Program zajec z przedmiotu Fizjologia człowieka
1. Definicja fizjologii. Podstawowe pojecia dotyczace przedmiotu: metabolizm,
równowaga energetyczna, homeostaza, srodowisko wewnetrzne i zewnetrzne.
Specjalizacja funkcji w organizmie. Ogólna budowa komórki. Rodzaje tkanek. Układy
organizmu człowieka.
Zagadnienia do powtórzenia:
1. Fizjologia to… nauka badająca czynności życiowe człowieka takie jak np.: oddychanie, krążenie, odżywianie, wydalanie, poruszanie się, rozmnażanie itd.
Działy fizjologii: f. komórki, f. porównawcza, f. patologiczna, f. układu nerwowego, f. wysiłku fiz., f. mowy.
2. Anatomia to… nauka zajmująca się opisem budowy ciała ludzkiego.
Działy: anatomia opisowa, a. porównawcza, a. czynnościowa, a. mikroskopowa.
3. Co to jest przemiana materii?
Przemiana materii, czyli metabolizm to istota procesów fizjologicznych:
-całokształt reakcji procesów biochemicznych zachodzących w komórkach organizmu
-jest to cech wspólna wszystkich istot żywych i podstawowy warunek życia
-obejmuje dwa przeciwstawne procesy: anabolizm (synteza) i katabolizm (rozpad)
4. Anabolizm to…gromadzenie energii w organizmach, asymilacja, przyswajanie
a katabolizm to…zmniejszanie zapasu energii, dysymilacja, rozpad.
5. Jakie cztery procesy musza przebiegać w naszym organizmie, aby
zachodziła przemiana materii?
1.Odżywianie(pobieranie ze środ. zew. materiałów energetycznych i budulcowych)
2.Oddychanie(doprowadzenie ze środ. zew. tlenu, który jest niezbędny do procesów utlenienia wewnątrzkomórkowego-usuwanie nadmiaru CO2 ze środ. wew.)
3.Krążenie(materiały energetyczne i budulcowe, gazy(tlen i CO2), produkty przemiany materii pomiędzy komórkami)
4.Wydalanie(usuwanie ze środ. wew. wytwarzanych nielotnych produktów przemiany materii
6. Homeostaza to…zdolność organizmu do zachowania stałego środ. wew., mimo zmian w środ. zew.
7. Co to jest tkanka?
Tkanka to zespół komórek o podobnej budowie i funkcjach
8. Wymien cztery podstawowe rodzaje tkanek
-nabłonkowa
-łączna
-mięśniowa
-nerwowa
9. Podaj przykłady występowania tkanki nabłonkowej
Nabłonkowa pokrywa zew. powierzchnię ciała, wyściela jamy, naczynia i przewody ciała.
(skóra, tarczyca, kanaliki nerwowe, przewód pokarmowy, drogi oddechowe, jajowody)
10. Podaj przykłady wystepowania tkanki łacznej chrzestnej
-tworzy szkielet zarodka
-powierzchnie stawowe
-ucho
-nos
-zakończenie żeber
-drzewo oskrzelowe
11. Trzy rodzaje tkanki mięśniowej to…gładka, poprzecznie prążkowana, poprzecznie prążkowana serca
2. Układ krążenia. Serce, tętnice, żyły, naczynia włosowate. Naczynia chłonne. Krążenie
wielkie i małe. Główne naczynia krwionośne. Naczynia wieńcowe. Automatyzm
serca, elektrokardiogram. Tętno i ciśnienie oraz ich pomiar. Krążenie wrotne. Ośrodki
kontrolujące krążenie. Wpływ wysiłku fizycznego na czynność układu krążenia.
1. Rola układu krażenia
-rozprowadza do narządów krew zawierającą tlen i substancje odżywcze
-doprowadza do narządów wydalających substancje wydalające z ustroju
2. Układ krążenia składa sie z następujących elementów:
-serce: czterołamowe, dwudzielne
-sieć naczyń tętniczych
-sieć naczyń żylnych
-naczynia włosowate
3. Wymień cztery jamy serca
-przedsionek prawy
-komora prawa
-przedsionek lewy
-komora lewa
4. Gdzie sie znajdują zastawki serca i jaka jest ich rola?
Zastawki serca znajdują się między przedsionkami a komorami. Zapobiegają cofaniu się krwi z komór do przedsionków natomiast umożliwiają jej przepływ z przedsionków do komór.
Zastawki półksiężycowate znajdują się między lewą komorą a aortą i prawą komorą a pniem płucnym. Wypchnięcie krwi z komór.
5. Tętnice to…naczynia krwionośne, w których krew płynie od serca na obwód; wychodzą z komór
6. Żyły to…naczynia krwionośne gdzie krew odpływa nimi do serca; wchodzą do przedsionków
7. Co zachodzi w naczyniach włosowatych?
W naczyniach włosowatych zachodzi wymiana produktów odżywczych, gazów i zbędnych produktów przemiany materii.
8. Co to jest krążenie wielkie?
Układ naczyń od lewej komory do prawego przedsionka.
LEWA KOMORA->aorta,krew utleniona->naczynia włosowate->krew odtleniona->żyła główna górna->żyła główna dolna->PRAWY PRZEDSIONEK
9. Co to jest krążenie płucne (małe)?
Układ naczyń od prawej komory do lewego przedsionka.
PRAWA KOMORA->pień płucny, krew odtleniona->naczynia włosowate płuc->krew natleniona->żyły płucne->LEWY PRZEDSIONEK
10. Serce zbudowane jest z tkanki mięśniowej poprzecznie prążkowanej serca i otoczone…workiem osierdziowym.
11. Co jest charakterystycznego w budowie i funkcji tkanki miesniowej
poprzecznie prażkowanej serca?
-komórki nie tworzą zespólni, lecz zachowują swą odrębność, są podzielone wstawkami
-skurcz całkowicie niezależny od naszej woli
-mięsień sercowy kurczy się automatycznie ok. 60-70 razy na min
12. Co to są naczynia wieńcowe i jaka jest ich rola?
Naczynia wieńcowe to naczynia zaopatrujące w krew serce. Doprowadzają składniki odżywcze i tlen do krwi. Składają się z dwóch tętnic: prawej i lewej tętnicy wieńcowej, odchodzących z początkowego odcinka aorty.
13. Tętnica wychodzące z lewej komory serca to aorta, która prowadzi krew natlenioną na obwód do tkanek narządów.
14. Tętnica wychodząca z prawej komory serca to pień płucny, który prowadzi
krew odtlenioną do płuc.
15. Dwie główne żyły wchodzące do prawego przedsionka to żyła główna górna i dolna, które zbierają krew z szyi, głowy i kończyn górnych i jamy brzusznej i kończyn dolnych.
16. Do lewego przedsionka wpadają cztery lub trzy żyły płucne, które prowadza krew natlenioną z płuc.
17. Jak sie mierzy tętno i ile wynosi norma w spoczynku?
Tętno bada się najczęściej na tętnicy promieniowej (okolica nadgarstka), ale także na tętnicach: szyjnej zew., ramiennej, udowej, podkolanowej, grzbietowej stopy.
Tętno norma- 68-72 razy/min
18. Jaka znasz metodę pomiaru cisnienia tetniczego krwi i jaka jest norma?
Metoda pomiaru manometrem rtęciowym Riva-Rocciego i Korotkowa.
prawidłowe: RR 120/80 mm Hg
3. Krew: elementy morfotyczne, skład osocza. Analiza wyniku badania morfologii krwi.
Krzepniecie krwi. Układ krwiotwórczy. Grupy główne, czynnik Rh.
1. Elementy upostaciowane (morfotyczne-15%) krwi to…
-krwinki czerwone-erytrocyty
-krwinki białe-leukocyty (monocyty, limfocyty,granulocyty)
-płytki-trombocyty
2. W skład osocza wchodzą…
-woda-90%
-substancje nieorganiczne-w formie kationów i anionów
-zw. organiczne
*białka-albuminy, globuliny, fibrynogen
*glukoza, mocznik, kwas moczowy, aminokwasy, enzymy, hormony
3. Co to jest hematokryt i ile wynosi?
hematokryt (Hct) to stosunek objętości erytrocytów do objętości pełnej krwi
(normalny Hct do ok. 45%)
4. Budowa i rola krwinek czerwonych
Erytrocyty transportują tlen do tkanek. Zawierają we wnętrzu barwnik krwi-hemoglobinę. Są to komórki bez jądra. Mają postać krążków dwuwklęsłych o średnicy 6-8 un. (Powstają w szpiku kostnym, przechodzą do krwi gdzie żyją około 120 dni a następnie są wyłapywane w śledzionie gdzie następuje ich rozkład).
5. Co to jest hemoglobina i jaka jest jej rola?
Hemoglobina (Hb):
-czerwony barwnik krwi
-stanowi 33% masy erytrocytu
-Hem+globina
-właściwy przenośnik tlenu
6. Jaki jest mechanizm zaczadzenia?
Zaczadzenie to zatrucie tlenkiem węgla.
Hb+CO->HbCO
-tlenek węgla współzawodniczy z tlenem przy wiązaniu się z hemoglobiną
-ma on 200 x większe niż tlen powinowactwo do hemoglobiny
-wypiera tlen z hemoglobiny i zajmuje jego miejsce
7. Jaka jest rola płytek krwi?
Trombocyty uczestniczą w krzepnięciu krwi (średnica-1-4 un). Wydzielają serotoninę obkurczającą naczynia krwionośne.
8. Co to jest krzepniecie?
-przemiana rozpuszczonego we krwi białka –fibrynogenu w postać nierozpuszczalną-fibrynę, włóknik
-istota krzepnięcia-szereg kaskadowych reakcji, ponad 30 substancji bierze udział
-niezbędne jony wapniowe
9. Z czego składa sie skrzep?
Elementy upostaciowane = włóknik + wynaczyniona krew
10. Do krwinek białych (leukocytów)zaliczamy:
-granulocyty:
*obojętnochłonne-50-70% (neutrofile)
*kwasochłonne-1-4% (eozynofile)
*zasadochłonne-0,4% (bazofile)
-limfocyty-20-40%
-monocyty-4%
11. Jaka jest rola krwinek białych?
Udział w procesach odpornościowych i ochronnych organizmu. Ochrona swoista i nieswoista.
(Charakteryzują się zdolnością do pełzakowatego ruchu i fagocytozy i z tego względu pełnią funkcje ochronne w organizmie).
12. Co to jest OB i o czym nam mówi?
OB.-Odczyn Biernackiego
OB.-szybkość opadania krwinek czerwonych w czasie-określa się go po godzinie i po dwóch
-niespecyficzny wskaźnik procesu chorobowego
-służy do obserwacji przebiegu choroby
13. Główne grupy krwi to…
-układ AB0 – występowanie na powierzchni krwinek antygenów A, B oraz obu naraz AB lub żadnego 0
-układ Rh (Rhesus)- ponad 40 antygenów, najsilniejszy jest antygen D i to jego obecność powoduje zaliczenie kogoś do grupy Rh+, a brak do Rh-
Rh+ 83% Rh- 17%
A 38% 0 36% AB 8% B 18%
14. Co wykonuje sie przed przetoczeniem krwi?
Przed przetoczeniem krwi wykonuje się próbę krzyżową; test aglutynacji.
15. Gdzie tworzą sie krwinki?
Hematopoeza-krwiotworzenie
-w szpiku kostnym czerwonym kości płaskich powstają erytrocyty, granulocyty, płytki krwi, część limfocytów i monocytów
-w ukł. chłonnym powstają limfocyty i monocyty
4. Układ oddechowy: górne i dolne drogi oddechowe. Mechanika oddychania, rola
przepony. Wymiana gazowa. Regulacja oddychania. Wpływ wysiłku fizycznego na
czynnosc układu oddechowego.
1. Górne drogi oddechowe to…jama nosowa, gardło
2. Dolne drogi oddechowe to…krtań, tchawica, oskrzela
3. Co zachodzi w pecherzykach płucnych?
W pęcherzykach płucnych odbywa się wymiana gazowa (oddychanie)
4. Nabłonek wysciełajacy drogi oddechowe to… nabłonek migawkowy (rzęskowy)
Wymiata zanieczyszczenia.
5. Jaka role pełni krtań?
Narząd głosu położony w szyi.
6. Co to jest nagłośnia i jakie spełnia zadanie?
Nagłośnia to chrząstka krtaniowa w kształcie liści pokryta błoną śluzową biorącą udział w zamykaniu wejścia do krtani w czasie połykania
7. Tchawica zbudowana jest z…20 podkowiastych chrząstek (utrzymują drożność tchawicy i tworzą rusztowanie). Pokryta jest nabłonkiem migawkowym.
8. Tchawica rozgałęzia sie na…oskrzela prawe i lewe
9. Z ilu płatów składa sie płuco prawe, a z ilu lewe?
płuco prawe- 3 płaty
płuco lewe- 2 płaty
10. Co to jest wycisk sercowy?
Wycisk sercowy to wnęka w płucu lewym, w której znajduje się serce.
11. Co to jest przepona i jaka jest jej rola?
Przepona to główny mięsień oddechowy
-jej skurcz powoduje ok. 70% wzrostu objętości płuc
-nerwia ją nerw przeponowy-regulacja świadoma i nieświadoma oddychania
12. Objetosc oddechowa wynosi ok. 500 ml, a liczba oddechów na minute to 16
...
rafal8921