Klęski żywiołowe: mróz i zimno

Idzie zima zła.
Zimą klimatyczną nazywamy okres, w którym średnie temperatury dobowe spadają poniżej 0°C. Ochłodzenia długotrwałe najczęściej występują w strefie klimatu umiarkowanego oraz permanentnie w rejonach biegunów magnetycznych ziemi. Średnia temperatura na ziemi wynosi obecnie +15°C z zanotowanym rekordem -89°C W Polsce najzimniejszym rejonem są Warmia i Mazury, to właśnie tam w miejscowości Olecko odnotowano najniższą temperaturę wynoszącą -42°C . Okres chłodu trwa zazwyczaj od 2-4 miesięcy. Są jednak miejsca na ziemi, gdzie zimno i mróz utrzymują się cały rok – związane jest to z wysokością nad poziom morza oraz bliskości biegunów magnetycznych ziemi. Bezpośrednim towarzyszem niskiej temperatury jest opad śniegu oraz powstawanie lodu, marznięcie ziemi. Gdy temperatura spada poniżej 0°C świat zwalnia, wszystko co żywe stara się zmniejszyć aktywność by nagromadzoną energię zużyć na ogrzewanie. Człowiek jest gatunkiem tropikalnym – tylko w takim otoczeniu jesteśmy w stanie żyć bez noszenia odzieży. Wytworzenie bariery cieplnej wymogło na ludziach wynalezienie ubrań. Około 10 tysięcy lat p.n.e w epoce neolitu po raz pierwszy rodzaj ludzki wykorzystując skóry zwierzęce, zaczął ubierać się – chłód i zimno przestało zagrażać zdrowiu i życiu.

Atak zimy – szadź osadzona na drzewach.

Śnieg i Lód.
Śnieg powstaje w chmurach, gdy para wodna schłodzona zimnym powietrzem oddziałuje na niego, powodując krystalizację. Zawartość wody w śniegu jest bardzo niska i zależy od wielu czynników, można jednak przyjąć że jest to 10% wody i 90% powietrza. Opady śniegu podobnie jak deszczu mogą trwać od kilku minut do kilku godzin w skrajnych wypadkach nawet kilka dni czy tygodni. Nasza planeta potrafi zaskakiwać, rekord opadów w ciągu doby w USA wyniósł 193 cm w Europie największą ilość śniegu zanotowano w miejscowości Bessans w Francuskich Alpach, tam pokrywa śnieżna utworzona w ciągu 19 godzin wyniosła 173 cm Opady śniegu roczne w Polsce to około 30 dni w rejonach nizinnych, 60 dni na północnym wschodzie i ponad 100 dni na terenach górskich (120 dni w Karkonoszach i 145 dni w Tatrach). Śnieg średnio utrzymuje się przez okres 40 – 60 dni, a w wysokich górach przez ponad 200 dni w ciągu roku.
Lód powstaje poprzez zamarzanie wody w temperaturze poniżej 0°C a jego skład to około 90% wody i 10% powietrza. Utworzony w atmosferze, opada na ziemię najczęściej w formie krupy lub gradu. Największa zmierzona kula gradowa ważyła 1kg i spadła w Bangladeszu. Przy ziemi natomiast lód powstaje na powierzchniach  jezior, rzek a w skrajnie niskich temperaturach także na powierzchni morza. Największe skupiska lodu znajdują się na Antarktydzie oraz Arktyce gdzie lądolód o grubości do 4 kilometrów, zajmuję powierzchnię ponad 14 milionów kilometrów kwadratowych (czyli 44 razy większą niż Polska). W epoce Plejstocenu (inaczej epoka lodowcowa) lądolód pokrywał powierzchnię ponad 3 razy większą niż teraźniejsza. Pod lodem znajdowała się prawie cała Europa (w tym Polska), Ameryka Północna, część Ameryki Południowej (Ziemia Ognista, Argentyna) Grenlandia, Tasmania oraz zachodnie tereny Syberii. Więcej na temat czwartorzędu możecie przeczytać w jednym z poprzednich artykułów

Powierzchnia lodowca.

Wpływ wiatru na temperaturę.
Temperatura otoczenia jest ściśle związana z wysokością na której się znajdujemy, wilgotnością powietrza oraz co najważniejsze z prędkością wiatru. W sytuacji, gdy jesteśmy narażeni na niekorzystne warunki pogodowe, priorytetem powinno być znalezienie suchego i osłoniętego od wiatru schronienia. Poniższa tabela opisuje, jaka jest zależność pomiędzy wspomnianymi czynnikami.