Młody Technik-Rowery po nowemu.pdf

Październik

2001

Powstanie i dynamiczny rozwój roweru górskiego podsunął producentom rowerów

pomysł wzorowania się na rynku komputerowym: co roku na rynek trafiają nowe

produkty, ubiegłoroczne zaś są uznawane za przestarzałe i gorsze. Na tym analogie z

branżą komputerową się nie kończą - tak, jak w dziedzinie software'u dominuje Microsoft,

zarzucający rynek kolejnymi (nie zawsze dopracowanymi do końca) wersjami

oprogramowania, tak w rowerach podobną pozycję zajmuje japoński gigant produkujący

osprzęt - Shimano.

ROWERY "PO NOWEMU" --

AUTOMATYKA, ELEKTRONIKA...

Gdy rynek nasycił się już rowerami górskimi, specjaliści z Shimano po starannej analizie

podjęli temat rowerów turystycznych i trekkingowych. Grube opony, amortyzatory o

wielkim skoku i tytanowe ramy poszły w odstawkę, po czym wzięto się za

opracowywanie rowerów dla 80% społeczeństwa, nie zaś, jak bywało dotychczas - dla

niecałych 10%. Analizując doświadczenia minionych lat zaczęto projektować wehikuły

dla klientów spoza zamkniętego światka maniaków downhillowego blitzkriegu.

Stwierdzono, że użytkowników współczesnego roweru najbardziej odstrasza mnóstwo

(21, 24 lub 27) biegów, obsługiwanych dwiema osobnymi manetkami obrotowymi, lub, co

gorsza - czterema (umieszczonymi w parach) dźwigienkami. Trudno bowiem wymagać

od pracownika, który spędza kilkanaście godzin dziennie przed komputerem, aby

poświęcił cały weekend na naukę obsługi przerzutek, różniących się diametralnie od

wszystkiego, z czym spotyka się na co dzień - w samochodzie czy przy komputerze.

Młody

Technik

Jednak zarówno w przypadku przerzutek zewnętrznych, jak i przy przerzutkach w piaście

pozostał problem samej zmiany biegu. Przerzucanie winno się wykonywać jednym

zdecydowanym ruchem, trwającym aż do momentu, gdy w 100% zostanie

zaangażowany bieg następny. Wielu użytkowników (pomimo istnienia systemów

skokowej zmiany przełożeń) nadal miewa kłopoty z przerzucaniem i każdej zmianie

biegu towarzyszy długie i bolesne rzężenie łańcucha lub niepokojące trzaski wewnątrz

piasty.

Aby rozwiązać ten problem, projektanci postanowili pozostawić cykliście (i to w

ograniczonym zakresie) jedynie samą decyzję o zmianie biegu, a odpowiedzialność za

egzekucję zmiany biegów przenieść na mikroprocesory i serwomotory. Po debiucie

elektronicznej przerzutki Mavic (w 1993 roku), Sachs (wtedy jeszcze istniejący jako

osobna firma) postanowił wprowadzić elektronikę u siebie i wprowadził w 1994 roku

elektroniczne urządzenie zmieniające biegi o nazwie 7SpeedTronic. System składał się z

rowerowego komputera z dużym displayem ciekłokrystalicznym, przełącznika i

serwomechanizmu. Przełącznik służył zmianie biegów, a komputer wyświetlał prędkość i

bieg oraz pamiętał o takich rzeczach, jak zrzucanie na zaprogramowany bieg (np. trzeci)

w momencie zredukowania prędkości do zera. Zmianę biegu potwierdzał elektronicznym

"pip", a poza tym spełniał funkcję antywłamaniową: każdy użytkownik 7-SpeedTronic

otrzymywał swój kod, który wprowadzał do komputera. Komputer z kolei, gdy miał być

zdjęty z kierownicy wysyłał do serwomechanizmu sygnał, aby zrzucić na pierwszy bieg.

System 7SpeedTronic nie przyjął się ze względu na wysoką cenę, gdyż przyjemność ta

kosztowała dodatkowe 600 DM, które należało doliczyć do 250 - 300 DM za samą piastę.

Shimano po przeanalizowaniu wad i zalet urządzenia Sachsa opracowało (w 1999)

system Nexus Auto-D współdziałający z czterobiegową piastą Inter-4, jedną z trzech w

grupie Nexus. Mechanizm zmiany biegów wyposażony jest w serwomotor, co umożliwia

automatyczną zmianę przełożeń przy pomocy komputera.

W trybie D jest ona zależna od prędkości, w trybie Ds -- zmiana biegów następuje z

wyprzedzeniem (preselekcja), trzecia możliwość to przełączanie ręczne. System jest

wyposażony w niezdejmowalny prędkościomierz montowany w metalowej obudowie oraz

w (znany skądinąd...) mechanizm chroniący przed kradzieżą. Zwiększa on opór na

pedałach po włączeniu opcji "parkowanie". Jeśli amator darmowych przejażdżek nie

zrezygnuje pomimo tego, to dołączony do piasty mechanizm będzie wytwarzał seryjne

trzaski o głośności 85 dB. Wyłączenie tego "autoalarmu" następuje po wprowadzeniu

PIN-kodu.

Drugim rozwiązaniem Shimano (na rok 2001) dotyczącym rowerów popularnych jest

system Nexus C-3. Tutaj użytkownik w ogóle nie ma do czynienia z manetkami ani

przyciskami - z tylną piastą jest połączone pudełko o opływowym kształcie, mocowane

nad osłoną łańcucha. W nim znajdują się baterie, czujniki i serwomotor, zmieniający biegi

w zależności od prędkości.

Firma Mavic w roku 1999 zaprezentowała nową przerzutkę elektroniczną - Mektronic. Jej

konstrukcja została oparta na opracowanej w 1993 r. przerzutce ZMS - Zap Mavic

System. Zap miał wiele zalet i tylko jedną wadę: fatalnie działał, a dodatkowym błędem

było instalowanie go w rowerach górskich.

Mektronic został ulepszony, poza tym przeznaczono go do rowerów szosowych i

triathlonowych. Jego jednostka centralna to komputer rowerowy, wyświetlający: prędkość

(bieżącą, średnią i maksymalną), wielkość aktualnie zasprzęglonej koronki wielotrybu,

stan baterii, czas, czas jazdy, dystans dzienny i całkowity. Czas pracy baterii -- 3 lata lub

45 000 km. W obudowie komputera znajdują się dwa przyciski, umożliwiające zmianę

biegów. Dwie dalsze pary przycisków znajdują się w oprawie ergonomicznie

ukształtowanej dźwigni hamulca.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: