KONSPEKT EDUKACJI PACJENTA
TEMAT: Wybrane problemy pielęgnacyjne matki i noworodka w połogu: pielęgnacja piersi, brodawek sutkowych w trakcie i po karmieniu oraz zapobieganie kolkom gazowym i pielęgnacja kikuta pępowinowego u noworodka.
Nazwa uczelni: Akademia Medyczna im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
Wydział: Nauk o Zdrowiu
Kierunek: Położnictwo II˚
Rok akademicki: 2008/2009
Rok studiów: I, semestr II USM
Przedmiot: Dydaktyka medyczna
Odbiorcy: Rodzice noworodka
Miejsce przeprowadzenia edukacji: Domowa wizyta patronażowa
Czas realizacji: 90 min
Osoba prowadząca: Anna Serafin – licencjonowana położna
Cele główne:
· Zapoznanie rodziców z wybranymi problemami pielęgnacyjnymi w połogu.
· Przygotowanie praktyczne i teoretyczne do zmiany zachowań zdrowotnych.
· Przygotowanie do sprawnej realizacji samokontroli i samoopieki.
· Zwiększenie psychicznej odporności i motywacji pacjenta.
· Niedopuszczenie do wystąpienia późniejszych powikłań.
Cele szczegółowe:
Poznawcze: pacjent
ü umie wyjaśnić definicję kolki gazowej
ü umie wymienić przyczyny powstawania kolki gazowej u noworodka
ü wie jak zapobiegać powstawaniu i jak zadziałać w przypadku wystąpienia kolki gazowej
ü wie jak pielęgnować kikut pępowinowy noworodka
ü umie pielęgnować piersi i brodawki sutkowe podczas okresu karmienia piersią
Psychoruchowe: pacjent
ü potrafi wykonać masaż brzuszka noworodka
ü umie wykonać w kolejności wszystkie czynności związane z pielęgnacją pępka noworodka
ü dba o pielęgnację piersi w trakcie okresu karmienia
Afektywne: pacjent
ü zastosuje się do przestrzegania odpowiedniej diety
ü rozumie dlaczego istotne jest stosowanie się do zasad aseptyki i antyseptyki w trakcie pielęgnacji pępka noworodka
ü zmotywuje się do przestrzegania zasad pielęgnacji piersi w okresie karmienia.
Metody nauczania
ü podające: pogadanka, objaśnienia
ü praktyczne: pokazy
Struktura zajęć
Plan edukacji
(czynności edukatora)
Ocena skuteczności
(czynności rodziców)
Czas trwania
1. Podanie celu i wywołanie nastawienia
1 min
Witam Państwa bardzo serdecznie, nazywam się Anna Serafin, jestem położną. Tematem naszego spotkania są: pielęgnacja piersi, brodawek sutkowych w trakcie i po karmieniu oraz zapobieganie kolkom gazowym i pielęgnacja kikuta pępowinowego u noworodka. Postaram się odpowiedzieć na wszelkie pytania związane z tymi zagadnieniami.
Rodzice słuchają
2. Przedstawienie materiału nauczania
4 min
A) uświadomienie rodzicom czym jest kolka gazowa
Kolka gazowa jest to ostry, napadowy ból brzucha, trwający od kilku minut do nawet 2 godzin. Sprawia cierpienie dziecku i jest ogromnie niepokojący dla rodziców. Jej pierwszym objawem są wzdęcia – dziecko ma twardy, wypięty brzuszek, jest niespokojne i rozdrażnione. Podczas ataku bólu niemowlę przeraźliwie płacze, ma zaczerwienioną buzię, zaciśnięte dłonie i stopy oraz podkurczone nóżki.
Rodzice potrafią już zdefiniować pojęcie kolki gazowej
5 min
25min
B) wytłumaczenie rodzicom przyczyn powstawania kolki gazowej oraz omówienie błędów popełnianych przez rodziców przyczyniających się do zaistnienia problemu
Przyczyną kolki niemowlęcej może być alergia, nietolerancja pokarmowa jakiegoś składnika diety, przekarmianie lub niedokarmianie, albo nieprawidłowe jeszcze funkcjonowanie przewodu pokarmowego dziecka.
Zdarza się też, że dziecko podczas karmienia połyka nadmiernie powietrze,
Które zalegając w brzuszku, powoduje wzdęcia i silne bóle.
Rodzice wiedzą jakie są przyczyny powstawania kolki gazowej oraz wiedzą co zmienić w dotychczasowej pielęgnacji i odżywianiu noworodka tak aby uniknąć problemu
C) poinstruowanie rodziców jak mogą pomóc dziecku w sytuacji pojawienia się kolki gazowej
Gdy pojawi się już kolka można pomóc dziecku w następujący sposób:
- wykonać delikatny masaż brzuszka. Ruchy dłoni powinny być zgodne z ruchem wskazówek zegara.
- Ułożyć dziecko na brzuszku lub spróbować unieść nóżki dziecka w górę – dzięki temu zmniejszy się napięcie brzuszka i ułatwi to wydalenie gazów
- Pomocne mogą być także ciepłe kompresy albo kąpiel w ciepłej wodzie. Wyższa temperatura działa rozkurczająco na napięte mięśnie i usuwa wzdęcia
- Można też łagodnie kołysać dziecko w wózku lub ramionach. Bujanie uspokoi i odpręży malucha
- Podać herbatkę z kopru włoskiego. Naturalne ziołowe leki i herbatki na bazie tej rośliny działają rozkurczająco na jelita, łagodząco na ból brzucha i pomagają usunąć wzdęcia
- Kontrolować dietę malucha i mamy
Rodzice bardzo chętnie słuchają i jednocześnie uczą się wykonywać masaż oraz uczą się w odpowiedni sposób układać dziecko
15 min
D) Przedstawienie rodzicom kilku zasad ważnych podczas pielęgnacji kikuta pępowiny:
- Osuszaj to miejsce - przemywając spirytusem, powinni państwo dbać, by okolice pępuszka nie były zbyt długo przykryte mokrą pieluszką.
- Utrzymuj w niemal sterylnej czystości – Używajcie państwo spirytusu 75-procentowego, przykładajcie tylko jałowe gaziki, koszulkę, która styka się z pępuszkiem, starajcie się prasować.
- Zadbaj o dopływ powietrza – proszę wietrzyć to miejsce i ubierać maluszka w bawełniane, przewiewne ubranka.
- Nie smaruj – nie należy smarować kikuta żadnymi maściami ani zasypywać pudrami
E) wykonanie pokazu na niemowlęciu jak prawidłowo należy pielęgnować kikut
1. Przemycie Pierścienia wokół kikuta pępowiny 75% spirytusem (1-2 razy dziennie). Delikatne odciągnięcie kikuta, by zdezynfekować cały pępek. Należy używać patyczków z wacikiem. 2. Szybkiemu gojeniu pępuszka sprzyja wietrzenie jego okolic.
Poinstruowanie rodziców aby przytrzymywali maluszka z odkrytym brzuszkiem przez kilka minut podczas każdej zmiany pieluszki.3. Po przetarciu pierścienia pępuszka spirytusem nałożenie na niego jałowego gazika (zwłaszcza wówczas, gdy po odpadnięciu kikuta pępowiny pojawia się w tym miejscu odrobina krwi).4. Po zdezynfekowaniu i przewietrzeniu kikuta pępowiny, założenie dziecku pieluszki. Początkowo warto kupować pieluszki ze specjalnym wycięciem na pępuszek (zwiększają dostęp powietrza).
Rodzice słuchają wskazówek i wykonują zgodnie z nimi pielęgnację kikuta pępowiny.
10 min
F) wytłumaczenie mamie jak należy pielęgnować piersi
· Nigdy nie powinna pani myć piersi mydłem, gdyż usuwa ono naturalny płaszcz tłuszczowy
· Nie powinna pani wycierać piersi do sucha po karmieniu, najlepiej spłukać je ciepłą wodą i pozostawić do wyschnięcia na powietrzu
· Kolejne karmienie proszę zaczynać od tej piersi, przy której dziecko kończyło poprzednie karmienie. Dzięki temu każda pierś co drugie karmienie będzie silnie stymulowana łapczywym ssaniem głodnego dziecka
· Nie powinna pani myć piersi między karmieniami. Mleko zawiera naturalne antyseptyki i do zachowania czystości wystarczy kąpiel lub prysznic raz dziennie
· Proszę nosić dobrze dopasowany bawełniany stanik, gdyż zwiększa to komfort karmienia
Mama bardzo uważnie słucha zaleceń pielęgniarki i wspólnie omawiają błędy popełniane przez mamę.
Starają się je skorygować.
G) wytłumaczenie mamie jak należy pielęgnować brodawki
- Proszę pozwolić, aby po karmieniu brodawki schły z dostępem powietrza
- Należy chronić cieknące brodawki od nadmiaru wilgoci wkładkami jednostronnie przepuszczalnymi.
- Po myciu nie wycieramy brodawek ręcznikiem, wystarczy przyłożenie chusteczki lub ligniny
- &#...
susansue