25.pdf

kpt.mgrinŜ.AndrzejGIGA

mjrmgrinŜ.PawełŚLASKI

InstytutLogistykiSystemówDowodzeniaiWsparcia

WojskowaAkademiaTechniczna

MODELOWANIEPROCESÓWLOGISTYCZNYCH

NAPRZYKŁADZIESYSTEMUZAOPATRYWANIAWOJSK

WAMUNICJĘ

W artykule przedstawiono wymagania wojsk

wzakresiezaopatrywaniawamunicję.Zidentyfikowano

idokonanoocenysystemówzaopatrywaniawybranych

państw NATO. Przedstawiono główne mankamenty

oraz kierunki modernizacji systemu zaopatrywania

wojskwamunicję.

Pełne i terminowe zaopatrzenie wojsk w rakiety i amunicję jest jednym

z podstawowych czynników decydujących o osiągnięciu powodzenia w walce

i stanowi część działalności słuŜbowej dowódców wszystkich szczebli, sztabów

iszefówrodzajówwojsk.Proceszaopatrywaniawamunicjęnawspółczesnympolu

walki spełnia zasadniczą i pierwszoplanową funkcję w działalności logistycznej.

NaleŜysięliczyćztym,Ŝezaopatrywanietocharakteryzowaćsiębędziewiększą

dynamiką w dziedzinie wzbogacania asortymentu i ilości środków zaopatrzenia,

a zwłaszcza róŜnych rodzajów i typów rakiet. NaleŜy przypuszczać, Ŝe

zapotrzebowaniewojsknaamunicjębędzienadalrosnąćzewzględuna:

Û zwiększeniestopniaautomatyzacjisprzętuuzbrojenia;

Û gwałtowny wyścig między odpornością pancerza, a zdolnością

przebiciagopociskiem;

Û zmniejszeniegabarytówczołgów,BWPutrudniającychtrafienie.

Wojska zaangaŜowane w walce wymagają od słuŜb zabezpieczenia

logistycznego:

Û stałego,bieŜącegozaopatrywaniawamunicjępochodzącązeskładów

izapasówznajdującychsięwugrupowaniutyłówpierwszegorzutu;

Û sukcesywnego i ciągłego uzupełniania zapasów w składach

i magazynach tyłowych poprzez ich dowóz ze źródeł zaopatrywania

rozmieszczonychwstrefiezaplecza.

Współcześnie, mimo rozwoju środków transportowych, mechanizacji prac

przeładunkowych,wykorzystaniatechnikikomputerowejwprocesieprognozowania

i planowania dostaw, system zaopatrywania wojsk w amunicję nadal nie jest

skutecznierozwiązanyzuwaginawystępującewnimmankamenty,takiejak:

Wstęp

Û długiczasprzygotowaniadostawamunicjidlawalczącychwojsk;

Û skomplikowanaproceduraprognozowaniazuŜyciaiplanowaniadostaw

amunicji;

Û przestarzałysposóbkompletowania(skrzynkowy);

Û koniecznośćwykorzystywaniasiłyŜywejdopracprzeładunkowych.

1.Systemy zaopatrywania wojsk w amunicję w wybranych

państwachNATO

1.1System zaopatrywania w amunicję w siłach lądowych Stanów

Zjednoczonych(systemATP–wykorzystywanynaszczebluoperacyjnym)

Dobowezapotrzebowanieamunicjiprzezdywizjęamerykańskąwynosiokoło

3100 ton. KaŜda dywizja jest zaopatrywana z trzech punktów rozdziału amunicji

(AmmunitionTransferPointATP)razemokoło1400toni24punktówskładowania

amunicji1500ton,którerozmieszczonesąwpobliŜutylnejgranicyrejonudywizji.

JedenATPmoŜewciągudobyprzyjąćiwydać450tonamunicji,dostarczanejna

specjalnych przyczepach, ale rozładowywanej i ładowanej ręcznie przez obsługę

punktu.MoŜliwościzaopatrywaniaATPwamunicjęprzezpierwsze35dniwynosi

27005400ton,aprzeładunkoweoceniasięna1980tondziennie.Tamasaamunicji

zgromadzona na ATP znajduje się na odkrytym terenie. Uzasadnione jest

wykorzystanie specjalnie zaprojektowanych niskich przyczep amunicyjnych,

przystosowanychdojazdypozadrogamiutwardzonymi,któremogąbyćciągnięte

przez kaŜdy pojazd. Przystosowane są one do wielokrotnego uŜycia, w formie

płaskich platform amunicyjnych na kołach, które są rozładowywane dopiero przez

bezpośredniego uŜytkownika. Takie przyczepy są rozesłane i ukryte

wwyznaczonychrejonachATP,skąddostarczonesąbezpośrednimuŜytkownikom.

Oprócz takich przyczep z amunicją, niezbędne są specjalnie zaprojektowane

kontenery,przeznaczonewyłączniedotransportuamunicji.

Amunicję ogólnego przeznaczenia transportuje się w kontenerach

wyposaŜonych w urządzenia tłumiące wibrację i elementy wewnętrzne

zabezpieczająceprzedprzesuwaniemsięładunkóworazwyposaŜonewuchwytydo

przewozunaprzyczepachamunicyjnych.

Pojazdyzprzyczepamizaładowanymiamunicjąporuszająsiędowojskgłównądrogą

zaopatrzenia, a powracające do rejonów składowania zabierają puste przyczepy.

Ciągnikiwracającezprzedniejliniizpustymiprzyczepamizostawiająjenapunkcie

zbiorczymizabierająnowekontynuującdrogędoliniifrontu.

Obsługa ciągników skierowanych do rejonów wysuniętych po amunicję zna

rzeczywiste potrzeby dywizji w zakresie amunicji. Pojazdy są kierowane do

odpowiednichrejonówwceluzabraniaprzyczepzpotrzebnąamunicją.

DuŜą zaletą takiego systemu jest skuteczne zaopatrywanie w amunicję, przy

większymstopniumobilnościitrwałości.Składowanąamunicjęłatworozśrodkować,

poniewaŜznajdujesięnaprzyczepach.Organiczneśrodkitransportoweniemuszą

przewozićtakduŜejilościamunicji,poniewaŜprzyczepymogąbyćwysuniętebliŜej

przedniego skraju. MoŜliwości załadowcze i wyładowcze rejonów składowania

ipunktówrozdziałuamunicjiniesąwtychwarunkachograniczone.

1.2Systemzaopatrywaniawojskwamunicjęwbrytyjskichsiłachzbrojnych

(wykorzystywanynaszczeblutaktycznym)

WokresiepokojuwSiłachZbrojnychWielkiejBrytaniiamunicjagromadzona

wskładachimagazynachjestprzechowywanawspecjalnychpojemnikachtypuULC

(Unit Load Containers – pojemniki na określone zestawy ładunków),

przystosowanychdoszybkiegozaładunku,transportuidostarczaniadowojsk.

WkaŜdymztychpojemnikówznajdujesięokołojednejtonyamunicjiprzygotowanej

do natychmiastowego uŜycia. Pojemniki ULC są przystosowane do transportu

sposobem tradycyjnym, łatwe w uŜyciu i proste w obsłudze. Wśród brytyjskich

ekspertów wojskowych odnotowuje się wiele kontrowersyjnych poglądów co do

wielkości i ładowności pojazdów, którymi amunicja ma być dostarczana do wojsk

bezpośrednio zaangaŜowanych w walce. Zdarzało się bowiem, Ŝe stosowane

powszechnie samochody cięŜarowe trzy – i czterotonowe transportowały ładunek

omasierównejdopuszczalnemuobciąŜeniuwozu,ztym,Ŝezajmowałonjedynie

połowępojemnościskrzyniładunkowej.Winnymskrajnymprzypadkusamochódbył

przeładowany, co wpływało niekorzystnie na jego zwrotność, prędkość,

manewrowość.

ProblemzostałrozwiązanyprzezzastosowaniewsamochodachcięŜarowo–

terenowychoładownościczterechtonszerszychkółisilnikaowiększejmocy,co

zapewniłosprawneprzewoŜenieładunku.

1.3SystemzaopatrywaniawamunicjęFASTARM

System FASTARM zakłada, Ŝe do zaopatrywania w amunicję jednostek są

wykorzystywane samochody cięŜarowe M977 i współdziałające z nimi pojazdy

opancerzoneAFARV.

Samochody M977 dostarczają amunicję ze składów polowych (lub punktów

wyładowczych), do rejonów tyłów oddziałów pierwszego rzutu, gdzie jest

przeładowywana na pojazdy AFARV, lub w razie konieczności wyładowywana na

ziemię.

Następnieamunicjadostarczanajestbezpośredniodowozówbojowych,bądźteŜ

do punktów amunicyjnych jednostek walczących. Przeładowanie amunicji

z samochodu M977 na pojazd opancerzony AFARV odbywa się za pomocą

autonomicznegodźwigu,przystosowanegodoprzenoszeniapaletyzowanejamunicji.

W punkcie przeładunkowym zaleca się unikanie gromadzenia większej liczby

W dąŜeniu do skutecznego rozwiązania problemu zaopatrywania jednostek

amerykańskich, przyjęto koncepcję systemu, którego bazę wyjściową stanowią

częściowo istniejące środki techniczne, a który sukcesywnie będzie doskonalony

wmiaręrozwojunowegosprzętu.

SystemFASTARMskładasięzczterechgłównychkomponentów:

Û samochodu cięŜarowego HEMTT M977 (Heavy Expanded Mobility

TacticalTruck)zdźwigiem,oduŜejładownościiruchliwości;

Û gąsienicowego pojazdu opancerzonego AFARV (Armored Forward

Area Rearm Vehicle), przeznaczonego do zaopatrywania

bezpośredniegonapolewalki;

Û zestawu wyposaŜenia MHE (Material Hardling Equipment) dla

pojazdów,przeznaczonychdosprawnegoprzeładunku;

Û nowejkonstrukcjiopakowańnaamunicję.

pojazdóworazskracaniedominimumczasuzaładowaniapojazdówAFARV.Mato

naceluuniknięcieskutkówogniaartyleryjskiegolubmoździerzowegoprzeciwnika.

Załadowane amunicją pojazdy AFARV są kierowane na tyły pododdziałów

pierwszegorzutu,gdziemająznajdowaćsięwstałejgotowości dozaopatrywania

poszczególnychwozówbojowych.Wykorzystującukształtowanieipokrycieterenu,

unikającobserwacjiiogniaprzeciwnika,pojazdAFARVwrejoniedziałańbojowych

stanowiruchomypunktzaopatrywaniawamunicję.Uzupełnienieamunicjinajczęściej

następujewczasieprzerwywwalce.DopojazduAFARVpodjeŜdŜajązwykledwa

czołgiiustawiająsiępojegoobustronach.Załogi,niewyłączającsilników,otwierają

włazy i przyjmują amunicję przechowywaną z pojazdu za pomocą specjalnych

pochylni.Tensposóbskracaczasprzeładowaniaamunicjiiniewymagaopuszczania

czołgów przez załogę. W ciągu kilku sekund od momentu zakończenia

przeładowaniaamunicji,czołgjestgotowydoprowadzeniaognia.Pustepojemnikina

nabojewracająnastępniedorejonutyłów.

Nowe opakowania na amunicję pozwalają na jej szybkie przekazywanie

załogom wozów bojowych, bez naraŜenia Ŝołnierzy na ogień przeciwnika.

Zastosowaniemetalowychpojemnikównanabojeułatwiazadaniezarównoorganom

zaopatrującym, jak i załogom. Dostęp do nabojów jest prosty, wystarczy jedynie

otwarciepojemnikazjednejstrony.

Do transportu pojemniki takie mogą być układane na palecie wielokrotnego

wykorzystania.WrazieuŜyciaprzezprzeciwnikabronichemicznej,pojemnikitakie

mogąbyćłatwoiszybkoodkaŜone.

1.4OcenasystemówzaopatrywaniawamunicjęwybranychpaństwachNATO

Opisane rozwiązania systemów zaopatrywania w amunicję wymagają

masowego wprowadzenia na wyposaŜenie wojsk specjalistycznego sprzętu

przeładunkowo–transportowego.

Na szczególne bariery napotyka konteneryzacja amunicji w amerykańskich siłach

lądowych.Jednąznichjestbrakodpowiedniegosprzętuprzeładunkowegoiśrodków

transportowych w jednostkach operacyjnych, zuŜywających największą ilość

amunicji. Wprawdzie kompanie zaopatrzenia w amunicję dysponują

wyspecjalizowanymsprzętemprzystosowanymdoprzeładunkuiprzewozu,tojednak

ichwyposaŜenieniezabezpieczawpełniprocesuobsługiamunicjitransportowanej

wkontenerach.

W związku z tym podjęto szereg przedsięwzięć przygotowawczo –

organizacyjnych i wypracowano zasady funkcjonowania kontenerowego systemu

zaopatrywaniawamunicję.

Zakłada się, Ŝe będą odpowiednie środki i sprzęt techniczny przystosowany do

rozładunkuizaładunkukontenerów,np.20–tonowykołowypodnośnikwidłowyza

pomocąktóregomoŜnawciągugodzinyprzeładować10kontenerówzamunicją,

niski maszt podnośnikowy o udźwigu 1,8 tony i przewoźna rampa załadowczo –

wyładowcza.

WwojskachbrytyjskichnatomiastwdroŜonoprogramDROPS(DemountableRach

OffLoading and Pickup System), który obejmuje zakup około 1500 samochodów

cięŜarowo – terenowych, 15000 platform i palet transportowych oraz ponad 40

zestawówszynowychurządzeńprzeładunkowychRTE(RailTransferEquipment).

SprzętiśrodkiobjęteprogramemDROPSmająbyćwykorzystaneprzedewszystkim

do transportu amunicji artyleryjskiej ze składów i magazynów, aŜ do rejonów

stanowisk ogniowych jednostek artylerii, przy czym zakłada się, Ŝe dowoŜone jej

ilościbędąwystarczającedozabezpieczeniaplanowanychpotrzeb.

2.Mankamenty systemu zaopatrywania wojsk lądowych

wamunicjęorazkierunkijegomodernizacji

Niezwykle długi czas przygotowania dostaw amunicji dla walczących wojsk

wynika ze skomplikowanej procedury prognozowania jej zuŜycia i planowania

dostaw, a szczególnie kompletowania zestawów odpowiedniego asortymentu

amunicji dla poszczególnych odbiorców. JeŜeli mamy mówić o pewnym postępie

w doskonaleniu procesu prognozowania zuŜycia amunicji i planowania jej dostaw

walczącymwojskom,tokompletowanieamunicjidlaodbiorców(naposzczególnych

etapach jej dostarczania) jest rozwiązaniem przestarzałym. Spowodowane jest to

stosowaniem tzw. skrzynkowego sposobu kompletowania dostaw. Nie poprawiła

znaczącotejsytuacjipróbaoperowanianiecowiększąodskrzynkijednostką,jaką

jest paleta i sformowana na jej bazie jednostka ładunkowa, zawierająca kilka

skrzynekzamunicjątegosamegorodzaju.Koniecznesątuinnerozwiązania.

Dokonując analizy systemów zaopatrywania w amunicję wojsk lądowych

NATO naleŜy stwierdzić, iŜ zastosowanie jednostek ładunkowych takich jak:

pojemniki i kontenery zwiększają efektywność ekonomiczno – militarną wojsk

poprzez:

Û racjonalizacjęprocesówzaopatrywania;

Û przyspieszenietempawykonywaniazaopatrywania;

Û obniŜeniewraŜliwościładunkównauszkodzeniaiskaŜenie;

Û usprawnienietransportu;

Û przyspieszenierotacjiładunków;

Û lepszewykorzystaniemagazynówiskładów;

Û zwiększeniemanewrowościdziałaniawojsk;

Û oszczędnościwzuŜyciuopakowań.[5]

WedługautorównowymodelzaopatrywaniawamunicjęwSZRPpowinien

byćopartynazasadzie„JustinTime”(dokładnienaczas),którejsłowamikluczowymi

są:

Û terminowość;

Û precyzja;

Û jakość.

WrozwojutransportupowinnodąŜyćsiędo:

Û zmniejszeniawielkościładunkuamunicji;

Û zwiększeniaczęstotliwościdostaw;

Û zastosowaniapojemników(kontenerów);

Û skróceniaczasutransportu.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: