LEKSYKA I LEKSYKOLOGIA – UZUPEŁNIENIE MATERIAŁU NA EGZAMIN
1) Typy definicji słownikowych:
è realnoznaczeniowa – polega na wyjaśnieniu treści znaczeniowej hasła bez odwoływania się do jego budowy słowotwórczej np.
· jabłoń – drzewo owocowe o biało – różowych kwiatach powszechnie uprawiane w klimacie umiarkowanym
è strukturalno – znaczeniowa – zawiera odwołanie do podstawy słowotwórczej wyrazu np.
· gimnastyk – sportowiec uprawiający gimnastykę
è strukturalna – zawiera tylko określenie relacji leksemu do jego podstawy słowotwórczej; pomija aspekt znaczeniowy definiowanego wyrazu np.
· domek - zdrobnienie od dom
è zakresowa – wskazuje na zakres znaczeń do których można odnieść dane hasło np.
· aportować – (o psie) przynosić na rozkaz aportowaną zwierzynę lub jakieś przedmioty
è synonimiczna – polega na wyliczeniu synonimów definiowanego znaczenia
· okazały – mający imponujące rozmiary, pokaźny
è gramatyczna – opisuje hasło jako kategorię gramatyczną określanego leksemu lub wskazuje na funkcję składniową wyrazu podstawowego np.
· cztery – liczebnik główny oznaczający liczbę cztery
2) Kwalifikatory – podział.
Kwalifikatory - niosą ze sobą informację pragmatyczną
1. terminologiczne (specjalistyczne)
biol.
chem.
fiz.
mat.
2. społecno – środowiskowe (słownictwo nieoficjalne, grupy społecznej)
dzien.
stud.
ucz.
przest.
biur.
urz.
3. geograficzne (związane z terytorialnym podziałem)
a. gwarowe
b. regionalne
c. dialektalne
d. środowiskowe
4. chronologiczne (charakteryzują słownictwo ze względu na zakres uzywania)
a. dawne (150 – 200 lat)
b. przestarzałe
c. archaizmy
5. ekspresywne (nacechowane emocjonalnie, nienaturalne, stosunek do desygnatu)
6. frekwencyjne (badają częstotliwość)
7. wg. Żmigrodzkiego : religii, mitologii, sportu (można je włączyć do społeczno - środowiskowych)
mlodaszlachta