2.Polska za Augusta III.pdf
(
76 KB
)
Pobierz
Polska za Augusta III
Polska za Augusta III
Największą troską ostatnich lat życia
Augusta II
było zapewnienie sukcesji dla syna,
zarówno na tronie Saksonii jak i na tronie Rzeczpospolitej. O ile w Saksonii nie było
problemów, bo była to monarchia dziedziczna, o tyle był problem z tronem Polski.
August II
starannie przygotował elekcję syna. Najpierw zmienił tych, którzy stali na czele
państwa. W ten sposób otoczył się ludźmi, którzy mogli poprzeć jego plan. Te zabiegi
królewskie wywołały niepokój szlachty. Podejrzewano nawet
Augusta II
o chęć
przeprowadzenia elekcji vivente rege. Podejrzewano także o próby przeprowadzenia
zamachu stanu. To wszystko wywoływało w Rzeczpospolitej stany napięcia szlachty. Na
sejmiku szlacheckich, gdy ktoś chciał wywołać wrzenie, wystarczyło wymówić imię
Augusta II
. Sytuację postanowiła wykorzystać Rosja, ale tym razem już w porozumieniu
z Brandenburgią. Właściwie z inicjatywy Brandenburgii jednego z ministrów
Loewenwolda
rozpoczęły się pertraktacje w Berlinie już w
1732 r.
w sierpniu.
Pertraktowano o następcy tronu Rzeczpospolitej. Wykluczono
Stanisława
Leszczyńskiego
. Wykluczono także możliwość objęcia tronu przez
Augusta III
. Układ ten
nazwany układem
Loewenwolda
nigdy nie został ratyfikowany, nie mniej jednak
świadczył o tym, że Berlin chce przejąć kontrolę nad przyszłą elekcją w Rzeczpospolitej.
Warto zauważyć jak zmienia się układ sił w Europie. Za
Augusta II
była walka pomiędzy
Bourbonami a Habsburgami, teraz ten układ zmienił się.
1 lutego
zmarł
August II Mocny
.
Wówczas wysunięto kandydatury do polskiego tronu. Jedną z nich była kandydatura
Stanisława Leszczyńskiego
. Odrzucono kandydaturę
Augusta III
. Ale pomocną dłoń dla
Wettina wysunął elektor brandenburski. Zaproponował, że w zamian za koronę
Rzeczpospolitej odda Wielkopolskę i Prusy Królewskie. Był to warunek niemożliwy do
zrealizowania. Doszło do ochłodzenia stosunków pomiędzy Dreznem i Berlinem. W
lipcu
1733 r.
zawarte zostało porozumienie pomiędzy Rosją, Prusami i Austrią. Celem tego
porozumienia było osadzenie Augusta III na tronie Polski. W Rzeczpospolitej doszło
znowu do podwójnej elekcji, najpierw wybrano
Stanisława Leszczyńskiego
, a później
Augusta III
. Za
Stanisławem Leszczyńskim
opowiedziało się blisko 13,5 tys. wyborców.
Natomiast kandydaturę Sasa poparło 3,5 tys. Ponadto wybór Sasa dokonany był pod
naciskiem Rosji. Wojska carskie wkroczyły na teren Litwy. Wojska saskie zgromadziły się
w Prusach. Sam August koronował się na Wawelu
17 stycznia 1734 r.
Po stronie
Leszczyńskiego
opowiedział się Gdańsk.
Stanisław Leszczyński
liczył na pomoc Francji.
Pomoc ta okazała się symboliczna. Nie udzielili pomocy
Leszczyńskiemu
także Szwedzi.
Rzeczpospolita pogrążyła się w wojnie domowej. Dopiero w
1736 r.
udało się zwołać
tzw. sejm pacyfikacyjny.
August III
został ostatecznie uznany jako władca Polski i jako
król przystąpił do układania polityki państwa. Chciał doprowadzić do sytuacji, aby unia
personalna pomiędzy Saksonią a Rzeczpospolitą stała się także unią realną. Dlatego
utworzył wspólny rząd polsko-saski. Pierwszym człowiekiem w nowym rządzie został
Józef Sułkowski
, który właściwie w Saksonii przebywał od lat dwudziestu. Powierzono
mu najbardziej odpowiedzialne funkcje w państwie. Ale cóż istniał problem. W Saksonii,
która była krajem protestanckim katolik nie miał prawa, pełniąc urząd, podejmować
jakichkolwiek decyzji. Potrzeba było kogoś kto mógłby dublować
Sułkowskiego
,
podpisywać jego decyzje. Tym człowiekiem został
Brühl
- minister którego decyzje po
zatwierdzeniu elektora Saksonii nabierały mocy prawnej. Natomiast
Sułkowskiego
mieli
wspierać inni Polacy, którym król powierzył znaczące stanowiska państwowe i to
zarówno na dworze saskim jak i w armii saskiej. Plany stworzenia realnej unii sasko-
polskiej upadły pod naciskiem państw ościennych. Ponadto
Brühl
Polaków nie lubił i
przeforsował plan ścisłej współpracy Saksonii z Rosją. Ponadto plan obejmował
zachowanie suwerenności jeśli chodzi stosunki z Wiedniem z cesarzem, oraz
niezależność od Berlina. W Berlinie, w Brandenburgii bowiem dostrzegał
Brühl
głównego
wroga Saksonii. Gdy ten plan został przeforsowany w ścisłej współpracy z Rosją upadła
kariera
Sułkowkiego
.
Sułkowski
nie był już potrzebny. Po zawarciu w
1739 r.
sojuszu z
Rosją
August III
mógł nawet zostać cesarzem po śmierci
Karola VI
. Zachęcał go do tego
między innymi król Prus. Ale
August III
chciał być pewny, że zaangażowania się w walkę
o tron cesarski nie wykorzysta
Stanisław Leszczyński
.
Stanisław Leszczyński
nie
zamierzał ubiegać się o koronę Rzeczpospolitej, rządził w Lotaryngii i było mu dobrze.
Walkę o tron cesarski
August III
przegrał. Od
1746 r.
rozpoczął reformę wewnętrzną
państwa, najpierw w Saksonii. Wprowadził tam system ministerialny, na czele rządu
stanął
Brühl
.
Henryk Brühl
posiadał pełnię władzy wykonawczej. Otoczył się ludźmi
zaufanymi, tworząc tzw. Konferencję ministrów. To sprawiło, że istniejąca do tej pory
rada królewska, która była reprezentacją stanów, parlamentu została ograniczona w
swojej roli. Stała się organem, który miał dostarczać jedynie środków na potrzeby
państwa. To doprowadziło do konfliktu ze stanami saskimi. Po raz ostatni parlament
saski został zwołany w
1749 r.
Centralizacja władzy, wprowadzenie rządów absolutnych
przyniosło w niedługim czasie Saksonii bardzo pozytywne owoce. Przede wszystkim
rozwinęła się kultura dworska, rozwinęła się gospodarka, jakakolwiek krytyka władzy,
ingerowanie w politykę pierwszego ministra było surowo zakazane.
Sukcesy jakie
August III
odniósł w Saksonii wprowadzając reformę, zachęciły go do
zaprowadzenia podobnych zmian w Rzeczpospolitej. Sytuacja w Rzeczpospolitej temu
sprzyjała. Wprowadzony został od
1717 r.
stały podatek na wojsko. Zatem nie było
potrzeby zwoływania sejmu. Wzrastała także dochodowość królewszczyzn co pozwalało
na lepsze gospodarowanie dochodami. Sejm konieczny był tylko w jednym przypadku,
mianowicie należało zmienić prawo o elekcji.
August III
dążył do tego, by w Polsce
zaczęła obowiązywać zasada elekcji vivente rege - czyli wskazania następcy za życia
władcy. Szlachta polska nie chciała się z tym zgodzić. Obawiano się wzmocnienia
władzy królewskiej i powiększenia wpływów najbogatszych rodów. To wszystko sprawiło,
że sejmy były paraliżowane, pięć sejmów zostało zerwanych. Pozostałe rozeszły się bez
podjęcia uchwał ustrojowych. Z innych działań jakie podjął
August III
zostały
zrealizowane takie jak: przebudowa zamku warszawskiego, który odtąd miał pełnić
funkcję rezydencji na okres wykonywania obowiązków królewskich. Przestał być zamek
warszawski siedzibą królów. Król mieszkał w pałacu saskim, w Ogrodzie Saskim powstał
nowoczesny gmach teatralny mający spełniać role centrum kulturalnego. Na niektóre
przedstawienia widzów zapędzano siłą z ulicy, ponieważ nie były chętnych.
August III
przebywał w Polsce dłuższy czas w lata parzyste, czyli w latach, kiedy miał odbywać się
sejm zwyczajny. W lata nieparzyste rezydował w Dreźnie. Rady Senatu zwoływał do
Wschowy. Dawało mu to możliwość szybkiego powrotu do Drezna. Radę Senatu
określano jako Familię. I to Familia decydowała o polityce wewnętrznej państwa. Liderom
Familii król powierzał najważniejsze prowincje Rzeczpospolitej co miało być zaczątkiem
systemu ministerialnego. W ten sposób powstała w Rzeczpospolitej nowa warstwa -
arystokracja, która mogła stanowić przeciwwagę dla dawnych rodów magnackich. Ale
opozycja pilnowała tego, by na sejmie nie przeprowadzono żadnych reform ustrojowych
państwa, wykorzystując do tego celu przede wszystkim skłócenie domów magnackich.
Dlatego system ministerialny nie przyniósł w Polsce takich owoców jak w Saksonii. Co
więcej dawne rody magnackie podkopały znaczenie Familii. Wówczas dwór,
August III
stworzył nowy układ polityczny wokół osoby
Jerzego Augusta Mniszka
, który był
marszałkiem nadwornym koronnym. Ten nowy układ polityczny nazywany był
Kamarylą
Mniszka
.
Mniszek
, który uzyskał zaufanie
Augusta III
potrafił skutecznie zrażać do domu
Wettinów, a szczególnie do samego
Brühla
. Dzięki
Mniszkowi
zostały zniszczone
wszelkie możliwości dalszej unii z Saksonią. W
1762 r.
odbył się sejm, który wskazał
przyszły kierunek działania elit Rzeczpospolitej, a mianowicie współpracę z Rosją. Na
czele stronnictwa prorosyjskiego stał ród
Czartoryskich
. Z reform przeprowadzonych
przez
Augusta III
należy wymienić takie jak: reforma skarbowa. Ta reforma stworzyła
podstawę porządkowania finansów publicznych i prywatnych. Drugą reformą była
reforma szkolnictwa, zarówno szkolnictwa pijarskiego jak i jezuickiego, co sprawiło, że to
szkolnictwo w Rzeczpospolitej równało wzorcom europejskim.
Wznowiono działalność wydawniczą w zakresie prawa i historiografii. Drukarnie w Lipsku
i w Dreźnie stały się głównymi centrami wydawnictw polskich. Śmierć
Augusta III
nastąpiła
5 października 1763 r.
dokładnie w rocznicę wyboru go na króla Polski, w
czasie przygotowywania do uroczystości, które miały uświetnić jubileusz.
August III
był
władcą ciekawym. Miał ciekawe życie osobiste, miał ponad 200 nieślubnych dzieci,
każde dziecko wyposażył.
Plik z chomika:
brutuus
Inne pliki z tego folderu:
U źródeł katastrofy dziejowej Polski. Jan Amos Komensky - część 2 - Jędrzej Giertych.pdf
(16657 KB)
U źródeł katastrofy dziejowej Polski. Jan Amos Komensky - część 1 - Jędrzej Giertych(1).pdf
(19512 KB)
U źródeł katastrofy dziejowej Polski. Jan Amos Komensky - część 1 - Jędrzej Giertych.pdf
(19512 KB)
Feliński Alojzy - Barbara Radziwiłłówna.pdf
(336 KB)
Sobieski Jan III - Listy do Marysieńki.prc
(420 KB)
Inne foldery tego chomika:
♥ Historia II WS(1)
Ameryka Prekolumbijska
Architektura
Bitwy
Bitwy Świata
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin