Funktor NEGACJI ~
p
~p
1
0
Funktor ALTERNATYWY ROZŁĄCZNEJ ^
q
p ^ q
Funktor RÓWNOWAŻNOŚCI º
p º q
Funktor DYSJUNKCJI /
p / q
Funktor ALTERNATYWY NIEROZŁĄCZNEJ n
p n q
Funktor KONIUNKCJI ·
p · q
Funktor IMPLIKACJI É
Q
p É q
poprzednik
następnik
Logika – nauka poprawnego wyrażania myśli.
Logika uczy odpowiedzialności za to co się mówi.
Podział logiki:
1. Semiotyka – ogólna nauka o znakach
- semantyka – zajmuje się stosunkami zachodzącymi między znakami językowymi a tym, do czego znaki te się odnoszą
dom –
- syntaktyka – zajmuje się stosunkami między znakami i regułami łączenia tych znaków w znaki bardziej złożone
„tam stoi dom”
- pragmatyka – zajmuje się relacjami między znakami językowymi a twórcą bądź odbiorcą wypowiedzi.
2. Logika formalna – nauka o związkach pomiędzy wartością logiczną zdań z punktu widzenia ich struktury (związki zachodzące między prawdziwością bądź fałszywością branych pod uwagę zdań).
3. Ogólna metodologia nauk – zajmuje się metodami postępowania przy badaniu rzeczywistości (przede wszystkim sposobami uzasadniania, wnioskowania, dowodzenia).
Znak to:
1. Układ rzeczy czy zjawisko (ten układ rzeczy czy zjawisko, z którym na gruncie określonych reguł należy wiązać myśl o określonej treści, to substrat materialny znaku. Substrat materialny znaku należy ujmować jak najszerzej, tzn. z uwzględnieniem kontekstu).
2. Dostrzegalny (nie musi być dostrzeżony, ale musi być dostrzegalny)
3. spowodowany przez człowieka – odbiorcą jest człowiek (jeśli siły przyrody same coś spowodują to nie jest to znak. Twórca i odbiorca znaku mogą być tą samą osobą.)
4. istnieją reguły nakazujące wiązać z dostrzeżeniem tego układu rzeczy czy zjawiska myśli o określonej treści (reguły nakazujące z dostrzeżeniem substratu materialnego znaku wiązać myśli o określonej treści to reguły interpretacji kulturowej. Mogą one być zwyczajowe lub wyraźnie ustanowione).
Dla rozstrzygnięcia czy dany układ rzeczy czy zjawisko jest znakiem nie jest istotne czy jego twórca miał intencje wywołania u odbiorcy myśli o określonej treści.
Dostrzegalny i spowodowany przez człowieka układ rzeczy pozostaje znakiem nawet wówczas gdy twórca działał bez takiej intencji, jeżeli tylko w kulturze istnieją reguły nakazujące wiązać z owym układem rzeczy lub zjawiskiem określoną myśl.
Oznaka nie musi być spowodowana przez człowieka (może być spowodowana przez siły przyrody), ale może być przez człowieka spowodowana.
Przy oznace nie ma reguł kulturowych, które nakazują wiązać z oznaką myśli o oznaczanym stanie rzeczy (myśli takie można jednak z nią wiązać – wysoka temperatura jest oznaką choroby).
Związki pomiędzy oznaką a oznaczanym stanem rzeczy mogą być jednoznaczne, konieczne (dym oznaka ognia) lub tylko prawdopodobnościowe (szkło na ulicy oznaka wypadku).
Związek pomiędzy oznaką a oznaczanym stanem rzeczy nie ma tak jak w przypadku znaku charakteru kulturowego. Ma charakter przyrodniczy (naturalny); niezależny od ludzkich konwencji, a człowiek jedynie wykorzystuje wiedzę o tym związku.
Język to system obejmujący wyznaczony przez pewne reguły zbiór znaków słownych; znaków, z którymi odpowiednie reguły nakazują wiązać myśli określonego typu, a inne reguły określają dopuszczalny sposób wiązania tych znaków w wyrażenia złożone.
Języki:
- naturalne – reguły ukształtowały się zwyczajowo, w sposób spontaniczny
- sztuczne – skonstruowane dla jakichś celów; reguły zostały zaprojektowane z góry
Wyrażanie to stosunek pomiędzy znakiem słownym a myślą jego twórcy.
Odnoszenie się to relacja pomiędzy znakiem słownym a tym czego znak słowny dotyczy (tym aspektem rzeczywistości).
W przypadku nazw odnoszenie nazywane jest oznaczaniem. Nazwa oznacza to do czego się odnosi.
W przypadku zdań odnoszenie nazywane jest opisywaniem. Zdanie opisuje ten aspekt rzeczywistości do której się odnosi (prawdziwie lub fałszywie).
Słownictwo to zasób słów mających w danym języku ustalone znaczenie.
Słownik czynny – zasób słów, które dana osoba posługuje się umiejętnie w danym języku.
Słownik bierny – zasób słów, które dana osoba w danym języku rozumie, ale ich nie używa.
Synonimy – wyrazy o tym samym znaczeniu.
Homonimy – jedno słowo ma kilka znaczeń.
Idiom – wyrażenie złożone, które ma tą własność, że jego znaczenie jest swoiste – odmienne od znaczenia które należałoby przypisać temu wyrażeniu biorąc pod uwagę znaczenie wyrażeń składowych oraz reguły składni.
Idiomy niewłaściwe – obok znaczenia idiomatycznego mają znaczenie dosłowne tzn. rozumiane dosłownie są składne i znaczące – sensowne.
Idiomy właściwe – posiadają tylko znaczenie idiomatyczne a rozumiane dosłownie są nieskładne – bezsensowne (np. Pal go sześć.)
Język w którym mówimy o rzeczywistości nazywamy językiem przedmiotowym.
Język w którym mówimy o czyichś wypowiedziach nazywamy metajęzykiem.
- opisowa (wypowiedzi o tym, że tak a tak jest, lub tak a tak nie jest)
- ekspresywna – polega na wyrażaniu aprobaty lub dezaprobaty – przeżyć o charakterze emocjonalnym; wyraża również przeżycia o charakterze intelektualnym; lub przekonania.
- sugestywna – nakłania kogoś do określonego zachowania
- performatywna – polega na tym, że poprzez wygłoszenie (napisanie) wypowiedzi w określonym układzie życia społecznego dokonuje się aktów o charakterze umownym, konwencjonalnym (licytacja w brydżu; w gronie rówieśników zwrot sorry czynność przeprosin).
- wypowiedź pełni funkcję performatywną jeżeli w danej kulturze funkcjonują reguły, które wskazują iż sformułowanie pewnej wypowiedzi należy traktować jako dokonanie czynności konwencjonalnej. Reguły te nazywamy regułami sensu czynności konwencjonalnej.
Kategorie syntaktyczne to klasa wszystkich tych wyrażeń, które w dowolnym wyrażeniu składowym złożonym dadzą się wzajemnie zastępować bez zmiany składności tego wyrażenia.
Kategoria syntaktyczna, to kategoria wyrażeń wyróżnionych ze względu na ich rolę w budowaniu wyrażeń złożonych.
...
Belchatow2