Konstytucyjna formuła ochrony życia.pdf

(1382 KB) Pobierz
4317802 UNPDF
Przed pierwszym czytaniem
KONSTYTUCYJNA FORMUŁA
OCHRONY ŻYCIA
DRUK SEJMOWY NR 993
M arzec 2007
3/2007
27 października 2006 r. podczas debaty poświęconej pierw-
szemu czytaniu projektu zawartego w druku sejmowym
nr 993 Sejm RP podjął problem konstytucyjnej formuły chro-
niącej życie człowieka, w tym także kwestię momentu, od
którego człowiekowi należne jest prawne rozpoznanie jego
podmiotowości i zapewnienie mu stosownej ochrony praw-
nej. Istota projektowanych zmian daje się odtworzyć jako roz-
strzygnięcie formułowanych niekiedy na gruncie obecnego
stanu prawnego – tzn. wyrażonej w ustawie zasadniczej, także
w przeważającym stanowisku doktryny oraz w orzeczeniach
Trybunału Konstytucyjnego ochronie prawnej życia człowie-
ka od chwili poczęcia – wątpliwości wynikających z ogólnego
ujęcia norm konstytucyjnych i braku precyzyjnego zapisu po-
twierdzającego taką linię interpretacyjną. A w konsekwencji,
jednoznaczną konstytucjonalizację standardu, w świetle któ-
rego w możliwie pełny sposób wyrażona zostanie podmioto-
wość człowieka w fazie prenatalnej wraz z przysługującą mu
w należny sposób ochroną prawną.
4317802.030.png 4317802.035.png 4317802.036.png 4317802.037.png 4317802.001.png 4317802.002.png 4317802.003.png 4317802.004.png 4317802.005.png 4317802.006.png 4317802.007.png 4317802.008.png 4317802.009.png 4317802.010.png 4317802.011.png 4317802.012.png 4317802.013.png 4317802.014.png 4317802.015.png 4317802.016.png 4317802.017.png 4317802.018.png 4317802.019.png 4317802.020.png 4317802.021.png 4317802.022.png 4317802.023.png 4317802.024.png 4317802.025.png 4317802.026.png 4317802.027.png 4317802.028.png 4317802.029.png 4317802.031.png 4317802.032.png
Przed pierwszym czytaniem
KONSTYTUCYJNA FORMUŁA
OCHRONY ŻYCIA
DRUK SEJMOWY NR 993
M arzec 2007
3/2007
4317802.033.png
KANCELARIA SEJMU
Biuro Analiz Sejmowych
Projekt okładki
Bogdan Żukowski
Redaguje zespół
Michał Królikowski, Małgorzata Bajor-Stachańczyk, Wojciech Odrowąż-Sypniewski
Łamanie
Janusz Świnarski
Biuro Analiz Sejmowych
ul. Zagórna 3, 00-441 Warszawa
tel. (22) 694 17 71
faks (22) 694 18 65
e-mail: punkt_konsultacyjny@sejm.gov.pl
wydawnictwa_BAS@sejm.gov.pl
© Copyright by Kancelaria Sejmu
Warszawa 2007
ISBN 978-83-60739-61-7
numer wydawnictwa (3/2007)
Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część ani całość opracowania nie może być bez zgody
wydawcy reprodukowana, użyta do innej publikacji oraz przechowywana w jakiejkolwiek
bazie danych.
Wydawnictwo Sejmowe
Warszawa, marzec 2007 r.
4317802.034.png
SPIS TREŚCI
Wprowadzenie.............................................................................................................................................................. 5
Kalendarz.prac.nad.nowelizacją.................................................................................................................................. 7
OPINIE PRAWNE DOTYCZĄCE PROJEKTU W WERSJI PRZEDŁOŻENIA
Eleonora Zielińska Opinia.prawna.o.poselskim.projekcie.zmiany.(art..38).Konstytucji.Rzeczypospolitej..
Polskiej......................................................................................................................................................................... 11
Tadeusz Smyczyński Opinia.prawna.o.poselskim.projekcie.zmiany.(art..38).Konstytucji.Rzeczypospolitej..
Polskiej......................................................................................................................................................................... 16
Włodzimierz Wróbel Opinia.prawna.o.poselskim.projekcie.zmiany.(art..38).Konstytucji.Rzeczypospolitej.
Polskiej......................................................................................................................................................................... 20
Włodzimierz Wróbel Opinia.prawna.odnosząca.się.do.pytań.dotyczących.poselskiego.projektu.ustawy..
o.zmianie.Konstytucji.RP........................................................................................................................................... 25
Włodzimierz Wróbel Konstytucyjne.gwarancje.ochrony.życia.a.przesłanki.dopuszczalności.aborcji.................. 29
Roman Trzaskowski Opinia.prawna.na.temat.oceny.cywilnoprawnych.konsekwencji.zmiany.art..38..
Konstytucji.RP............................................................................................................................................................ 34
Leszek Bosek Opinia.prawna.odnosząca.się.do.zmian.w.polskim.ustawodawstwie.zwykłym,.które..
są.niezbędne.dla.zapewnienia.ochrony.godności.i.podstawowych.praw.istoty.ludzkiej.w.okresie.prenatalnym..
w.sferze.zastosowań.biologii.i.medycyny.wyznaczanej.przez.standardy.międzynarodowe.................................... 48
Leszek Bosek Opinia.prawna.dotycząca.pytania,.czy.sprecyzowanie.«od.momentu.poczęcia.do.naturalnej.
śmierci».obejmie.ochronę.życia.ludzkiego.powstającego.ex.utero.oraz.ochronę.przeciwko.interwencji..
w.genomie.ludzkim.zmierzającej.do.osiągnięcia.zmian.genetycznych..................................................................... 63
Radosław Grabowski Opinia.prawna.do.projektu.ustawy.o.zmianie.Konstytucji.RP.z.uwzględnieniem..
pytania,.czy.możliwa.jest.inkorporacja.art..4a.ust..1.ustawy.o.planowaniu.rodziny,.ochronie.płodu..
ludzkiego.i.warunkach.dopuszczalności.przerywania.ciąży.do.art..38.Konstytucji................................................ 69
OPINIE PRAWNE DOTYCZĄCE PROPOZYCJI POPRAWEK
Leszek Bosek Opinia.prawna.na.temat.struktury.normatywnej.i.konsekwencji.prawnych.propozycji..
poprawki.do.projektu.ustawy.o.zmianie.Konstytucji.Rzeczypospolitej.Polskiej....................................................... 75
Piotr Radziewicz Opinia.prawna.w.sprawie.propozycji.poprawki.do.ustawy.o.zmianie.Konstytucji,.
wprowadzającego.zmiany.w.art..38.Konstytucji....................................................................................................... 81
Andrzej Szmyt Opinia.prawna.w.sprawie.propozycji.poprawki.do.projektu.zmiany.art..38.Konstytucji............. 88
Włodzimierz Wróbel Opinia.prawna.dotycząca.propozycji.modyikacji.projektu.zmiany.art..38..
Konstytucji.oraz.znaczeniu.wprowadzenia.ewentualnych.zmian.do.art..30.Konstytucji.RP................................. 92
Włodzimierz Wróbel Opinia.w.sprawie.skutków.prawnych.wprowadzenia.do.Konstytucji.RP.zmiany..
w.treści.art..30.oraz.art..38.w.podanym.brzmieniu.................................................................................................. 98
Andrzej Zoll Opinia.prawna.w.sprawie.oceny.konstrukcji.i.skutków.prawnych.projektu.zmiany..
art..30.i.38.Konstytucji.RP....................................................................................................................................... 102
TRYB PRAC NAD NOWELIZACJĄ (ZAKRES POPRAWEK)
Wojciech Odrowąż-Sypniewski Opinia.prawna.na.temat.dopuszczalnego.zakresu.poprawek,.które..
mogą.być.zgłaszane.w.trakcie.rozpatrywania.przez.Sejm.projektu.ustawy.o.zmianie.Konstytucji..
Rzeczypospolitej.Polskiej........................................................................................................................................... 107
ANALIZY PRAWNOPORÓWNAWCZE
Jan Lipski, Piotr Chybalski Analiza.porównawcza.dotycząca.modeli.zapisu.konstytucyjnej..
gwarancji.ochrony.życia.ludzkiego.w.perspektywie.dopuszczalności.usunięcia.ciąży........................................... 111
Jan Lipski Prawo.do.życia.i.status.osoby.ludzkiej.przed.narodzeniem.w.orzecznictwie.Komisji.Praw..
Człowieka.i.Trybunału.Praw.Człowieka.w.Strasburgu.......................................................................................... 137
– 3 –
VARIA
Marian S. Gabryś Opinia.dotycząca.pytania,.od.kiedy.zaczyna.się.ludzkie.życie?............................................... 143
Tomasz Kraj SJ Opinia.na.temat.powszechności.prawa.naturalnego.................................................................... 145
Artur Filipowicz SJ Opinia.dotycząca.tego,.czy.z.punktu.widzenia.stanowiska.Kościoła.katolickiego..
istnieje.możliwość.zaaprobowania.obecnych.rozwiązań.prawnych.zawartych.w.ustawie.o.planowaniu..
rodziny....................................................................................................................................................................... 152
Marcin Hintz Opinia.dotycząca.pytania,.w.jakich.kwestiach.bioetycznych.(w.związku.z.ochroną.życia.od.
poczęcia.do.naturalnej.śmierci).należy.wprowadzić.zapisy.prawne.(bez.zróżnicowania.aktów.prawnych)..
w.Polsce.z.uwzględnieniem.dorobku.bioetycznego.Unii.Europejskiej.i.Rady.Europy............................................ 159
ANEKS
Projekt.ustawy.o.zmianie.Konstytucji.Rzeczypospolitej.Polskiej.(druk.sejmowy.993).......................................... 167
Propozycje.legislacyjne.zgłoszone.do.poselskiego.projektu.ustawy.o.zmianie.Konstytucji.RP.............................. 169
Informacja.o.ekspertach........................................................................................................................................... 171
– –
Zgłoś jeśli naruszono regulamin