Olejki eteryczne.pdf

Olejki eteryczne

• olejki eteryczne stanowiąmieszaniny substancji lotnych o różnym charakterze

chemicznym, charakteryzująsięsilnym zapachem

• cechy fizykochemiczne: płynna konsystencja, lipofilność, lotność, czynnośćoptyczna,

charakterystyczny zapach

• olejki eteryczne sąotrzymywane z roślin przez destylacjęz parąwodną

• pod względem chemicznym stanowiąwieloskładnikowe mieszaniny związków mono-,

seskwi-, diterpenowych(olejki terpenowe) lub związków pochodnych fenylopropanu

(olejki nieterpenowe); oprócz tych związków w olejkach występująsubstancje

siarkowe (olejki gorczyczne), azotowe, pochodne acetylenu, tropolony, kumaryny i

kwasy organiczne

• olejki eteryczne klasyfikuje sięna podstawie zawartości głównego składnika, np.

mentolu, tymolu, cyneolu, eugenolu

• sąmetabolitami wtórnymi zlokalizowanymi w tworach tkanki wydzielniczej

• wytwarzanie sięolejku eterycznego następuje w cytoplazmie

• Etapy wytwarzania sięolejku:

1. Wytwarzanie sięwydzieliny w komórkach wyściółki i wydzielanie jej przez ścianę

komórkowądo przestrzeni międzykomórkowych lub do przestrzeni między ścianą

komórkowąa kutykulą

2. Degeneracja treści komórkowej i wytwarzanie sięwydzieliny przy jednoczesnym

skorkowaceniu ściany komórkowej

3. Degeneracja treści komórkowej przy jednoczesnym wytworzeniu sięwydzieliny wraz

z równoczesnądegeneracjąściany komórkowej i wytworzeniu sięwypełnionej

wydzielinąprzestrzeni wewnątrzkomórkowej

4. Odrzucenie całych, wypełnionych wydzielinąkomórek wchodzących w skład włosków

gruczołowych

• wytworzone olejki pełniąu roślin pewnąrolę: przywabianie owadów, ochrona przed

pasożytami, zmniejszenie parowania, zasklepianie ran, wpływ na rośliny

konkurencyjne

• w gatunki roślin olejkodajnych obfitująrodziny: Pinaceae- Sosnowate (Pinussp.,

Abiessp., Piceasp., Larixsp.), Cupressaceae -Cyprysowate (Juniperussp.),

Piperaceae- Pieprzowate , Lauraceae- Wawrzynowate (Cinnamomumsp.), Apiaceae-

Selerowate ( owoce i korzenie gatunków z rodzajów : Carum, Pimpinella, Foeniculum,

Coriandrum, Anethum, Angelica, Levisticum), Myrtaceae -Mirtowate (Eucalyptussp.,

Syzygiumsp.), Lamiaceae -Jasnotowate (Menthasp., Salviasp., Thymussp.,

Rosmarinussp., Ocimumsp., Lavandulasp., Saturejasp., Origanumsp., Melissa

sp., Hyssopussp., Majoranasp.), Rutaceae- Rutowate (Citrussp., Ruta sp.),

Asteraceae- Astrowate (Artemisiasp. Chamomillasp., Anthemissp., Tanacetumsp.,

Arnicasp., Achilleasp.), Zingiberaceae- Imbirowate (Zingibersp., Alpinia sp.,

Curcumasp.), Araceae- Obrazkowate (Acorussp.), Poaceae- Wiechlinowate

(Cymbopogonsp.)

• olejki eteryczne mająkonsystencjępłynnąoleistą, czasem zestalającąsię( Oleum

Anisi- olejek anyżowy )

• sąbezbarwne, czasem brunatnawe ( Oleum Caryophylli- olejek goździkowy),

ciemnoniebieskie bądźzielone (olejki azulenowe)

• nierozpuszczalne w wodzie, rozpuszczalne w alkoholu etylowym, rozpuszczalnikach

tłuszczowych i tłuszczach

• olejki eteryczne działajądrażniąco na skóręi błony śluzowe

• jako środki drażniące skórę( rubefacientia, irritantia ) wywołujązaczerwienienie skóry,

stany zapalne i wytworzenie siępęcherzy. Tego typu właściwości mająolejki

zawierające jako główne składniki pineni limonen (olejki terpentynowe), kamforę,

borneol, cyneol ( Oleum Rosmarini- olejek rozmarynowy , Oleum Eucalypti- olejek

eukaliptusowy) oraz izosiarkocyjaniny( Oleum Sinapis -olejek gorczyczny )

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: