PODSTAWOWE MIESZANINY PIROTECHNICZNE.doc

Podstawowe mieszaniny pirotechniczne

Każda mieszanina składa się z utleniacza i reduktora. Obie te substancje podczas zapłonu reagują ze sobą, następuje wydzielenie energii, gazów, wzrasta temperatura (reakcja egzotermiczna).

Przykładowe utleniaczami mogą być:

·         Chloran i nadchloran potasu

·         Nadmanganian potasu

·         Azotany ( sodu, baru, potasu)

Przykładowe reduktory:

·         Siarka

·         Węgiel drzewny

·         Glin

·         Magnez

Dzięki różnorodności reduktorów i utleniaczy możemy skomponować wiele mieszanin pirotechnicznych znacznie różniących się od siebie.

Saletra(KNO3) + cukier

Podstawowa mieszanina pirotechniczna, każdy, kto zaczyna zabawę z pirotechniką powinien zacząć właśnie od niej. Składniki są najłatwiejsze do zdobycia, saletrę potasową używa się do marynowania mięsa, więc do zdobycia w sklepach spożywczych…także w ogrodniczych, jako nawóz dla roślin. O cukrze nie będę się rozwodził, stosujemy zmielony cukier-puder. Zazwyczaj mieszamy w stosunku wagowym 1:1 – najbardziej uniwersalna proporcja. Można także dodać jednego składnika więcej, drugiego mniej. W takim wypadku, jeśli dodamy więcej saletry to nasza mieszanina będzie się spalała bardziej energicznie, a jeśli dodamy więcej cukru otrzymamy więcej dymu. Saletrę z cukrem możemy wykorzystywać do różnych celów: rakietki, petardy, wulkany itp,.Jeśli taką mieszaninę zamkniemy w szczelnym pojemniku i podpalimy to zamiast się spalać mieszanka wybuchnie.
Aby nasza mieszanina dobrze się spalała musi być zmielona na pył. Posłuży nam do tego młynek elektryczny, pamiętajmy jednak, aby każdy składnik mielić osobno. Po zmieleniu, mieszamy i suszymy tak, aby nasza mieszanka miała w sobie jak najmniej wilgoci.

Karmelek
Do jego otrzymania będzie nam potrzebna wymieszana saletra z cukrem w odpowiednich proporcjach, najczęściej trochę więcej saletry np., 6:4. Aby otrzymać karmelek po prostu podgrzewamy naszą mieszaninę w naczyniu żaroodpornym w ostateczności może to być patelnia. Pamiętamy jednak, aby zaopatrzyć się w grube rękawice, bo chwila nieuwagi i mamy pożar…, dlatego jeśli się zabieramy za karmelizowanie saletry z cukrem to należy być bardzo uważnym, robimy to na wolnym powietrzu, nie spuszczamy z oczu naczynia ani na chwile i najważniejsze MIESZAMY NON STOP, aby nie doprowadzić do przypalenia i samozapłonu. Gdy mieszanina się rozpuści i nabierze odpowiedniego koloru zalewamy przygotowaną wcześniej formę, lub modelujemy na odpowiednie kształty-najczęściej do wyrobu paliwa do rakietek przydatny jest patyczek do szaszłyków - nabijamy jak papryczki kęsy naszej masy:)

Saletra + cukier + woda destylowana

Tym razem otrzymamy krystaliczną saletrę z cukrem, wykorzystywaną najczęściej do petard. Mieszanka ma większego kopa od samej saletry z cukrem. Proces wytwarzania jest stosunkowo długi, lecz bezpieczny. Najpierw przygotowywujemy odpowiednie ilości saletry i cukru (np. 6:4 wagowo). Wodę destylowaną lejemy do garnuszka i gotujemy, po zagotowaniu zdejmujemy z ognia i dodajemy saletrę + cukier, ponownie stawiamy na ogień, mieszamy aż do wyparowania większości wody. Zdejmujemy dopiero wtedy, gdy roztwór zacznie zmieniać kolor i pojawią się małe bąble. Rozlewamy do szerokiego naczynia i suszymy, później wystarczy kryształy rozdrobnić to w moździerzu i gotowe.

Saletra + cukier + spirytus

Jeśli z jakichś przyczyn macie trochę spirytusu na zbyciu można go wykorzystać do wyprodukowania poniższej mieszaniny. Będziemy potrzebować odmierzone ilości saletry i cukru jak zwykle (6:4 wagowo), wsypujemy wszystko do garnuszka i zalewamy spirytusem. Musi nam powstać błotko, które należy mieszać aż do uzyskania jednolitej konsystencji. Teraz wystarczy zalać korpus rakietki lub rozlać na szerokie naczynie i suszyć na grzejniku.

Proch Czarny

Czarny proch jest rodzajem prochu wynalezionego przez taoistycznego chemika w Chinach w IX wieku i będącym praktycznie jedynym znanym materiałem wybuchowym miotającym aż do połowy XIX wieku. Dzisiaj został już prawie całkowicie wyparty przez bardziej efektywne materiały, takie jak proch bezdymny i trotyl. Cały czas jest jednak wytwarzany, używa się go obecnie głównie w sztucznych ogniach, silnikach rakiet modelarskich, oraz replikach broni odprzodowej.

Dosyć teorii, otrzymanie prochu czarnego jest stosunkowo proste, jedyną trudnością może być zdobycie składników np. siarki.

Optymalne proporcje prochu to(wagowo):
74,64% saletry
13,51% węgla drzewnego
11,85% siarki

Jednak obecnie w pirotechnice stosuje się:
75% azotanu potasu
15% węgla drzewnego z lekkiego drzewa
10% siarki

Proch czarny będziemy wytwarzać na mokro dolewając do naszych składników wodę destylowaną lub aceton. Otrzymywanie prochu czarnego na mokro zmniejsza ryzyko samozapłonu, a także zagęszcza mieszaninę.
Wpierw gotujemy wodę, którą zalewamy wcześniej przygotowany azotan potasu, mieszamy wszystko aż do całkowitego rozpuszczenia saletry. Następnie dodajemy węgiel drzewny i także mieszamy około 5 minut. Jeśli roztwór jest jednolity dosypujemy siarkę i w dalszym ciągu mieszamy. Jeśli mamy już jednolitą konsystencje zostawiamy całość w naczyniu na około 24 godziny, aby wszystko się dobrze przegryzło. Po tym czasie możemy zacząć suszenie, przesypujemy czułość na szerokie naczynie i stawiamy na słonku lub grzejniku.

Proch czekoladowy

Ogromną zaletą prochu czekoladowego jest brak w składzie drogich i trudno dostępnych odczynników( np. siarki). Dlatego jest tak popularny i tani. Cechuje go dosyć długi czas wytwarzania, lecz jest bezpieczny w produkcji.

Skład:

·         Węgiel drzewny - 20%

·         KNO3 - 80%

Produkcja:
Rozdrabniamy węgiel drzewny w młynku lub posługujemy się młotkiem, przesiewamy przez sito, aby nie było żadnych grudek. Następnie odmierzone ilości odczynników wsypujemy do moździerza i mieszamy. Zalewamy całość wodą destylowaną aż do wytworzenia się błotka i zostawiamy na 1-2dni, aby się przegryzło. Po tym okresie czasu wystarczy wysuszyć mieszankę i mamy dobry proch czekoladowy.