę. I jeszcze jedna rzecz była pewna, a mianowicie, Ŝe dzwon Ŝałobny będzie

dzwonił zawsze, gdy chowany będzie ktoś z rodziny Fentów.

Panna Paterson wróciła myślami do kościoła. Nie siedziała tu sama, choć przyszła

wcześnie. Wczesne przychodzenie do kościoła wynikało równieŜ z wieloletniego przyzwyczajenia.

Była to jedna z niewielu rzeczy, jakich wymagał jej ojciec, a trudno jest wyzbyć się starych

nawyków. Był on duszpasterzem w parafii Constance Parva przez czterdzieści lat, wciąŜ czytał

Biblię i swoje modlitwy - i przychodził wcześnie do kościoła.

Zręcznym ruchem prawej stopy wyprostowała klęcznik. Gdyby jej matka Ŝyła, przyjąłby

moŜe awans, kiedy nadarzyła mu się taka sposobność - ale matka nie Ŝyła i ojciec pozostał na

probostwie w Constance Parva; Cynthia tymczasem wyrosła i prawie niepostrzeŜenie osiągnęła

wiek średni. W tym samym czasie jej ojciec, równie niepostrzeŜenie, przeszedł z wieku średniego

w wiek starczy i chrześcijańska śmierć zakończyła jego chrześcijańskie Ŝycie.

Nie moŜna było tego powiedzieć o człowieku, którego dzisiaj chowano. Chrześcijańskie

Ŝycie, moŜe, ale jego śmierć trudno nazwać chrześcijańską. Nie znaczy, Ŝe liturgia nie przewidziała

czegoś takiego, bo przecieŜ nasza liturgia przewiduje prawie wszystko, co moŜna wymyślić -

przewaŜnie w litanii. Gdyby zamknęła teraz oczy, mogłaby wywołać obraz swego starego ojca,

intonującego: “Od pioruna i burzy; od plagi, zarazy i głodu; od wojny i mordu, i od nagłej

śmierci...”

Nie Ŝałowała, Ŝe przyszła wcześnie. W kościele panował przyjemny chłód, choć na

zewnątrz letnie słońce grzało mocno. WitraŜe z południowej strony jarzyły się ciepłym blaskiem i

rzucały kolorowe plamy na całe prezbiterium. Był sierpień. StaroŜytni nazywali sierpień miesiącem

śmierci, nie wiadomo dlaczego. Będzie musiała to sprawdzić. WciąŜ jeszcze miała wszystkie

ksiąŜki swego ojca.

Jej własna ksiąŜka - często uŜywany i mocno sfatygowany podręcznik ogrodnictwa -

orzekała, Ŝe w sierpniu ogrodnik moŜe spokojnie wyjechać na wakacje pod warunkiem, Ŝe

“trawnik został zestrzyŜony, wszystkie rośliny starannie podlane, a ktoś z przyjaciół przyjdzie

zebrać owoce i jarzyny”. Panna Paterson nie mogła sobie pozwolić na wakacje, ale o tej porze

ograniczała nieco swoje zawodowe zajęcia ogrodnicze, które wykonywała przez okrągły rok.

Pracodawczynie Cynthii chyba się tym nie przejmowały. JuŜ wcześniej zauwaŜyła, Ŝe ich

zainteresowanie własnymi ogrodami słabnie w połowie sierpnia - z wyjątkiem tych, którym leŜały

na sercu kwiaty do kościoła. Te były zawsze niespokojne, ale inne nie. Kwiecień był jedynym

miesiącem w roku, kiedy wszystkie właścicielki ogrodów były jednakowo nieznośne - wszystkie,

co do jednej, spodziewały się cudów ogrodniczych w czerwcu.

Rozejrzała się, Ŝeby sobie przypomnieć, kto ułoŜył kwiaty w kościele w tym tygodniu.

Marjorie Marchmont, orzekła bez trudności. Poznałaby to nawet, gdyby nie doglądała ogrodu

Marjorie przez okrągły rok, odpierając jej zbyt energiczne ataki na kwiatowe klomby lub teŜ

nadrabiając jej równie denerwujące okresy całkowitego zaniedbania, kiedy coś lub ktoś odwrócił

jej uwagę od roślin.

Nigdy dwie osoby nie układały kwiatów w taki sam sposób - według Cynthii układanie

kwiatów było tak indywidualne, jak odciski palców - połączenie silnej czerwieni z jasnym

błękitem, a takŜe sztywne ustawienie kwiatów w kościelnych wazonach wskazywały na zręczną

rękę Marjorie.

Skrzypnęły drzwi kościoła i wszedł jeszcze jeden Ŝałobnik. Herbert Kelway, właściciel

miejscowego sklepu spoŜywczego, i w dodatku skąpiec. Kelway-Pół-Rodzynka nazywano go za

plecami - waga u niego nie opadała nigdy zbyt nisko po stronie klienta - i mówiono o nim, Ŝe

dzielił rodzynek na dwoje. Przychodził zawsze na pogrzeby swoich klientów - chciał uchodzić

raczej za kupca branŜy spoŜywczej niŜ za sklepikarza. Cynthia, która go nie lubiła, sądziła, Ŝe za

kilka lat nie będzie ani jednym, ani drugim, tracił bowiem stale klientelę w konkurencji z duŜym

sklepem samoobsługowym w Berebury i Calleford.

TuŜ za sklepikarzem wszedł Peter Miller. Był farmerem i nie tracił w konkurencji z nikim.

Posiadłość Millera, “Ugór”, sąsiadująca z majątkiem Fentów, rozwijała się doskonale pod

kierownictwem przedsiębiorczego farmera. Wcale by się nie zdziwiła, gdyby zamierzał on kupić

jeden lub dwa akry ze Strontfield Park, o ile tylko nadarzyłaby się okazja. Miałby szczęście -

pomyślała. Nikt, od wielu pokoleń, nie miał szczęścia wykupić cokolwiek z posiadłości Fentów - i

nic nie wskazywało, aby miało się to udać właśnie Millerowi.

Znów uderzył dzwon i jednocześnie weszła stara Nellie Roberts. śaden pogrzeb w

Constance Parva nie mógł się bez niej obejść. Zajmowała w kościele miejsce strategiczne, a

funkcją jej było sygnalizowanie. Grecy - Cynthia była tego pewna - mieli na to odpowiednie

określenie. Z jej ławki doskonale widoczna była brama cmentarna, a takŜe zbliŜający się kondukt,

ona sama zaś znajdowała się w zasięgu wzroku duchownego i organisty. Obydwaj posłuszni byli

jej wskazówkom przekazywanym przez pochylenie zniszczonego, słomkowego kapelusza.

Prawie w tym samym czasie, kiedy Nellie Roberts zajmowała swoje - rzec moŜna -

stanowisko obserwacyjne, Cynthia ujrzała Richarda Renville'a wchodzącego z Ŝoną. Przysiedli się

do Cynthii: Richard obok niej, jego Ŝona -Ursula z drugiej strony męŜa.

- Przykra sprawa - syknął Cynthii do ucha. Skinęła głową i odszepnęła: - Biedna Helen...

- I biedny Bili... - dodał Richard ze smutnym wyrazem twarzy.

- I biedny Bili - przyznała Cynthia sotto voce. Bili Fent ze Strontfield Park, który odszedł

do swoich przodków.

Prawie nieświadomie Cynthia podniosła głowę, tak Ŝe wzrok jej padł na płyty rodziny

Fentów, na pomocnej ścianie. Tam, na murze kościoła, uwiecznieni zostali przodkowie Billa - jak

daleko sięgała pamięć ludzka, Fentowie rezydowali w Strontfield Park - a teraz jego imię zostanie

dopisane do imion ojca, dziadka i wszystkich Williamów Fentów, jacy Ŝyli w przeszłości w

Strontfield. Wzrok Cynthii padł na imię dziadka Billa. Zmarł on na zapalenie płuc w czasach, kiedy

umierało się na zapalenie płuc. Cynthia pamiętała, jak jej ojciec modlił się w kościele, aby stary

Aird Catherine - Lekka Żałoba.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: