Zainteresuj ich wiedzą póki są młodzi.docx

Zainteresuj ich wiedzą póki są młodzi: uniwersytet pomaga szkole podstawowej

Submitted by rau on 10 June 2010

Tłumaczenie: Bogusław Malański, Anna Malańska

“Czy oglądałeś schemat, jaki narysowały dzisiaj dzieci? Robią fantastyczne postępy!”- zachwycał sie Pascal. „Za tydzień będziemy uczyli się o wyłączniku. Czy możesz mi pomóc? Nieźle mi się z tobą pracuje. Zróbmy coś razem jeszcze raz. „

““Oczywiście; przyniosę parę rysunków i przygotuję materiały dla dzieci” mówi Guillermo. „ Wyłącznik jest trudny do zrozumienia dla sześciolatków. Zapytamy ich, jak można wyłączyć żarówkę bez odłączania przewodów.”

***

W części projektu zwanego La main à la pâtew1w1bierze udział 1500 – 2000 francuskich studentów uczelni technicznych. Pomagają w w czasie lekcji przyrodoznawstwa (dzieci w wieku 3-11 lat). Projekt ten zapoczątkował w roku 1996, laureat nagrody Nobla, Georges Charpak pracujący w Académie des Sciences. Projekt miał na celu promocję nauki przyrodoznawstwa w szkołach podstawowych. Dzisiaj projekt ten został wprowadzony również w 20 innych krajach. Istnieją strony internetowe projektu La main à la pâte w Niemczechw2, Hiszpaniiw3, Serbiiw4, Kraje Arabskiew5 and Chinachw6, jak i międzynarodowy portal Teaching Sciencew7. Portal obsługuje języki angielski, francuski, hiszpański i ma wiele odnośników do takich krajów, jak Belgia, Szwecja, Turcja, Szwajcaria.

Podejście typu “jak to zrobić” jest dla dzieci interesujące i pomaga w rozwoju umiejętności pracy naukowej, chociaż trzeba przyznać, że podejście to jest czasochłonne. Zwłaszcza przygotowania zabierają mnóstwo czasu. Poszukiwanie odpowiednich materiałów, organizacja doświadczenia i w końcu praca w czasie lekcji, to zajęcia absorbujące. Dodatkowo, nauczyciele przyrodoznawstwa nie czują się pewnie w tym temacie, co wymaga poświęcenia dodatkowego czasu nauczycielowi.

Guillermi i jemu podobni studenci pomagają w przezwyciężeniu trudności. Rekrutują się oni z technicznych wyższych szkól francuskich wszystkich departamentów Francji. Studencji trzeciego roku, przez co najmniej siedem kolejnych tygodni połowę dnia spędzają w szkołach podstawowych. Kążdy student pomaga nauczycielowi w przygotowaniu lekcji, przygotowaniu materiałów, prospektów, instrukcji itd. Opracowywują doświadczenia i sprawdzają je. Nauczyciel nadal jest odpowiedzialny za przebieg lekcji, Po zakończeniu zajęć lekcja jest wspólnie omawiana i analizowana.

By wspomóc takie działania, francuskie ministerstwo edukacji oraz ministerstwo szkół wyższych połączyło siły we wspólnym projekcie ASTEPw8, co ułatwiło zaangażowanie się naukowców w edukację na poziomie podstawowym.

Co więcej, project francuski La main à la pâte jest koordynatorem ze strony Francji europejskiego projektu Pollenw9 (patrz informacja w ramce), Projekt Pollen jeszcze silniej akcentuje stawianie pytań i ich doświadczalne rozwiązywanie. Saint-Etienne jest miastem, które w programie Pollen szczególnie rozwija silne związki między uniwersytetem a szkołą podstawową. Ich doświadczenia można znaleźć w internecie w języku francuskim oraz angielskim10.

Wszyscy wygrywają

Dzieci przekonują się, jakie są ich możliwości w przeprowadzaniu doświadczeń. Mają okazję porównać swoje podejście do zagadnienia z podejściem dorosłych. Uczą się w czasie zabawy. Dzielą radość poznania między sobą.

Nauczyciele szkół podstawowych zaczynają sobie zdawać sprawę, że nauczanie przyrodoznawstwa nie nie jest takie trudne. Z pomocą studentów sa sobie w stanie przyswoić podejście do pracy naukowej. To ważne, albowiem większość nauczycieli przechodziła różnego rodzaju kursy kwalifikacyjne, ale inne niż nauki techniczne. Według reportu francuskiego, aż 80% procent nauczycieli szkół podstawowych nie ma przeszkolenia w zakresie nauczania przyrodoznawstwa. Nauczycielom podoba się zaangażowanie ich uczniów w poznawanie przyrody.

Studenci mają okazję wypróbować swoje umiejętności w pracy z dziećmi, nakłaniając ich do poznawania przyrody. Widzą, jakie można napotkać w praktyce problemy przy przekazywaniu wiedzy technicznej dzieciom w zakrsie wieku 30-11 lat.

Pollen (Pyłek): naukowy trening na europejskim poziomie

Pollen to europejski projekt nakierowany na rozwój nauk podstawowych. Popiera i stymuluje naukę opracowaną na zadawaniu pytań i znajdywaniu na nie odpowiedzi. W ramach tego projektu zostało wybranych 12 „miast-nasion” z krajów Unii Europejskiej. Włączone są do projektu: rodziny, partnerzy naukowi, urzędy miejskie, i centra kulturalne. Celem jest osiągnięcie nauczania przyrodoznawstwa na dobrym poziomie już w zakresie szkoły podstawowej.

Uczniowie i naukowcy z poza “miast-nasion” mogą przyłączyć się do projektu organizując się na lokalnym poziomie. Tym samym staja sie uczestnikami projektu Pyłek. Mogą również korzystać z zasobów w internecie, które są bezpłatnew9w9.

Poniżej zamieszamy opis dwóch zajęć opracowanych wspólnie przez nauczycieli oraz studentów biorących udział w projektach La main à la pâte oraz Pyłek. Więcej szczegółów na temat tych zajęć można znaleźć w serwisach: La main à la pâtew1 oraz Pollenw9.

W jaki sposób można wyłączyć nos niedźwiedzia?

Tematem tych zajęć (sześć lekcji) było wprowadzenie pojęcia wyłącznika elektrycznego dla dzieci w przedziale wiekowym 3-6 latw11w11. Przewiduje się wprowadzenie pewnych pojęć z elektryczności często ignorowanych przez nauczycieli w młodszych klasach. Nauczyciele uważają ten temat za zbyt trudny i nie zawsze mają pomysł, jak się do niego zabrać.

W następnej części opiszemy, co jest potrzebne nauczycielowi do przygotowania lekcji na powyższy temat. Następnie podamy opis czynności. Więcej materiału można znaleźć w serwisie La main à la pâte oraz na stronie Science in Schoolw12.

Podstawowe wiadomości dla nauczyciela

 
Krokodylek (na lewo) i blaszki rozdzielne (na prawo)
Zdjęcia dzięki uprzejmości Jobalou / iStockphoto and Jean Jannon / Pixelio

Gdy prąd elektryczny płynie przez włókno wolframowe żaróweczki, powoduje jego rozgrzanie się – włókno to stawia opór prądowi elektrycznemu. Na skutek tego włókno rozgrzewa się do wysokiej temperastury i zaczyna świecić. Włókno zawsze jest umieszczone w próżni lub w obecności gazów szlachetnych lub nieczynnych, aby nie dopuścić do reakcji utleniania – spalenia się włókna.

Wyposażenie i materiały

·         Żaróweczka wraz z oprawką

·         Przewody elektryczne

·         Bateria

·         Latarka kieszonkowa

·         Głowa niedźwiadka z papieru maché – żarówka umieszczona w miejsce nosa (lub coś podobnego według włąsnego pomysłu)

·         Głowa niedźwiadka z papieru maché – żarówka umieszczona w miejsce nosa (lub coś podobnego według włąsnego pomysłu)

Materiały te powinny być w pracowniach szkolnych lub można je kupić w lokalnych sklepach.

Postępowanie

Każdy element zajęć zabiera 45 minut. Poniżej są propozycje dla każdej lekcji. Dzieci powinny zaczynać od czegoś podobnego do tego, co już znają; np. latarka kieszonkowa; zabawka niedźwiadek. Potem mogą podchodzić do zagadnienia bardziej formalnie – rysowanie polączeń

Krok 1

·         Zaświeć kieszonkową latarke.

·         Przeprowadź dyskusje uwzględniając: które elementy sa potrzebne w latarce by móc zaświecic żarówkę. Odpowiedź: bateria, wyłacznik i żaróweczka.

·         W odpowiedzi dzieci powinny dojść do wniosku, że są to przewody. Przy ich pomocy oraz krokodylków można dokonać połaczeń( patrz np. rysunek powyżej).

Krok 4

·         Pokaż dzieciom głowę niedźwiadka zrobionego z papieru maché – w miejscu nosa umieszczona jest żaróweczka.

·         Zapytaj dziei, jak wyobrażają sobie układ połączeń, który spowoduje zaświecenie nosa_- żaróweczki. Poproś o naszkicowanie tych połączeń.

Wyścigi piaskowych czasomierzy

Poniżej opisane są zajęcia z dziećmi mające na celu zaznajomienie ich z dwoma podstawowymi pojęciami z fizyki: czas i szybkość. Zajęcia przeznaczone są dla dzieci w przedziale wiekowym 3-6 lat (nieco bardziej skomplikowane pojęcie czasu znajdziesz w pracy Al-Khalili, 2009). Zajęcia umożliwią zrozumienie takich pojęć jak: „szybciej niż”, „wolniej niż’, „tak samo szybko”. Dzieci będa konstruowały, porównywały działanie piaskowych czasomierzy. Dzieci będą mogły dokonać porównania między ilością piasku w czasomierzach a czasem przesypywania sioę piasku w czasomierzu. Dokładny opis znajdziesz na stronie Pollenw13.

I – Przygotowanie piaskowych czasomierzy (dla nauczyciela)

Materiały do sporządzenia czasomierza piaskowego

·         Dwie plastikowe butelki

·         Piasek lub semolina (łatwiej się przesypuje niż piasek)

·         Szydło lub coś podobnego ostrego

·         Taśma klejąca

Postępowanie

1.      Zrób dziurki w nakrętkach butelek; postaraj się, by byly jednakowj wielkości.

2.      Napełnij butelki piaskiem (lub semoliną). Użyj różnych ilości piasku dla różnych butelek – patrz II).

3.      Przedziurawione nakrętki umocuj na butelkach.

4.      Druga butelkę (bez nakrętki) postaw “do góry nogami” na butelce z nakrętką i połącz butelki przy pomocy taśmy klejącej.

Uwaga: W niektórych doświadczeniach uczniowie powinni samodzielnie przyrządzic czsomierze piaskowe ( patrz III i IV)

II – Porównaj czasy przesypywania dla trzech czasomierzy (około 20 minut)

Materiały dla każdej grupy dzieci

Trzy plastikowe czasomierze wypełnione piaskiem w różnych ilościach i zaznaczone różnymi kolorami: np najmniej napelniona na czerwono, średnio napełniona na niebiesko i najbardziej napełniona, na czarno.

Postępowanie

1.      Podziel klasę na grupy czteroosobowe.

2.      Troje dzieci bawi się czasomierzem a czwarte dziecko prowadzi notatki z obserwacji.

3.      Poproś dzieci by obróciły o 1800 czasomierze i ustawiły je w kolejności ukończenia przesypywania piasku.

4.      Powtórz każde doświadczenie trzykrotnie; dzieci zamieniaąa sie rolami

Tabela 1: Przykład zapisu w tabelce uzyskany przez jeden z czteroosobowych zespołów. Kolumna 1: czasomierz, który, pierwszy skończył. Kolumna 2: czasomierz, który skończył drugi. Kolumna 3: czasomierz, który skończył trzeci. Kolor znaku X jest zgodny z kolorem oznakowanego czasomierza