DIAGNOSTYKA OBRAZOWA PROCESÓW PATOLOGICZNYCH PRZESTRZENI ZAOTRZEWNOWEJ, UKŁADU MOCZOWEGO I NARZĄDU RODNEGO

UKŁAD MOCZOWY

Wskazania:

         bóle okolicy lędźwiowej

         opór w okolicy nerki

         nadciśnienie tętnicze

         obrzęki, białkomocz

         mikro- i makroskopowy krwiomocz

         zaburzenia funkcji nerek

         nerki radiologicznie „nieme” Þ nie wydzielają środka kontrastowego w urografii

         zmiany w nerkach w przebiegu chorób układowych

Metody badania:

         zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej

         urografia – morfologiczna ( położenie, kształt, zarysy), czynnościowa ( stopień wysycenia obu nerek)

         USG

         CT

         tomografia magnetycznego rezonansu jądrowego

         angiografia

         pyelografia

         cystografia mikcyjna

         ureterografia

Urografia

i.v. środek cieniujący wydalany przez nerki w 95-98% drogą filtracji kłębkowej i nie podlegający wchłanianiu zwrotnemu; stężenie 30, 60, 76%

Dobry technicznie wynik zależy od:

         stężenia środka cieniującego w moczu

         dobrego wypełnienia wszystkich dróg moczowych

         wysycenia cieniowego miąższu nerki

Wskazania:

         uropatia zaporowa niezależnie od przyczyny

         nadciśnienie tętnicze

         krwiomocz

Przeciwwskazania:

         wole toksyczne

         szpiczak mnogi

         ciężkie uszkodzenia wątroby

         astma oskrzelowa

Przed badaniem pacjent powinien opróżnić pęcherz moczowy, być wypróżniony i dobrze nawodniony.

Środek o stężeniu 30% ® do badań wstępujących ( cystografia itp.)

Objawy patologiczne obserwowane po dożylnym lub dotętniczym podaniu środka cieniującego:

Pyelografia Þ gdy klasycznej urografii nie da się przeprowadzić lub gdy nerki są „nieme”.

Wady rozwojowe, wady budowy nerek:

         liczby i wielkości – agenezja, aplazja, hypoplazja, nerki nadliczbowe

         położenia – niedokonany zwrot nerki, położenie ektopowe

         nerki zrośnięte – nerka esowata, podkowiasta, plackowata

         zaburzenia kształtu i budowy – garb nerki, ubytek miąższu nerki, przerost słupa nerkowego              ( Bertina)

         zmiany torbielowate wrodzone – torbielowatość nerek, nerka gąbczasta

Choroby nerek:

         zapalenie ostre i przewlekłe

         kamica nerkowa

         ropo- i wodonercze

         torbiele nerek

         guzy nerek

         nadciśnienie nerkopochodne

         urazy

         nerka przeszczepiona

Obustronne zmiany ogniskowe w nerce:

*        guzy złośliwe

          chłoniaki

          przerzuty

          rak nerkowokomórkowy

          guz Wilmsa

*        guzy łagodne

          angiomyolipoma

          zwojak zarodkowy

*        torbiele

          torbiele proste

          torbielowatość nerek typu dorosłych

          torbielowatość nerek nabyta

Jednostronne zmiany ogniskowe w nerce:

*        guzy złośliwe

          rak nerkowokomórkowy

          rak przejściowokomórkowy

          guz Wilmsa

          chłoniak

          przerzuty

*        guzy łagodne

          gruczolak

          angiomyolipoma

          oncocytoma

*        zmiany zapalne

          ogniskowe ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek

          ropień nerki

          pyelonephritis xantogranulomatosa

*        torbiele

          torbiel prosta

          nerka wielotorbielowata

          torbiel wielokomorowa

*        odcinkowe wodonercze

Przyczyny występowania obustronnych dużych nerek:

         ostre kłębuszkowe zapalenie nerek

         białaczka / chłoniak

         obrzęk miąższu ( ostra martwica cewek, ostra martwica kory, obustronne ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek)

         wady ( torbielowatość nerek, obustronny podwójny układ kielichowo-miedniczkowy)

Przyczyny występowania jednostronnej dużej nerki:

         ostry zator tętnicy nerkowej

         ostra zakrzepica żyły nerkowej

         podwójny układ kielichowo-miedniczkowy

         nerka wielotorbielowata

         ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek

         zastój w drogach moczowych

         przerost zastępczy

Przyczyny występowania jednostronnej małej nerki:

         zwężenie tętnicy nerkowej

         zawał nerki

         hipoplazja

         atrofia ( pozapalna, refluksowa zastoinowa, po radioterapii )

Torbiele rozsuwają naczynia w angiografii, a kielichy w urografii.

Kamica nerkowa w USG Þ hyperechogenny punkcik ( złóg), a za nim prążek aechogenny ( cień akustyczny).

Jeżeli widzimy na zdjęciu RTG pęcherz wypełniony moczem kontrastującym – to pewnie jest urografia; jeżeli nie – to pewnie kamica odlewowa.

Niewydolność w przebiegu zapalenia kłębkowego – nerka jest ciemna w USG.

Wady kielichów, miedniczek, moczowodów:

         uchyłek kielicha

         podwójna miedniczka nerkowa

         zwężenie połączenia miedniczkowo-moczowodowego

         zwężenie połączenia pęcherzowo-moczowodowego

         zdwojenie moczowodu

         potrójny moczowód

         ureterocele

Choroby pęcherza:

         zapalenia ostre i przewlekłe

         kamica

         uchyłki

         przetoki

         guzy łagodne i złośliwe

         pęcherz neurogenny

Wady pęcherza i cewki moczowej:

         wynicowanie pęcherza moczowego

         zdwojenie pęcherza moczowego

         zastawka cewki tylnej

         ...