{1}{75}movie info: MKV 832x464 25.0fps 699.4 MB|/SubEdit b.4072 (http://subedit.com.pl)/ {10}{129}U podstaw naszej codziennej rzeczywistoci|leży zapierajšcy dech w piersiach wiat {133}{219}Im bardziej go poznajemy tym bardziej przekonujemy się|że to co wiemy o wszechwiecie jest... {223}{269}Błędne {273}{435}Fizyk teoretyczny i autor bestsellera|Brian Greene zabierze Was w podróż|do granic ludzkiego poznania {439}{513}Dlaczego nigdy nie widzimy zdarzeń|w odwrotnym kierunku? {517}{627}Według praw fizyki|to może się zdarzyć! {660}{791}To wiat który ożywa kiedy badamy|najbardziej ekstremalne zakštki kosmosu {795}{839}Od czarnych dziur, {843}{880}przez wielki wybuch {884}{940}Po samo sedno materii. {944}{986}Poproszę to samo co tamten. {990}{1090}Tu pusta przestrzeń kipi od szalonej aktywnoci {1086}{1214}Trójwymiarowy wiat może okazać się tylko złudzeniem {1173}{}I nie ma żadnej różnicy pomiędzy|przeszłociš, teraniejszociš, a przyszłociš. {1344}{1388}Ale jak to możliwe? {1394}{1493}Jak możemy być w takim błędzie|w stosunku do czego tak powszechnego? {1486}{1523}Czy to mnie martwi|Absolutnie {1542}{1664}Nie ma zasady wbudowanej w prawa natury|która by mówiła, że... {1668}{1733}fizycy teoretyczni muszš być szczęliwi {1730}{1874}To rosnšca zmiana perspektyw która|otwiera całe nowe wiaty możliwoci {1850}{1948}Za chwilę:|Co jeli nowe wszechwiaty rodzš się co chwilę? {1959}{2047}W tym ujęciu Wielki Wybuch|nie jest wyjštkowym wydarzeniem. {2070}{2153}A nasz jest jednš z wielu|równoległych rzeczywistoci. {2161}{2276}Gdzie jest kopia Ciebie, mnie|I każdego innego {2299}{2399}Żyjemy we Wszechwiecie czy w Wielowiecie? {2411}{2520}W Strukturach Kosmosu|Już teraz w Nova {2927}{2996}STRUKTURA KOSMOSU {2998}{3066}PROWADZENIE:|BRIAN GREENE {3276}{3387}WSZECHWIAT CZY WIELOWIAT? {3471}{3508}Miasto Nowy Jork, {3524}{3590}mówiš, że nie ma takiego|drugiego miejsca, {3592}{3644}dom dla 8 mln ludzi, {3669}{3709}niezliczone konstrukcje, {3711}{3773}pomniki i budowle, {3791}{3845}a każdy z nich wyjštkowy... {3856}{3910}...przynajmniej|tak się nam wydaje. {3975}{4043}Wyjštkowoć jest dla nas|tak oczywista, {4048}{4103}że nigdy nawet jej|nie kwestionujemy. {4134}{4170}Dowiadczenie mówi nam, {4172}{4250}że ludzie i przedmioty|sš jedyne w swoim rodzaju. {4294}{4388}Po co więc chcemy|odwiedzać muzea i|gromadzić arcydzieła? {4443}{4523}Pojawił się jednak|nowy obraz kosmosu, {4526}{4586}w którym nic|nie jest wyjštkowe. {4621}{4695}Nie dlatego,|że wiatowe arcydzieła|sš podróbkami, {4720}{4804}przeciwnie, mówię o czym|znacznie głębszym, {4812}{4926}o nowym obrazie kosmosu|podważajšcym wszystkie|pojęcia wyjštkowoci, {4928}{5007}w którym powielanie|jest nieuniknione. {5021}{5052}A to dopiero poczštek! {5070}{5137}Zduplikowane mogš być|nie tylko przedmioty {5144}{5267}ale także ja i wy|i wszyscy inni. {5304}{5358}Ale jeli ten nowy obraz|jest słuszny, {5361}{5420}to gdzie sš|te wszystkie kopie? {5431}{5479}I dlaczego nigdy|ich nie widzielimy? {5560}{5650}Odpowied może leżeć|poza naszym wszechwiatem. {5666}{5736}Był czas, kiedy słowo|"wszechwiat" oznaczało {5739}{5791}"wszystko co istnieje",|każdš rzecz. {5808}{5867}Idea czego więcej niż|jednego wszechwiata, {5870}{5956}więcej niż jedno "wszystko",|wydawała się nonsensowna. {5965}{6074}Ale być może,|gdybymy mogli oddalić się|poza nasz układ słoneczny, {6107}{6153}poza naszš galaktykę, {6163}{6229}nawet poza inne|odległe galaktyki, {6246}{6314}poza kres|obserwowalnego wszechwiata, {6329}{6356}to okazałoby się, {6384}{6416}że jest co więcej, {6436}{6465}znacznie więcej, {6502}{6561}że nasz wszechwiat|nie jest jedyny. {6589}{6639}Być może istniejš|inne wszechwiaty. {6661}{6770}Może w rzeczywistoci,|przez cały czas|wcišż powstajš nowe. {6838}{6971}Może tak naprawdę żyjemy|w rozszerzajšcym się morzu|mnóstwa wszechwiatów, {6992}{7028}w "wielowiecie". {7085}{7138}Gdyby udało się nam odwiedzić|te inne wszechwiaty, {7181}{7304}to mogłoby się okazać, że|podstawowe własnoci natury|niektórych z nich sš tak obce, {7309}{7386}że materia, jakš znamy,|nie może w nich istnieć. {7506}{7559}Inne mogłyby mieć galaktyki, {7563}{7658}gwiazdy, a nawet planety|podobne do naszych, {7671}{7748}ale z pewnymi|zaskakujšcymi różnicami... {7842}{7925}Jeli jednak istnieje|nieskończona liczba|wszechwiatów w wielowiecie {7927}{8041}to gdzie może istnieć taki,|w którym niemal wszystko|jest identyczne z naszym, {8065}{8119}z wyjštkiem|drobnych szczegółów. {8143}{8219}Jak to, że może istnieje|inny Brian Greene, {8221}{8287}który zajmuje się zawodowo|czym zupełnie innym. {8420}{8490}Jeli wielowiat jest|istotnie nieskończony, {8492}{8642}to implikuje to tak wiele|możliwoci, że trudno to|sobie nawet wyobrazić. {8645}{8754}Będš inne wiaty, w których|będzie Alan Guth, wyglšdajšcy,|mylšcy i działajšcy tak jak ja, {8756}{8809}jak również wiele takich|gdzie będzie Alan Guth, {8812}{8911}wyglšdajšcy i mylšcy|prawie tak samo jak ja -|ale z niewielkimi różnicami. {8938}{8974}Czy to jest nauka? {8986}{9032}Czy jest to dział metafizyki? {9042}{9077}Czy to jest tylko filozofia? {9079}{9111}Czy to jest religia? {9127}{9190}Fizycy nie wdajš się|w te pytania, {9192}{9277}mówiš po prostu:|"Podšżajmy za logikš." {9279}{9339}A logika zdaje się|tam prowadzić. {9387}{9493}Niezależnie od tego jak|nieznany i obcy może|wydawać się wielowiat, {9495}{9592}rosnšca liczba naukowców|uważa, że może to być|ostateczny krok {9595}{9700}w długiej serii|gruntowych rewizji|naszego obrazu kosmosu. {9724}{9742}Jest.. {9745}{9821}Był taki czas|kiedy mylelimy,|że to Ziemia... {9879}{9931}...jest w centrum kosmosu, {9938}{9983}i że wszystko inne... {10049}{10105}...kręci się wokół nas. {10135}{10223}Potem nastali|tacy naukowcy jak|Galileusz i Kopernik, {10225}{10322}i pokazali nam,|że to Słońce|a nie Ziemia, {10325}{10377}jest w centrum|naszego układu słonecznego. {10414}{10440}A nasz Układ Słoneczny? {10456}{10528}To tylko mały obszar|na obrzeżach {10530}{10589}gigantycznej galaktyki. {10603}{10642}A nasza galaktyka? {10657}{10720}Jest to jedna z setek|miliardów galaktyk, {10723}{10764}które tworzš|nasz wszechwiat. {10796}{10877}Wszystkie te pomysły|wywoływały oburzenie {10877}{10911}kiedy je po raz pierwszy|przedstawiano, ale dzisiaj {10914}{10975}nawet ich nie|kwestionujemy. {10993}{11049}Z ideš wielowiata|może być podobnie. {11054}{11098}To po prostu może wymagać {11100}{11171}drastycznej zmiany naszej|kosmicznej perspektywy. {11189}{11214}Z drugiej strony, {11216}{11275}niektórzy naukowcy uważajš,|że wielowiat {11277}{11342}jest dla fizyki tylko|lepš uliczkš. {11424}{11487}U mnie koncepcja|wielowiata wywołuje|wielki dyskomfort. {11498}{11539}Aby mogła się stać|solidnš naukš, {11542}{11594}bardzo wiele kwestii|musi jeszcze dojrzeć. {11603}{11683}No wiecie, to istnieje|w podobnym sensie jak... {11696}{11740}...mogš istnieć anioły. {11743}{11778}Jeżeli musielibymy|się zakładać, {11794}{11871}to mylę, że aktualnie|postawiłbym na wielowiat. {11879}{11940}Uważam, że istnienie|wielowiata jest|wielce prawdopodobne, {11942}{12025}i że za sto lat ludzie|będš mogli się przekonać,|że to prawda. {12056}{12127}Skšd więc|wzięła się ta idea?... {12150}{12202}...i jakie sš na niš dowody? {12225}{12300}Cóż, kilka zaskakujšcych|odkryć sugeruje, {12303}{12377}że naprawdę możemy być|częciš wielowiata. {12403}{12500}Pierwsze z tych odkryć|ma zwišzek z|generalnie akceptowanš {12503}{12560}teoriš pochodzenia|naszego wszechwiata: {12562}{12599}Wielkim Wybuchem. {12659}{12699}Według tej teorii, {12702}{12784}nasz wszechwiat narodził się|około 14 miliardów lat temu {12787}{12853}w niezwykle|gwałtownej eksplozji. {12927}{13019}Przez miliardy lat,|wszechwiat chłodził się|i scalał, {13047}{13156}umożliwiajšc powstawanie|gwiazd, planet i galaktyk. {13217}{13326}W wyniku tej eksplozji,|wszechwiat rozszerza się|aż do dzisiaj. {13358}{13438}Ale gdybymy mogli|cofnšć historię|naszego wszechwiata, {13451}{13497}aż do samego poczštku, {13511}{13594}to zauważylibymy,|że teoria Wielkiego Wybuchu|nie mówi nam nic, {13596}{13691}o tym, co było pierwotnš|przyczynš rozsadzenia|tego wszystkiego. {13754}{13799}Nazywa się to teoriš|Wielkiego Wybuchu, {13802}{13900}ale tak naprawdę|nic nie mówi ona|o samym wybuchu. {13914}{13967}Nie mówi ona nic|o tym, co wybuchło,|dlaczego wybuchło, {13969}{14004}lub co się stało|przed wybuchem. {14103}{14182}Więc co napędziło tak|gwałtownš eksplozję? {14187}{14271}Jaka siła mogła to|wszystko rozsadzić? {14295}{14393}Poszukiwanie odpowiedzi|postawiło naukowców|twarzš w twarz {14396}{14439}z koncepcjš wielowiata. {14506}{14634}Jednym z fizyków, którego praca|nieoczekiwanie pomogła stworzyć|fundament dla idei wielowiata, {14636}{14679}jest Alan Guth. {14733}{14795}Dzi, jest on|profesorem w MIT, {14813}{14929}ale w roku 1979,|Guth i jego kolega|Henry Tye, {14932}{15073}rozpracowywali nowš ideę|powstawania czšstek we|wczesnym Wszechwiecie. {15098}{15126}Henry zasugerował mi, {15129}{15212}że może powinnimy przyjrzeć|się temu czy ten nowy,|analizowany przez nas proces, {15229}{15274}wpływa na tempo|ekspansji wszechwiata. {15358}{15430}Guth i Tye nie planowali|badania tempa {15432}{15529}ekspansji wszechwiata|w pierwszych chwilach|po Wielkim Wybuchu, {15571}{15674}ale pytanie Henriego Tyea|sprawiło, że Guth|przeanalizował ich obliczenia, {15692}{15727}...jeszcze raz. {15745}{15790}Tej nocy nie poszedłem spać {15800}{15854}lecz bardzo skrupulatnie|sprawdzałem obliczenia, {15868}{15911}starajšc się upewnić,|że wszystko jest poprawne. {15935}{16039}Już nad ranem,|Guth odkrył co niezwykłego {16042}{16146}w równaniach opisujšcych|powstawanie nowych czšstek|we wczesnym Wszechwiecie. {16188}{16240}...
grappa25