tkanki.pdf

(183 KB) Pobierz
Tkanki zwierzęce
Układ ruchu człowieka i kręgowców
Tkanka nabłonkowa
nabłonek jednowarstwowy:
- płaski
- sześcienny
- walcowaty
- wielorzędowy
Wielowarstwowy:
- płaski: rogowaciejący i nierogowaciejący
- sześcienny
- walcowaty
- gruczołowy
Podział ze względu na funkcję:
pokrywający
ruchowy
wydzielniczy
transportujący
zmysłowy
Tkanka nerwowa i glejowa
podstawowa jednostka – neuron
funkcja: przesyłanie impulsów elektrycznych
komórki glejowe: współtworzenie bariery krew-mózg, tworzenie osłonek mielinowych,
odżywianie neuronów
Tkanka łączna
Składa się z istoty międzykomórkowej oraz komórek. Komórki tkanki łącznej wykazują dużą
różnorodność i są zazwyczaj dość luźno ułożone.
Funkcje tkanki łącznej:
• wypełniająca
• podporowa
• odżywcza
• transportowa
• obronna
* Tkanka łączna właściwa
tkanka łączna wiotka (włókna retikulinowe)
tkanka łączna zbita (włókna kolagenowe)
tkanka łączna siateczkowata (bogato unaczyniona)
tkanka łączna zarodkowa (występuje w okresie płodowym, komórki totipotencjalne)
- brak substancji twardych w istocie międzykomórkowej
- duże zdolności regeneracyjne
- udział w metabolizmie
* Tkanka tłuszczowa
Po urodzeniu w organizmie ok. 30 mln komórek tłuszczowych, główne zadanie gromadzenie
tłuszczu (trójglicerydów). Z wiekiem i z pożywieniem rozmiary adipocytów rosną. Poza
magazynowaniem pełnią rolę warstwy termoizolacyjnej i ochronnej dla narządów (np. nerek).
tkanka tłuszczowa żółta
tkanka tłuszczowa brunatna
* Krew i limfa
Krew: osocze i elementy morfotyczne (krwinki czerwone, białe, płytki krwi)
rola: oddechowa, odżywcza, immunologiczna, termoregulacyjna
Limfa (chłonka)
rola: odpornościowa
*Tkanka chrzęstna
- szklista (tworzy m.in. chrząstki żebrowe, nosa, chrząstki pokrywające powierzchnie
stawowe)
- sprężysta (występuje w małżowinie usznej, trąbce słuchowej i niektórych chrząstkach
krtani)
- włóknista (występuje w chrząstkach międzykręgowych, w spojeniu łonowym i niektórych
więzadłach)
*Tkanka kostna
W skład tkanki kostnej wchodzą:
komórki – osteoblasty, osteocyty i osteoklasty (ok. 5% masy tkanki kostnej)
istota międzykomórkowa składająca się z części organicznej – osteoidu (ok. 25% masy
tkanki), i części nieorganicznej – soli mineralnych (60–70% masy tkanki).
Tkanka kostna zbita
Tkanka kostna gąbczasta
Układ ruchu
• układ szkieletowy (część bierna)
• układ mięśniowy (część czynna)
Kości:
- długie
- krótkie
- różnokształtne
- płaskie
- pneumatyczne
szpik czerwony
tkanka krwiotwórcza, w życiu płodowym i w czasie dorastania we wszystkich
kościach, u dorosłego pozostaje w kościach miednicy, kręgach, obojczykach, żebrach,
mostku. Produkuje elementy morfotyczne krwi.
szpik żółty
składa się głównie z komórek tłuszczowych. Nie zachodzą w nim procesy
krwiotworzenia.
Połączenia kości:
- ścisłe (więzozrosty, chrząstkozrosty, kościozrosty )
- wolne (stawy)
Układ szkieletowy
- szkielet osiowy
- szkielet kończyn
Tkanka mięśniowa
U kręgowców powstaje z mezenchymy (mięśnie gładkie i poprzecznie prążkowane) oraz
mezodermy (mięsień sercowy).
Zdolność komórek do aktywnego kurczenia się dzięki obecności w cytoplazmie filamentów
aktynowych i miozynowych.
poprzecznie prążkowana szkieletowa
poprzecznie prążkowana serca
gładka
Mięśnie poprzecznie prążkowane
silnie wydłużone, walcowate komórki, zawierające wiele położonych obwodowo jąder
Mięśnie gładkie
wrzecionowate komórki, zawierające jedno centralnie położone jądro komórkowe, filamenty
ułożone nieregularnie (brak prążkowania)
Mięśnie działają niezależnie od woli, powolnie i długotrwale, odporne na zmęczenie
Mięśnie antagonistyczne :
zginacze i prostowniki
Mięśnie synergistyczne :
mięśnie żebrowe czy mięśnie tułowia.
Skurcz
skurcz tężcowy niezupełny
skurcz tężcowy zupełny
Skurcz izotoniczny
Skurcz izometryczny
zwichnięcia
uszkodzenie, w którym dochodzi do chwilowej bądź trwałej utraty kontaktu powierzchni
stawowych, przemieszczenie kości w torebce stawowej lub całkowite wyciągnięcie z niej
kości
skręcenie
krótkotrwałe przemieszczenie powierzchni stawowych kości wewnątrz stawu, najczęściej
dochodzi do tego podczas gwałtownych, nieprawidłowych ruchów w stawach
złamania
całkowite przerwanie ciągłości kości, najczęstsze przyczyny: uderzenie, zmiażdżenie, upadki,
przygniecenia i postrzały
Schorzenia układu ruchu:
skolioza
płaskostopie
osteoporoza
reumatoidalne zapalenie stawów
lordoza patologiczna
kifoza patologiczna
Kręgowce
szkielet kręgowców ulega mineralizacji dzięki fosforanowi wapnia
charakterystyczny wytwór kręgowców – szkliwo
szkielet osiowy
większość posiada parzyste kończyny
Ryby
szkielet chrzęstny, częściowo skostniały lub kostny
płatwy nieparzyste: ogonowa, grzbietowa, odbytowa
płetwy parzyste: piersiowe, brzuszne
Płazy
ażurowa, płaska czaszka
odcinek szyjny krótki
żebra zredukowane
metameria mięśni na tułowiu
między palcami kończyn często błony pławne
Gady
kończyny pięciopalcowe
gady wodne kończyny płetwiaste
długi, ruchliwy ogon
ciało pokryte łuskami
skostnienia skórne (tarczki krokodyla, pancerz żółwia)
czaszka połączona z kręgosłupem 1 kłykciem potylicznym
Ptaki
szkielet sztywny i lekki
zrośnięte duże partie szkieletu (np. kości czaszki, kręgi)
kości pneumatyczne
utrata uzębienia
Ssaki
większość posiada 2 pary kończyn
szczątkowy pas miedniczy u wielorybów i delfinów
ssaki wodne: płetwy, latające: skrzydła
tułów nie wygina się na boki
szyja długa (żyrafa) lub niezaznaczona (delfin) przeważnie z 7 kręgów
duża mózgoczaszka

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin