Nazwy narządów i inne.pdf

Nazwy narządów i inne

Akikula – igły, kolce, itp. wytwory naskórka owadów.

Akron – pierwszy segment odcinka głowowego u stawonogów.

Akrosom – przednia część główki plemnika w formie czapeczki zawierająca enzymy

umożliwiające rozpuszczenie błony komórkowej jaja.

Anteny – czułki – występują u niektórych stawonogów w okolicy otworu gębowego,

będące narządami zmysłów (dotyku, węchu, smaku).

Apterium – naga lub porośnięta tylko piórami puchowymi partia skóry ptaka.

Chityna – z gr. chiton = wierzchnia szata – wielocząsteczkowy związek azotu z glukozą,

substancja wytrzymała, sztywna, stanowi zasadniczy substrat szkieletowy stawonogów.

Chorion – osłonka jaj owadów.

Ciosy – stale rosnące siekacze słoni, niewłaściwie nazywane kłami.

Czułki – są ważnymi narządami węchu i dotyku przede wszystkim u owadów. Składają

się z 2 do 40 i więcej członów, np. chrząszcz Tycz – cieśla, długości 13 – 20 mm może

mieć czułki do pięciu razy dłuższe od ciała.

Dutka – początkowa, pozbawiona chorągiewek część osi pióra, osadzona w skórze.

Dziób – rogowa osłona szczęki i żuchwy. Występuje u bezzębnych kręgowców

czworonożnych, jak żółwie, ptaki i stekowce.

Egreta – pióra ozdobne, długie i delikatne wyrastające w okresie godowym na grzbiecie

czapli z rodzaju egretta.

Efektor – narząd wykonawczy (końcowa część łuku odruchowego) w organizmie

zwierzęcym, pobudzany lub hamowany przez impulsy nerwowe (najczęściej komórka

mięśniowa lub gruczołowa).

Efira – młodociana postać meduzy.

Fragma – chitynowa ścianka oddzielająca (nie całkowicie) od strony grzbietowej

poszczególne części jamy ciał owadów.

Gąsienica – nazwa robakowatej larwy motyli.

Gonady – gruczoły płciowe zwierząt.

Grasica – gruczoł wydzielania wewnętrznego, występujący u kręgowców w młodym

wieku, w miarę dojrzewania ulega atrofii.

Hem – zwierzęcy barwnik organiczny o budowie zbliżonej do chlorofilu, zawierający

żelazo.

Hemoglobina – chromoproteid krwi, przenośnik tlenu w organizmie.

Hemolimfa – jedyny płyn krążący w ciele bezkręgowców. W organizmie kręgowców

krąży krew i limfa.

Homologiczne narządy – narządy u różnych zwierząt mające jednakowe pochodzenie,

choć mogące różnić się wyglądem i spałniać różne funkcje, np. skrzydło ptaka, grzebna

kreta, lotna nietoperza, płetwowa wieloryba.

Kantar – barwny, często pozbawiony piór pasek, biegnący od dzioba do oka po obu

stronach głowy niektórych ptaków.

Karapaks – część grzbietowa pancerza żółwi.

Kastoreum – bobrowy strój – wysuszone woreczki gruczołowe bobra, wypełnione

czerwonobrunatną, mazistą substancją o swoistym przenikliwym zapachu.

Keratyna – zwierzęca substancja białkowa, komórkowa, umożliwiająca łuszczenie się

naskórka, stanowi też, zasadniczą substancję wszystkich utworów natury rogowej; łuski,

włosy, pióra, pazury, kopyta, rogi.

Kijanka – głowacz – słodkowodna larwa płazów bezogonowych.

Klucz – u ptaków, szyk w kształcie litery V, w którym pewne gatunki odbywają wędrówki.

Kopyto – puszka rogowa otaczająca człony palców u kopytnych. Człon palca nie jest

zrośnięty z kopytem, co powoduje amortyzację wstrząsów podczas ruchu.

Korale – czerwona narośl na glowie i szyi niektórych ptaków.

Kosmki – miniaturowe wyrostki powierzchni chłonącej jelit lub łożyska.

Kość – odmiana tkanki łącznej występująca u kręgowców, z której zbudowany jest

szkielet.

Krew – ciecz zwykle barwy czerwonej, występująca u kręgowców zawsze w naczyniach,

natomiast u bezkręgowców przeważnie wypływająca z naczyń i serca do przestrzeni

międzytkankowych.

Kryza – różnobarwne pióra niektórych ptaków tworzące wokół szyi tuż przed głową

barwny pierścień (głównie w okresie godowym).

Kutikula – oskórek – sztywna substancja stanowiąca mechaniczną osłonę ciała

(kręgowce).

Lagena – buteleczka – narząd słuchu u niższych kręgowców – odpowiednik ślimaka

ssaków.

Larwa – młodociana forma zwierzęca, znacznie różniąca się budową, sposobem życia

od osobników dorosłych tego samego gatunku i często żyjąca w innym środowisku.

Limfa – chłonka – płyn wypełniający przestrzenie między narządami i między

komórkami kręgowców.

Łożysko – planceta – narząd łączący zarodek ze ścianą macicy matki w rozwoju

zarodkowym ssaków.

Łuska – niewielka blaszkowata płytka lub zgrubienie na skórze niektórych zwierząt,

zwłaszcza kręgowców.

Maska – silnie umięśniona warga dolna, przekształcona w narząd chwytny, np. u larwy

ważki.

Migotka – trzecia powieka oka ptaka.

Modzele – zgrubienia skórne o różnej budowie i znaczeniu, np. u małp – modzele

siedzeniowe.

Morula – wczesne stadium rozwojowe zarodka człowieka i wielu zwierząt.

Możdżenie – wyrostki kostne na czaszce krętorogich, pokryte pochwą rogową,

przystającą z wiekiem, ale nigdy nie zrzucaną.

Muszla – szkielet zewnętrzny mięczaków i ramienionogów.

Nefrydia – cewkowate narządy wydalnicze wielu bezkręgowców.

Niby nóżki – pseudopodia – zmienne w kształcie i kurczliwe wypustki pierwotniaków,

są narządem ruchu i służą do pobierania pokarmu.

Ommatidia – fasetka – pojedyncza jednostka wzrokowa owadów, z której składają się

ich oczy. U robotnic mrówek Ponera punctatissima występuje tylko jedno ommatidium w

oku, karaluch posiada ich 1800, mucha domowa ma prawie 4000, a ważka może mieć

do 28000. Średnica ommatidiów od 16 do 40 mikronów.

Pancerz – twarda, mocna okrywa ciała niektórych zwierząt tworząca ich szkielet

zewnętrzny.

Palolo – odrzucona w wyniku epitokii tylna część wieloszczeta Eunice viridis, zawiera

jaja i plemniki, a pojawia się masowo w październiku i listopadzie na Oceanie Spokojnym

w rejonie Fidżi, Samoa i Tonga. Poławiana i spożywana jako przysmak przez miejscową

ludność.

Panty – poroże wschodnio azjatyckich jeleni (głównie marala), nie skostniałe jeszcze i

pokryte scypułem.

Parapodia – przynóżki – narząd ruchu wieloszczetów.

Parzydełka – aparaty ataku i obrony niektórych zwierząt.

Pędrak – larwa chrząszczy (głównie żuków).

Pióro – rogowy wytwór naskórka, występujący wyłącznie u ptaków, powstały ze

swoistego przekształcenia gadziej łuski.

Plastron – część brzuszna pancerza żółwi.

Płask – larwa langusty o przezroczystym, listkowatym ciele.

Płetwa – ogólna nazwa dla wiosełkowatych płytek na ciele zwierząt wodnych, służących

do poruszania się lub utrzymania równowagi w toni.

Płuca – podstawowy parzysty narząd oddychania u wyższych lądowych kręgowców.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: