Gent znaczy Gandawa.pdf

Gent znaczy Gandawa (Belgia)

Belgia nigdy nie była na mojej liście miejsc, które chciałbym odwiedzić. Jestem

fanatykiem gór, a Belgia - jak wiadomo - to kraj nizinny. Ale przypadek, a raczej łut

szczęścia sprawił, że byłem jednym z nauczycieli, którzy wyjechali w ramach

programu wymiany między szkołami o nazwie Socrates Comenius. Celem tego

programu jest wymiana prac uczniów pomiędzy czterema szkołami, a są nimi:

nasza w Lipnicy Wielkiej, Tejina na Teneryfie, Rohrbach w Niemczech, no i

oczywiście Gandawa w Belgii. Projekt nosi nazwę "Music In the Box", czyli prace

dzieci są związane z muzyką.

DO Belgii można obecnie szybko dotrzeć samolotem, za niewielkie pieniądze, dzięki

uruchomieniu tanich lotów, pod warunkiem że nie lądujemy w Brukseli, tylko w Charlroi -

ośrodku górniczym, oddalonym jakieś 50 km od stolicy. Można za 10 euro kupić bilet

ważny w każdym środku transportu i w ciągu jednego dnia podróżować do wybranego

celu. Należy w odpowiednim miejscu wpisać nazwę miasta docelowego. Podróż

pociągiem jest wygodna, sunie on płynnie i szybko. Nie należy liczyć na jazdę na gapę,

gdyż kontrole biletów są bardzo częste.

Pierwszym miejscem, które zobaczyliśmy w Gandawie, był oczywiście dworzec kolejowy,

którego wnętrze przypominało bardziej zamek czy kościół. Obrazy na ścianach,

kamienne filary. Stąd jedna z tutejszych nauczycielek zabrała nas do szkoły. Przed

dworcem rzuciła nam się w oczy ogromna masa rowerów - jak nam wytłumaczono -

należały do studentów.

Szkoła, w której byliśmy goszczeni, to szkoła nowo wybudowana, na miarę XXI wieku.

Wiele bardzo ciekawych, prostych, a zarazem funkcjonalnych rozwiązań. Parking

podziemny pod szkołą, otwierane stoliki, w których dzieci chowają swoje przybory,

książki i wszystkie pomoce dydaktyczne, jakie można sobie tylko wymarzyć - to tylko

kilka przykładów nowoczesności.

To odpowiednik naszej szkoły podstawowej. W Belgii obowiązek nauki istnieje do 18.

roku życia, ale szybko już selekcjonuje się uczniów zdolniejszych, którzy dalej rozwijają

umiejętności, i tych, którzy uczą się w kierunku konkretnego zawodu. Do szkoły można

wysyłać dzieci już od 2,5 roku życia. Jest to tzw. Kindergraden. Nie jest ono

obowiązkowe, ale jest za darmo i wielu rodziców chętnie korzysta, szczególnie ci

pracujący.

W szkole oprócz nauczycieli jest kilka osób zatrudnionych w innych celach, np. groźna

pani do pilnowania porządku, czy osoba będąca pośrednikiem pomiędzy szkołą a

rodzicami imigrantów.

Kolejna nasza obserwacja to wielonarodowość - 30% uczniów w szkole jest innej

narodowości niż belgijska. Spotkałem dzieci pochodzące z Chile, Dominikany, Rosji. W

każdej klasie jest przynajmniej jeden czarnoskóry uczeń. Ze względu na dwujęzyczność

kraju w szkole dzieci uczą się języka flamandzkiego i francuskiego. Oprócz tego uczą się

również angielskiego. Praktycznie trudno znaleźć osobę, która nie mówi po angielsku.

Zarobki nauczyciela czy policjanta kształtują się na poziomie około 1800 euro, ale należy

dodać, że tamtejsze ceny są 3-4-krotnie wyższe niż w Polsce. Bardzo drogie są

mieszkania. Przeciętny dom kosztuje grubo powyżej 100 tyś. euro. Ale ceny paliwa czy

jedzenia w restauracjach niewiele już odbiegają od polskich.

Gandawa przeżywała świetność w średniowieczu, kiedy była największym, po Paryżu

miastem Europy na północ od Alp. Wiele zabytków jest objętych ochroną przez

UNESCO. Gandawę można porównać do Krakowa, jest bardzo znaczącym ośrodkiem

kulturalnym. Ważna wiadomość dla żołądka - jest tu około 350 restauracji. Najważniejsze

zabytki to katedra St. Bavo (Świętego Bawona), zamek kasztelański, twierdza

Gravesteen, most św. Michała, port Graslei.

ARCHITEKTURA Gandawy przypomina trochę

Gdańsk: wąskie, wysokie kamieniczki, surowa

architektura, zbliżona do niemieckiej. Mojej

koleżance, która ma większe pojęcie o

architekturze niż ja, bardzo się podobała,

uznała, że jest surowa, ale zarazem bardzo

przemyślana i funkcjonalna. Budulcem jest

najczęściej wąska cegła. Bardzo gęsta

zabudowa była wymuszona gęstością

zaludnienia, jedną z największych w Europie.

Belgowie bardzo szanują miejsce, widać to na

przykładzie parkowania, samochody są

ustawione jak pod sznurek. Zresztą sztuką jest

znalezienia wolnego miejsca w godzinach

szczytu, mimo systemu podziemnych

parkingów. Jeden z takich parkingów znajduje

się pod samym rynkiem. Charakterystycznym

elementem Gandawy są kanały. Dlatego dobrym sposobem zwiedzenia może być

właśnie rejs jednym z wielu stateczków wycieczkowych, niektóre z nich to statki-

restauracje.

Drugiego dnia mieliśmy zaszczyt być przyjęci przez odpowiednika flamandzkiego

ministra edukacji Mister Coddensa, a później "mań of charity" oprowadził nas po

historycznym ratuszu.

Ratusz mieści się w historycznym budynku zwanym Belfry. Widzieliśmy miejsca, które

zazwyczaj nie są udostępniane zwiedzającym, lecz tylko delegacjom zagranicznym.

Ratusz wybudowano w XVI wieku; pierwotnie służył jako siedziba sądu. Miejsce

wydawania wyroków jest obecnie miejscem zawierania małżeństw. Bogaci ludzie

wykupywali swoje winy dalekimi pielgrzymkami, natomiast biedni przemierzali na

kolanach bardzo długi labirynt. Miłym akcentem jest wmurowana w głównym hallu tablica

z podziękowaniami dla polskiej armii, która w 1944 roku wyzwoliła Gandawę. W ratuszu

ma również siedzibę parlament flamandzki, ponieważ - jak wiadomo - Belgia dzieli się na

dwie części - flamandzką i walońską. W tej części Belgii używa się języka flamandzkiego.

Po zwiedzaniu wróciliśmy do szkoły na obiad. Każdego dnia organizatorzy serwowali

nam typowe flamandzkie jedzenie. Nie wszystkim wiadomo, że z Belgii pochodzą dwie

znane na całym świecie potrawy: frytki (frieten) i gofry (wafels). Oprócz tego Belgowie są

dumni jeszcze ze swojego piwa (mówią, że jest najlepsze na świecie) i czekoladek. O ile

mógłbym się zgodzić z pierwszym, to czekoladki są - jak na mój gust - o wiele za słodkie,

no ale o gustach się nie dyskutuje.

Najbardziej znanym zabytkiem

Gandawy jest katedra św.

Bawona wraz ze znajdującym się

w jej wnętrzu tryptykiem o

nazwie Baranek Mistyczny

(1426-32) autorstwa braci J. i H.

van Eycków. Niestety, nie wolno

robić wewnątrz zdjęć. Żeby

zobaczyć obraz, musi zebrać się

grupa 15 osób, a wejście jest

płatne. Ale pozostała część

katedry jest udostępniona do

zwiedzania za darmo. Można

podziwiać gotycką architekturę, wiele bocznych ołtarzy ufundowanych zostało przez

tutejszych bogaczy, można też zejść do krypt Wystawionych jest wiele sakralnych

eksponatów, takich jak kielichy, monstrancje, ubiory kardynałów. Można też zobaczyć

obraz Ruben Miałem szczęście natrafić na koncert wirtuoza harfy - taka muzyka w

katedrze sprawiała, że można było poczuć się prawie jak w niebie.

Naprzeciw katedry znajdują się belgijskie Sukiennice - ponieważ Gandawa była

ośrodkiem przemysłu włókienniczego.

Jednym z punktów programu było oprowadzanie nas po Gandawie przez dzieci w roli

przewodników. Całe to zdarzenie było filmowane i pokazane wieczorem w

młodzieżowym kanale telewizyjnym Ketnet. Pokazano nam między innymi rzeźbę

Manneken-Pis - siusiającego chłopczyka - symbol Belgii. Przy okazji usłyszeliśmy

legendę, opowiadającą, co on oznacza. Podobno dawniej biedne dzieci otrzymywały

pieniądze za siusianie na bieliznę, gdyż mocz zawiera substancje ułatwiające pranie.

Pokazano nam również twierdzę Gravesteen (IX, XII w.) i zamek kasztelanów

gandawskich (XIII w). Twierdza Gravesteen podobno została odrestaurowana

precyzyjnie, kamyczek po kamyczku. Na każdym kroku widać dbałość Belgów o zabytki,

o historię. Powiewające flagi z sylwetką lwa są charakterystyczne dla całej Belgii. Herby

poszczególnych części kraju różnią się tylko kolorystyką lwa.

CIEKAWYM doświadczeniem były wizyty w muzeum sztuki nowoczesnej i muzeum

sztuki pięknej. Pierwsze muzeum nosi nazwę SMAK. Trafiliśmy na ekspozycję

kameruńskiego artysty Pascale Marthine Tayou. Jego dzieła były tworzone głównie ze

śmieci, starych podeszew, puszek itp. Na pewno jest to artysta kontrowersyjny.

Najciekawszą rzeczą była instalacja złożona z kilkunastu telewizorów, na których

pokazywano fragmenty różnych telezakupów. Dźwięki mieszały się, tworząc niesamowity

bełkot atakujący zmysły. Natomiast ekspozycja w muzeum sztuki pięknej to były

przeważnie zdjęcia wykonane przez anonimowego podróżnika podczas podróży przez

Niemcy, północną Polskę aż do Litwy. Były one wykonane w końcu XIX wieku.

W czasie podróży nad Morze Północne mieliśmy też możliwość podziwiania typowych

flamandzkich krajobrazów. Po drodze odwiedziliśmy muzeum ludowe w Dranouter. To

placówka na wskroś nowoczesna, z interaktywnymi ekranami, na których przez dotyk

można wybrać rodzaj muzyki, z prezentacjami rzucanymi na ekrany przez wysokiej klasy

projektory multimedialne, czy coś w rodzaju folkowego karaoke. Najbardziej podobało mi

się rozwiązanie z użyciem kilku spreparowanych odbiorników radiowych. Były one

umieszczone na metalowych stojakach, a przed nimi był pulpit z gałką do strojenia fal.

Ale zamiast wartości fal były lata. Gdy przekręciliśmy np. na rok 1930, podświetlało się

radio z tamtego roku i odtwarzało muzykę z tamtego okresu. A na roku 2000 podświetlał

się odtwarzacz CD z muzyką współczesną.

Gdy obserwowałem krajobraz przez okno samochodu, dziwiła mnie soczysta zieleń

trawy - przecież była to połowa listopada. Wynika to z morskiego klimatu, z bardziej

łagodnymi zimami, ale za to chłodniejszymi niż u nas latami. Bardzo często tutaj pada

deszcz. W krajobrazie rolniczym wyróżniały się kopce buraków, widocznie nie ma tutaj

zbyt wielkich mrozów i nie trzeba ich przechowywać w specjalnych pomieszczeniach.

Miejscem docelowym miała być Ostenda, ale ze względu na późną porę zostaliśmy

zawiezieni do Nieuwpoort. Mieliśmy okazję podziwiać zachód słońca nad Morzem

Północnym. Po przypływie plaża zasłana jest różnymi muszelkami, chętnie zbieranymi

przez turystów i ludzi trudniących się wyrobem pamiątek. Sam Nieuwpoort nie wyróżnia

się niczym szczególnym, jest to mała miejscowość kąpieliskowa z portem rybackim i

handlowym. Na nadbrzeżu widać nowo budowane kompleksy hotelowe, nadmorskie

promenady. Ale cieszyłem się możliwością pobytu nad morzem, gdyż mieszkając w

górach, nie bywam nad morzem zbyt często. Woda Morza Północnego jest bardziej

słona niż rodzimego Bałtyku. Powodem tego jest to, że Morze Północne ma

bezpośrednią wymianę wód ze słonym Oceanem Atlantyckim.

TAKĄ belgijską pigułkę zafundowali nam gospodarze. Ale najlepsze wrażenie wywarli na

nas ludzie, a nie zabytki czy krajobrazy. Ze względu na duże zróżnicowanie

narodowościowe szanują oni inne kultury, są tolerancyjni, pogodni, otwarci. Bardzo

interesują się Europą Wschodnią. Dla nich to jeszcze nieodkryty, a nawet egzotyczny

rejon. Są już trochę znudzeni wyjazdami do Hiszpanii, Francji, Włoch czy Szwajcarii.

Wykazywali duże zainteresowanie Polską, jej problemami, kulturą. Tym bardziej że przy

ich zarobkach jesteśmy krajem nieprzyzwoicie tanim. Odniosłem wrażenie, że Polska nie

jest w ogóle propagowana w świecie. Przykładowo na lotnisku w Charleroi jest wiele

bezpłatnych folderów turystycznych z Węgier czy Szkocji, a nie ma ani wzmianki o

Polsce. Za to na własnej skórze doświadczyłem, jakie stereotypy funkcjonują o Polakach

w Belgii. Pierwszą rzeczą, z którą jest kojarzona Polska, to wódka. Zwyczajem w Belgii

jest picie po obiedzie wina lub piwa (notabene bardzo dobrego, ale też mocnego).

Zadawano nam pytanie, czy w Polsce zawsze pijamy wódkę po obiedzie.

KONRAD SUS

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: