Biegi czyli dob�r prze�o�e� "To jest, prosz� Pana, najlepszy rower w naszym sklepie. Ma dwadzie�cia jeden przerzutek". Ka�dy w miar� obyty cz�owiek powinien czym pr�dzej uciec ze sklepu, w kt�rym sprzedawca wygaduje takie brednie. Ka�dy z nas rozr�nia przerzutki od prze�o�e�. Ta wiedza to jednak tylko pewna cz�� problemu. Druga to umiej�tno�� zastosowania tej wiedzy w praktyce. Mowa oczywi�cie o umiej�tno�ci zastosowania w�a�ciwego biegu w danych warunkach terenowych. Czy nie zastanawia�o Ci� to, �e zawodnicy jad� w zr�nicowanym terenie kr�c�c peda�ami w sta�ym rytmie? To nie jest kwestia lepszej wydolno�ci czy wytrzyma�o�ci organizmu, tylko umiej�tno�ci doboru prze�o�e�. W �wiecie rowerowym 3 x 7 nie r�wna si� 21. Masz do dyspozycji okre�lon� liczb� prze�o�e�. Tylko niech nie zmyli ci� arytmetyka na poziomie szkolnym. Tr�jrz�dowy suport i siedmiorz�d z ty�u to w najlepszym razie pi�tna�cie sensownych prze�o�e�. Wiele kombinacji prze�o�e� powiela si� i nie ma potrzeby ich u�ywania. Krzy�owanie �a�cucha Za wszelk� cen� nale�y unika� sytuacji, kiedy to �a�cuch le�y na du�ej koronce korbowodu i du�ym trybie kasety r�wnocze�nie. Odwrotne ustawienie, ma�a koronka na korbowodzie i ma�y tryb kasety, te� jest niedopuszczalne. Dlaczego? �a�cuch nie jest z gumy i nie mo�na wygina� go na boki. Kiedy �a�cuch przenosi obci��enia rozci�gaj�ce go wzd�u� i jest jednocze�nie mocno wygi�ty w bok, rozci�ga si� na sworzniach. Rozci�gni�ty �a�cuch �ciera z�by tryb�w i koronek. Jednym s�owem, ca�y nap�d si� zu�ywa, a wymiana poszczeg�lnych jego cz�ci jest bardzo kosztowna. Najlepiej by�oby, gdyby �a�cuch szed� w jednej linii z suportu na kaset�. Sprz�t Najwa�niejsza dla kolarza g�rskiego jest rozpi�to�� prze�o�e�. Obecnie niepodzielnie kr�luje system Hyperdrive. Generalnie mo�na go scharakteryzowa� w ten spos�b, �e �rednia tarcza suportu ma (w 99 na 100 przypadk�w) 32 z�by. Najwi�ksza tarcza przewa�nie ma 42 z�by. Silni je�d�cy poszukuj� 44-z�bowej, gdy� pozwala ona uzyska� twardsze, czyli szybsze, prze�o�enia. 44-z�bowe tarcze mo�na dosta� razem z korbowodami Deore XT (bardzo rzadko) albo Sachs Quartz. Podr�uj�cy do USA mog� kupi� co� od ma�ych, niezale�nych producent�w, np. Action Tech, Avitar, Real, Race Face. Najmniejsza koronka standardu Hyperdrive ma 22 lub 24 z�by. Wi�ksz� rozpi�to�� uzyskamy stosuj�c 22. Jest ona dost�pna niestety tylko w dro�szych korbowodach. Powodem jest to, �e im mniejsza jest ilo�� z�b�w, tym wi�ksze obci��enia musz� one przenosi�. W zwi�zku z tym do ich produkcji nale�y zastosowa� twardszy, (czytaj: dro�szy) materia�. Kasety s� produkowane w tak olbrzymiej r�norodno�ci, �e trzeba naprawd� uwa�a� przy ich wyborze. Do zestawu Hyperdrive najlepiej pasuje taka kaseta, kt�rej najmniejszy tryb ma 11 z�b�w. Najwi�kszy to ju� kwestia umowna. Osobom du�o je�d��cym w g�rach polecam kaset� 11-30. Je�eli masz freeridowego kolosa i ochot� wspina� si� na strome stoki, pomy�l o kasecie XTR 12-32 lub nawet Nexave 11-34. Dla zawodnik�w lub mieszka�c�w �rodkowej Polski wystarczaj�ca jest 11-28. Sze�cio-, siedmio-, o�mio- czy dziewi�ciorz�d? Im wi�cej rz�d�w kasety, tym bardziej pionowo ustawione s� szprychy tylnego ko�a od strony kasety. To wp�ywa na zmniejszon� odporno�� ko�a na rozcentrowanie. Szeroka kaseta, czyli wi�ksza ilo�� tryb�w kasety, wp�ywa te� na zakres, w jakim musi operowa� �a�cuch. Im wi�ksze jego "przekoszenie", tym bardziej maleje jego �ywotno��. Im wi�cej rz�d�w, tym precyzyjniej mo�na dopasowa� kadencj� do warunk�w terenowych i si�y je�d�ca. Jednym zdaniem: je�eli priorytetem jest trwa�o�� nap�du, to im mniej rz�d�w, tym lepiej, je�li jednak wymagasz precyzji na najwy�szym poziomie, szukaj o�mio- lub dziewi�ciorz�dowych kaset. Prze�o�enia Poni�sza tabela informuje, ile metr�w mo�na pokona� z jednego pe�nego obrotu korbowodem, kiedy zastosujesz okre�lone prze�o�enie. Dzi�ki niej mo�esz namacalnie stwierdzi�, kt�re prze�o�enia dubluj� si�, a kt�rych nale�y u�ywa�. S U P O R T 22 24 32 34 36 42 44 46 48 KASETA 11 4,08 4,45 5,94 6,31 6,67 7,78 8,16 8,53 8,9 12 3,37 4,08 5,51 5,78 6,12 7,14 7,55 7,81 8,16 13 3,45 3,8 5,1 5,4 5,7 6,7 7 7,3 7,7 14 3,2 3,6 4,7 5 5,3 6,2 6,5 6,8 7,1 15 2,98 3,3 4,4 4,7 5 5,8 6,1 6,4 6,6 16 2,8 3,1 4,1 4,4 4,7 5,4 5,7 6 6,2 17 2,63 2,9 3,9 4,1 4,4 5,1 5,4 5,6 5,9 18 2,49 2,8 3,7 3,9 4,1 4,8 5,1 5,3 5,5 20 2,24 2,5 3,3 3,5 3,7 4,4 4,7 4,9 5 21 2,14 2,4 3,2 3,4 3,6 4,2 4,3 4,5 4,7 22 2,04 2,3 3 3,2 3,4 4 4,15 4,3 4,5 23 1,96 2,2 2,9 3,1 3,2 3,8 4 4,15 4,3 24 1,88 2,1 2,8 2,9 3,1 3,6 3,8 4 4,15 25 1,8 2 2,7 2,8 3 3,5 3,7 3,8 4 26 1,73 1,9 2,6 2,7 2,9 3,4 3,5 3,7 3,85 28 1,59 1,8 2,4 2,5 2,7 3,1 3,3 3,4 3,6 30 1,49 1,7 2,2 2,4 2,5 2,95 3,05 3,2 3,35 32 1,41 1,6 2,1 2,1 2,3 2,75 2,9 3 3,1 34 1,33 1,5 2 2,1 2,2 2,6 2,7 2,8 2,95 Du�� na asfalt, �redni� na szutr�wki, ma�� na �cie�ki Tak, to jest straszne uog�lnienie, ale mo�e by� pomocne nie tylko pocz�tkuj�cym w wyborze koronki suportu. W zwi�zku z zagadnieniem "krzy�owanie �a�cucha" nale�y przyj�� nast�puj�ce za�o�enia. Ma�ej koronki u�ywa� wy��cznie na ponadprzeci�tnie stromych podjazdach i jazdy po grz�skim gruncie. �rednia tarcza mo�e s�u�y� do jazdy w umiarkowanie pofa�dowanym terenie i wtedy, gdy na p�askim liczy si� du�y moment obrotowy, czyli jazda z licznymi przyspieszeniami. Du�ej tarczy u�ywa� przy je�dzie w terenie p�askim i na d�ugich zjazdach. Operowanie tyln� przerzutk� Praca n�g - przed redukcj� musisz si� spr�y� i przyspieszy� kadencj�. Obroty musz� by� na tyle wysokie, �eby jak najbardziej zmniejszy� nacisk na peda�y. Zasada jest nast�puj�ca: najpierw musisz wykona� trzy jak najszybsze obroty z pe�n� moc�. Potem przestajesz wciska� peda�y, musisz tylko nimi kr�ci�, po zluzowaniu nacisku na peda�y mo�esz wykona� ruch manetk�. Dopiero jak us�yszysz d�wi�k �a�cucha wchodz�cego na wi�ksz� z�batk�, mo�esz porz�dnie depn�� w peda�y. W przeciwnym wypadku istnieje du�e szansa, �e uda ci si� urwa� �a�cuch. Ruch manetk� - kiedy czujesz, �e jeste� w stanie przekr�ci� peda�y bez napinania �a�cucha, zaprzesta� kr�cenia peda�ami na u�amek sekundy zmie� bieg manetk� i ponownie rozpocznij peda�owanie. Operowanie przedni� przerzutk� Umys� - musisz przewidzie�, kiedy trasa stanie si� na tyle stroma, �eby zmiana koronki suportu na mniejsz� okaza�a si� konieczna. Kiedy ju� rozpoczniesz sztywny podjazd, zrzucenie mo�e okaza� si� niemo�liwe. Praca n�g - podobnie, jak w wypadku tylnej przerzutki, nale�y przekr�ci� suport bez oporu. Jednak je�eli w wypadku kasety �a�cuch wskoczy nawet pod umiarkowanym oporem z przodu, b�dzie to o wiele trudniejsze. Ruch manetk� - najlepszy efekt uzyskasz, wykonuj�c ruch manetk� kiedy korby przekrocz� pozycj� spionowan�. Ma to zwi�zek z nitami stosowanymi przez Shimano (Dual SIS), u�atwiaj�cymi zmian� bieg�w pod obci��eniem. Ma�e adiustacje Je�eli redukcja si� nie uda�a, przekr�� manetk� odrobink� mocniej, ale nie na tyle, �eby wskoczy� nast�pny punkt indeksacji. Nie uda�o si�? Wypnij jedn� nog�. Naci�nij przedni hamulec, przesu� rower do przodu tak, �eby unie�� tylne ko�o w powietrze. Nog� wpi�t� w peda� wykonaj obr�t korbami i bieg wskoczy sam. Na mocno trz�s�cych zjazdach dopuszczalne jest krzy�owanie �a�cucha. Nigdy nie pakuj jednak �a�cucha na najwi�ksz� z�batk� z ty�u, grozi to jego zeskoczeniem pomi�dzy szprychy a kaset�.
Zabr7