Cwiczeniezachowań werbalnych autystków.doc

ROZDZIAŁ 1 ROZPOCZYNAJĄC PROGRAM VERBAL BEHAVIOR

1. CO TO JEST ABA/VBA?

Skrót ABA oznacza naukę Stosowanej Analizy Zachowania. ABA oferuje strukturę potrzebną do obserwacji zachowań człowieka, wyjaśnia co powoduje te zachowania i jak można je zwiększyć lub zredukować. Podstawowe informacje, jakich potrzebujecie odnośnie procedur nauczania obejmują: shaping / kształtowanie/, prompting /podpowiadanie, pomoc/, fading /stopniowa redukcja pomocy/, chaining /łączenie w łańcuch/ i differential reinforcement /zróżnicowane nagradzanie/. Poniżej przedstawiamy uproszczone wyjaśnienia tych terminów.

a) SHAPING - proces w którym stopniowo redukujemy istniejące zachowanie dziecka zmierzając do zachowania jakie pragniemy uzyskać. Zazwyczaj stopniowo podwyższamy wymagania zanim damy dziecku nagrodę. Np. jeśli dziecko uczy się słów, możemy tylko poprosić je o dotknięcie przedmiotu przed jego otrzymaniem, później możemy wymagać pierwszego dźwięku na jaki słowo się zaczyna, pierwszej sylaby i w końcu całego słowa.

b) PROMPTING - pomoc udzielana przez nauczyciela w celu zwiększania się prawidłowych odpowiedzi. Jedna z zasadniczych różnic miedzy tradycyjnymi programami ABA a programem Verbal Behavior /zachowanie językowe/ jest użycie procedury "nauczania bez błędów" w programie Verbal Behavior i użycie procedury "nie, nie, pomoc" w tradycyjnych programach ABA. Podpowiedzi różnią się stopniem intensywności. Najbardziej intensywna pomoc to pomoc fizyczna, następnie jest modelowanie, pomoc słowna, pomoc wizualna, wskazywanie palcem lub pomoc w ramach bodźca, np. bliskość /kładziemy blisko dziecka przedmiot ,który ma pokazać/. Powinniśmy zawsze używać najmniej intensywnej formy pomocy, która sprawi ,że nastąpi pożądane zachowanie. Np. na początku ucząc dziecko dotykania przedmiotów lub obrazków , będziemy musieli położyć jego rękę na przedmiocie.

c) FADING - jest to ogromnie ważna część procesu nauczania ,aby dzieci nie stały się uzależnione od pomocy /podpowiedzi/. Wszelkie podpowiedzi jakich używamy są stopniowo usuwane, w miarę jak dziecko osiąga sukcesy, do momentu w którym dziecko może odpowiedzieć prawidłowo bez żadnych podpowiedzi. Wykorzystując powyższy przykład, gdybyśmy chcieli nauczyć dziecko dotykać piłkę, to możemy zacząć od pomocy fizycznej przesuwając jego rękę w kierunku piłki, a następnie udzielać mniejszej pomocy fizycznej dotykając tylko jego łokcia, następnie wskazując piłkę palcem itd. do momentu, w którym dziecko będzie w stanie dotknąć piłkę, kiedy się o to prosi. /Większość dzieci nie potrzebowałaby aż tak wielu podpowiedzi, aby nauczyć się dotykać jakiś przedmiot./

c) CHAINING - umiejętności , których uczy się dziecko, rozbijane są na małe części składowe, a następnie te części łączone są w łańcuch . Podczas nauczania nowych umiejętności posługujemy się często techniką łączenia w łańcuch od początku /do przodu/ lub od końca /do tylu/. Przykładem łączenia w łańcuch od początku /do przodu/ jest uczenie dziecka ,aby powiedziało zdanie, dodając jedno słowo za każdym razem. /Powiedz "Ja", powiedz "Ja kocham", powiedz "Ja kocham ciebie."/ Gdybyśmy uczyli tego samego zdania posługując się procedurą łączenia w łańcuch od końca / do tylu/ to uczylibyśmy dziecko mówić zdanie od końca. / Powiedz "ciebie", powiedz "kocham ciebie", powiedz "Ja kocham ciebie"/

e) DIFFERENTIAL REINFORCEMENT - Wzmacnianie /nagradzanie/ jest być może najważniejsza częścią nauczania! Obejmuje reakcje na zachowanie dziecka , która najprawdopodobniej wzmocni to zachowanie. Termin "zróżnicowane" odnosi się do tego, że zmieniamy poziom wzmacniania /nagradzania/ w zależności od reakcji dziecka. "Trudne" zadania mogą być nagradzane większymi nagrodami lub częściej, natomiast "łatwe" zadania mogą być nagradzane mniejszymi nagrodami lub rzadziej. Musimy systematycznie zmieniać nagradzanie ,aby dziecko w końcu reagowało prawidłowo przy naturalnym rozkładzie nagród /od czasu do czasu/ i przy użyciu naturalnych typów nagród / nagrody społeczne/.

2. CO TO JEST DISCRETE TRIAL TEACHING? / NAUCZANIE W ODRĘBNYCH PRÓBACH? /

DTT to technika używana zarówno w tradycyjnych programach ABA jak i w programach Verbal Behavior.

Technika ta obejmuje:
a) rozbicie umiejętności na małe części
b) nauczanie każdej części /”podumiejętności” / dopóki dziecko jej nie opanuje
c) skoncentrowane nauczanie
d) udzielanie pomocy i redukcje pomocy
e) wykorzystywanie procedur wzmacniania /nagradzania/

Każda sesja terapeutyczna obejmuje wielokrotne próby, każda próba ma wyraźny początek /polecenie/, po którym następuje zachowanie /reakcja dziecka/ i konsekwencja /nagroda lub pomoc i redukcja pomocy/.

ROZDZIAŁ 2 WIELKIE POCZĄTKI

Ogromnie ważne jest rozpoczęcie i rozwój stosunku terapeutycznego / dziecko - terapeuta/ w bardzo ostrożny sposób. Krytyczne znaczenie ma to ,aby dziecko cieszyło się kiedy przebywa z ludźmi i aby uważało uczenie się za "dobrą rzecz"! Pierwszym zadaniem terapeuty jest nauczenie dziecka, że kiedy on się pojawia, to dzieją się dobre rzeczy!

W terminologii behawioralnej, musisz "skojarzyć siebie z nagrodami". Można to osiągnąć wieloma sposobami, lecz pierwszym z nich jest uważna obserwacja dziecka i utrzymywanie z nim kontaktu w sposób, który jest dla niego przyjemny. Obserwujcie, jakiego rodzaju dotyk lubi dziecko, jakiego rodzaju głosy mu się podobają, jak reaguje na różne wyrazy twarzy, jakie zabawki preferuje. Zbliż się do dziecka kiedy wydaje się, że nudzi się i bez żadnych warunków daj mu coś, co mu się podoba. Baw się z dzieckiem nie wymagając żadnych reakcji. Czasami pomocne jest posiadanie "specjalnego" jedzenia lub zabawki, które są dostępne wtedy, gdy obecny jest terapeuta. Prowadzi to do tego, że terapeuta staje się "uwarunkowanym wzmocnieniem". Będziesz wiedział, że osiągnąłeś sukces, jeśli dziecko będzie szczęśliwe w momencie, kiedy przychodzisz!

Ważne czynniki, które trzeba uwzględnić w tym etapie / na początku stosunku
terapeutycznego/ to:

a) Nie odciągaj dziecka od przyjemnego zajęcia, w momencie kiedy przychodzi terapeuta. Na przykład, nie najlepsze jest oglądanie ulubionego wideo tuż przed przyjściem terapeuty!

b) Nie wymagaj reakcji. Innymi słowy, nie wydawaj dziecku żadnych poleceń typu "chodź tutaj", "usiądź", "spójrz na to", itp.

c) Utrzymuj kontakt z dzieckiem w ożywiony i wesoły sposób, aby dziecko CHCIAŁO być z tobą.

Wymaganie pierwszej reakcji:

W ramach programu Verbal Behavior , najważniejszą rzeczą, którą należy nauczyć dziecko jest jak prosić o rzeczy, których pragnie /Manding/. Dzieje się tak dlatego, że dziecko zwykle posiada motywację, aby komunikować się w celu otrzymania tych rzeczy. Zazwyczaj widzimy wielki skok w umiejętnościach komunikacyjnych, kiedy dziecko uczy się prosić o to, czego pragnie. Dzieci uczą się, że "kiedy mówię to dostaję" i to daje im bardzo dużo władzy. Część takiego uczenia powinna odbywać się już w pierwszym etapie. Na przykład, jeśli widzisz, że dziecko sięga po konkretną zabawkę /samochód/, możesz powiedzieć "samochód". Trzymaj samochód przez sekundę, żeby zobaczyć czy dziecko powtórzy usłyszane słowo. Nawet, jeśli dziecko nie powtórzy słowa, daj mu samochód. Możesz także spróbować uzyskać odpowiedź dziecka w postaci tak zwanego uzupełnienia /fill -in/, które później zostanie przekształcone w prośbę /mand/. Możesz powiedzieć "Pobawmy się samochodami, następnie powtórzyć "Pobawmy się ......" i czekać czy dziecko powtórzy brakujące słowo.

Inna pożyteczna technika to umieszczenie pożądanego przedmiotu w zasięgu wzroku dziecka, lecz tak, aby nie mogło ono otrzymać tego przedmiotu bez pomocy dorosłego i danie dziecku wyboru nazywając każdy z przedmiotów. "Chciałeś samochód czy książkę?". Jeśli dziecko nie odpowiada, chociaż wiesz, że może wypowiedzieć to słowo, to konieczne jest nauczenie dziecka, aby było chętne do współpracy w innych zadaniach wymagających naśladowania w okresie, gdy uczysz dziecko proszenia o pożądane przedmioty /verbal mands/.

Należy rozważyć następujące ważne czynniki, kiedy zaczynamy wymagać odpowiedzi:

a) Nigdy nie wymagaj reakcji jeśli nie możesz podpowiedzieć /pomoc/ dziecku. Na przykład, nie mów "Powiedz samochód", trzymając w ręku samochód, jeśli dziecko nie potrafi konsekwentnie naśladować. Dzieje się tak dlatego, że nie możemy fizycznie "zmusić dziecka" do powiedzenia słowa. Nie chcemy, aby dziecko ćwiczyło się w NIE wykonywaniu poleceń.

b) Jeśli wydajesz polecenie, takie jak "Usiądź", musisz fizycznie skłonić dziecko ,aby usiadło, jeśli tego nie robi samo. Jak powyżej, nie chcemy aby dziecko ćwiczyło się w NIE wykonywaniu poleceń.

c) Upewnij się, że pierwsze polecenia jakie wydajesz dziecku to te, które może wykonać i nagradzaj dziecko "solidnie " /tzn. dużymi i wieloma nagrodami/ za posłuszeństwo. Pierwsze zadania mogą obejmować naśladowanie niewerbalne. /non-verbal imitation/ /czyli naśladowanie gestów itp./, polecenia typu :"Chodź tutaj" /z drugim dorosłym, który może pomóc dziecku w wykonaniu polecenia/,"Usiądź", "Dotknij...",dopasuj, przyłóż kawałek puzzla do puzzla, itp.

d) Nigdy nie używaj nagrody w formie "przekupstwa". W istocie wabimy dziecko trzymając nagrodę w zasięgu jego wzroku i wymagając odpowiedzi, zanim dziecko ją otrzyma. Jednakże, nie możemy używać nagrody jako "obietnicy". Na przykład, jeśli chcesz, aby dziecko przyszło do ciebie, trzymaj w ręku coś, co mu się podoba i daj mu to, kiedy do ciebie przyjdzie!

e) Nawet w przypadku dzieci, które wydają dźwięki, lecz te dźwięki nie podlegają jeszcze kontroli /tzn. np. dziecko nie mówi "BA" po poleceniu "Powiedz BA"/, obrazki lub gesty mogą być pomocne w nauczaniu dziecka jak prosić o rzeczy, których nazwy może wypowiedzieć. Dzieje się tak dlatego, że możesz pomóc dziecku w wykonaniu gestu lub wręczeniu obrazka, lecz nie możesz fizycznie pomóc dziecku w mówieniu. Zazwyczaj dziecko szybko zaczyna używać słów funkcjonalnie, jeśli jest zdolne je wypowiedzieć, w momencie, gdy zrozumie "zasadę" proszenia.

Traktowanie negatywnego zachowania

Dziecko nie powinno nigdy zdobyć dostępu do nagrody poprzez negatywne zachowanie. Jest to często trudne na początku stosunku terapeutycznego /dziecko - terapeuta/ ponieważ dziecko w przeszłości mogło być wielokrotnie nagradzane za negatywne zachowanie. Często dzieci płaczą i krzyczą, kiedy ich potrzeby nie ...

Plik z chomika:

uch2

Inne pliki z tego folderu:

TRUDNOŚCI W POROZUMIEWANIU SIĘ U OSÓB AUTYSTYCZNYCH.doc (32 KB)
Pisula Ewa Małe dziecko z autyzmem.doc (48027 KB)
Rewalidacja dzieci z autyzmem.doc (53 KB)
metody terapii dzieci autystycznych.doc (57 KB)
autystyk, praca z niepełnosprawnym(1).doc (558 KB)

Cwiczeniezachowań werbalnych autystków.doc

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: