CiekaweMiejsca_Listopad_2007.pdf

www.ciekawe-miejsca.net Spistre±ci

Spistre±ci

3 Wilnozazamkni¦tymidrzwiami

Litwa:Wilno

8 Testo±rodkównarciarskich.DonovalyvsRuzomberok

Słowacja:narty

12 DominikaniepodDiabelskimKamieniem

Ukraina:Podkamie«

18 MirówiBobolice.Orlegniazda±rodkowejJury

JuraKrakowsko-Cz¦stochowska

22 TarczekiGrzegorzowice

SzlakRoma«skiwPolsce

25 OtwockWielkiiKarczew

OkoliceWarszawy

31 Gi»yce

Zapomnianemiejsca

33 Sław¦cice

Zapomnianemiejsca

35 AtlaszabytkówPolski

Recenzja

2 nr8,Listopad2007

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Wilno

Wilnozazamkni¦tymidrzwiami

Drzwikatolickichko±ciołówwWilniebyłysystematycznie

otwieranepoodzyskaniuprzezLitw¦niepodległo±ci.Okaza-

łosi¦jednak,»eobecnaludno±¢miastaniepotrzebujea»

tylu±wi¡ty«cowdwudziestoleciumi¦dzywojennym.Jakna

ironi¦wci¡»zamkni¦teniszczej¡najwybitniejszeprzykłady

unikalnegowile«skiegobaroku.

tokolu,zbezcennymzespołemstiuków

zko«caXVIIwieku,jestwznakomitym

stanie.Podobniepojezuicka±wi¡tynia

±w.Jana,znajduj¡casi¦naterenieUni-

wersytetuWile«skiego.Ko±ciółDomi-

nikanów,wktórymodprawiasi¦nabo-

»e«stwapopolsku,równie»wygl¡dajak

wlatachnajwi¦kszej±wietno±ci.Nieste-

tywkilkuwypadkachwyra¹niebrakuje

nietylefunduszy,copomysłunaprzy-

wrócenieko±ciołomdawnegoblasku.

Wie»ako±ciołaAugustianów

Tejsmutnejsytuacjiwinnes¡władze

radzieckie.ZaczasówZSRRkatedra

wile«skastałasi¦oddziałemPa«stwo-

wegoMuzeumSztuki,ko±ciółWszyst-

kichwi¦tychMuzeumEtnograﬁcznym,

ko±ciół±w.MichałaMuzeumArchitek-

tury,ako±ciół±w.KazimierzaMuzeum

Ateizmu.Tezabytkimiaływyj¡tkowo

du»oszcz¦±cia,gdy»fakt,»ebyłyu»yt-

kowanejakomuzeawymagałutrzymy-

waniaichwprzyzwoitymstanie.Gorzej

byłowwypadkuko±cioła±w.Jana,który

stałsi¦magazynemmebliiskładnic¡

papierugazety.Now¡funkcj¦znalezio-

Trzebaprzyzna¢,»ewieleju»zrobio-

no.Ko±ciół±±.PiotraiPawłanaAn-

3 nr8,Listopad2007

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Wilno

norównie»dlako±ciołaTrynitarzy–

przerobionogonakasynoArmiiCzer-

wonej.Ko±ciółAugustianówwykorzy-

stanonamagazynmi¦sa,a±wi¡tyni¦

Wizyteknawi¦zienie,cowi¡załosi¦

ju»zzupełn¡dewastacj¡.Wiele±wi¡-

ty«za±poprostuzamkni¦toiwydano

napastw¦czasuiwandali.

niemadrugiegoko±ciołaotakimcha-

rakterze,zjednowie»ow¡fasad¡otak

smukłychidelikatnychproporcjach.Po-

dobn¡mog¡poszczyci¢si¦Austriacy

wZwettl,czyNiemcywDre¹nie(Hoir-

che).Awile«ska±wi¡tyniajestobecnie

nieu»ytkowana,zamkni¦tanakłódk¦

iniestetyniezanosisi¦najakiekolwiek

zmiany.

Ko±ciółWizyteksprzedbramywi¦zienia

Ko±ciółMisjonarzy

Wspomniany ko±ciółAugustianów

jestzamkni¦tydodzisiaj.Nieznanyar-

chitektzaprojektował,wykonan¡wla-

tach1748–68,wspaniał¡pi¦ciokondy-

gnacyjn¡wie»¦,nadaj¡c¡charakterca-

łejbudowli.Jestonawybitnymprzykła-

demarchitekturypolegaj¡cejnarze¹-

bieniuwmurze.cianyigzymsywy-

brzuszaj¡si¦iwyginaj¡,oknaza±s¡

wycinanebezpo±redniowmurze,bez

»adnychobramie«.Wsztucepolskiej

Ko±ciołaWizytek (1729–51),jedne-

gozpierwszychwWilniezwiastunów

nowegostylu,nazwanegopotembaro-

kiemwile«skim,dodzi±broni¡bramy

idrutykolczaste.Kiedyw1949roku

stałsi¦ci¦»kimwi¦zieniem,dokona-

nonieodwracalnychzniszcze«.Władze

wybrałydotejfunkcjiakurat±wi¡tyni¦

oplaniecentralnym,którywybitnienie

nadajesi¦dourz¡dzeniawnimwi¦zie-

4 nr8,Listopad2007

www.ciekawe-miejsca.net Europa:Wilno

nia.Wszystkieołtarzerozebrano,cz¦±¢

obrazówprzekazanodomuzeów,reszta

zagin¦ła,wn¦trzeza±podzielono»elbe-

towymistropami.

osamymistnieniu±wi¡tynirównie»b¦-

d¡±wiadczy¢tylkozdj¦cia.

Trzecimwybitnymdziełem,niszcze-

j¡cymbezpowrotnie,jestpoło»onytu»

obok±wi¡tyniWizytek ko±ciółMisjo-

narzy .Jegopodłogajestobecnieza-

słanameblamizMuzeumNarodowego

Litwy.

Wie»ako±ciołaMisjonarzy

Podobnow2004rokumianoprzeka-

za¢budynekkuriirzymsko-katolickiej,

aledodzi±jestwi¦zieniem.Zdale-

kawida¢jedyniemalownicz¡kopuł¦,

sprzedbramyza±górnepartiemister-

nej,wkl¦sło-wypukłejfasady.Tu»przy

głównymwej±ciudo±wi¡tynistraszy

stra»nicawi¦zienna.

Kruchtaprzyko±cieleMisjonarzy

Mimoi»przekazanogow1993ro-

kukuriiwile«skiej,dodzi±niespełnia

funkcjisakralnychiwnajbli»szymcza-

sietenstanrzeczyzapewnenieule-

gniezmianie.Pewnympocieszeniem

jestfakt,»enajcenniejsz¡jegocz¦±ci¡

jestfasada.Dwiepi¦ciokondygnacyjne

wie»estrzelaj¡wniebozgodniezwe-

zwaniem±wi¡tyni–Wniebowst¡pienia

Pa«skiego.Ichgórneparties¡najwybit-

Ko±ciółWizytekjestrówniezłymsta-

niecoko±ciółAugustianów,murykru-

sz¡si¦,tynkiodpadaj¡,prze±wituj¡po-

kruszonecegły.Dawnywystrójwn¦trza

przekazuj¡ju»jedynieprzedwojennefo-

tograﬁe,by¢mo»ezakilkana±cielat

5 nr8,Listopad2007

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: