1. Elementy: Rzeki, jeziora, wody podziemne, lodowce i lądolody, wszechocean
2. Znaczenie elementów hydrosfery dla człowieka:
a) bagna i jeziora
- zbiorniki retencyjne
- tereny rekreacyjno-sportowe
- droga komunikacyjna
- dostępne źródło wody, np. dla przemysłu, źródło wody
- ośrodki skupiające ludność
- znaczenie klimatyczne – łagodzenie klimatu, zwłaszcza w strefie umiarkowanej
Funkcje przyrodnicze i zalety gospodarcze jezior spowodowały, że zaczęto tworzyć przez tamowanie zaporami swobodnego przepływu rzeki sztuczne zbiorniki jeziorne.
b) Wody podziemne
- odgrywają rolę w zasilaniu wód powierzchniowych (dają początek rzekom)
- wodę wykorzystuje roślinność
- znaczenie w zaopatrywaniu ludności w wodę szczególnie na obszarach suchych
- główne źródło wody pitnej w związku z dużym zanieczyszczeniem wód powierzchniowych
- wykorzystanie do celów gospodarczych
- wody mineralne mają właściwości lecznicze
- cieplice stosowane do ogrzewania – elektrownie geotermiczne
c) rzeki
- funkcje transportowe i komunikacyjne (cecha ujemna – wolny transport)
- do nawadniania pól uprawnych
- źródło energii elektrycznej – elektrownie wodne ( zwłaszcza w krajach górzystych, duże koszty budowy hydroelektrownii)
- funkcja integracyjna życia gospodarczego i politycznego, funkcje miastotwórcze
d) wszechocean
- woda morska jest źródłem pozyskiwania soli kamiennej, z wody morskiej można także pozyskać wodę słodką (odsalarnie, m.in. w Arabii Saudyjskiej)
- z wodorostów morskich można otrzymać jod
- do produkcji energii elektrycznej, np. wykorzystując różnicę między temperaturą wody na powierzchni i w głębi czy różnice w poziomie wód spowodowanych pływami
- siedlisko życia biologicznego
- dostarczyciel surowców mineralnych
- wpływ na warunki klimatyczne
e) lodowce i lądolody
- największy areał wody słodkiej – funkcja retencyjna
- decydujące znaczenie w kształtowaniu krajobrazu
3. Wpływ człowieka na hydrosferę:
- z reguły niekorzystny: człowiek powoduje zanieczyszczenie i deficyt wody*, w konsekwencji czego przyczynia się do stepowienia, a następnie pustynnienia wielu obszarów Ziemi
- prowadząc nieracjonalną gospodarkę zasobami leśnymi prowadzi do zmian klimatycznych, a co za tym idzie do zmian poziomu wód powierzchniowych i podziemnych, które zależą od opadów
- nieumiejętne korzystanie z wody, zwłaszcza na obszarach o dużej koncentracji ludności i przemysłu, powoduje zakłócenia stosunków wodnych i powstanie ogromnych lejów depresyjnych
- niemal wszystkie zanieczyszczenia trafiają do rzek, jezior i oceanów, szczególnie niebezpieczne są wycieki ropy naftowej ( Zatoka Perska), ścieki przemysłowe ( metale ciężkie), komunalne i rolnicze (pestycydy), zanieczyszczenia mogą się też dostać z zanieczyszczonego powietrza (kwaśne deszcze)
- skanalizowana i ujęta w wały przeciwpowodziowe rzeka, szybciej odprowadza wody wezbraniowe, co niejednokrotnie wzmaga wahania stanów wód, bardzo niekorzystne dla żeglugi i energetyki
* Polska jest krajem ubogim w wodę. Przyczyny deficytu są dwojakie: budowa geologiczna i ogromne wykorzystanie przez przemysł i aglomeracje miejskie. Silnie odczuwalny jest deficyt czystych wód – pitnych.
BIEDRONKA102