Dozymetr alaninowy jest jednym z chemicznych. Jego działanie oparte jest na zastosowaniu związku chemicznego – alaniny, w której w wyniki pochłonięcia promieniowania jonizującego powstają wolne rodniki. Ich ilość proporcjonalna jest do pochłoniętej dawki, struktura materiału natomiast zapobiega rekombinacji rodników. Żeby zmierzyć sygnał pochodzący z napromienionej próbki potrzebny jest spektrometr elektronowego rezonansu paramagnetycznego ERP. Za jego pomocą można określić wartość mocy dawki w przedziale od 2Gy do 200 kGy. Sam dozymetr alaninowy zaś jest mały, solidny i bardzo prosty w obsłudze. Wyglądem przypomina tabletkę. Wpływ temperatury, wilgotności powietrza oraz mocy dawki na skuteczność jego działania jest niewielki. Dozymetry alaninowe można śmiało wykorzystać w radioterapii, urządzeniach do naświetlania krwi czy przemysłowych instalacjach do napromieniania. Ten rodzaj dozymetru jest dość tani a zarazem daje wyniki o wysokiej jakości; dzięki temu można go wykorzystać np. do dozymetrii porównawczej i programowej.
Cel ćwiczenia
Celem ćwiczenia „Dozymetria promieniowania elektronowego” był pomiar mocy dawki promieniowania elektronowego za pomocą dozymetrów kalorymetrycznego i alaninowego. W metodzie tej mierzono zmianę oporności wody zamkniętej w kalorymetrze oraz ilość wolnych rodników powstających w alaninie na skutek pochłonięcia promieniowania jonizującego.
Opis wykonania ćwiczenia
Do otrzymanego od prowadzącego kalorymetru przymocowaliśmy za pomocą taśmy klejącej paski oraz tabletki alaninowe- z przodu oraz z tyłu. Przed rozpoczęciem napromieniania zmierzyliśmy oporność kalorymetru przy pomocy odpowiedniego miernika.
Kalorymetr z naniesionymi dozymetrami umieściliśmy przed okienkiem akceleratora na wysokości 112 cm i w odległości 206 cm.
Napromienianie próbki prowadziliśmy przez siedem minut, mierząc parametry układu (oporność kalorymetru, dawkę promieniowania) co minutę przez pierwsze 4 minuty, następnie co 1,5 min. Wyniki doświadczenia obrazuje tabela.
Wyniki z pasków:
Czas T
Dawka zmierzona dozymetrem alaninowym
Oporność Ri [kΩ]
Różnica oporności Ri – Ri-1
Da, przód [kGy]
Da tył [kGy]
0
21.8
1 min
3.05
2.77
20.9
0.9
2 min
5.89
5.17
20.1
0.8
3 min
8.8
7.18
19.4
0.7
4 min
10.31
8.38
18.8
0.6
5.5 min
14.19
11.35
17.9
7 min
18.03
14.39
17.1
Wyniki z tabletek
Przód: 19.60 kGy
Tył: 15.92 kGy
neo666x