1.Rodzaje rysunków i ich przeznaczenie
RODZAJE RYSUNKÓW WG SPOSOBU PRZEDSTAWIENIA PRZEDMIOTU (TREŚCI)
Szkic - przedstawienie przedmiotu wykonane odręcznie, zwykle jako podstawa do wykonania rysunku,
Rysunek - przedstawienie przedmiotu wykonane w określonej podziałce, przy użyciu przyborów rysunkowych,
Schemat – jest to rysunek, w którym zastosowano symbole graficzne w celu pokazania zasady działania lub budowy mechanizmu, maszyny lub urządzenia,
Plan – przedstawienie rozmieszczenia maszyn, urządzeń lub instalacji,
Wykres – przedstawienie graficzne, zwykle w układzie współrzędnych, zależności między wielkościami zmiennymi.
RODZAJE RYSUNKÓW WG STOPNIA ZŁOŻONOŚCI
Rysunek złożeniowy – przedstawia wzajemne usytuowanie i/lub kształt zespołu na wyższym poziomie strukturalnym zestawianych części (w złożeniu, po zmontowaniu),
Rysunek podzespołu – rysunek złożeniowy na niższym poziomie strukturalnym, pokazujący tylko ograniczoną liczbę grup lub części,
Rysunek elementu – przedstawia pojedynczy element składowy i zawiera wszystkie informacje wymagane do jego określenia,
Rysunek części – przedstawia pojedynczą część (która nie może być dalej rozłożona) i zawiera wszystkie informacje wymagane do określenia tej części,
Rysunek szczegółu – przedstawia na ogół w powiększeniu część konstrukcji lub element i zawiera specyficzne informacje dotyczące kształtu i konstrukcji albo montażu i połączeń.
RODZAJE RYSUNKÓW WG PRZEZNACZENIA
Rysunek wykonawczy – zawiera wszystkie informacje potrzebne do wykonania danej części,
Rysunek bezwymiarowy – rysunek wykonawczy z liniami wymiarowymi, lecz bez liczb wymiarowych, przedstawiający jeden z przedmiotów o jednakowych kształtach, ale różniących się wielkością.
Rysunek zestawieniowy – jest połączeniem rysunku złożeniowego i wykonawczego, zawiera wszystkie informacje niezbędne do wykonania wszystkich części i ich zmontowania,
Rysunek zabiegowy (operacyjny) – zawiera dane do wykonania jednego zabiegu technologicznego lub operacji,
Rysunek czynnościowy – zawiera dane do wykonania jednej czynności technologicznej,
Rysunek montażowy – zawiera dane potrzebne do montażu zespołu lub wyrobu,
Rysunek surówki – przedstawia przedmiot w stanie surowym (np. odkuwka).
2.Linie rysunkowe i ich zastosowanie
Zastosowanie różnych rodzajów linii rysunkowych
Linia ciągła gruba
a) widoczne krawędzie i wyraźne zarysy przedmiotów w widokach i przekrojach, b) krótkie kreski oznaczające końce śladów płaszczyzn przekrojów i miejsc załamania tych płaszczyzn, c) zarysy powierzchni obrabianych na rysunkach operacyjnych i zabiegowych, zarysy kładów przesuniętych, linie obramowania arkusza, linie wykresowe.
Linia ciągła bardzo gruba
- połączenia klejone,
- linie wykresowe
Linia ciągła cienka
a) linie wymiarowe i pomocnicze linie wymiarowe, b) inne linie pomocnicze, a) i b) kreskowanie przekrojów, c) zarysy y kładów miejscowych, d) zarysy a rdzeni gwintów, e) linie den rowków w wałkach wielowypustowych f) linie den wrębów kół zębatych, ślimaków i itp., g) osie kół i innych przedm. h) o średnicy do 12 mm, j) przekątne prostokątów, kwadratów i trapezów utworzonych przez widoczne płaskie powierzchnie przedm. mających oś symetrii, k) linie przenikania w miejscach łagodnie zaokrąglonych przejść z jednej powierzchni w drugą, l) znaki chropowatości, ł) ramki oznaczeń tolerancji kształtu i położenia, m) linie ograniczające powiększony szczegół budowy, n) zarysy przedm. przyległych, dorysowanych dla celów orientacyjnych, zarysy powierzch. nie obrabianych na rysunkach operacyjnych i zabiegowych, linie wykresowe.
Linia kreskowa
- niewidoczne krawędzie i zarysy przedmiotów,
Linia punktowa gruba
Oznaczanie obróbki cieplnej
Oznaczanie powłok
Linia punktowa cienka
a) osie symetrii i ślady płaszczyzn symetrii,
b) osie okręgów o średnicach ponad 12 mm
c) osie przedmiotów o wymiarach ponad 12 mm,
- linie podziałowe w kołach zębatych, ślimakach, gwintach itd.,
- linie wykresowe.
Linia dwupunktowa
d) skrajne położenia części ruchomych,
e) zarysy przedmiotów przyle-głych, dorysowanych dla celów orientacyjnych jako przeźroczyste,
f) pierwotny lub g) ostateczny kształt przedmiotu,
h) linie gięcia przedmiotów przedstawionych w rozwinię- ciu,linie osi ciężkości.
Linia falista (a i b) i zygzakowa (c i d)
linie urwania a), c)
i przerwania b), d) przedmiotów,
Falista gdy linie te rysuje się odręcznie,
Zygzakowa przy ryso- waniu maszynowym
linie ograniczające przekroje cząstkowe
Spośród wielu stosowanych na rysunkach rodzajów linii najczęściej używane są :
1) linia ciągła gruba - do rysowania widocznych krawędzi i zarysów przedmiotu l widocznych linii przenikania,
2) linia kreskowa średnia (o grubości równej 1/2 grubości linii ciągłej) - do rysowania niewidocznych krawędzi i zarysów przedmiotu oraz niewidocznych linii przenikania,
3) linia punktowa cienka (o grubości równej 1/4 grubości Unii ciągłej grubej) - do rysowania osi i płaszczyzn symetrii przedmiotu,
4) linia ciągła cienka (o grubości równej 1/4 grubości linii ciągłej) - do rysowania linii wymiarowych i pomocniczych linii wymiarowych, linii kreskowania przekrojów, linii odniesienia i zarysów wkładów miejscowych.
3. Rysunki techniczne według metody rzutowania-charakterystyka
Rysunek w rzucie prostokątnym przedstawia przedmiot w rzutach prostokątnych na wzajemnie prostopadłe płaszczyzny.
Zasada rzutowania prostokątnego
Rzutowanie prostokątne metodą europejską – E polega na wyznaczaniu rzutów prostokątnych przedmiotu na wzajemnie prostopadłych rzutniach, przy założeniu, że przedmiot rzutowany znajduje się między obserwatorem i rzutnią.
Oznaczenia metod rzutowanie: a) europejskiej, b) amerykańskiej Umieszcza się je (jeśli jest wymagane - np. na rysunkach licencyjnych) w tabliczce rysunkowej
Dowolny układ rzutów
W razie trudności z rozmieszczeniem rzutów dopuszcza się dowolne rozmieszczenie rzutów na jednym arkuszu lub na oddzielnych arkuszach, pod warunkiem, że na jednym z rzutów zostaną zaznaczone strzałkami i wielkimi literami kierunki rzutowania: te same litery powtarza się nad odpowiednimi rzutami.
Rzutowanie prostokątne metodą amerykańską – A
Rzutowanie tą metodą różni się od metody E tym, że rzutnia znajduje się między obserwatorem a przedmiotem rysowanym, co powoduje, że w układzie rzutów wg metody A niektóre rzuty są jak gdyby poprzestawiane (rzuty B z E i C z D).
RZUTOWANIE AKSONOMETRYCZNE
Rzuty aksonometryczne przedstawiają kształt przedmiotów w sposób poglądowy, w jednym rzucie.
Rzuty aksonometryczne:
a) izometryczne (jednomiarowe, izo = równy),
b) dimetryczne (dwumiarowe, di = dwa)
- ukośne,
- prostokątne.
Różnią się one wartościami kątów pomiędzy osiami układu współrzędnych oraz tzw. skróceniami aksonometrycznymi (skrócenie aksonometryczne – stosunek długości rzutu odcinka równoległego do osi układu do długości rzeczywistej tego odcinka).
Rzuty aksonometryczne izometryczne
Kąty pomiędzy osiami układu współrzędnych mają wartość 120º, zaś wymiary przedmiotu równoległe do którejkolwiek osi układu skraca się w stosunku 0,82:1, gdyż ze względu na ukośne ustawienie wszystkich ścian przedmiotu równoległych do płaszczyzn układu przedmiot narysowany bezskrótowo byłby zbyt duży w stosunku do jego wielkości na rysunku w rzutach prostokątnych (można wykonywać rysunki izometryczne bez skrótów).
Rzut izometryczny:
a) układ współrzędnych,
b) przedmiot o wymiarach skróco-nych w stosunku 0,82:1,
c) przedmiot bez skracania wymiarów,
d) przedmiot w rzutach prostokątnych
RZUTOWANIE AKSONOMETRYCZNE Rzuty dimetryczne ukośne
Rzuty te wykonuje się najczęściej w układzie osi współ-rzędnych, w którym kąt między osiami Z i Y wynosi 90º, a pozostałymi po 135º. Wymiary przedmiotu równoległe do płaszczyzny YOZ są przedstawiane bezskrótowo, wymiary równoległe do osi X ulegają skróceniu o połowę, pozostałe zaś wymiary, biegnące w innych kierunkach, ulegają skróceniu w różnym stosunku.
RZUTOWANIE AKSONOMETRYCZNE Rzuty dimetryczne prostokątne
W rzucie tym kąty między osiami X i Z oraz Y i X wynoszą 131º30’, zaś między osiami Y i Z - 97º. Wymiary przedmiotu równoległe do płaszczyzny YOZ są przedstawiane bezskrótowo, wymiary równoległe do osi X ulegają skróceniu o połowę.
Zastosowanie rzutów aksonometrycznych
Rzuty te stosuje się głównie przy wykonywaniu rysunków poglądowych, jak tablice ścienne do celów szkoleniowych, rysunki ofertowe, do katalogów części zamiennych itd.
Poza tym, na rysunku w rzutach prostokątnych przedmiotu o bardzo skomplikowanych kształtach dorysowuje się niekiedy rzut aksonometryczny tego przedmiotu (zwykle w zmniejszeniu) dla ułatwienia odczytywania rysunku
4.Ogulne zasady wymiarowania rysunków technicznych
Ogólne zasady wymiarowania
a) wymiarów koniecznych – należy podawać wszystkie wymiary niezbędne, a przede wszystkim tzw. wymiary gabarytowe, b) pomijania wymiarów oczywistych (wynikających z równoległości, prostopadłości, symetrii), c) niepowtarzania wymiarów. d) niezamykania łańcu-cha wymiarowego – podaje się wszystkie nie-zbędne wymiary z wyjąt-kiem jednego najmniej ważnego,
e) wymiarów konstru-kcyjnych – wymiary części współpracujących muszą umożliwiać tę współpracę,
f) wymiarowania od baz – przyjmuje się jak najmniejszą liczbę baz i od nich wymiaruje się wszystkie szczegóły przedmiotu.
Metoda 1. Liczby wymiarowe należy podawać w taki sposób, aby można było odczytać je patrząc od dołu lub z prawej strony rysunku. Przy pochylonych liniach wymiarowych liczby wymiarowe wpisuje się nad nimi.
Metoda 2. Liczby wymiarowe należy wpisywać w taki sposób, aby można było odczytać je, patrząc od dołu rysunku. Linie wymiarowe różne od poziomych przerywa się, wstawiając w przerwę liczbę wymiarową.
Należy unikać przecinania się pomocniczych linii wymiarowych z liniami wymiarowymi innych wymiarów i z liniami rysunku. Jedynym dopuszczalnym wyjątkiem od zakazu przecinania się linii wymiarowych jest przecinanie się linii wymiarowych średnic w ich środku.Odległość między zarysem przedmiotu (lub osią) a najbliższą linią wymiarową powinna wynosić min. 10 mm, a między równoległymi liniami wymiarowymi min. 7 mm. Nie wolno używać pomocniczych linii wymiarowych i ich przedłużeń oraz linii rysunkowych jako linii wymiarowych ani też linii wymiarowych jako pomocniczych dla innych wymiarów. Przedmioty o kształtach obrotowych, należy wymiarować na rzutach na płaszczyznę równo-ległą do ich osi, a nie na rzutach na płaszczyznę do niej prostopadłą.
5. Charakterystyka i przeznaczenie różnych metali w produkcji urządzeń przemysłu spożywczego.
Metale
Do grupy substancji zwanych metalami należy większość pierwiastków chemicznych oraz powstałe z nich tworzywa metaliczne, tzw. stopy, które charakteryzują następujące właściwości:
• dobre przewodnictwo cieplne i elektryczne,
• duży połysk powierzchni,
• znaczna podatność na odkształcenia plastyczne,
• lejność, tj. możliwość nadawania im kształtu przez wlewanie -po roztopieniu - do form; po ostygnięciu kształt formy zostaje zachowany,
• tworzenie przez ich tlenki bezwodników zasad, w przeciwieństwie do tlenków niemetali, które najczęściej są bezwodnikami kwasów,
• korzystne właściwości mechaniczne - duża twardość, odporność na rozciąganie, ściskanie i zginanie, dobra sprężystość i plastyczność,
• dobra obrabialność metodą obróbki skrawaniem i obróbki plastycznej.
Metale są bardzo szeroko stosowane jako tworzywa konstrukcyjne do wytwarzania różnego rodzaju elementów maszyn i urządzeń. Mimo istnienia znacznej liczby odmian tworzyw sztucznych o różnorodnych właściwościach, znaczenie metali w wielu dziedzinach techniki maleje w niewielkim, jak dotąd, stopniu.Metale stosuje się wówczas, gdy niezbędna jest duża wytrzymałość mechaniczna i znaczna precyzja wykonania elementów. Metale niezastąpione są także jako przewodniki prądu elektrycznego oraz jako materiały ferromagnetyczne, z których wytwarza się elementy obwodów magnetycznych silników elektrycznych, prądnic oraz transformatorów. Czyste metale odznaczają się najczęściej gorszymi właściwościami mechanicznymi niż ich stopy, dlatego do celów konstrukcyjnych stosuje się przeważnie stopy metali o odpowiednim składzie. Określona zawartość składników stopowych umożliwia uzyskanie założonych właściwości, które można zmienić dzięki odpowiednim zabiegom termicznym, tzw. obróbce cieplnej. W piecach zwanych żeliwiakami otrzymuje się żeliwo o zawartości węgla ok. 2%, będące powszechnie stosowanym materiałem odlewniczym. Żeliwo jest twarde i kruche, nie nadaje się więc na elementy narażone na obciążenia rozciągające i zginające. Z żeliwa wytwarza się między innymi kadłuby urządzeń technologicznych w przemyśle spożywczym, wanny, zlewozmywaki. Dalsze oczyszczanie stopu żelaza z węglem oraz poddawanie go przeróbce plastycznej (zgniatanie) prowadzi do uzyskania materiału charakteryzującego się dobrymi właściwościami sprężystymi oraz plastycznymi, a zatem odpornego na obciążenia rozciągające i zginające. Materiałem tym jest stal (o zawartości węgla 0,1+2%). Zawartość węgla oznaczana jest w symbolu stali liczbą określającą setne części procenta, np. stal o symbolu 45 zawiera 0,45% węgla. Dodawane do stali, jako składniki stopowe, inne metale znacznie polepszają jej właściwości. Stal o dużej zawartości celowo wprowadzanych domieszek nosi nazwę stali stopowej. Do najczęściej stosowanych domieszek stali stopowych należą: chrom, mangan i wolfram oraz krzem.
Chrom jest jednym z najważniejszych dodatków stopowych stali. Podwyższa on twardość i wytrzymałość stali oraz polepsza jej sprężystość, nie obniżając równocześnie właściwości plastycznych. Duża zawartość chromu zwiększa odporność stali na korozję. Stale chromowe są to tzw. stale nierdzewne lub kwasoodporne, stosowane szeroko ...
rajmundos9