21_fizjo oko.pdf

(1041 KB) Pobierz

Microsoft Word - 21_fizjo - oko _dodac slowniczek_.doc

Ć WICZENIE 21

FIZJOLOGIA ZMYSŁÓW: ZMYSŁ WZROKU

ANATOMIA GAŁKI OCZNEJ ORAZ APARATU OCHRONNEGO OKA

Gałka oczna znajduje si ę w przedniej cz ęś ci oczodołu. Ma w przybli Ŝ eniu kształt kuli o

ś rednicy 24 mm oraz wag ę 6,3- 7,8 g. Obj ę to ść : 6000- 7000 mm 2 .

Błona zewn ę trzna → twardówka (nieprze ź roczysta błona włóknista

ł ą cznotkankowa), która w przedniej cz ęś ci oka przechodzi w prze ź roczyst ą

rogówk ę (tkanka beznaczyniowa, od Ŝ ywiana na drodze dyfuzji). Rogówka jest

stale omywana przez „film łzowy”, b ę d ą cy wydzielin ą gruczołów łzowych i

komórek kubkowatych spojówek (0,6-1,0g wydzieliny dziennie).

Błona ś rodkowa → naczyniówka (od Ŝ ywia zewn ę trzne warstwy siatkówki),

przechodz ą ca w ciało rz ę skowe (odchodz ą od niego liczne włókna ś ci ę gniste

utrzymuj ą ce soczewk ę ; zawiera mi ę sie ń rz ę skowy; jego nabłonek produkuje

ciecz wodnist ą ) i t ę czówk ę (barwna, otacza otwór nazywany ź renic ą ) .

Błona wewn ę trzna → siatkówka – cz ęść receptorowa → zbudowana z 10

warstw, wy ś ciela od wewn ą trz naczyniówk ę ; cz ęść ś lepa → wy ś ciela ciało

rz ę skowe i t ę czówk ę .

Mi ę dzy t ę czówk ą a ciałem szklistym na obwódce rz ę skowej zawieszona jest soczewka.

Składa si ę z torebki, kory i j ą dra i ma dwie wypukłe powierzchnie - przedni ą i tyln ą .

Wn ę trze oka dzieli si ę na cz ęść przedni ą i tyln ą . W cz ęś ci przedniej wyró Ŝ niamy

komor ę przednia i tyln ą , wypełnion ą płynem komorowym. Odcinek tylny wypełnia

prze ź roczysta, galaretowata substancja, nazywana ciałem szklistym (włókna

kolagenowe, kwas hialuronowy, hialocyty). Ciało szkliste przypiera siatkówk ę do

naczyniówki, co zapewnia wła ś ciwe od Ŝ ywienie siatkówki.

Przednia cz ęść gałki ocznej i wewn ę trzna cz ęść powiek pokryte s ą spojówk ą . W górno

- bocznej cz ęś ci oczodołu znajduje si ę gruczoł łzowy, wydzielaj ą cy łzy oczyszczaj ą ce

powierzchni ę oka z zabrudze ń .

177181.085.png

MI ĘŚ NIE Ź RENICY → mm. Gładkie

V M. zwieracz ź renicy - mi ę sie ń okr ęŜ ny szeroko ś ci 1mm, otaczaj ą cy ź renic ę ;

unerwienie: włókna przywspółczulne nerwu okoruchowego;

V M. rozwieracz ź renicy - cienka warstwa promieni ś cie uło Ŝ onych komórek;

unerwienie: włókna współczulne;

UKŁAD OPTYCZNY OKA

Û Ś rodowisko optyczne oka tworzy rogówka, soczewka, ciecz wodnista i ciało

szkliste.

Û Siła refrakcji rogówki (zdolno ść łami ą ca) – 42 dioptrie (warto ść stała). Rogówka

jest najsilniejszym elementem układu optycznego.

Û Siła refrakcji soczewki ma charakter zmienny – 13 – 26 dioptrii i regulowana jest

przez mechanizmy fizjologiczne.

Û Ś rednia refrakcja układu optycznego oka – 60,0 dioptrii.

O ś optyczna – linia przebiegaj ą ca przez ś rodki ś rodowisk optycznych do siatkówki.

Os widzenia – lina ł ą cz ą ca obserwowany obiekt i o ś rodki optyczne oka z dołkiem

ś rodkowym plamki Ŝ ółtej.

Osie przecinaj ą si ę pod k ą tem ok. 5˚.

177181.106.png

AKOMODACJA – zmiana krzywizny soczewki

Czynniki warunkuj ą ce proces akomodacji: elastyczno ść soczewki, działanie mi ęś ni

wewn ę trznych oka.

Przedmio t y bliskie: skurcz włókien okr ęŜ nych mi ęś nia rz ę skowego (mi ę sie ń Mullera) w

ciele rz ę skowym znosi napi ę cie włókien wi ę zadeł soczewki → soczewka „grubieje”,

zwi ę ksza sił ę refrakcji i współczynnik załamania. Dodatkowo nast ę puje skurcz mi ęś nia

zwieracza ź renicy, co powoduje ucisk na soczewk ę i dodatkowe zwi ę kszenie jej

uwypuklenia.

Przedmio t y dalekie : rozkurcz mi ęś nia Mullera i skurcz jego antagonisty (włókna

południkowe mi ęś nia rz ę skowego, tzw. mi ę sie ń Bruckego) powoduje zwi ę kszenie

naci ą gu obwódki rz ę skowej → soczewka ulega spłaszczeniu i traci zdolno ść łami ą c ą .

Akomodacja jest jednym z 3 elementów odruchu akomodacyjno- konwergencyjnego.

Punkt bli Ŝ y wzrokowej (PP) – najbli Ŝ szy punkt, w którym ogl ą dany obraz mo Ŝ e by ć

widziany wyra ź nie. Młoda osoba mo Ŝ e zwi ę kszy ć zdolno ść skupiaj ą c ą o 12D → przy

maksymalnej sile łami ą cej soczewki punkt bli Ŝ y jest oddalony o 8,3 cm od oka.

Punkt dali wzrokowej (PR) – taka odległo ść od oka, z której ogl ą dany obiekt mo Ŝ e by ć

widziany wyra ź nie bez akomodacji; teoretycznie w niesko ń czono ś ci (przyjmuje si ę , Ŝ e u

osoby zdrowej oddalony o 6 m od oka);

Starczowzroczno ść ( presbyopia ) – to

spadek zdolno ś ci akomodacyjnych oka

(głównie na skutek utraty elastyczno ś ci

przez soczewk ę ), pojawiaj ą cy si ę z

wiekiem. PP oddala si ę stopniowo od

oka, co powoduje trudno ś ci w widzeniu

obiektów umieszczonych blisko. Utrat ę

akomodacji kompensuj ą soczewki

skupiaj ą ce. W 70. roku Ŝ ycia zdolno ść

akomodacji jest równa zeru.

177181.117.png

MECHANIZM TWORZENIA OBRAZU NA SIATKÓWCE

Wi ę ksza cz ęść wi ą zki ś wiatła padaj ą cej na oko zostaje odbita przez twardówk ę . Ta cz ęść

promieniowania, która wpadnie do oka przez ź renic ę biegnie przez komor ę przedni ą i

tyln ą oka, soczewk ę i ciało szkliste, by zako ń czy ć sw ą podró Ŝ na siatkówce wywołuj ą c

wra Ŝ enie wzrokowe przekazywane do mózgu za po ś rednictwem aksonów komórek

zwojowych ł ą cz ą cych si ę w nerw wzrokowy. Układ optyczny skupia promienie ś wietlne

tak, by na siatkówce pojawiał si ę ostry obraz obserwowanego przedmiotu i dawał jak

najostrzejsze wra Ŝ enie wzrokowe. Obraz przedmiotu na siatkówce jest rzeczywisty,

pomniejszony i odwrócony, co wynika z fizycznej budowy oka. W pierwszych dniach

Ŝ ycia mózg człowieka uczy si ę widzie ć prawidłowy obraz obracaj ą c go by w

pó ź niejszym Ŝ yciu robi ć to automatycznie. Oznacza to, Ŝ e niemowl ę widzi ś wiat do góry

nogami i dopiero po pewnym czasie zaczyna widzie ć normalnie.

177181.011.png

WADY REFRAKCJI

Oko miarowe (emmotropia) to oko,

którego układ optyczny skupia

równoległ ą wi ą zk ę ś wiatła na siatkówce

(istnieje wła ś ciwa proporcja mi ę dzy

długo ś ci ą gałki ocznej a zdolno ś ci ą

łami ą c ą układu).

Oko niemiarowe (ammetropia, oko z wad ą refrakcji) to oko, którego układ optyczny nie

jest w stanie skupi ć równoległej wi ą zki ś wiatła na siatkówce → obraz przedmiotu

widziany nieostro.

1) Krótkowzroczno ść (myopia) – wi ą zka promieni równoległych skupia si ę przed

siatkówk ą ; PP i PR znajduj ą si ę w sko ń czonej okre ś lonej odległo ś ci przed okiem;

je ś li przedmiot znajduje si ę mi ę dzy PP i PR → obraz powstanie na siatkówce,

dlatego krótkowidz widzi dobrze bez korekty tylko przedmioty bliskie;

•

Osiowa – układ łami ą cy ma prawidłow ą moc (ok. 60 dioptrii), o ś gałki

ocznej jest zbyt długa (> 24 mm);

•

Refrakcyjna – układ optyczny oka zbyt silny, długo ść gałki ocznej

prawidłowa;

Pod wzgl ę dem klinicznym wyró Ŝ niamy krótkowzroczno ść nisk ą (do -4,0 D),

ś redni ą (od -4,25 do -8,0 D), wysok ą (> -8,0 D).

Korekcja krótkowzroczno ś ci polega na stosowaniu soczewek rozpraszaj ą cych

(soczewki dwuwkl ę słe).

2) Nadwzroczno ść (hipermetropia) – wi ą zka promieni równoległych skupia si ę za

siatkówk ą ; oko nadwzroczne nie ma PR i PP;

• Osiowa - układ łami ą cy ma prawidłow ą moc (ok. 60 dioptrii), o ś gałki

ocznej jest zbyt krótka (małoocze);

• Refrakcyjna – układ optyczny oka zbyt słaby (<60 dioptrii), długo ść gałki

ocznej prawidłowa;

177181.022.png

177181.033.png

177181.039.png

177181.040.png

177181.041.png

177181.042.png

177181.043.png

177181.044.png

177181.045.png

177181.046.png

177181.047.png

177181.048.png

177181.049.png

177181.050.png

177181.051.png

177181.052.png

177181.053.png

177181.054.png

177181.055.png

177181.056.png

177181.057.png

177181.058.png

177181.059.png

177181.060.png

177181.061.png

177181.062.png

177181.063.png

177181.064.png

177181.065.png

177181.066.png

177181.067.png

177181.068.png

177181.069.png

177181.070.png

177181.071.png

177181.072.png

177181.073.png

177181.074.png

177181.075.png

177181.076.png

177181.077.png

177181.078.png

177181.079.png

177181.080.png

177181.081.png

177181.082.png

177181.083.png

177181.084.png

177181.086.png

177181.087.png

177181.088.png

177181.089.png

177181.090.png

177181.091.png

177181.092.png

177181.093.png

177181.094.png

177181.095.png

177181.096.png

177181.097.png

177181.098.png

177181.099.png

177181.100.png

177181.101.png

177181.102.png

177181.103.png

177181.104.png

177181.105.png

177181.107.png

177181.108.png

177181.109.png

177181.110.png

177181.111.png

177181.112.png

177181.113.png

177181.114.png

177181.115.png

177181.116.png

177181.118.png

177181.119.png

177181.120.png

177181.121.png

177181.122.png

177181.123.png

177181.124.png

177181.125.png

177181.126.png

177181.127.png

177181.001.png

177181.002.png

177181.003.png

177181.004.png

177181.005.png

177181.006.png

177181.007.png

177181.008.png

177181.009.png

177181.010.png

177181.012.png

177181.013.png

177181.014.png

177181.015.png

177181.016.png

177181.017.png

177181.018.png

177181.019.png

177181.020.png

177181.021.png

177181.023.png

177181.024.png

177181.025.png

177181.026.png

177181.027.png

177181.028.png

177181.029.png

177181.030.png

177181.031.png

177181.032.png

177181.034.png

177181.035.png

177181.036.png

177181.037.png

177181.038.png

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

10_fizjo regul kraz w nacz.pdf (4044 KB)
11_nerki.pdf (6013 KB)
12_fizjo ukl. oddechowy.pdf (191 KB)
12_ukl oddechowy.pdf (211 KB)
15+16 g. dokrewne cz.2 trzustka.pdf (873 KB)

Inne foldery tego chomika:

opracowanie konturka

Zgłoś jeśli naruszono regulamin