Dolina ludzi milczących.pdf

James Oliver Curwood

Dolina ludzi milczących

SPIS TREŚCI

ROZDZIAŁ I SPOWIEDŹ MORDERCY 2

ROZDZIAŁ II DZIEWCZYNA NA ŚCIEŻCE 6

ROZDZIAŁ III W OCZEKIWANIU ŚMIERCI 11

ROZDZIAŁ IV NIEZWYKŁY GOŚĆ 15

ROZDZIAŁ V MARETTE 17

ROZDZIAŁ VI OSTATNI DZIEŃ 23

ROZDZIAŁ VII TRAGICZNA OMYŁKA

ROZDZIAŁ VIII W CIENIU SZUBIENICY

ROZDZIAŁ IX PRÓBA UCIECZKI 36

ROZDZIAŁ X ZA KRATĄ 41

ROZDZIAŁ XI BRUDNY PALUCH 43

ROZDZIAŁ XII NA SWOBODZIE 51

ROZDZIAŁ XIII NIESAMOWITY DOM

ROZDZIAŁ XIV ZAGADKI 60

ROZDZIAŁ XV MIŁOŚĆ I TAJEMNICA

ROZDZIAŁ XVI WIDMO 68

ROZDZIAŁ XVII W CIEMNOŚCIACH

ROZDZIAŁ XVIII RZEKA 79

ROZDZIAŁ XIX WE DWOJE 83

ROZDZIAŁ XX SŁOŃCE 86

ROZDZIAŁ XXI WODOSPAD ŚMIERCI

ROZDZIAŁ XXII ROZPACZ 94

ROZDZIAŁ XXIII PRZEZ KRAINĘ SIARKI 97

ROZDZIAŁ XXIV SZCZĘŚCIE 101

ROZDZIAŁ XXV TAJEMNICA SIĘ WYJAŚNIA

102

ROZDZIAŁ I

SPOWIEDŹ MORDERCY

James Grenfell Kent, sierżant Królewskiej Konnej Policji, nie miał cienia

wątpliwości. Wiedział, że umiera. Przyjaciela swego, lekarza Cardigana, darzył

całkowitym zaufaniem, a Cardigan powiedział, że czas, jaki mu pozostał do życia,

mierzyć należy na godziny — być może, nawet na minuty lub sekundy. Wypadek był

niezwykły; istniała jedna szansa na pięćdziesiąt, że przeżyje dwa lub trzy dni, lecz nie

było szansy najmniejszej, że pociągnie dłużej. Koniec mógł nadejść z każdym nowym

oddechem.

Sam Kent nie czuł się wcale jak człowiek umierający. Widział dobrze i

rozumował z zupełną jasnością. Ból mu nie dokuczał i tylko chwilami gorączkował

trochę. Gdy mówił, głos jego miał zupełnie naturalne brzmienie.

Początkowo, kiedy Cardigan obwieścił mu ponurą nowinę, uśmiechnął się

niedowierzająco. Fakt, że zdaniem doktora kula, którą mu przed dwoma tygodniami

posłał pijany Metys, drasnęła aortę tworząc groźbę anewryzmu — ani przekonał

Kenta, ani go nawet nie zaniepokoił. „Anewryzm” i „aorta” były to słowa obce i

wyzbyte treści. Kent posiadał jednak głęboką namiętność docierania do jądra rzeczy i

tej cesze charakteru zawdzięczał właśnie reputację najlepszego łowcy ludzi w całej

północno-zachodniej dywizji. Natarł więc na doktora, a ten wyjaśnił wszystko.

Jak się okazało, aorta jest główną żyłą prowadzącą do serca. Kula, drasnąwszy,

tak silnie osłabiła jej ściankę, że utworzyła się wypukłość w kształcie woreczka. Gdy

zaś woreczek ten pęknie — tłumaczył Cardigan — zginiesz natychmiast! — Tu

prztyknął w palce, by dobitnie treść tych słów podkreślić.

Teraz już rozsądek nakazywał wierzyć. Kent wszakże nie był zbytnio

przygnębiony, nawet obecnie. Niejednokrotnie dochodził do przekonania, że dramat i

komedia ciasno się w życiu wiążą; ileż to razy widział, jak uśmiech przemienia się w

łzy i odwrotnie?

Sytuacja bawiła go prawie. Zawsze przecież patrzył na życie jako na głupi żart,

ponury nieraz, lecz przynajmniej krótkotrwały. Długie lata zresztą, spędzone na

surowych krańcach ziemi, obdarzyły go swoistą filozofią. Był zdania, że egzystencja

ludzka jest rzeczą najtańszą. — Byle im dać dość czasu — mówił — dwoje ludzi

potrafi ziemię całą zaludnić.

Najistotniejsze było jednak to, że Kent się śmierci nie bał ani w chwili obecnej,

ani nigdy przedtem. Ale nie znaczyło to, by życia nie cenił lub by je cenił mniej niż

ktokolwiek inny. Z pewnością nawet nikt nie kochał życia tak jak on. Pogodny

optymista, pełen wiary w przyszłość i pełen pragnień, lubił słońce, księżyc i gwiazdy,

a góry, lasy i prerie wielbił po prostu. Lecz gdy los powiedział mu: koniec — miał

dość siły woli, by odejść z tego świata bez jęku.

Siedział teraz na łóżku, wsparty o wysoko spiętrzone poduszki. Nie schudł

zbytnio wskutek choroby. Smagła płeć szczupłej, dobrze modelowanej twarzy co

prawda trochę zbladła, lecz znać jeszcze było na niej wpływ wiatru, słońca i ognisk

obozowych. Bliskość śmierci może tylko nieco przyćmiła jaskrawy błękit oczu. Kent

miał trzydzieści sześć lat, ale nie wyglądał na tyle, mimo iż jasne włosy na skroni

przetykała mu smuga siwizny. Siedząc, widział przez okno migotliwą wstęgę wielkiej

rzeki Atabaski, toczącej leniwy nurt ku Oceanowi Lodowatemu. Słońce świeciło

jaskrawo, toteż Kent widział jeszcze za wodą gęsty wał cedrowego boru, faliste

roztoki wzgórz i dolin, a słaby wietrzyk niósł mu wonie łąk i lasu, które od tylu lat

ukochał.

— To moi przyjaciele najlepsi — rzekł do Cardigana. — Chcę umrzeć patrząc na

nich! …

Przysunięto mu więc tapczan do okna.

Tuż przy łóżku chorego siedział Cardigan. Twarz jego, bardziej niż twarze reszty

obecnych, wyrażała zwątpienie. Kedsty, inspektor Północno-Zachodniej Królewskiej

Konnej Policji, dowodzący dywizją N pod nieobecność właściwego zwierzchnika, był

bardzo blady, bledszy nawet od młodej dziewczyny, która siedząc w kącie przy stole,

zapisywała każde powiedziane słowo. Sierżant O’Connor sprawiał wrażenie

ogłuszonego. Drobny, gładko wygolony misjonarz katolicki, którego obecności w

charakterze świadka Kent zażądał, siedział, mocno splótłszy palce na kolanach, i w

milczeniu dodawał usłyszaną opowieść do innych znanych mu tragedii głuszy.

Wszyscy oni, z wyjątkiem stenografistki, byli przyjaciółmi Kenta — serdecznymi

przyjaciółmi. Z małym misjonarzem Kent przegawędził niejeden wieczór; z

O’Connorem odbył niejedną trudną wyprawę. Oni to przecież schwytali w dorzeczu

Mackenzie dwu morderców, Eskimosów, wałęsając się w tym celu przez czternaście

miesięcy po najdzikszych ostępach leśnych. Kent bardzo lubił O’Connora — jego

czerwoną twarz, rude włosy, szlachetne serce, toteż niezmiernie cierpiał nad tym, iż

przyjaźń tę obecnie łamie.

Najbardziej jednak wzruszył Kenta inspektor Kedsty. Dowódca dywizji N był

człowiekiem niezwykłym. Starzec sześćdziesięcioletni, o stalowosiwej czuprynie i

oczach prawie bezbarwnych, w których zazwyczaj próżno byś szukał wyrazu

roztkliwienia czy obawy — posiadał iście żelazne nerwy. Grupa policyjna

pozostająca pod jego rozkazami patrolowała przestrzeń liczącą sześćset dwadzieścia

tysięcy mil kwadratowych w najdzikszej części Ameryki Północnej. Obszar ten

wybiegał przeszło dwa tysiące mil poza siedemdziesiąty stopień szerokości

geograficznej, o trzy i pół stopnia przekraczając Krąg Polarny, a co do wielkości

czternastokrotnie przewyższał stan Ohio. Otóż Kedsty był tym, który wykonywał

powierzone mu zadanie lepiej niż ktokolwiek inny.

Teraz wszakże, spośród pięciu obecnych mężczyzn, Kedsty zdradzał największy

niepokój. Twarz miał szarą jak popiół.

Głos mu się łamał. Palcami nerwowo gniótł poręcze fotela, a żyły nabrzmiewały

mu na rękach, jakby miały pęknąć. Kent po raz pierwszy widział, jak się Kedsty poci.

Inspektor dwukrotnie otarł chustką czoło. Nie zasługiwał już na miano, jakie

nadali mu Indianie Cree: Minisak, czyli skała. Zbroja, której dotychczas nie przebił

żaden pocisk, opadła zeń obecnie. Przestał być surowym, chłodnym sędzią śledczym,

postrachem zbrodniarzy. Z trudem tylko panował nad nerwami.

— Wiesz oczywiście, co to oznacza dla całego oddziału? — pytał głosem niskim

i twardym. — Oznacza to …

— Niełaskę — skinął głową Kent. — Wiem. I będzie to czarną plamą na

nieskalanej tarczy naszej dywizji. Nic jednak nie poradzę. Zabiłem Johna Barkleya.

Człowiek, który siedzi w areszcie i ma zginąć na szubienicy, jest niewinny.

Rozumiem. Przykro wam będzie przyznać, że sierżant policji w służbie Jego

Królewskiej Mości jest zwykłym mordercą. Lecz …

— Właśnie że nie zwykłym mordercą — przerwał Kedsty. — Jakeś sam to opisał,

zbrodnia popełniona była z rozmysłem, okropna, niewytłumaczalna. Nie działałeś pod

wpływem nagłego zamroczenia umysłu. Męczyłeś swą ofiarę. To nie do wiary,

doprawdy!

— A jednak to prawda — rzekł Kent.

Obserwował szczupłe palce stenografistki notującej słowa jego i inspektora.

Promień słońca muskał jej schyloną głowę, zapalając we włosach czerwone ognie.

Wtem dowódca dywizji N pochylił się nad chorym tak blisko, że prawie dotknął jego

twarzy, i szepnął tak cicho, że nie usłyszał nikt z obecnych.

— Kłamiesz, Kent.

— Nie, mówię prawdę — odparł Kent.

Kedsty cofnął się, znów ocierając kroplisty pot z czoła.

— Zabiłem Barkleya tak właśnie, jak to sobie ułożyłem za wczasu — ciągnął

dalej Kent. — Chciałem, by konając cierpiał. Nie zamierzam natomiast wyjawić,

dlaczego go zabiłem. Ale powód był dostateczny …

Zauważył drżenie przebiegające w tej chwili plecy dziewczyny spisującej jego

zeznania.

— Odmawiasz wyjawienia motywu zbrodni?

— Odmawiam stanowczo. Powiem jedno: skrzywdził mnie tak ciężko, że

zasłużył na śmierć.

— I składasz to zeznanie wiedząc, że sam masz umrzeć? Cień uśmiechu

przemknął po wargach Kenta. Spojrzał na

O’Connora i przez chwilę widział w oczach kolegi błysk dawnej przyjaźni.

— Tak. Doktor Cardigan mnie uprzedził. W przeciwnym razie pozwoliłbym

raczej powiesić oskarżonego niewinnie. Ale ta kula przeklęta, zabijając mnie, ocala

życie tamtemu.

Kedsty zwrócił się do stenografistki. Dobre pół godziny odczytywała głośno

stenogram śledztwa, po czym na ostatniej stronicy Kent położył swój podpis.

Wreszcie Kedsty wstał.

— Skończyliśmy, panowie — rzekł.

Obecni zaczęli wychodzić; dziewczyna uciekła pierwsza, zdenerwowana do

najwyższego stopnia ponurą sceną, w jakiej musiała uczestniczyć. Inspektor był

ostatni. Cardigan zawahał się w progu, jakby chcąc pozostać, lecz inspektor

niecierpliwie machnął nań ręką i sam zamknął drzwi pokoju. Kent na sekundę jeszcze

pochwycił spojrzenie zwierzchnika i aż się z wrażenia wzdrygnął. Kedsty miał w

źrenicach nie tylko wyraz grozy, lecz ponadto wyraz zabobonnego lęku.

Chwila była niezaprzeczenie ponura, mimo to Kent uśmiechnął się leciutko.

Wiedział, że zgodnie z nakazem prawa, Kedsty poleci teraz sierżantowi O’Connor

ustawić pod jego drzwiami posterunek zbrojny. Fakt, iż obwiniony lada chwila

umrze, nie zmieniał w niczym regulaminu. A Kedsty był służbistą aż do przesady.

Poprzez zamknięte drzwi Kent słyszał niewyraźne głosy. Jakieś kroki oddalały się i

cichły. Rozróżnił ciężki tupot wielkich nóg O’Connora; O’Connor zawsze człapał

butami, nawet na szlaku.

Wtem po cichu drzwi się otwarły i wszedł ojciec Layonne, misjonarz. Kent

wiedział z góry, że tak będzie, gdyż serce ojca

— Nie, nie zapomnę — szepnął misjonarz i odwrócił się.

Drzwi otworzyły się i zamknęły za wychodzącym. W oczach Kenta błysnęła

wesoła iskierka; zaśmiał się, ścierając jednocześnie z warg nowe ślady krwi. Sprytnie

rozegrał partię. A najkomiczniejsze w tym wszystkim jest to, że nikt na świecie całym

nie wie prawdy prócz niego samego — i być może jeszcze jednej osoby.

— Muszą być jednak jakieś sprawy osobiste. Czy nie zechciałbyś mi ich

powierzyć?

— Racja — uśmiechnął się. — Pora zrobić testament. Otóż kupiłem tu niegdyś

parę skrawków ziemi. Teraz, kiedy kolej z Edmonton niemal już do nas dotarła,

wartość działek z siedmiuset dolarów, jakie zapłaciłem za nie, podskoczyła do

dziewięciu tysięcy. Chciałbym, żeby ojciec działki sprzedał, a pieniądze użył na cel

dobroczynny. Na wspomożenie Indian przede wszystkim. Byli mi zawsze dobrymi

braćmi. Jeśli trzeba podpisać jakieś pełnomocnictwo, chętnie uczynię to zaraz.

Oczy ojca Layonne zwilgotniały.

— Bóg ci za to zapłać, Jimmy — rzekł używając zdrobniałego imienia Kenta. —

Sądzę, że przebaczy ci także, jeśli znajdziesz w sobie dość pokory, by Go o to błagać.

— Już mi przebaczył — odparł Kent wyglądając oknem. — Czuję to. Jestem tego

pewny, ojcze.

W głębi duszy misjonarz modlił się żarliwie. Wiedział, że wiara Kenta różni się

od jego własnej, mimo to gotów był w każdej chwili udzielić konającemu pociechy

religijnej. Po pewnym czasie wstał; w szczupłej, ogorzałej twarzy Kenta siwe oczy

patrzyły odważnie, wokół ust zaś igrał pogodny uśmiech.

— Mam wielką prośbę, ojcze — rzekł Kent. — Choćby mi został dzień życia, nie

chcę, aby wszyscy przypominali mi o tym. Jeśli dawni druhowie jeszcze zachowali

dla mnie przyjaźń, życzyłbym sobie widzieć ich wesołych, rozmownych,

dowcipnych. Chciałbym palić fajkę. Chciałbym dostać pudełko cygar. Cardigan nie

może już obecnie protestować. Czy ojciec mi te rzeczy załatwi? Ojca usłuchają

najprędzej. I proszę mi jeszcze przed odejściem przysunąć tapczan bliżej okna.

Ojciec Layonne spełnił prośbę w milczeniu. Lecz poczucie obowiązku i litość

wydarły mu wreszcie te słowa:

— Mój synu, więc się kajasz? Więc żałujesz, żeś zabił Johna Barkleya? …

— Nie, nie żałuję. Musiałem to zrobić. Ale proszę nie zapomnieć o tych

cygarach, ojcze.

— Nie, nie zapomnę — szepnął misjonarz i odwrócił się.

Drzwi otworzyły się i zamknęły za wychodzącym. W oczach Kenta błysnęła

wesoła iskierka; zaśmiał się, ścierając jednocześnie z warg nowe ślady krwi. Sprytnie

rozegrał partię. A najkomiczniejsze w tym wszystkim jest to, że nikt na świecie całym

nie wie prawdy prócz niego samego — i być może jeszcze jednej osoby.

ROZDZIAŁ II

DZIEWCZYNA NA ŚCIEŻCE

Za oknem Kenta była wiosna — cudna wiosna Dalekiej Północy, toteż nie

zważając na śmierć dławiącą mu piersi, wychylał się z łóżka, wchłaniał wonne,

rześkie powietrze i wodził wzrokiem po rozległym krajobrazie.

Przypominał sobie, jak to on sam doradzał Cardiganowi zbudowanie szpitala na

tym właśnie wzgórzu, dającym rozległy widok na rzekę i osadę. Był to gmach

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: