Zbigniew Lew-Starowicz - Seks dojrzaĹ‚y.pdf - Ebooki - Magnifita

tytuþ: "Seks dojrzaþy"

autor: DRN.MED Zbigniew Lew-STAROWICZ

OPRACOWANIE GRAFICZNE: MAGDALENA WOlniICKA i MICHAý MARYNIAK

WARSZAWA 1985

PAıSTWOWY ZAKþAD WYDAWNICTW LEKARSKICH

Opracowanie graficzne

Recenzent prof. dr hab. med. Longin Marianowski

Redaktor mgr Teresa Materþowska

Redaktor techniczny Ewa Ziemczonek

Korektor Maria Wesoþowska

ISBN 83-200-0957-X

* * *

WSTħP

Po ukazaniu siħ "Seksu partnerskiego" spotkaþem siħ z pytaniem, czy nie naleŇaþoby napisaę jakby

drugiego tomu, adresowanego do bardziej dojrzaþej wiekiem populacji. Zachħciþo mnie to do

napisania pracy bħdĢcej w pewnym sensie kontynuacja "Seksu partnerskiego". WiħkszoĻę prac

popularnonaukowych z zakresu seksuologii poĻwiħcona jest stosunkowo mþodym wiekiem

Czytelnikom, natomiast tylko niektre z nich poruszajĢ specyficzne problemy wieku dojrzaþego.

W wielu krajach tego typu prace adresowane sĢ do rŇnych grup wiekowych. Ma to swoje

uzasadnienie w pewnej innoĻci psycho-seksualnej pokoleı, innoĻci przyczyn oraz przebiegu

zaburzeı seksual-nych oraz problemw partnerskich.

W "Seksie dojrzaþym" przedstawiam swoje wþasne poglĢdy, opar-te na doĻwiadczeniach

terapeutycznych oraz badaniach naukowych. Podobnie jak w piħciu poprzednich ksiĢŇkach, tak i w

tej pragnħ podziħkowaę moim pacjentom, ich partnerom oraz autorom listw kierowanych do

redakcji "ITD", "Zwierciadþa", "Magazynu Ro-dzinnego", a takŇe na adres Przychodni Lekarskiej

Towarzystwa Rozwoju Rodziny w Warszawie, za otwarcie siħ ze swymi problemami, co

umoŇliwiþo mi napisanie tej pracy.

Chciaþbym rwnieŇ podziħkowaę wszystkim tym, ktrzy wspþpra-cowali ze mnĢ w badaniach

naukowych i programach badawczych za wspieranie mnie ŇyczliwoĻciĢ i pomocĢ w mojej

wieloletniej pracy nad tymi problemami.

Mam nadziejħ, Ňe "Seks dojrzaþy" wielu Czytelnikom uþatwi zro-zumienie trudnych i tak

intymnych problemw Ňycia partnerskiego oraz skþoni ich do szukania pomocy, a innym ĺ byę

moŇe ĺ umoŇli-wi unikniħcie wielu konfliktw.

OkreĻlona objħtoĻę pracy narzuciþa koniecznoĻę selekcji materiaþu, wybrania tego, z czym

spotykaþem siħ najczħĻciej oraz przekazania tego, co moŇe okazaę siħ przydatne. Pominiħte zostaþy

caþe rejony seksu wieku dojrzaþego, np. zachowania dewiacyjne, przestħpczoĻę seksualna (te

tematy zostanĢ opracowane w odrħbnej publikacji), powiĢzania seksu ze strukturĢ rodziny,

dylematy i kontrowersje Ļwia-topoglĢdowe iþd. Pracħ tħ pisaþ lekarz i stĢd okreĻlona perspektywa

seksu dojrzaþego.

Czy "Seks partnerski" i "Seks dojrzaþy" traktujħ jako zakoıczonĢ caþoĻę? OdpowiedŅ na to pytanie

pozostawiam Czytelnikom.

* * *

U PROGU SEKSU DOJRZAýEGO

DOJRZAýOĺĘ PSYCHICZNA

"Seks dojrzaþy" dotyczy zarwno dojrzaþego wieku, jak i dojrzaþoĻci psychicznej i

psychoseksualnej. Zdawaþoby siħ, iŇ sĢ one ze sobĢ w sposb naturalny powiĢzane, ale

niekoniecznie tak bywa. Potocznie uwaŇa siħ, Ňe wiek dojrzaþy nastħpuje po okresie dojrzewania

(adolescencji); u mħŇczyzn zaczyna siħ okoþo 22ĺ25 roku Ňycia, a u kobiet okoþo 19ĺ22 roku,

natomiast jego zakoıczeniem staje siħ jesieı Ňycia, czyli okres po przekwitaniu. Wiek dojrzaþy

obejmuje zatem Ļrednio 30ĺ40 lat Ňycia czþowieka, w ktrym realizuje on rŇnorodne cele i

zadania Ňyciowe: zawodowe, maþŇeıskie, rodzicielskie, spoþeczne, osobowoĻciowe. Istnieje

rwnieŇ potoczne okreĻlenie peþni wieku, czyli najlepszych moŇliwoĻci twrczych, zdrowotnych,

aktywnoĻci, wiþalnoĻci, mħskoĻcikobiecoĻci. U kobiet ma ona obejmowaę trzydzieste i czterdzieste

lata Ňycia, a u mħŇczyzn drugĢ poþowħ laþ trzydziestych aŇ do andropauzy (przekwitania). Wiek

dojrzaþy powinien wiĢzaę siħ z dojrzaþoĻciĢ psychicznĢ, ktra obejmuje rŇne cechy: Obiektywna

wiedza o sobie. Poznanie wþasnego JA, wþasnych wad i zalet, moŇliwoĻci i ograniczeı jest

procesem dþugotrwaþym, niekiedy bolesnym, czþowiek bowiem poznaje rwnieŇ i ciemne strony

swej natury. Samowiedza czasem bywa przeŇywana dramatycznie, ale jest to normalny proces

wzrostu i wymaga akceptacji siebie. Dziħki temu nasze kontakty z innymi stajĢ siħ bardziej

autentyczne, tolerancyjne, gdyŇ z postawy "nad" wobec innych przechodzi siħ do postawy

partnerskiej rwnoĻci, OsiĢgniħcie dystansu wobec wþasnego JA. Wyrazem zdrowia psychicznego i

dojrzaþoĻci jest umiejħtnoĻę przyjħcia postawy dystansu wobec siebie, pewnej autoironii, humoru.

Ustalenie systemu wartoĻci (celu i sensu Ňycia, norm i zasad), ktry stanowi oĻ integracji

osobowoĻci. Dziħki niemu nasze czyny i zachowania nabierajĢ Ļwiadomie planowanego dziaþania,

a potrzeba zachowania wiernoĻci temu systemowi wartoĻci umoŇliwia osiĢganie harmonii i þadu we

wþasnym JA. Przechodzenie od egocenfrycznego JA do postaw alfrui stycznych, umiejħtnoĻci

wczuwania siħ w przeŇycia innych ludzi, nawiĢzywania z nimi przyjaŅni, okazywania

zainteresowania, ofiarnoĻci. Prawda wobec siebie i obiektywizacja innych. Zdarza siħ doĻę czħsto,

iŇ innym ludziom przypisujemy wþasne uczucia i motywacje, a niekiedy generalizujemy nasze

osobiste doĻwiadczenia. DojrzaþoĻę psychiczna polega na oddzielaniu wþasnego Ļwiata od Ļwiata

innych ludzi, na traktowaniu doĻwiadczeı Ňyciowych jako jednego z wielu wariantw, a nie

powszechnie obowiĢzujĢcego prawa. Peþna realizacja swych zainteresowaı, moŇliwoĻci twrczych,

zadaı Ňyciowych, partnerskich i przyjmowanie za niĢ poczucia odpowiedzialnoĻci. UmiejħtnoĻę

rozwiĢzywania konfliktw przez szukanie ich Ņrdeþ oraz optymalnej strategii ich rozwiĢzania,

dostosowanej do sytuacji i osb. Stawianie sobie realistycznych zadaı oraz ich osiĢganie,

umiejħtnoĻę skutecznego dziaþania, unikanie konformizmu. Tolerancja wobec innych poglĢdw,

zdolnoĻę do miþoĻci, wspþdziaþania z innymi, umiar, umiejħtnoĻę radowania siħ Ňyciem mimo

przeciwnoĻci losu. Traktowanie Ňycia jako w duŇym stopniu zaleŇnego od siebie, a nie

zdeterminowanego przez czynniki zewnħtrzne, los, fatum. DojrzaþoĻę psychiczna jest niezaleŇna od

poziomu wyksztaþcenia, jest rwnoznaczna z mĢdroĻciĢ ŇyciowĢ, zwþaszcza gdy zostaþ zachowany

zdrowy rozsĢdek i umiejħtnoĻę wyciĢgania wnioskw z obserwacji i rŇnych doĻwiadczeı

Ňyciowych. * * *

DOJRZAýOĺĘ SEKSUALNA

DojrzaþoĻę seksualna wiĢŇe siħ zarwno z dojrzaþoĻciĢ biologicznĢ, jak i psychicznĢ oraz

partnerskĢ. DojrzaþoĻę biologiczna jest wprawdzie osiĢgana w okresie adolescencji, ale jej peþny

rozkwit przypada na wiek dojrzaþy; u kobiet czħsto osiĢga apogeum po porodzie. DojrzaþoĻę

psychoseksualna natomiast polega na osiĢganiu peþnej mħskoĻcikobiecoĻci, zdolnoĻci tworzenia

wiħzi partnerskiej, trwaþego zwiĢzku uczuciowego, wzajemnie satysfakcjonujĢcego Ňycia

seksualnego, ars amandi, wzajemnej odpowiedzialnoĻci za Ňycie seksualne oraz jego nastħpstwa. W

Ňyciu seksualnym dojrzaþoĻę polega m.in. na umiejħtnoĻci sterowania wþasnymi reakcjami

seksualnymi, znajomoĻci "mapy ciaþa" (stref erogennych u siebie i partnera), tworzeniu optymalnej

ars amandi dostosowanej do poziomu wzajemnych potrzeb i oczekiwaı, na trosce o uatrakcyjnianie

wspþŇycia oraz wþasnej mħskoĻcikobiecoĻci, wzajemnym pomaganiu sobie w wypadku pojawienia

siħ problemw we wspþŇyciu, traktowaniu seksu z pewnym przymruŇeniem oka, jako strefy Ňycia

waŇnej, przyjemnej, ale nie najwaŇniejszej. ņycie seksualne jest traktowane jako wyraz miþoĻci,

postaw do siebie partnerw, forma tworzenia wiħzi, radosne bycie razem, zjednoczenie osobowe.

Jego piħkno i urok wymaga pielħgnowania i wspþpracy partnerw. Istotna jest tu wiedza o

prawidþowoĻci seksu w rŇnych fazach Ňycia, zwiĢzku, o specyfice psychoseksualnej pþci.

Problemom dojrzaþoĻci seksualnej jest w zasadzie poĻwiħcona caþa ksiĢŇka, tu sĢ sygnalizowane

jedynie pewne idee. DojrzaþoĻę seksualna obejmuje rwnieŇ istnienie okreĻlonej formacji

psychoseksualnej, czyli systemu wartoĻci, postaw, refleksji wiĢŇĢcych seks z celem i sensem Ňycia.

W wieku dojrzaþym po przeminiħciu okresu ,,burzy i naporu", rŇnych zþudzeı, w wyniku nabycia

doĻwiadczeı powstaje swoista filozofia Ňycia, w ktrej i sfera seksu ma swoje trwaþe, ustalone

miejsce. Dla jednych seks jest przyciĢganiem innoĻci, dla drugich podporzĢdkowaniem prawom

natury, dla jeszcze innych Ņrdþem napiħcia miħdzy naturĢ a kulturĢ, wyrazem miþoĻci, jednĢ z

relacji wiħzi partnerskiej, etapem osobowoĻciowej ewolucji od Erosa do Cariþas iþd. We wszystkich

systemach ĻwiatopoglĢdowych seks zostaje poddany okreĻlonym normom, ideom i w nich rwnieŇ

istnieje koncepcja dojrzaþoĻci seksualnej. DojrzaþoĻę ta jest zatem wynikiem wielu mechanizmw,

wpþyww, ale przede wszystkim refleksji i obserwacji Ňycia, znalezienia swego miejsca w Ňyciu.

DojrzaþoĻę seksualna nie boi siħ seksu ani nie wynosi go na piedestaþ, nie traktuje go jako jedynie

zabawy czy powinnoĻci, obowiĢzku, dostrzega w nim piħknĢ i dobrĢ dziedzinħ Ňycia.

* * *

DOJRZAýOĺĘ WIĦZI PARTNERSKIEJ

DojrzaþoĻę seksualna, psychiczna, znajomoĻę etapw wiħzi partnerskiej, rodzicielstwo umoŇliwiajĢ

tworzenie dojrzaþej wiħzi partnerskiej. Polega ona na poznaniu wszystkich zakresw "od" i "do"

miħdzy partnerami, obszarw konfliktogennych i radosnych, uszczħĻliwiajĢcych. Partnerzy kreujĢ

okreĻlony styl bycia razem, codziennoĻci, optymalnie dostosowany do ich osobowoĻci i wa-11

runkw. Dziħki þemu wzajemnie pomagajĢ sobie w osiĢganiu peþni osobowoĻci i wiħzi. WiħŅ

partnerska obejmuje okreĻlone sfery, do ktrych naleŇĢ: WiħŅ uczuciowa, miþoĻę WiħŅ psychiczna

(intelektualna, charakterologiczna) WiħŅ seksualna WiħŅ rodzicielska WiħŅ wolnego czasu WiħŅ

domu (gospodarstwa domowego) WiħŅ materialna WiħŅ mħskokobieca Byþoby ideaþem, gdyby

wymienione typy wiħzi byþy udane i na najwyŇszym poziomie wzajemnie odczuwanej satysfakcji.

Czħsto siħ zdarza, iŇ w danym zwiĢzku istnieje rozbieŇnoĻę w jednym rodzaju wiħzi, ale generalna

ocena satysfakcji z takiego zwiĢzku moŇe byę pozytywna. WiħŅ uczuciowa polega na zdolnoĻci

wczuwania siħ w przeŇycia, w nastrj drugiej osoby, wspþprzeŇywania z partnerem tych stanw,

przyjaŅni i poczucia bliskoĻci, miþoĻci. W wieku dojrzaþym zapewne mniej jest nastrojowoĻci i

sentymentalizmu, bardziej typowych dla wczesnego etapu zwiĢzku partnerskiego, ale za to wiħŅ

uczuciowa potrafi byę bardziej stabilna, trwaþa, a niekiedy przyjmuje wrħcz charakter telepatyczny,

kiedy partner wyczuwa, co siħ dzieje u jego wspþpartnera, porozumiewa siħ z nim na odlegþoĻę. W

mþodszym wieku wiħŅ uczuciowa potrafi byę silna w chwili bycia razem lub w marzeniach,

tymczasem w wieku dojrzaþym obejmuje i codziennoĻę Ňycia partnerw, majĢcych jakby poczucie

staþej bliskoĻci drugiej osoby. WiħŅ seksualna w wieku dojrzaþym nabiera stabilizacji, niekiedy

rutyny. Dobrze przystosowany seksualnie zwiĢzek partnerw, ktrzy stworzyli wþasnĢ ars amandi,

dostarcza im wiele satysfakcji. Nie jest prawdĢ stwierdzenie, iŇ atrakcyjnoĻę seksualna

nieuchronnie spada, Ňe musi nastĢpię znudzenie osobĢ partnera, monotonia. Udana wiħŅ seksualna

m.in. polega na tym, Ňe partnerzy, mimo upþywu lat, czujĢ pociĢg do siebie, a seks jest dla nich

atrakcyjny w ich wþasnym wydaniu. Nieraz jestem Ļwiadkiem wynurzeı peþnych zaskoczenia: ,,po

tylu latach czujħ siħ jakbym byþa nadal jego narzeczonĢ", "nie dostrzegam upþywu wieku". Czasem

siħ mwi, Ňe obiektywnie malejĢca atrakcyjnoĻę ciaþa drugiej osoby jest powszechnie

obowiĢzujĢcym prawem. Okazuje siħ jednak, iŇ w wielu udanych zwiĢzkach nie odczuwa siħ

Ňadnego zaniku atrakcyjnoĻci ciaþa partnera, mimo zmiany jego jħdrnoĻci, wyglĢdu. WiħŅ

seksualna w wieku dojrzaþym nie we wszystkich udanych zwiĢzkach jest sielankĢ, zdarzajĢ siħ

bowiem okresy rŇnych zaburzeı, spadku libido, pogorszenia spraw-12 noĻci seksualnej, ujawnia

siħ teŇ i wpþyw wieku, odmiennoĻci pþci. Jednak w udanym zwiĢzku nie jest to dramatem, istniejĢ

bowiem na tyle atrakcyjne pozaseksualne wiħzi, iŇ niedomagania w tej dziedzinie nie umniejszajĢ

poczucia satysfakcji z bycia razem. WiħŅ psychiczna polega na przystosowaniu

charakterologicznym partnerw, co nie jest jednoznaczne z upodobnianiem siħ. Zdarza siħ

wprawdzie, iŇ w udanych zwiĢzkach partnerzy stajĢ siħ podobni do siebie fizycznie i psychicznie,

w wielu jednak innych istnieje wyraŅna rozbieŇnoĻę w poszczeglnych cechach

charakterologicznych, ale po pterwsze jest ona akceptowana, a po drugie - lubiana. W wielu

sprawach rozwodowych podkreĻla siħ jako motyw rozpadu wiħzi tzw. rŇnicħ charakterw. Jest to

bardzo wzglħdne pojħcie, poniewaŇ ta rŇnica danych cech dla jednego zwiĢzku przyjmuje

charakter "od", a dla drugiego "do". Innym elementem wiħzi psychicznej jest wsplnota

zainteresowaı. Bywa, Ňe partnerzy majĢ identyczne hobby, pasje, fascynacje zawodowe, naukowe i

odczuwajĢ dziħki temu lepszĢ wsplnotħ psychicznĢ. Bywa jednak i tak, iŇ zainteresowania

partnerw sĢ odmienne, ale umiejħtnoĻę wczuwania siħ w to, co myĻli partner, zbliŇenie siħ do jego

pasji czy hobby jest rwnie spajajĢcym czynnikiem co identycznoĻę tych zainteresowaı. StĢd jedni

wolĢ jako partnera osobħ o podobnych zawodach, zainteresowaniach, inni partnera odmiennego w

tym wzglħdzie, ale ujawniane wzajemnie zaciekawienie Ļwiatem psychicznym drugiej osoby

stanowi waŇny element integrujĢcy wiħŅ psychicznĢ. WiħŅ rodzicielska polega na zjednoczeniu

zainteresowaı i postaw wychowawczych partnerw wobec dziecka, na przeŇywaniu MY w wiħzi z

Zbigniew Lew-Starowicz - Seks dojrzaĹ‚y.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: