Podstawowy schemat ruchu
Rodzaje dróg w transporcie lądowym
-O swobodnej trajektorii ruchu w obszarze wyznaczonym pasem drogowym
- O ograniczone trajektorii ruchu w jednoznacznie określonym zakresie przemieszczenia
1. Rodzaje dróg w transporcie lądowym i ich cechy charakterystyczne.
a) samochodowe – tworzą pasmo nawierzchni drogowej o jednakowych parametrach wytrzymałości na całej długości i szerokości
Kierujący pojazdem decyduje o:
· Prędkości
· Kierunku jazdy
· Wykonaniu manewru skrętu
· Wymijania, wyprzedzania
· Zatrzymaniu się
· Zawracania
b) kolejowe – które przez szyny i koła są ograniczone swobodą ruchu do jednego kierunku
2. Pojęcia intensywności ruchu, gęstości potoku, średniej gęstości potoku.
- intensywności ruchu ρ– liczba pojazdów przejeżdżających przez ustalony pkt drogi w jednostce czasu
- gęstości potoku λ – liczba pojazdów znajdujących się na danej drodze w ustalonej chwili
- średniej gęstości potoku m(λ)- średnia arytmetyczna wszystkich prędkości chwilowych poszczególnych pojazdów
3. Podstawowy schemat ruchu.
Schemat ruchu jest to powiązanie intensywności ruchu z gęstością potoku oraz jego
średniej gęstości potoku.
ρ( λ)= λ• m(λ)
4. Zależność intensywności ruchu od gęstości potoku
Gęstość potoku nie może przekroczyć określonej wartości max λ’= największej liczbie pojazdów, jakie równocześnie mogą znaleźć się na równoważnej drodze.
5. Rodzaje ruchu ze względu na zmienność struktury, sposób organizacji,
sposób regulacji.
· ze względu na zmienność struktury
- ruch o zmiennej strukturze
- ruch o stałej strukturze w pewnym cyklu czasowym, np. doba
· ze względu na sposób organizacji
- ruch samoorganizujący się, w którym każda jednostka ruchu decyduje o wyborze drogi
- ruch całkowicie zorganizowany, w którym przydział dróg realizowany jest przez system kierujący ruchem
· ze względu na sposób regulacji
- ruch nieregularny, w którym kolizje są rozstrzygane przez poszczególne jednostki ruchu
- ruch regularny, w którym o konieczności zajęcia elementów decyduje system regulujący
Elementy sieci kolejowej
Linia kolejowa – to jedne bądź więcej torów łączące dwie stacje węzłowe lub końcowe, przy czym między tymi stacjami mogą znajdować się inne stacje węzłowe.
Łącznica – tor łączący dwie linie kolejowe, z pominięciem stacji węzłowym w celu uniknięcia zmiany kierunku ruchu
Szlak- fragment linii kolejowej między dwoma posterunkami zapowiadawczymi, do celu organizacji ruchu pociągu na linii
Posterunek ruchu – służy do bezpiecznego, regularnego i sprawnego prowadzenia ruchu pociągów i innych pojazdów szynowych,
Posterunek zapowiadawczy – miejsce wyposażone w układ torowy, semafory, urządzenia łączności, pomieszczenia dla dyżurnego ruch, można tam zmieniać kolejność jazdy pociągu. Wśród Posterunek zapowiadaczy wyróżniamy
· Stacje – oprócz torów głównych zasadniczych posiada co najmniej jeden tor wyprzedzania, krzyżowania, do zmiany kierunku ruchu, posiada urządzanie służące do odprawy pasażerów np. kasy. Stacja na której odgałęzia się inna linia kolejowa nazywamy stację węzłową. Stacja na której nie wykonuje się funkcji handlowych a jedynie służy do krzyżowania i wyprzedzania pociągów nazywamy mijanką.
· Posterunek odgałęźny – położony jest przy odgałęzieniu linii lub łącznicy albo w miejscu połączenia torów szlakowych poza stacją. ( posterunek odstępowy reguluje następstwo pociągów na szlaku, posterunek odstępowy (blokowy) wyposażony jest w semafor dla każdego kierunku jazdy i może zatrzymać lub przepuścić pociąg)
Sposoby prowadzenia ruchu pociągów na liniach
Prowadzenia ruchu pociągów na liniach zależy od sposobu regulacji odstępu między jadącymi w tym samym kierunku pociągami . Wyróżniamy dwa sposoby:
a) jazda w odstępie czasu – wyprawianie pociągów w odstępie czasu równym czasowi przejazdu poprzednio wyprawionego pociągu do sąsiedniej stacji (stare i rzadko praktykowane)
b) jazda w odstępie drogi (odległości) – sposób stosowany powszechnie - odległość ta jest określana przez podział linii na szlaki i odstępy ( warunek-na torze pomiędzy posterunkami następczymi znajdował się tylko 1 pociąg,
c) metoda regulacji następstwa pociągów – jazda w odstępstwie drogi hamowania - w przyszłości.
Charakterystyka ruchu pociągów na stacjach
1. Rodzaje przebiegów pociągowych w obrębie stacji.
Na posterunku ruchu oprócz przebiegów pociągów wykonywane są manewry, Dlatego też musi być personel który zarządza ruchem ( na szlakach i na posterunku). Dyżurny ruchu ponosi całkowita odpowiedzialność i bez jego wiedzy nie mogą odbywać się wjazdy, wyjazdy i manewry.
a) przebiegi pociągowe,
b) przebiegi manewrowe.
2. Podział przebiegów z uwagi na możliwość ich równoczesnego wykonania.
a) niesprzeczne – takie które mogą być wykonywane w takim samym czasie
b) sprzeczne – takie które posiadają w trakcie przejazdu posiadają wspólny odcinek układu torowego
c) warunkowo niesprzeczne – takie które uważa się za niesprzeczne po spełnieniu specjalnych warunków dotyczących osłonięcia elementów układu torowego semaforem z odpowiednią droga ochronną
3. Podstawowe zasady bezpieczeństwa prowadzenia ruchu na stacjach.
a) pociągi mogą jedynie poruszać się po torach głównych
b) podanie sygnału na semaforze musi być uzależnione od właściwie ułożonej i utwierdzonej drogi przebiegu
c) zezwolenie na podanie odpowiedniego sygnału na semaforach znajdujących się na posterunku ruchu musi być scentralizowana w jednym miejscu dla wyeliminowania przebiegów sprzecznych
Sygnalizacja kolejowa
1. Charakterystyczne cechy sygnalizacji kolejowej
Celem Sygnalizacja kolejowa jest porozumiewanie na odległości się pracowników kolejowych. Obejmuje sygnał na semaforze , tarczach oraz wskaźnikach. Sygnalizacja stosowana na kolei jest sygnalizacja prędkości i wskazuje konieczność zatrzymania pociągu, ograniczenia prędkości lub że można jechać z prędkością podana w służbowym rozkładzie jazdy. Stosowane są światła koloru zielonego, i pomarańczowego( migające lub ciągłe) czerwonego (ciągłe).
a) gdy są tylko 2 światła to dolne zawsze jest pomarańczowe ciągłe a górne zielone lub pomarańczowe, ciągłe lub migające,
b) gdy nie można dać zezwolenia na jazdę używa się wtedy sygnałów zastępczych – światło białe.
2. Sygnalizowane na PKP prędkości pociągów.
Dopuszczalna prędkość określana jest przez układ jednego, dwóch a w skrajnych przypadkach 3 świateł. Następujące prędkości:
a) największa dozwolona na danym odcinku linii, wskazana dla każdego pociągu w służbowym rozkładzie jazdy
b) 100km/h, 60km/h, 40km/h,
Systematyka linii kolejowych
1. Klasyfikacja linii kolejowych.
· Pod względem przeznaczenia linie kolejowe dzielimy na:
a) linie użytku publicznego-są to linie ogólnie dostępne dla wszystkich klientów
którzy mogą korzystać z ich usług;
b) linie użytku niepublicznego - są to linie należące do określonych użytkowników
(zakładów przemysłowych i organizacji gospodarczych), na korzyść których
świadczą usługi.
· Klasyfikacja linii kolejowych pod względem kategorii
a) magistralna
b) pierwszorzędna
c) drugorzędna
d) znaczenie miejscowego
· Klasyfikacja ze względu na ukształtowanie terenu
a) linie kolejowe nizinne (pochylenia nie powinny przekraczać 5–10‰, a promienie
łuków powinny wynosić 500–2000 m);
b) linie kolejowe podgórskie (pochylenia mogą dochodzić do 10–15‰, a promienie
łuków powinny wynosić 300–1500 m);
c) linie kolejowe górskie (pochylenia mogą dochodzić do 30‰, a promienie łuków
powinny wynosić 300–800 m);
· Klasyfikacja ze względu na szerokość toru
Szerokość toru mierzy się miedzy wewnętrznymi krawędziami główek szyn tworzących tor,
a) normalnotorowa 1435mm
b) szerokotorowa 1524, 1600,1675
c) wąskotorowa (1000, 750, 600 mm).
· Klasyfikacja według liczby torów
a) jednotorowe -liczba par przepuszczanych pociągów wynosi ok. 24 par na dobę
b) dwutorowe.- przepustowość 120 par pociągów na dobę
· Klasyfikacja ze względu na położenie w stosunku do powierzchni terenu
a) naziemne drogi kolejowe, których nawierzchnia jest zbudowana na podłożu
gruntowym i na obiektach inżynierskich;
b) nadziemne drogi szynowe, których nawierzchnia zbudowana jest wyłącznie na
wiaduktach i estakadach;
c) podziemne drogi kolejowe, których nawierzchnia zbudowana jest na płycie
stanowiącej element obudowy tunelu (metro).
· Klasyfikacja ze wzglądu na rodzaj trakcji
a) parowej, czyli parowozów (lokomotyw z silnikiem parowym), które ciągną składy
pociągów;
b) elektrycznej, gdy podstawowa lokomotywa jest elektrowóz (lokomotywa z silnikiem
elektrycznym) lub jednostka elektryczna;
c) spalinowej, gdy ruch kolejowy jest obsługiwany przez lokomotywy z silnikiem
spalinowym lub wagony spalinowe.
2. Klasy torów.
Tory na szlakach oraz tory główne i główne dodatkowe na stacjach kwalifikuje się do jednej z sześciu klas technicznych (0,1,2,3,4,5) zależą one od dopuszczalnej prędkości pociągu, nacisku osi, obciążenia przewozami.
Parametry geometryczne linii kolejowych
1. Minimalne promienie łuków poziomych.
2. Obliczanie przechyłki i długości krzywych przejściowych.
Przechyłka
adop- przyspieszenie niezrównoważone m/s2
vp – największa prędkość pociągów pasażerskich [m/s]
R – promień łuku [m]
Obliczanie długości krzywej przejściowej
Ψ -Dopuszczalny przyrost niezrównoważonego przyspieszenia bocznego
3. Promienie łuków zaokrąglających załomy profilu podłużnego.
4. Dopuszczalne pochylenia podłużne na liniach.
Konstrukcja nawierzchni kolejowej
Nawierzchnia kolejowa stanowi górną część przekroju poprzecznego drogi kolejowej
Elementy klasycznej nawierzchni to:
– szyny;
– złączki;
– podkłady;
– podsypka.
1. Przekroje szyn.
Zadaniem szyn jest:
– prowadzenie kół taboru kolejowego;
– bezpośrednie przejęcie nacisków kół taboru kolejowego i przekazanie ich
― poprzez podkłady i podsypkę ― na podtorze.
● Główka – górna część szyny przystosowana do toczenia się kół taboru oraz do nadawania im kierunku.
● Stopka – dolna część szyny przystosowana do przytwierdzania do podkładki i podkładu.
● Szyjka – częścią pośrednia łącząca główkę i stopkę.
Typy szyn:
-UIC60
-S49
-S42
Szyna
Wysokość
Szerokość stopki
Szerokość główki
UIC60
172
150
72
S49
149
125
67
chomik_budowlany