skóra - budowa i funkcje.pdf - Dermatologia - rozniczka1

Skóra – budowa i funkcje.

 największy organ;

 bariera między środowiskiem zewnętrznym a organizmem;

 średni ciężar – 4 kg;

 powierzchnia około 2m 2 ;

 funkcje skóry:

● bierne:

 ochrona przed zimnem, ciepłem, promieniowaniem;

 ochrona przed uciskiem, uderzeniem, tarciem;

 ochrona przed działaniem substancji chemicznych (zasady powodują rozpuszczanie keratyny, dlatego

pracownicy budownictwa mają silnie ziszczoną skórę – częsty kontakt ze związkami zasadowymi);

 ochrona przed drobnoustrojami (bakterie, wirusy, grzyby);

● czynne:

 zwalczanie drobnoustrojów chorobotwórczych w skórze (fagocyty, układ immunologiczny) ;

 termoregulacja (wydzielanie potu - przy temperaturze otoczenia 31 0 C i powyżej u zdrowych ludzi dochodzi

do wydzielana potu, układ naczyniowy i nerwowy);

 odbieranie bodźców z otoczenia (ból, dotyk, temperatura);

 rozpoznawanie alergenów (komórki Langerhansa);

 produkcja witaminy D;

 produkcja barwnika;

 keratynocyty warstwy rogowaciejącej naskórka nie są komórkami zupełnie martwymi (mimo braku jądra),

ponieważ produkują m. in. cytokiny, przede wszystkim prozapalne;

 retinoidy, witamina C, kwas glikolowy – umożliwiają częściową odnowę włókien kolagenowych;

 gruczoły ekrynowe – pełnią swoją funkcję już w życiu płodowym oraz przez całe życie;

 warstwa rogowa:

● spójna strukturalnie i chemicznie;

● niezbędna dla życia człowieka w środowisku suchym;

● prawidłowa warstwa rogowa jest miękka, elastyczna, pozwala na swobodne poruszanie się, nie powodując

pęknięć i zarysowań;

● budowa:

 keratyna – 59%;

 lipidy – 11%,

• skład:

ceramidy 30 - 50%;

sterole 17 – 27%;

kwasy tłuszczowe 9 – 20%;

triglicerydy 0 – 13%;

cholesterol (estry) 0 – 10%;

wosk/ estry wosku 0 – 6%;

skwalen, n – alkeny 0 – 10%;

inne 6 – 11%;

• ilość zależy od:

okolicy ciała;

płci;

wieku;

pory roku;

 NMF (Natural Moisturizing Factor) – rozpuszczalne w wodzie frakcje niskocząsteczkowych środków

nawilżających, NMF odpowiada za zdolność wiązania wody przez warstwę rogową – 30%:

• aminokwasy 40%;

• kwas pirolidonowo – karboksylowy 12%;

• mleczany 12%;

• mocznik 7%;

• Na, Ca, K, fosforany, chlorki 18%;

• kwas moczowy, glikozoamina, kreatynina 1,5%;

• substancje niezidentyfikowane;

 ceramidy naskórka:

● ceramid 1 – kompleks sfingozyny i kwasu linolowego;

● ceramid 2 – 6 – kompleks sfingozyny/ fitosfingozyny oraz kwasów tłuszczowych;

 struktura warstwy rogowej – układ „cegiełek” i „spoiwa”:

● przestrzeń międzykomórkowa;

● lipidy dwuwarstwowe, przestrzenie hydrofilne;

● korneocyt, keratynocyt;

● ciałka Oldanda;

● „cegiełki” – ok 20 warstw korneocytów;

● „spoiwo” – ceramidy (50%), kwasy tłuszczowe (26%), cholesterol (20%);

 płaszcz lipidowy skóry:

● lipidy warstwy rogowej;

● łój gruczołów łojowych;

● pot;

● związki pochodzenia zewnętrznego;

 cechy powierzchni skóry – naturalne poletkowanie skóry:

● zmarszczki o głębokości 0,1 – kilkanaście mm:

 struktura geometryczna skóry zależna jest od warunków miejscowych, system bruzd:

• powierzchownych;

• głębokich;

 różnice we wzorze powierzchni zależą, od rozmiarów wielokątnych jednostek i głębokości rowkowania.

● brodawki naskórkowe w okolicy dużych stawów

 przydatki skóry:

● włosy;

● paznokcie – fazy wzrostu:

 anagen – trwa kilka lat;

 katagen – trwa ok 0 – 2 tygodni, w warunkach prawidłowych ok 85% włosów znajduje się w tej fazie;

 telogen – faza spoczynku, trwa 3 – 6 miesięcy;

● gruczoły potowe;

● gruczoły łojowe (holokrynowe):

 skład łoju:

• kwasy tłuszczowe;

• sqalen;

• cholesterol;

• tróglicerydy;

• wolne kwasy tłuszczowe;

 rola łoju:

• ochrona mechaniczna;

• chemiczna;

• przeciw drobnoustrojom;

 ilość zależy od:

• wieku;

• pory roku;

• hormonów;

• okolicy ciała.

skóra - budowa i funkcje.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: