Willigis Jager - Fala jest morzem.pdf - ROZWÓJ DUCHOWY I ŚWIADOMOŚĆ - angel4live

Willigis Jager OSB

Fala jest morzem

rozmowy o mistyce

Rozmawiał Christoph Ouarch

Przekład: Zenon Mazurczak

JACEK SANTORSKI & CO

WYDAWNICTWO

SPIS TREŚCI

Przedmowa............................................3

Przedmowa do wydania polskiego.............................4

WPROWADZENIE

Na progu milenium ducha

Jak duch czasu budzi potrzebę mistyki?.................... 5

PODSTAWY DUCHOWOŚCI MISTYCZNEJ

Fala jest morzem

Co to jest doświadczenie mistyczne?........................ 16

Wiele dróg - ale tylko jeden szczyt

Jak religie odnoszą się do mistyki?......................... 29

Bóg jest tancerzem i tańcem

Jak na nowo interpretować prawdy chrześcijańskie?.............. 39

Na dnie pucharu czeka Bóg

Jak nauki przyrodnicze potwierdzają doświadczenia mistyki?........ 50

DUCHOWOŚĆ MISTYCZNA W PRAKTYCE

Siedzenie, oddychanie, milczenie

Jakie kroki można podjąć na drodze duchowej?................ 56

W drodze do raju

Jak doświadczenie duchowe wpływa na działanie?............... 65

Demony mogą być pomocne

Dlaczego mistyka służy dobru człowieka?.................... 74

Wdrażanie się w sztukę umierania

Czy duchowość mistyczna zmniejsza lęk przed śmiercią?.......... 82

Od wydawcy niemieckiego................................. 89

Literatura............................................. 90

PRZEDMOWA

Niniejsza książka powstała dla ludzi, którzy, co prawda, żyją w chrześcijańskim kręgu

kulturowym, ale nie zostali ochrzczeni albo nie czują (już) przynależności do kościoła. Przyjmuję

tu następujący punkt wyjścia: Boga widzę nie jako stwórcę ontologicznie odrębnego świata, lecz

jako jedność, w której nie ma rozdziału między Bogiem a światem, między duchem a materią,

między bytem a nie-bytem. To, co my, ludzie Zachodu, nazywamy Bogiem, widzę jako Jedną

Rzeczywistość. Objawia się ona pod wieloma postaciami, a przy tym zawsze pozostaje sobą. Jest

jak morze, które objawia się w milionach fal, ale zawsze pozostaje tą samą wodą.

Podczas wieloletniego pobytu w Japonii uzyskałem bezpośredni wgląd we wschodni sposób

widzenia świata. Mogłem też z zewnątrz spojrzeć na gmach naszej chrześcijańs kiej wiary.

Stwierdziłem, że religie są modelami, za pomocą, których człowiek stara się zrozumieć siebie i

świat. Modele nie są jednak rzeczywistością. Często opierają się na postulatach, które się tylko

powiela, a których się już nie sprawdza. Jeżeli nauka tworzy model, by wyjaśnić jakieś

skomplikowane procesy, to wie, że jest to tylko model i nie jest on rzeczą samą, lecz tylko

wyjaśnieniem. Model zostaje zmieniony, gdy pojawiają się nowe fakty. Religie są modelami.

Skoro zmienia się widzenie świata, to religie także powinny mieć odwagę tworzenia nowych

modeli albo ponownego interpretowania starych. W przeciwnym wypadku raczej zagradzają

ludziom drogę, niż ją otwierają. Są osoby głęboko religijne, które nie czują się związane z żadnym

wyznaniem. Z myślą o nich spisane zostały te rozmowy.

Zdaję sobie sprawę, że myśli zawarte w tej książce mogą niektórych zaniepokoić, a nawet

sprowokować do zajęcia odmiennego stanowiska. Właśnie, dlatego mogą prowadzić do rozmowy

o religii i mistyce. Niczego nie absolutyzuję. Nikogo nie chcę przekonać. Nie deprecjonuję

istniejących wyobrażeń religijnych. Nie lekceważę innych poglądów. Próbuję jedynie zobaczyć

stare prawdy w innym świetle. Mam nadzieję, że dzięki temu pojawiają się nowe wglądy w sens

naszej ludzkiej egzystencji. Moje długie doświadczenie duszpasterskie mówi mi, że wypowiadam

to, co ludzie noszą w sercach, i że dzięki tym myślom poczują się oni umocnieni na swojej drodze.

Nierzadko jest to droga chrześcijańska. Z myślą o nich została napisana ta książka.

Od dziecka szukam odpowiedzi na najważniejsze pytanie:, Dlaczego żyję? Jaki jest sens

sześćdziesięciu, siedemdziesięciu, może osiemdziesięciu lat mojego życia na tej absolutnie

nieznaczącej drobinie pyłu na obrzeżach ogromnego wszechświata? Na Wschodzie znalazłem

drogi duchowe, które głębią dorównują mistyce chrześcijańskiej. Uważam, że w mistyce Wschodu

i Zachodu znalazłem rzeczywistą odpowiedź na pytanie o sens życia. Czasami wydaje mi się, że

mistyka jest ratunkiem dla teologii. W buddyzmie i hinduizmie nieznana jest instytucja kongre-

gacji wiary, która podaje ludziom, w co mają wierzyć. Religia odnawia się wciąż dzięki

doświadczeniu mędrców i mistyków. Oczywiście, we wschodnich religiach istnieją również

wszelkie formy wyobrażeń i praktyk religijnych. Ale tam wiadomo, że ostatecznie tylko

doświadczenie rzeczywistości może być celem i że religia wyrosła z mistycznego doświadczenia

mędrców. I ja tak rozumiem objawienie. Przypadek czy zrządzenie - słowa te piszę w Bursfelde, w

dawnym klasztorze benedyktyńskim, gdzie prowadzę kurs kontemplacji. Tu rozpoczął się w

średniowieczu ruch reformatorski. Dzięki przyjęciu mistycznych impulsów powstała wśród

świeckich nowa forma pobożności, devotio moderna. Na początku praktykowano ją tylko w

kręgach świeckich, dopiero potem weszła do klasztorów. W bursfeldzkim ruchu reformatorskim

kontemplacyjne formy modlitwy przejęli także benedyktyni. Do świętowania liturgii oraz

modlitwy chórowej dołączyli poranną i wieczorną medytację prywatną. Dzisiaj znów przede

wszystkim ludzie świeccy spotykają się, by pielęgnować modlitwę kontemplacyjną. Rozmowy

niniejsze im zwłaszcza mają dodać otuchy.

Willigis Jdger OSB

PRZEDMOWA DO WYDANIA POLSKIEGO

I w dziwnym widzeniu

i światłem byłem, i źrenicą razem

Adam Mickiewicz

Od lat z zainteresowaniem obserwuję przemiany religijności i świadomości w Polsce oraz w

Europie Wschodniej, a wcześniej w tak zwanym bloku wschodnim. Myślę, że moja książka trafia

na dogodny moment. Po przełomie, po czasach obrony wiary i wolności, kiedy zwłaszcza Polacy

dawali niepospolite świadectwa odwagi wiary, nastał wreszcie utęskniony czas pełnej otwartości.

Bogactwo życia religijnego w Polsce zdumiewa. Widać je także w mistyce, która w Polsce

zawsze była filarem wiary. Mam zwłaszcza na myśli pielgrzymki - zjawisko o niezwykłej skali. Ze

Wschodu zaczyna dziś znowu docierać do Europy medytacja w chodzeniu. Na pielgrzymkach

praktykuje się ją w Polsce od dawna. Nie mogę nie wspomnieć o dziedzictwie chasydów, o ruchu

mistycznym, który zawsze kojarzyć mi się będzie z Polską, tak jak z Polską kojarzy mi się

Solidarność - niebywały w naszych czasach przykład przezwyciężenia egocentryzmu. A polska

poezja! W antologii tekstów mistycznych nie przypadkiem umieściłem trzy wiersze Wisławy

Szymborskiej. Nie znałem wtedy jeszcze, niestety, wiersza Adama Mickiewicza „Widzenie",

nadzwyczajnego zaiste świadectwa mistycznego.

Cieszę się, że w niespełna rok po wydaniu niemieckim, które ma już czwartą edycję, rozmowy

o duchowości mistycznej mogą się ukazać po polsku. To moja druga książka przetłumaczona na

język polski. Mam nadzieję, że niebawem uda się zorganizować w Polsce kurs kontemplacji.

Bardzo zależy mi na tym, żeby był to kurs dla Polaków i Niemców. W pojednaniu

polsko-niemieckim powiedziano już wiele pamiętnych i doniosłych słów. Może właśnie, dlatego

tak ważne jest, żeby we wspólnym milczeniu otworzyć się przed Bogiem i ludźmi. Jednając się, z

Bogiem, jednamy się ze sobą i z innymi. Serdecznie zapraszam.

Mojemu uczniowi na drodze kontemplacji, Zenonowi Mazurczakowi, pragnę bardzo

serdecznie podziękować za tłumaczenie. Mojemu przyjacielowi, Alexandrowi Porajowi, za pomoc

w autoryzowaniu przekładu. Wydawnictwu dziękuję za trud i ryzyko wydania tej książki. Wiem z

doświadczenia, że będzie ona pomocą dla wielu poszukujących. Niemało dziś ludzi, którzy stali się

bezdomni w swojej wierze.

Willigis Jtiger Dom św. Benedykta, 9.08.2001

WPROWADZENIE

NA PROGU MILENIUM DUCHA

JAK DUCH CZASU BUDZI POTRZEBĘ MISTYKI

Jako założyciel i wieloletni kierownik Domu św. Benedykta - Ośrodka Duchowych Dróg w

Wurzburgu - ma Ojciec stale kontakt z ludźmi. Codziennie spotyka się Ojciec z gośćmi, ze swoimi

uczennicami i uczniami. Rozmawia Ojciec z nimi, zna ich lęki i nadzieje. Co porusza tych ludzi?

Wiele kobiet i wielu mężczyzn, którzy przychodzą do mnie, czuje się obco w odziedziczonym

chrześcijańskim otoczeniu. Z wiarą, która jest nauczana w kościele, nie potrafią począć nic albo już

tylko niewiele. Ani nie pomaga im ona w trudach życia codziennego, ani nie zgadza się z ich

obrazem świata. Bo i jak? Astrofizyka już dawno uświadomiła nam, że my, ludzie, nie jesteśmy

pępkiem świata. Nasza Ziemia to drobina pyłu na skraju uniwersum, umieszczona w stosunkowo

małej Drodze Mlecznej, jednej z dwustu pięćdziesięciu miliardów. Ten wszechświat zaczął się

prawdopodobnie niewyobrażalnie dawno od Wielkiego Wybuchu i rozszerza się z prędkością

bliską prędkości światła. Słyszymy o pulsujących kwazarach i o czarnych dziurach. Przypuszcza

się, że po niewyobrażalnie długim czasie wszechświat ten znów stopi się w jeden punkt. To, co

dzisiaj wiemy, nie pasuje zupełnie do tego, czego uczył kościół przez wieki i czego wielu

chrześcijan trzyma się do dzisiaj. Prawie wszystkie dogmaty powstały przecież w czasach, w

których wierzono, że Ziemia jest płaska, a gwiazdy są dziurami w firmamencie.

Dlaczego ludzie wierzą w coś, co jest sprzeczne z ich wiedzą?

Ponieważ potrzebują religijnych wyobrażeń. Pomagają one zachować poczucie sensu i

nadzieję, bez których ludzie nie potrafią żyć. Znamienną cechą naszego gatunku jest zdolność

zastanawiania się nad sobą. Myślenie o sobie prowadzi w sposób nieunikniony do zastanawiania

się nad sensem życia - nad cierpieniem, śmiercią i życiem po śmierci. C.G. Jung widział to bardzo

wyraźnie: „Nasze wyznania z ich słusznie staroświeckimi rytuałami i formami wyobrażeń ukazują

obraz świata, który, co prawda, w średniowieczu nie stwarzał jeszcze poważniejszych trudności,

ale dla człowieka dzisiaj jest raczej niezrozumiały, chociaż głęboki instynkt wciąż jeszcze skłania

go do tego, żeby mimo konfliktu z nowoczesnym światopoglądem trzymać się wyobrażeń, które,

wzięte dosłownie, nie czynią zadość rozwojowi ducha w ostatnich pięciu wiekach. Dzieje się tak

niewątpliwie, dlatego, żeby człowiek nie popadł w otchłań nihilistycznej rozpaczy". Ale dzisiaj

dzieje się to coraz częściej: Stary obraz świata nie spełnia już swojej funkcji, a ludzie popadają w

rozpacz, ponieważ nie wiedzą, dlaczego właściwie żyją.

I wtedy przychodzą do Ojca?

Tak, ale to nie jedyny powód. Przychodzą do mnie także wierzący i praktykujący

chrześcijanie, którzy popadli w zwątpienie, co do swej wiary. Uświadomili sobie, że wiara

dzieciństwa nie ma już siły, by poprowadzić ich przez życie - a przede wszystkim przez śmierć.

Mamy dużą liczbę gości, którzy nie należą do żadnego kościoła czy wyznania, nie zostali

ochrzczeni, ale jednak są głęboko religijni. Ludzie ci przeczuwają, że jest coś, co w ich

dotychczasowym życiu nie odegrało jeszcze żadnej roli, a co teraz jawi się jako absolutnie

konieczne do zrozumienia sensu życia.

Willigis Jager - Fala jest morzem.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: