LICZba 9 - scenariusz.doc

TEMAT: Kształtowanie pojęcia liczby 9. Wprowadzenie zapisu cyfry 9.

1.Ćwiczenia w liczenie do 8 z użyciem liczebników głównych i porządkowych.
Każde dziecko otrzymuje po 17 dwustronnych prostokątów i kartoniki z cyframi od 1 do 8.

1. Zabawa ruchowa: Nauczyciel rozkłada na podłodze 8 szarf-dziupli i kładzie przed każdą kartonik z cyfrą (od 1 do 8). Przy dźwiękach tamburynu dzieci biegają po całej sali. Kiedy nauczyciel przestaje grać i zawoła: ptaszki do dziupli, dzieci muszą wskoczyć do „dziupli" z szarfy. W każdej „dziupli" może być tylko tyle „ptaszków", ile wskazuje liczba na kartoniku.

-Policzcie, ile ptaszków jest w każdej z dziupli.
2. Zabawa w zespołach: Dzieci dzielą się na 8-osobowe zespoły.

Jeśli zabraknie dzieci w którymś zespole, nauczyciel pyta, ile brakuje do 8 i poleca dobrać tyle misiów lub lalek.

Dzieci w zespołach siedzą na podłodze. Bawi się jeden zespół, a pozostałe obserwują i odpowiadają na pytania nauczyciela.

I              zespół

Ustawcie się jedno za drugim.

W jakiej kolejności stoją dzieci? (np. pierwsza jest Kasia, drugi jest... itd.).

Ile jest dzieci w tym zespole?

Które z kolei jest ostatnie dziecko, licząc od prawej strony?

Policzcie dzieci, zaczynając od prawej strony itp.

II              zespół

Usiądźcie w kółeczku.

Kto policzy dzieci, zaczynając od Krzysia? (pierwszy jest Krzyś, drugi... itd.).

Kto policzy dzieci, zaczynając od Małgosi?

Czy zmieni się liczba dzieci, jeśli zaczniemy liczyć od Basi? Kto sprawdzi?

III zespół

Usiądźcie w rozsypce.

Kto policzy dzieci? Ile ich jest? (pierwsze, drugie itd.).

Kto policzy dzieci w innej kolejności?

Czy zmieniła się liczba dzieci?

Wybierzcie kartoniki z poznanymi cyframi (1-8) i ułóżcie je przed sobą we
właściwej kolejności.

Ja będę klaskała, a wy będziecie liczyć, ile razy klasnęłam i podniesiecie
do góry kartonik z odpowiednią cyfrą.

2.Wprowadzenie liczby 9 i jej zapisu cyfrowego.

Porównywanie liczebności zbiorów. Zbiory równoliczne. Dzieci siedzą na podłodze w 8-osobowych zespołach.

W którym zespole jest najwięcej dzieci?

Jak to sprawdzić? (np. ustawić się dwójkami).

W którym zespole jest najmniej dzieci?

•              Na środek sali wychodzą dwa 8-osobowe zespoły.

-      W którym zespole jest więcej dzieci? (Jest tyle samo).

-      Połóżcie przed swoim zespołem kartonik z odpowiednią cyfrą.

Dzisiaj do przedszkola przyszedł nowy kolega i przydzieliłam go do drugiej grupy (nauczyciel dołącza jedno dziecko).

-      W którym zespole jest więcej dzieci? O ile więcej?

-      W którym zespole jest mniej dzieci? O ile mniej?

-      Jak to sprawdzić?

-      Ile dzieci jest w pierwszym zespole? (8).

-      Ile dzieci jest w drugim zespole? (9).

3.Dzieci siadają na podłodze.

Weźcie tyle liczmanów, ile dzieci było w pierwszym zespole i ułóżcie je
przed sobą w szeregu.

Weźcie teraz tyle liczmanów, ile było dzieci w drugim zespole i ułóżcie w szeregu pod poprzednimi liczmanami tak, aby różniły się kolorami.

Co powiecie o liczbie liczmanów w pierwszym i drugim szeregu?

Jaką cyfrę położycie obok pierwszego szeregu prostokątów?

Jaką cyfrę położycie obok drugiego szeregu prostokątów? (Jeśli dzieci wybiorą cyfrę 9, nauczyciel prosi, aby ją opisały; jeśli nie znają tej cyfry, nauczyciel pokazuje i opisuje ją wraz z dziećmi).

-      Która liczba jest większa? O ile?

-      Która liczba jest mniejsza? O ile?

4. Pisanie cyfry 9 palcem w powietrzu, na podłodze itd.

5. Wyróżnianie 9-elementowych zbiorów.
Dzieci dzielą się na 9-osobowe zespoły.

Można przeprowadzić podobne ćwiczenia, jak w zespołach 8-osobowych.

Każda grupa przynosi 9 zabawek. Przelicza je głośno, używając liczebni­ków głównych i porządkowych.

Każde dziecko pokazuje 9 palców itp.

6.Liczenie do 9; kolorowanie dziewięciu przedmiotów; wymienianie kolo­rów kolejnych kredek z użyciem liczebników porządkowych; dopełnianie do dziewięciu; liczenie kulek i wklejanie odpowiednich cyfr, kolorowanie, co dziewiątego koralika; dorysowywanie szeregach obraz­ków, aby było ich po 9; pisanie cyfry 9.·

LICZEBNIK 9 PORZĄDKOWY

1. Obserwowanie na spacerze płatków śniegowych przez szkło powiększające. Rozmowy o tym, skąd się bierze śnieg. Słuchanie wiersza "Pada śnieżek, pada..."

PADA ŚNIEŻEK, PADA... Stefania Kossuth

Pada śnieżek, pada drobnymi gwiazdkami, przykrył pola, łąki białymi płatkami.

Na świat bielusieńki pada gwiazdek krocie, rosną czapy śnieżne na dachach i płocie.

Drogi, miedze, ścieżki śniegiem są zawiane, lasy stoją ciche, bielą malowane...

Pada śnieżek, pada, gwiazdek sto tysięcy. Kto chce je policzyć? Bo może jest więcej!

2. Umieszczenie na tablicy sylwet bałwanków w szeregu (bałwanki w pomocach dla N.). 3.Przeliczenie - umieszczenie cyfry 9 obrazującej liczbę bałwanków oraz napisu: Bałwanki.

3.Wysłuchanie wiersza "Dziewięć bałwanków".

DZIEWIĘĆ BAŁWANKÓW       Anna Łada-Grodzicka

Ten pierwszy bałwanek ma brzuszek pękaty.

I pasek szeroki, co dostał od taty.

Ten drugi bałwanek garnek ma na głowie. Czy mu w nim nie ciężko? Kto na to odpowie?

Ten trzeci bałwanek też bielutki cały.

W ręku gałąź trzyma, co mu dzieci dały.

A czwarty bałwanek w dużym kapeluszu. Chyba nic nie słyszy,no, bo nie ma uszu.

A piąty bałwanek dużą miotłę trzyma i chce, żeby długo była mroźna zima.

A szósty bałwanek, zupełnie malutki. Szepcze cichuteńko: "Chcę mieć własne butki".

A siódmy bałwanek, jakby większy nieco.

Woła: "Patrzcie w górę, płatki śniegu lecą".

A ósmy bałwanek ma kilka wąsików, kapelusz na głowie i osiem guzików.

Bałwanek dziewiąty to wielka chudzina.

Ale głośno krzyczy: "Niech mróz długo trzyma!"

5.Po wysłuchaniu wiersza przechodzimy do liczb porządkowych. Numerujemy kolejne bałwanki, dzieci mówią jak wyglądają, co mają na głowie, ile guzików ma każdy kolejny bałwanek, który ma wesołą minę, co mówią niektóre Z bałwanków? (szósty, siódmy, dziewiąty).

6.Nauczycielka powtarza wiersz, a wybrane dziecko pokazuje w tym czasie ponumerowane bałwanki. Jeżeli dzieci mają kłopoty z odpowiedzią na jakieś pytanie, nauczycielka mówi ponownie wiersz lub jego wybrany fragment. Obok szóstego bałwanka dzieci umieszczają butki, o których marzy najmniejszy bałwanek. 7.Na koniec można pobawić się w chowanie niektórych bałwanków lub zamienianie ich miejscami.

Układanie i rozwiązywanie zadań na dodawanie i odejmowanie liczb w zakresie 9.

l. Układanie zadań do sytuacji przedstawionych na obrazkach i rozwiązywa­nie ich metodą symulacji na konkretach

Największym niedźwiedziem jest niedźwiedź polarny. Długość jego ciała dochodzi do 1 m, a ciężar do 640 kg. Niedźwiedzie polarne mogą żyć nawet 30 lat.

- Ułóżcie zadanie na dodawanie do sytuacji przedstawionej na pierwszym obrazku.

- O czym będzie wasze zadanie? (o niedźwiedziach polarnych).

- Czym różnią się niedźwiedzie przedstawione na obrazku? (jedne są duże, drugie są małe).

- Ile jest dużych niedźwiedzi, a ile małych? (5,4).

- O co zapytacie w swoim zadaniu? ( ile niedźwiedzi jest razem).

- Kto ułoży zadanie?

- Przedstawcie sytuację z zadania za pomocą liczmanów w dwóch kolorach. - Jakim kolorem oznaczyliście duże niedźwiedzie, a jakim małe?

- Co zrobicie z liczmanami, aby wygodniej było policzyć, ile jest ich razem? (trzeba je zsunąć).

- Ile niedźwiedzi jest na obrazku? Otoczcie pętlą odpowiednią cyfrę. Ciekawostka (obrazek 2).

Na pokrytym włoskami ciele pszczoły osiadają ziarnka pyłku kwiatowego Owady sczesują je i zbierają w specjalnych koszyczkach na nogach. Po powrocie do ula wypróżniają koszyczki do komórek plastra.

- Ułóżcie zadanie na dodawanie do sytuacji przedstawionej na drugim obrazku (zadanie rozwiązujemy

podobnej jak poprzednie).

Ciekawostka (obrazek 3).

Żaby są często mylone przez ludzi z ropuchami. Żaby mają gładką skórę, a ropuchy słuch często pokrytą brodawkami. Tylne nogi żab są dłuższe, przystosowane do długich skoków, a palce połączone są błoną pławną. Ropuchy mają krótsze nogi i słabiej rozwiniętą błonę pławną gdyż znacznie mniej czasu spędzają w wodzie.

- Ułóżcie zadanie na odejmowanie do sytuacji przedstawionej na trzecim obrazku.

-, O czym będzie wasze zadanie? (o żabach).

-, Co robią żaby przedstawione na obrazku? (jedne siedzą na brzegu, inne wskakują do wody).

- Ile jest wszystkich żab na obrazku? (9).

- Ile żab wskakuje do wody? (2).

-, O co zapytacie w swoim zadaniu? (ile żab zostało na brzegu). - Kto ułoży zadanie?

Przedstawcie sytuację z zadania za pomocą liczmanów.

- Jak pokażecie za pomocą liczmanów, że 2 żaby wskoczyły do wody? (trzeba odsunąć 2 liczmany).

-, Które liczmany policzycie, żeby się dowiedzieć, ile żab zostało na brzegu? (te, które zostały po odsunięciu dwóch).

- Ile żab zostało na brzegu? Otoczcie pętlą odpowiednią cyfrę.

Ciekawostka (obrazek 4).

Jeże mają około 20-30 cm długości. Ich ciało pokryte jest ostrymi kolcami. Kolce wyrastają na czubku głowy, na grzbiecie i po bokach ciała. Pyszczek i spodnia część ciała porośnięte są grubym futrem. Kiedy jeż jest w niebezpieczeństwie, napina specjalne mięśnie i kolce zaczynają sterczeć; albo zwija się w kulkę, chowając głowę? Wtedy żadne zwierzę nie ma szans go upolować.

- Ułóżcie zadanie na odejmowanie do sytuacji przedstawionej na czwartym obrazku (zadanie rozwiązujemy podobnie jak poprzednie).

Uwaga! Układamy i rozwiązujemy z dziećmi dowolną liczbę zadań, w zależności od stopnia zainteresowania dzieci.