Prawo finansowe 4.doc

20.11.2010

1. CHARAKTERYSTYKA AKCJI BANKU

Akcje banków zasady:

1. Akcje banków są akcjami imiennymi, z wyjątkiem akcji dopuszczonych do obrotu publicznego. W okresie roku, licząc od daty wpisania banku do rejestru handlowego, zbycie akcji imiennych przez akcjonariuszy wymaga zezwolenia KNF (zbywanie więcej niż 5% akcji wymaga zgody KNF).

2. W razie uchylenia decyzji wyrażającej zgodę na wprowadzenie akcji banku do obrotu publicznego, akcje banku na okaziciela podlegają zamianie na akcje imienne.

3. Zamianie na akcje imienne podlegają również akcje banku na okaziciela, które nie są przedmiotem publicznego obrotu papierami wartościowymi.

4. podział akcji pomiędzy zarządzających - przy zakładaniu spółki wymagane 3 osoby

5. wyjątkiem od reguły są bezimienne akcje występujące w obrocie publicznym

6. w okresie 1 roku od rozpoczęcia działalności bank w formie spółki akcyjnej pozyskuje renomę oraz klientów, przez co jest uważany przez nadzór finansowy

2. JAKIE WARUNKI NALEŻY SPEŁNIĆ ABY UTWOŻYĆ BANK W FORMIE SPÓŁKI AKCYJNEJ?

Utworzenie banku może nastąpić, jeżeli:

1) zostało zapewnione wyposażenie banku w:

a) fundusze własne, których wielkość powinna być dostosowana do rodzaju czynności bankowych przewidzianych do wykonywania i rozmiaru zamierzonej działalności, z tym ze jeden założyciel lub grupa założycieli pozostałych w stosunku dominacji i zależności może wnieść wkład pieniężny w kwocie nie przekraczającej polowy kapitału założycielskiego

b) pomieszczenia posiadające odpowiednie urządzenia techniczne, należycie zabezpieczające

przechowywane w banku wartości, z uwzględnieniem zakresu i rodzaju prowadzonej działalności bankowej, (> inwestycje na zakup niezbędnych urządzeń
> ryzyko związane z inwestycją ( wydatki poniesione bez zezwolenia w przypadku braku jego uzyskania są zainwestowane w błoto :P),

2) założyciele oraz osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków zarządu, w tym prezesa, dają rękojmię prowadzenie działalności w sposób należycie zabezpieczający interesy klientów banku oraz ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem             

3) co najmniej 2 osoby przewidziane do objęcia w banku stanowisk członków zarządu posiadają odpowiednie wykształcenie kierunkowe i co najmniej 3-letnie doświadczenie zawodowe niezbędne do kierowania bankiem

4) przedstawiony przez założycieli plan działalności banku na okres co najmniej trzyletni wskazuje, że działalność ta będzie bezpieczna dla środków pieniężnych gromadzonych w banku

kapitał wpłacany na początku musi być wystarczający na poniesienie wydatków na okres 3 lat

- rozrachunki z klientami nie są przeznaczone na te wydatki
- osoby prawne nie mogą przerzucać zobowiązań na osoby trzecie

Wniosek do Komisji Nadzoru Finansowego o wydanie zezwolenia na utworzenie banku powinien zawierać:
1) określenie nazwy (oryginalną nazwę banku nie występującą lub zbliżoną do istniejących już w sektorze) i siedziby banku,
2) określenie czynności bankowych, do których wykonywania bank ma być upoważniony, oraz dane o przedmiocie i zakresie zamierzonej działalności,
3) dane dotyczące:
a) założycieli i osób przewidzianych do objęcia w banku stanowisk członków zarządu, (czy fizyczne czy prawne czy jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, przedstawienie kopii dyplomu, świadectw pracy, potwierdzenie niewystępowania w rejestrze skazanych, w odniesieniu do rady nadzorczej trzeba poinformować KNF o członkach)
b) kapitału założycielskiego (w przypadku gdy jest to kapitał wstępujący w walucie obcej następuje jego prze walutowanie przed dniem rozpoczęcia działalności )

Do wniosku załącza się:
1) projekt statutu banku (zawierający informacje wynikające z KSH, i prawa handlowego),
2) program działalności i plan finansowy banku na okres co najmniej trzyletni (ustawodawca nie określa elementów jego konstrukcji),
3) dokumenty dotyczące założycieli i ich sytuacji finansowej, wymagane przez Komisję Nadzoru Finansowego

- sprawdzenie źródła pochodzenia środków pieniężnych akcjonariuszy- kapitału założycielskiego,

- Jeżeli założycielami są banki, to zobowiązane są do przesyłania do KNF najważniejszych informacji dotyczących świadczonych usług przez bank za granicę
- Jeżeli założycielami są osoby fizyczne , wszystko jest potwierdzone na podstawie oświadczenia założycieli
- istotna jest sytuacja finansowa założycieli bo założenie nowego banku nie może być przyczyna narażenia na straty banku który ma być akcjonariuszem nowego banku- bo bank działa jako podmiot zaufania publicznego
4) opinię właściwych władz nadzorczych kraju siedziby wnioskodawcy, jeżeli założycielem jest bank zagraniczny (sytuacji finansowej, wyniku finansowego,  jeżeli bank zagraniczny ma być akcjonariuszem to polski KNF zwraca się do zagranicznego o udostępnienie informacji na temat tego banku)

3. JAKIE SĄ OCZEKIWANIA PRAWA BANKOWEGO W STOSUNKU DO KANDYDATÓW ZARZĄDU BANKU?

Kandydaci muszą:

- posiadać wykształcenie

- posiadać doświadczenie zawodowe niezbędne do kierowania bankiem

- posiadać udowodnioną znajomość języka polskiego,

4. JAKA JEST MINIMALAN ZAWARTOŚĆ TREŚCIOWA STATUTU BANKU W FORMIE SPÓŁKI AKCYJNEJ?

Projekt statutu, powinien określać w szczególności:

1) firmę (firmę), która powinna zawierać wyodrębniony wyraz "bank" i odróżniać się od nazw innych banków oraz wskazywać, czy jest to bank państwowy, bank w formie spółki akcyjnej czy bank spółdzielczy (wskazywać formę)

2) siedzibę, przedmiot działania i zakres działalności banku,

3) organy i ich kompetencje, ze szczególnym uwzględnieniem kompetencji członków zarządu, o których mowa w art. 22b ust. 1, oraz zasady podejmowania decyzji, podstawową strukturę organizacyjną banku, tryb wydawania regulacji wewnętrznych oraz tryb podejmowania decyzji o zaciągnięciu zobowiązań lub rozporządzeniu aktywami, których łączna wartość w stosunku do jednego podmiotu przekracza 5 % funduszy własnych,

Czy tylko zarząd i członkowie rady nadzoru są obligowani do podejmowania decyzji w zakresie umów: 2 osoby będące członkami zarządu oraz jeden członek rady nadzoru lub prokurenci do wysokości pewnych kwot
Wyprzedzanie kontroli przez bieżącą kontrolę niezgodności ze statutem banku, uniknięcie decyzji narażających na sankcje ( również podatkowych)

4) zasady funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej,

5) fundusze własne oraz zasady gospodarki finansowej

- zasady gospodarki finansowej:
> składanie sprawozdań
> zyski, straty
Statut banku powinien być zgodny z zezwoleniem na utworzenie banku. Zmiana statutu wymaga zezwolenia KNF
 

5. JAKIE WYMOGI KAPITAŁOWE STAWIA SIĘ PRAWO BANKOWE ZAŁOŻYCIELOM BANKÓW W FORMIE SPÓŁEK AKCYJNYCH I OD CZEGO ZAEŻY FAKTYCZNA JEGO WYSOKOŚĆ?

Wysokość Kapitału zależy od rodzaju banku.

1. Wnoszony przez założycieli banku kapitał założycielski, nie może być niższy od równowartości w złotych 5.000.000 euro przeliczonej według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski, obowiązującego w dniu wydania zezwolenia na utworzenie banku.

2. Kapitał założycielski banku wnoszony w formie pieniężnej musi być wpłacony przez założycieli w walucie polskiej na rachunek bankowy w banku krajowym, otwarty w celu dokonania wpłat na kapitał założycielski banku.

3. Pokrycie pełnej kwoty kapitału założycielskiego banku w formie spółki akcyjnej oraz banku spółdzielczego powinno być dokonane przed wpisaniem banku do właściwego rejestru.

6. JAKIE SĄ ZASADY TWORZENIA BANKU ZAGRANICĄ PRZEZ BANK POLSKI?

Utworzenie zagranicą banku przez bank krajowy wymaga zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego. Wszczęcie postępowania poprzez złożenie wniosku w formie pisemnej u utworzeniu banku za granicą.

Wniosek o utworzenie za granicą powinien zawierać:

-          określenie nazwy, siedziby  i formy organizacyjnej banku (które wynika tez z formy państwa innego)

-          dane dotyczące założycieli i kapitału założycielskiego (kapitał założycielski wytransferowany do państwa obcego wraz ze statutem oraz utworzeniem banku za granicą  filozofia banku - zainwestowanie środków nie spowoduje utraty płynności banku w Polsce)

Do wniosku załącza się:

-          projekt statutu oraz uzasadnienie utworzenia banku za granicą

-          program działalności i plan finansowy banku na okres co najmniej trzyletni (założyciele zobowiązani są do przedstawienia programu działania - związane jest to z wysokością kapitału transferowanego za granicę (nie ma ograniczeń co do miejsc zainwestowania kapitału)

-          informacje o przepisach prawnych obowiązujących w państwie przyjmującym w zakresie:

·         zezwoleń na podjęcie działalności przez bank

·         przepisów podatkowych dotyczących działalności banków (dyrektywa 112/2006- zwolnienia z płacenia podatku przez banki, ubezpieczycieli, od wartości dodanej)

·         przepisów dotyczących  transferu dewiz i nadzoru bankowego (możliwość wywozu środków pieniężnych zagranicznych do polski i odwrotnie, reżim ustawy prawo dewizowe)

·         utworzenie spółek za granicą - wiąże się z płaceniem podatku od wartości dodanej przez banki polskie działające za granicą

7. CHARAKTERYSTYKA PROCEDURY TWORZENIA ODDZIAŁU BANKU ZAGRANICZNEGO W POLSCE.

Utworzenie oddziału banku zagranicznego w kraju następuje na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego, wydanego po uzgodnieniu z ministrem właściwym do spraw instytucji finansowych, na wniosek zainteresowanego banku.

Wniosek powinien zawierać:

a)      nazwę i siedzibę banku występującego z wnioskiem oraz charakterystykę jego działalności

b)      rodzaje czynności bankowych, do których wykonywania ma być upoważniony oddział banku, oraz siedzibę oddziału (utworzenie nie wiąże się z uzyskaniem osobowości prawne, Banki zagraniczne wykonują te czynności, które dobrze funkcjonują w kraju ich występowania a następnie wprowadzają innowacyjne rozwiązania w ich oddziałach występujących w Polsce, które to nie były wcześniej stosowane)

c)       wielkość funduszy przydzielonych do dyspozycji oddziału (nie ma kapitału założycielskiego gdyż oddział nie jest spółką. Posiada tylko fundusze przydzielone przez bank zagraniczny)

d)      dane dotyczące co najmniej 2 osób przewidzianych do objęcia w oddziale stanowisk dyrektora lub jego zastępcy (oddział jako podmiot nieposiadający osobowości prawnej nie ma zarządu itp., nie powołujemy innych organów).

Do wniosku załącza się zobowiązanie występującego z wnioskiem banku zagranicznego o zaspokajaniu roszczeń, jakie mogą powstać w stosunkach między oddziałem i innymi podmiotami. Fundusze przekazywane na początku powinny wystarczyć na jego finansowanie, jeżeli nie KNF może zażądać aby bank zagraniczny dokonał transferu pieniędzy z zagranicy.

W zezwoleniu na utworzenie oddziału banku zagranicznego w kraju Komisja Nadzoru Finansowego ustala w szczególności siedzibę oddziału, rodzaj czynności bankowych, do których wykonywania oddział jest upoważniony, oraz minimalną wysokość funduszy niezbędnych do działalności oddziału (tak jak w SA określoną w ramach postępowania licencyjnego).
 

Oddziały banków zagranicznych podlegają wpisowi do  rejestru przedsiębiorców (są wg ustawy o działalności gospodarczej mimo ze nie maja osobowości prawnej). Do postępowania przy tworzeniu oddziału banku zagranicznego w kraju stosuje się  takie same wymogi jak przy tworzeniu banku krajowego w Polsce.

Oddział banku zagranicznego jest obowiązany:

a)      używać nazwy banku zagranicznego w języku państwa jego siedziby wraz z przetłumaczonym na język polski określeniem formy prawnej banku oraz dodaniem wyrazów oddział w Polsce (oddział jest podatnikiem podatku od osób prawnych)

b)      prowadzić oddzielną rachunkowość w języku polskim, zgodnie z przepisami obowiązującymi banki krajowe.

1)  Utworzenie banków zagranicznych nie wiąże się z uzyskaniem osobowości prawnej - sposób powstawania i kreacji obowiązków jest uproszczony

2) Nie występuje w nich kapitał założycielski
3) Oddział nie posiada osobowości prawnej, nie ma komisji nadzorującej, rady nadzorczej oraz zarządu
4) Podmiotem zarządzającym jest dyrektor oraz jego zastępca
 

Powołanie dyrektora i jednego z zastępców dyrektora oddziału banku zagranicznego następuje za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego. Z wnioskiem o wyrażenie zgody występuje bank zagraniczny.

Do oddziałów banków zagranicznych, działających na terenie RP, stosuje się przepisy prawa polskiego (z punktu widzenia polskiego prawa SA one podmiotami finansowymi, nie ma znaczenia ze jest oddziałem banku zagranicznego).

8. CHARAKTERYSTYKA DOKONYWANIA PRZEKSZTAŁCENIA BANKU:

A) W RAMACH JAKICH FORM PRAWNYCH DOCHODZI DO PRZEKSZTAŁCENIA

Bank państwowy może być przekształcony w bank w formie spółki akcyjnej (z państwowego).

Rada Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa (działającego w strukturze ministerstwa gospodarki), po zasięgnięciu opinii Komisji Nadzoru Finansowego, w drodze rozporządzenia:

·         przekształca bank państwowy w spółkę akcyjną z udziałem Skarbu Państwa

·         określa, w jakim zakresie majątek banku państwowego zostanie wniesiony do spółki akcyjnej na pokrycie kapitału akcyjnego, w jakim zaś nastąpi zbycie tego majątku tworzonej spółce z udziałem Skarbu Państwa.

B) JAKIE SĄ ZASADY W ZAKRESIE PRZEJĘCIA PRAW I OBOWEIĄZKÓW

Przekształcenie banku państwowego w spółkę akcyjną nie powoduje zmian w zakresie zawartych przez bank umów i uprawnień z tytułu decyzji administracyjnych.

Przekształcenie banku następuje na podstawie bilansu sporządzonego na dzień przekształcenia. Z tym dniem bank w formie spółki akcyjnej wchodzi we wszystkie prawa i obowiązki przekształconego banku państwowego.

W dniu uzyskania osobowości prawnej przez bank w formie spółki akcyjnej bank państwowy ulega likwidacji, a jego organy ulegają przekształceniu.

W zakresie nieuregulowanym w ustawie, przy przekształceniu banku państwowego w bank w formie spółki akcyjnej stosuje się określony w przepisach Kodeksu spółek handlowych tryb postępowania przy zawiązywaniu spółki akcyjnej, z wyłączeniem art.312 i art.336.

Przy zbywaniu osobom trzecim należących Skarbu Państwa akcji banku powstałego w wyniku przekształcenia banku państwowego, stosuje się odpowiednie przepisów działów IV i V ustawy z dnia 30 sierpnia 1996r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorców państwowych (art. 43-48 ust.)

9. JAKĄ DZIAŁALNOŚCIĄ MOGĄ ZAJMOWAĆ SIĘ PRZEDSTAWICIELSTWA BANKÓW ZAGRANICZNYCH DZIAŁAJĄCYCH W POLSCE?

Przedstawicielstwo zakładane jest tylko w celu prowadzenia działalności marketingowej na rzecz banku zagranicznego. Cel danie możliwości podmiotom zagranicznym zbadania rynku i aby zobaczyli czy chcą rozwijać swoja działalność w Polsce, tworzyć bank czy tylko oddział mieć lub tylko przedstawicielstwo.
Formy:
-przedstawicielstwo
- oddział
- bank S.A.
 

10. JAKI JEST PRAWNY STATUS NBP I JAKIE WYKONUJE O NZADANIA?

Ustawa o NBP jest odrębnym aktem prawnym> jest niezależna od prawa finansowego; jednakże znajduje swoje odzwierciedlenie w konstytucji dotyczące zasad ogólnych skierowanych do Banku Centralnego
 

Zasady ogólne:
a) NBP jest bankiem centralnym RP
b) NBP posiada osobowość prawna i prawa używania pieczeni z godłem państwowym
c) NBP nie podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców państwowych
d) Siedzibą NBP jest Warszawa
e) Podstawowym elementem działalności NBP jest : utrzymanie stabilnego poziomu cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu o ile nie ogranicza to podstawowego celu NBP
f) NBP przystępują wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych RP
g) NBP może być członkiem międzynarodowych instytucji finansowych i bankowych
h) NBP nie może być udziałowcem bądź akcjonariuszem innych osób prawnych z wyjątkiem prowadzących działalność usługowa wyłącznie na rzecz instytucji finansowych i skarbu państwa (nie może tworzyć banków za granicą , natomiast może na terenie polski prowadzić o oddziały,

NBP tworzy rezerwy dewizowe
NBP emituje pieniądze (banknoty i monety) - prawo to nie może być przeniesione na inny podmiot
NBP reprezentuje Polskę na gremiach międzynarodowych
NBP nie tworzy innych spółek )

Do zadań NBP należy także:
1) organizowanie rozliczeń pieniężnych (gotówkowych i bezgotówkowych)
2) prowadzenie gospodarki rezerwami dewizowymi- wspieranie eksportu do krajów trzecich (wzrost wysokości rezerw)
3) prowadzenie działalności dewizowej w granicach określonych ustawami (ustawa prawo dewizowe)

Organ nadzoru dewizowego - zajmuje się realizacją inwestycji , wiąże się to ze swobodą świadczonych usług, które ni e podlega nadzorowi
4) prowadzone bankowej obsługi budżetu państwa nadzorowanie ustawy budżetowej (wpływy są dochodami budżetu państwa , regulowana jest płynność banków oraz ich refinansowanie)
5) regulowanie płynności banku oraz ich refinansowanie
6) kształtowanie warunków niezbędnych dla rozwoju systemu bankowego Wspiera uzdrowienie gospodarki (pomoc bankom zagranicznym) poprzez niedopuszczenie do upadku sektora bankowego

opiniowanie ustaw odnoszące się do działalności banków (ustawa prawo bankowe, KSH)
7) opracowanie sprawdzonego bilansu pątniczego oraz bilansów należności i zobowiązań zagranicznych państw

- tworzenie ustawy budżetowej - uzasadnienia
- opracowywanie sprawozdań w okresie styczeń- czerwiec przyszłego roku oraz sprawozdanie z ich wykonania
- inne obowiązki lub uprawnienia według innych ustaw
8)  wykonywanie innych zadań określonych w ustawie
 

11. CHARAKTERYSTYKA ORGANÓW NBP:

A) JAKIE ORGANY WYSTĘPUJĄ W STRUKTURZE NBP?

1. Organami NBP są:
- prezes NBP (jest odrębnym organem mimo, że wchodzi w skład zarządu i rady nadzorczej)
- Rada polityki Pieniężnej
- Zarząd NBP
NBP wykonuje zadania przez centrale i inne jednostki organizacyjne

B) JAKIE WARUNKI MUSZĄ SPEŁNIĆ  CZŁONKOWIE KANDYDUJĄCY DO TYCH ORGANÓW?

C) JAKIE ZADANIA WYKONUJĄ POSZCZEGÓLNE ORGANY NBP?

Zarząd NBP w drodze uchwały:
- powołuje, przekształca likwiduje, komórki organizacyjne centrali NBP i inne jednostki organizacyjne wchodzące w jego skład
- określa zakres działalności i organizację wewnętrzną centrali NBP i pozostałych jednostek organizacyjnych NBP jest to jego uprawnienie wynikające wprost z przepisów ustawy o NBP. W tym zakresie wykonuje on podobne działania jak inne zarządy
Działalność jednostek organizacyjnych NBP podlega rewizji wewnętrznej która wykonuje Komorka Centrali NBP podporządkowana prezesowi NBP

Prezes NBP:
a) jest powołany przez sejm na wniosek prezydenta RP na okres 6 lat
b) ta sama osoba nie może być prezesem NBP dłużej niż przez 2 kadencje pod rząd.
c) prezes NBP obejmuje obowiązki po złożeniu wobec sejmu przysięgi
d) Kadencja wygasa:
- Po upływie okresu 6 Lat
- w razie śmierci
- W razie złożenia rezygnacji
- W razie odwołania
e) odwołanie może nastąpić gdy:
              1) Nie wypełnia on swych obowiązków

              2) na skutek długotrwałej uchwały
              3) Został skazany prawomocnym wyrokiem sadu za popełnione przestępstwo
              4) Trybunał stanu orzekł wobec niego zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji związanych ze szczególna odpowiedzialnością w organach państwowych
f) w czasie jego nieobecności zastępuje go wiceprezes NBP- pierwszy zastępcą prezesa NPB

·         Wiceprezesów NBP i członków zarządu powołuje i odwołuje prezydent na wniosek prezesa NBP

·        Wiceprezesi kieruj...