Bagley Desmond - Złoty kil.pdf - ebooki Sensacja i Kryminały - jac68

Desmond BAGLEY

Złoty kil

KSIĘGA PIERWSZA

LUDZIE

WALKER

Nazywam się Peter Halloran, lecz wszyscy wołają na mnie „Hal". Wyjątek stanowi moja

żona, Jean, która zawsze mówiła mi Peter — najwyraźniej kobiety nie lubią przydomków

bliskich im mężczyzn. Jak wielu innych, przyjechałem po wojnie do „kolonii".

Podróżowałem z Anglii do Afryki Południowej drogą lądową przez Saharę i Kongo. Droga

była ciężka, ale to już zupełnie inna historia. Dość powiedzieć, że w 1948 roku znalazłem się

w Cape Town; bez pracy i prawie bez pieniędzy.

W pierwszym tygodniu pobytu w mieście odpowiedziałem na kilkanaście ofert pracy,

które ukazały się w Cape Times.

Czekając na odzew, rozglądałem się trochę.

Tego ranka zaszedłem do doku i w końcu znalazłem się nie opodal przystani jachtowej.

Oparty o barierkę przyglądałem się łodzi, gdy rozległ się za mną jakiś głos:

— Którą z nich byś wybrał, gdybyś mógł?

Odwróciłem się i ujrzałem zmrużone oczy starszego, wysokiego mężczyzny, o

przygarbionych ramionach i siwych włosach. Miał ogorzałą twarz i sękate dłonie. Wyglądał

na jakieś sześćdziesiąt lat.

Wskazałem na jedną z łodzi.

— Myślę, że wziąłbym tę — powiedziałem. — Jest dość duża, aby się na coś przydać, lecz

nie za duża do samotnej żeglugi. Wyglądał na zadowolonego.

— To „Gracia" — powiedział. — Ja ją zbudowałem.

— Wygląda na niezłą łódkę — odparłem. — Ma ładne linie.

Przez jakiś czas rozmawialiśmy o łodziach. Powiedział, że za Cape Town, w kierunku

Milnerton, ma niewielką stocznię i że specjalizuje się w budowaniu kutrów, używanych

przez malajskich rybaków.

Zdążyłem je wcześniej zauważyć: te solidne, niesympatyczne statki o wysokich dziobach

i sterówce wsadzonej na górę niby kurzy kojec wyglądały jednak na bardzo dobre do

żeglugi. „Gracia" była dopiero jego drugim jachtem.

— Teraz, gdy wojna się skończyła, nastąpi boom — prorokował. — Ludzie będą mieli

kupę pieniędzy i rzucą się na jachty. Chciałbym to wykorzystać.

Po chwili spojrzał na zegarek i skinął głową w stronę klubu na przystani.

— Chodźmy na kawę — zaproponował. Zawahałem się.

— Nie jestem członkiem.

— A ja tak — powiedział. — Zapraszam cię. Weszliśmy do budynku. Usiedliśmy w sali z

widokiem na przystań, a on zamówił kawę.

— A tak w ogóle, to nazywam się Tom Sanford.

— A ja Peter Halloran.

— Anglik — stwierdził. — Długo tu jesteś? Uśmiechnąłem się.

— Trzy dni.

— Ja nieco dłużej — od 1910. — Upił łyk kawy i popatrzył na mnie z namysłem. — Zdaje

się, że wiesz co nieco o łodziach.

— Spędziłem wśród nich całe życie — odparłem. — Mój ojciec miał stocznię nie opodal

Hull. Też budowaliśmy kutry rybackie — aż do wojny.

— A później?

— Później zakład przyjął kontraktowe prace dla Admiralicji — powiedziałem. —

Robiliśmy szalupy do obrony portu, i tym podobne rzeczy , bo nie mieliśmy sprzętu do

wykonywania niczego większego — wzruszyłem ramionami. — Potem był nalot.

— Paskudna sprawa — rzekł Tom. — Czy wszystko zostało zniszczone?

— Wszystko — odparłem bezbarwnym głosem. — Moja rodzina miała dom tuż obok

zakładu; też oberwał. Rodzice i starszy brat zginęli.

— Chryste! — powiedział Tom łagodnie. — To straszne. Ile miałeś lat?

— Siedemnaście — odpowiedziałem. — Zamieszkałem z ciotką w Hatfield. Wtedy

właśnie zacząłem pracować dla de Havillanda, budując „Mosquito". To drewniany samolot,

dlatego potrzebowali ludzi znających się na robocie w drewnie. Dla mnie stanowiło to tylko

zabijanie czasu do chwili, kiedy mogłem wstąpić do wojska. Jego zainteresowanie wzrosło.

— Wiesz, to ma przyszłość — te nowe metody opracowane przez de Havillanda. Jak

sądzisz, czy jego proces formowania na gorąco da się zastosować przy budowie łodzi?

Zastanowiłem się.

— Czemu nie, efekty są nadzwyczaj zadowalające. W Hatfield wykonywaliśmy zarówno

naprawy, jak i nowe konstrukcje. Widziałem, co dzieje się z tego typu kadłubem przy bardzo

silnym uderzeniu. Jednak koszty będą wyższe niż przy metodach tradycyjnych, chyba że

podejmie się produkcję masową.

— Myślałem o jachtach — rzekł Tom wolno. — Musisz mi kiedyś o tym dokładniej

opowiedzieć. Co jeszcze wiesz o łodziach? Uśmiechnąłem się szeroko.

— Kiedyś pragnąłem zostać projektantem — powiedziałem. — Jako chłopak — miałem

wtedy około piętnastu lat — zaprojektowałem i zbudowałem moją pierwszą wyścigową

żaglówkę.

— Wygrałeś jakieś wyścigi?

— Razem z bratem pobiliśmy wszystkich — powiedziałem. — To była szybka łódź. Po

wojnie, gdy oczekiwanie na demobilizację dłużyło mi się strasznie, spróbowałem jeszcze raz.

Zaprojektowałem pół tuzina łodzi, dzięki czemu czas szybciej minął.

— Masz jeszcze te rysunki?

— Leżą gdzieś na dnie walizki — odparłem. — Dawno już ich nie oglądałem.

— Chciałbym je zobaczyć — rzekł Tom. — Słuchaj, chłopcze, a może popracowałbyś dla

mnie? Już ci mówiłem, że mam zamiar rozwinąć interes z jachtami i przydałby mi się ktoś

bystry.

Tym sposobem zacząłem pracować dla Toma Sanforda. Następnego dnia poszedłem do

stoczni z rysunkami. W zasadzie spodobały mu się, wskazał mi jednak kilka sposobów

poczynienia oszczędności.

— Jesteś dość dobrym projektantem — powiedział. — Musisz jednak dowiedzieć się

znacznie więcej o stronie praktycznej. Zresztą nieważne, zajmiemy się tym. Kiedy możesz

zacząć?

Przyjęcie oferty pracy u starego Toma było jedną z najlepszych decyzji, jakie podjąłem

w życiu.

W ciągu następnych dziesięciu lat powodziło mi się coraz lepiej, a czy zasłużenie, czy też

nie, to inna sprawa.

Dobrze było znów pracować w stoczni. Nie zapomniałem umiejętności zdobytych w

warsztacie ojca i chociaż z początku szło mi opornie, wkrótce nie byłem gorszy od innych, a

może nawet nieco lepszy. Tom zachęcał mnie do projektowania, bezlitośnie wytykając

błędy.

— Masz oko do linii — orzekł. — Twoje łodzie to wspaniałe żaglówki, lecz cholernie

kosztowne. Musisz więcej czasu poświęcić szczegółom. Trzeba obciąć koszty, żeby robić

łódki popularne.

W cztery lata po przyjęciu do firmy Tom awansował mnie na kierownika zakładu, a

wkrótce potem po raz pierwszy poszczęściło mi się przy projektowaniu. Oddałem projekt na

konkurs, ogłoszony przez lokalne czasopismo żeglarskie. Drugie miejsce i pięćdziesiąt

funtów. Co więcej, projekt spodobał się pewnemu miejscowemu żeglarzowi, który

postanowił taką łódź wybudować. Tom musiał więc ją zrobić, a ja otrzymałem za projekt

honorarium, które powiększyło moje pokaźne już konto bankowe.

Tom był zadowolony i zapytał, czy mógłbym wykonać projekt łodzi, która stałaby się

początkiem serii. Zaprojektowany przeze mnie jacht o wyporności sześciu ton okazał się

bardzo dobry. Nazwaliśmy go „Pingwin", a Tom w pierwszym roku wybudował i sprzedał

ich tuzin; po 2000 funtów. Łódź tak mi się spodobała, że zapytałem Toma, czy mógłby

wybudować jedną dla mnie. Zrealizował moje zamówienie, biorąc najniższą cenę i godząc

się, abym spłacał dług w ciągu kilku lat.

Otwarcie biura projektowego ożywiło interesy. Wieści rozeszły się i ludzie, zamiast

korzystać z projektów angielskich i amerykańskich, zaczęli przychodzić do mnie, dzięki

czemu mogli osobiście spierać się z projektantem. Tom był usatysfakcjonowany, gdyż

większość projektowanych przeze mnie łodzi budowano w jego stoczni.

W 1954 roku zostałem menedżerem zakładu, a w 1955 Tom zaproponował mi

współudział w interesie.

— Nie mam komu tego zostawić — rzekł wprost. — Żona nie żyje, a synów nie mam.

Starzeję się.

— Tom, stu lat dożyjesz, budując łodzie — powiedziałem. Pokręcił głową.

— Teraz to sobie uświadomiłem. — Zmarszczył brwi. — Przeglądałem księgi i okazało

się, że przysparzasz firmie większych obrotów niż ja, dlatego nie będę przesadzał z ceną za

udział. Będzie cię to kosztowało pięć tysięcy funtów.

Pięć tysięcy funtów stanowiło śmiesznie niską cenę za udział w tak kwitnącym interesie.

Niestety nie posiadałem nawet części tej kwoty. Dostrzegł wyraz mojej twarzy i zmrużył

oczy.

— Wiem, że tyle nie masz, ale ostatnimi czasy nieźle ci szło dzięki projektowaniu.

Wydaje mi się, że masz zachomikowane jakieś dwa tysiące.

Tom, bystry jak zwykle, miał rację. Miałem kilka setek ponad dwa tysiące.

— Coś koło tego — odparłem.

— W porządku. Wrzuć te dwa tysiące, a pozostałe trzy weź z banku. Pożyczą ci, gdy

zobaczą księgi. Będziesz mógł je zwrócić z zysków w niecałe trzy lata, zwłaszcza jeśli

zrealizujesz plany dotyczące tej wyścigowej żaglówki. Co ty na to?

— W porządku, Tom — powiedziałem. — Umowa stoi.

Wyścigowa żaglówka wspomniana przez Toma stanowiła pomysł, który przyszedł mi do

głowy, gdy w Anglii obserwowałem modę na zestawy typu „Zrób to sam". Na wysokim

południowoafrykańskim veldzie jest mnóstwo niewielkich jezior. Sądziłem, że niewielkie

łódki mógłbym sprzedać nawet z dala od morza, gdyby tylko udało mi się je produkować

dostatecznie tanio. Mógłbym wówczas sprzedawać albo gotową łódź, albo zestaw do

samodzielnego wykonania dla mniej zasobnych zapaleńców.

Założyliśmy kolejną stolarnię i zaprojektowałem łódź, która stała się pierwszym

modelem klasy „Falcon". Prowadził ten projekt młody facet nazwiskiem Harry Marshall i

nieźle się spisał. Nie była to działka Toma, więc trzymał się na uboczu, dogadując tylko: „Ta

twoja piekielna fabryka". A jednak zarobiła dla nas sporo pieniędzy.

W tym też czasie spotkałem Jean i pobraliśmy się. Małżeństwo z Jean nie należy w

zasadzie do tej historii i nie wspominałbym o tym, gdyby nie to, co zdarzyło się później.

Byliśmy ze sobą bardzo szczęśliwi i kochaliśmy się. W interesach dobrze mi się wiodło,

miałem żonę i dom; czego więcej może człowiek pragnąć?

W końcu 1956 roku Tom zmarł nagle na atak serca. Jak sądzę, wiedział, że z jego

sercem jest coś nie w porządku, lecz nikomu o tym nie wspomniał. Swój udział w stoczni

zostawił siostrze żony, która na prowadzeniu interesów nie znała się zupełnie, a na

budowaniu łodzi jeszcze mniej. Zaangażowaliśmy prawników i zgodziła się odprzedać mi

swój udział. Zapłaciłem grubo ponad pięć tysięcy, na które Tom ocenił udział w firmie. Była

to jednak uczciwa sprzedaż, chociaż moja sytuacja finansowa stała się niepewna i

wpędziłem się w poważny dług hipoteczny.

Trudno mi było pogodzić się z odejściem Toma. Dał mi szansę, jaka zdarza, się niewielu

młodym ludziom, i byłem mu za to wdzięczny. Zakład zdawał się opustoszały, gdy stary nie

łaził już między pochylniami.

Stocznia prosperowała i, jak się wydaje, moja reputacja jako projektanta była już

ustalona, gdyż otrzymywałem mnóstwo zamówień. Jean przejęła sprawy zarządzania oraz

biuro, a ponieważ sam przez większość czasu byłem przywiązany do deski kreślarskiej,

awansowałem Harry'ego Marshalla na menedżera stoczni. Radził sobie znakomicie.

Jean, jak to kobieta, gdy tylko przejęła dowodzenie, przeprowadziła w biurze

gruntowne, wiosenne porządki. Pewnego dnia odgrzebała starą blaszaną puszkę, która

przez lata stała zapomniana na dalszej półce. Sięgnęła do środka i nagle spytała:

— Po co trzymałeś ten wycinek?

— Jaki wycinek? — mruknąłem z roztargnieniem. Akurat czytałem list, z którego mogło

wyniknąć interesujące zamówienie.

— Ten, o Mussolinim — powiedziała. — Przeczytam ci go — usiadła na skraju biurka,

trzymając między palcami pożółkły kawałek gazety. — „Wczoraj w Mediolanie szesnastu

komunistów włoskich zostało skazanych za współudział w ukryciu skarbu Mussoliniego.

Skarb, który w tajemniczych okolicznościach zaginął pod koniec wojny, składał się ze złota

przesyłanego przez Narodowy Bank Włoski oraz znacznej części osobistego majątku

Mussoliniego, w tym etiopskiej korony. Przypuszcza się, że poza skarbem było tam również

wiele ważnych dokumentów państwowej wagi. Żadna z szesnastu osób nie przyznała się do

winy".

Uniosła wzrok.

— O co w tym wszystkim chodziło?

Zdumiałem się. Wiele czasu upłynęło od chwili, gdy myślałem o Walkerze, Coertzem i

dramacie, który rozegrał się we Włoszech. Uśmiechnąłem się i powiedziałem:

— Mógłbym zrobić fortunę na związanej z tym historii.

— Opowiedz mi ją.

— To długa opowieść — zaprotestowałem. — Opowiem ci innym razem.

— Nie — nalegała. — Opowiedz teraz. Zawsze interesowały mnie skarby.

Odsunąłem więc od siebie nie otwartą pocztę i opowiedziałem jej o Walkerze i jego

szalonym planie. Niektóre fragmenty pamiętałem jak przez mgłę. Który to spadł — czy też

został zepchnięty z urwiska — Donato czy Alberto?

Opowieść przeciągnęła się i tego dnia zaniedbaliśmy pracę w biurze.

III

Walkera spotkałem w Afryce Południowej, gdzie przybyłem z Anglii tuż po zakończeniu

wojny. Miałem dużo szczęścia, że będąc obcym dostałem dobrą pracę u Toma. Czułem się

nieco samotny, więc wstąpiłem do Cape Town Sporting Club, mogącego dostarczyć

towarzystwa i rozrywki.

Walker był członkiem pijącym, jednym z tych chytrych ludzi, którzy wstępowali do

Bagley Desmond - Złoty kil.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: