Niezbędne elementy diety psa i kota.pdf

52 Zoobiznes

Jakie są niezbędne elementy

Wszystkie karmy komercyjne dostępne na rynku jako karmy pełnoporcjowe

powinny być kompletne i zbilansowane w świetle obowiązujących przepisów prawnych

w Unii Europejskiej. Producenci, aby wyróżnić swój produkt lub przekonać właściciela

zwierzęcia, często tworzą systemy gradacji karm, które przeważnie nie przekładają się

na rzeczywiste walory produktu. Na jakie elementy zwracać uwagę przy wyborze

karmy i co rzeczywiście jest niezbędne, a co wątpliwe w codziennej diecie psa czy kota?

Sybilla Berwid-Wójtowicz,

doktor nauk weterynaryjnych

Regulacje i przepisy

Zawartość składników pokarmo-

wych (czyli stanowiących kilkanaście

lub kilkadziesiąt procent składu karmy),

a także odżywczych (stanowiących

tylko kilka procent lub poniżej 1 proc.)

tylko w niewielkim stopniu jest regu-

lowana przez przepisy. Szczegółowe

regulacje prawne dotyczą niektórych

mikroelementów, jak np. pierwiastki

śladowe (miedź, jod, żelazo, mangan,

selen, cynk), witaminy (witamina D),

które na etykiecie mogą być opisywane

pełną nazwą związku chemicznego

lub skrótem z l isty E.

Tak naprawdę organizacje

wydające konkretne zale-

cenia (AAFCO, FEDIAF)

pozwalają producentom

na dość duże widełki

w kwestii składników po-

karmowych, wyznaczając

tylko niektóre minima

i maksima. Na etykietach

karm informacje często

umieszczane są w różnych

jednostkach (g/kg, proc.

w 100 g czy inne), co unie-

możliwia wiarygodne po-

równywanie ze sobą róż-

nych produktów. Musimy

pamiętać, że dostarczenie

nabywc y prawdz iwe j

informacji jest podstawą

w budowaniu jego zaufa-

nia i lojalności. Jeśli nawet

nasi klienci niekoniecznie

chcą czytać dokładnie

et yk iet y, my musimy

umieć w zwięzły sposób

powiązać niektóre fakty

i przedstawić konsumen-

towi ich obiektywną ocenę

lub porównać produkty.

K ażdy pokarm jest wy-

tworzony z produktów

lub półproduktów żywno-

ściowych, które powinny

być wymienione w ko-

lejności malejącej na etykiecie karmy

jako składniki bądź skład szczegółowy.

Z kolei dobór i ilość zastosowanych

w karmie produktów, zapewniają od-

powiedni skład chemiczny i właściwe

proporcje składników pokar-

mowych wyrażane w postaci

analizy podstawowej, także

obowiązkowo umieszczanej

na etykiecie. Przeważnie

w ramach analizy chemicz-

nej podawana jest zawartość

w karmie: białka, tłuszczu,

włókna i tzw. popiołu.

Składniki pokarmowe są

wyrażane w procentach,

a to, co dopełnia 100 proc.,

to węglowodany oraz woda

(poziom wilgotności kar-

my). Przeważnie wyższa

wilgotność karmy zwiększa

jej smakowitość, jednak wy-

maga ona większego zabez-

pieczenia przed zepsuciem

i wiąże się z dodawaniem

syntetycznych konserwan-

tów. Wykorzystywanie pro-

duktów świeżych (np. kur-

czak) wpływa na obecność

w produkcie wyższej jakości

źródła białka niż zastosowa-

nie wstępnie przetworzonych

półproduktów (np. mączka

z kurcząt, suszone mięso).

Ale jedynym gwarantem

jakości karmy jest wewnętrzny system

oceny i uznane międzynarodowe cer-

tyikaty potwierdzające utrzymywanie

najwyższych standardów (np. system

HACCP, certyikaty ISO). Są to dowody

(weryikowane przez audyty zewnętrzne)

na utrzymanie standardów określonych

na etykiecie i gwarancja dla konsumenta,

że producent trzyma się swoich marketin-

gowych zapewnień.

Na pierwszy rzut oka komercyjna karma

wygląda bardzo jednorodnie,

jednak nawet najprostsza karma

składa się z szeregu optymalnie połączonych

i zbilansowanych składników,

które wpływają

na jej skład szczegółowy

karma

składniki

pokarmowe

i odżywcze

Rynek Zoologiczny | marzec 2011

codziennej diety psa i kota?

Zoobiznes

Składniki pokarmowe badane w wyniku analizy chemicznej, których poziom

jest gwarantowany w karmie, oraz źródła pokarmowe, z których pochodzą

Składniki pokarmowe

(analiza chemiczna *)

Źródła

Funkcja

Dorosły pies **

Dorosły kot **

Białko (białko surowe)

Produkty pochodzenia

zwierzęcego, roślinne

wyciągi białkowe (gluteny),

rośliny strączkowe

Składnik budulcowy

struktur białkowych

w organizmie oraz funkcje

energetyczne

Tłuszcz (olej surowy,

niezbędne kwasy

tłuszczowe)

Tłuszcze, oleje, mięso,

produkty pochodzenia

zwierzęcego, rośliny oleiste

Składnik energetyczny,

element budulcowy błon

i funkcje regulacyjne,

wspomaganie odporności,

ale też funkcje zapasowe

5,5

Węglowodany (bezazotowce

wyciągowe, włókno)

Produkty pochodzenia

roślinnego, mączki, otręby

Składnik energetyczny

(funkcje zapasowe), funkcje

regulacyjne dla mikrolory

jelitowej (prebiotyki)

Węglowodany strawne

stanowią resztę dla 100 proc.

w analizie chemicznej, ich

brak w diecie jest przyczyną

zaburzeń rozwoju

Węglowodany strawne

stanowią resztę dla

100 proc. w analizie

chemicznej, ich brak

w diecie jest przyczyną

zaburzeń rozwoju

Woda (wilgotność) Woda, wilgoć w karmie

40 ml na kg mc.

40 ml na kg mc

Witaminy

Produkty pochodzenia

zwierzęcego i roślinnego,

suplementy witaminowe

Składniki mające działanie

regulacyjne w organizmie,

których niedobory

prowadzą do zaburzeń

funkcjonowania

Osobne wytyczne

Składniki mineralne

(popiół)

Produkty pochodzenia

zwierzęcego i roślinnego,

suplementy mineralne

Składniki mające działanie

regulacyjne w organizmie,

których niedobory

prowadzą do zaburzeń

funkcjonowania

Osobne wytyczne

* nazwa składnika jeżeli jest wymieniany i oznaczany w analizie podstawowej

** minimalne zapotrzebowanie 2 proc. dla karmy podstawowej o wartości 4.0 kcal ME/g w suchej masie na podstawie aktualnych wytycznych

obowiązujących w UE (FEDIAF)

Pokarm

dobrze przyswajalny

Najłatwiej ocenić, czy zwierzę dobrze

przyswaja pokarm, po analizie tego,

co wydala. Im mniejsza masa i lepiej

uformowane odchody, o mało inten-

sywnym zapachu, tym lepiej pokarm

jest przyswajany. Po prostu zwierzę

nie może więcej wydalać niż je, bo prowa-

dzi to do poważnych niedoborów, a nawet

rozwoju chorób. Elementem obecnym

w diecie komercyjnej, który działa regu-

lująco i wspierająco na procesy trawienia

w karmach dla zwierząt, jest włókno

(w produktach ludzkich składnik ten

nazywany jest błonnikiem). Włókno

oznacza frakcje węglowodanów zło-

żonych, które nie są trawione przez

przewód pokarmowy zwierzęcia

i spełniają funkcje odżywcze dla

mikrof lory jelitowej, wspomagając

wydalanie odchodów z organizmu.

Oczywiście nie każde włókno i nie każda

jego ilość jest dla zwierzęcia korzystna,

dlatego pomagając w doborze karmy,

powinniśmy zwracać baczną uwagę

nie tylko na źródło białka w diecie (drób,

mięso czerwone czy ryby), ale także

na źródło włókna prebiotycznego (pulpa

buraczana, korzeń cykorii, celuloza

oczyszczona, włókno owsiane, otręby

z pełnego ziarna). Prawidłowo dobra-

na pod tym względem karma będzie

miała optymalną, wysoką strawność,

a zwierzę nie będzie cierpiało na wzdęcia

czy niestrawności. W przypadku kotów

odpowiednio wysoki poziom włókna

wspomaga wydalanie kul włosowych

(tzw. trichobezoarów) i redukuje nie-

przyjemny zapach z kuwety nawet

o 1/5 (wyniki badań klinicznych

z udziałem włókna z cykorii). Ma to także

wpływ na podwyższenie biernej odpor-

ności, ponieważ aż 70 proc. odporności

jest związane z równowagą mikrolory

bakteryjnej. Wiąże się to także z faktem, że

odpowiednio dobrane włókno wpływa na

wzrost poziomu pozytywnych biidobak-

terii w jelitach, które wypierają patogeny

i bakterie gnilne z przewodu pokarmo-

wego zwierzęcia. Od prawie pół wieku

wpływ włókna pokarmowego na życie

i dobrostan zwierząt jest przedmiotem

badań naukowych i klinicznych, a ich

wyniki znajdują swoje zastosowanie

w formułach wspomagających strawność

karm funkcjonalnych.

Pokarm przygotowywany w domu

przez wiele osób jest uznawany za zdrow-

szy niż karmy komercyjne. Rzadko

jednak jest analizowany, pomimo tego,

że przeważnie jest całkowicie niezbi-

lansowany. Często w stosunku do po-

karmów gotowych padają zarzuty, że są

sztuczne i monotonne, a te przygotowy-

wane przez właścicieli zwierząt uważane

są za urozmaicone (wędliny, wysoko

przetworzony ryż i czasem warzywa).

Składników używanych do kompozycji

takiego posiłku właściciel zwierzęcia

nie kontroluje, więc nie wie, czy i w ja-

kim stopniu są one w ogóle wartościowe.

Nie wie też, w jakim stopniu taki posiłek

jest zbilansowany, ani ile jest w nim biał-

ka, tłuszczu, włókna i węglowodanów

strawnych (średnio strawność posiłków

przygotowywanych przez właścicieli

jest niższa o 20-30 proc. w stosunku

do karm komercyjnych). Wszystkie

te elementy sprawiają, że zwierzę, aby

pokryć podstawowe zapotrzebowanie

na składniki pokarmowe i odżywcze,

musi zjeść pokarmu domowego dużo

więcej niż komercyjnego (średnio

4 razy więcej niż suchej karmy, i 2 razy

więcej niż wilgotnej), co przeważnie jest

mylnie przez właściciela interpretowane

jako wyższa smakowitość posiłków

przygotowywanych w domu… ◀

marzec 2011 | Rynek Zoologiczny

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: