dżihad i nowa wielka gra. Paradoksy zagrożenia wojującym islamem w Azji Centralnej.pdf

(550 KB) Pobierz
Layout 1
PUNKT_WIDZENIA_21_PL+ANG:PUNKT_WIDZENIA_15_caly 1/26/10 11:26 AM Page 1
OÂRODEK STUDIÓW WSCHODNICH
IM. MARKA KARPIA
CENTRE FOR EASTERN STUDIES
D˚IHAD I NOWA WIELKA GRA
Paradoksy zagro˝enia wojujàcym islamem
w Azji Centralnej
JIHAD VS. THE NEW GREAT GAME
Paradoxes of militant Islamic threats
in Central Asia
rzysztof Strachota, Maciej Falkowski
PUNKT WIDZENIA
2010
styczeƒ
January
P O L I C Y B R I E F S
355755941.003.png 355755941.004.png
PUNKT_WIDZENIA_21_PL+ANG:PUNKT_WIDZENIA_15_caly 1/26/10 11:26 AM Page 2
Copyright by Orodek Studiw schodnich
im. Marka arpia / Centre for Eastern Studies
Redaktor / Editor
Anna ¸abuszewska
sppraca / Co-operation
Katarzyna Kazimierska
Tumaczenie / Translation
Ilona Duchnowicz
sppraca / Co-operation
Jim Todd
Opracowanie graficzne / Graphic design
Dorota Nowacka
ydawca / Publisher
OÊrodek Studiów Wschodnich im. Marka Karpia
Centre for Eastern Studies
ul. oszykowa 6a
arszawa / arsaw, Poland
tel./phone + 48 /22/ 525 80 00
fax: +48 /22/ 525 80 40
osw.waw.pl
SBN 978-83-930151-3-9
355755941.005.png
PUNKT_WIDZENIA_21_PL+ANG:PUNKT_WIDZENIA_15_caly 1/26/10 11:26 AM Page 3
Spis treÊci / Contents
D˚IHAD I NOWA WIELKA GRA.
Paradoksy zagro˝enia wojujàcym islamem
w Azji Centralnej
prowadzenie. Paradygmat zagroenia islamskiego
w Azji Centralnej / 5
. Realna skala zagroenia wojujcym islamem
w Azji Centralnej / 8
. agroenie islamskie w Azji Centralnej.
Perspektywy destabilizacji / 26
Podsumowanie / 35
JIHAD VS. THE NEW GREAT GAME.
Paradoxes of militant Islamic threats
in Central Asia
ntroduction. The paradigm of slamic threat
in Central Asia / 39
. The real scale of the militant slamic threat
in Central Asia / 42
. The slamic threat in Central Asia.
Destabilisation prospects / 60
Conclusion / 69
355755941.006.png
PUNKT_WIDZENIA_21_PL+ANG:PUNKT_WIDZENIA_15_caly 1/26/10 11:26 AM Page 4
355755941.001.png
PUNKT_WIDZENIA_21_PL+ANG:PUNKT_WIDZENIA_15_caly 1/26/10 11:26 AM Page 5
D˚IHAD I NOWA WIELKA GRA
Paradoksy zagro˝enia wojujàcym islamem
w Azji Centralnej
Wprowadzenie. Paradygmat zagro˝enia islamskiego
w Azji Centralnej
Zagro˝enie ze strony radykalnego islamu niezmiennie od 1991 roku uwa -
˝ane jest za najpowa˝niejsze wyzwanie dla stabilnoÊci Azji Centralnej.
Obawiano si´ wyrosłej na lokalnym gruncie rewolucji islamskiej, inwazji
radykałów z zewnàtrz (z Afganistanu), islamskiego terroryzmu. Walka
z zagro˝eniem islamskim stała si´ jednym z kluczowych elementów po -
lityki bezpieczeƒstwa zarówno paƒstw regionu, jak te˝ polityki prowa -
dzonej w Azji Centralnej przez regionalne i Êwiatowe mocarstwa. Za gro -
˝enie islamskie w odniesieniu do Azji Centralnej na trwałe wpisało si´
tak˝e w dyskurs medialny i debaty w Êrodowisku analityków.
Podzielane od rozpadu ZSRR zarówno przez polityków, jak i analityków
obawy zdawały si´ znajdowaç potwierdzenie w licznych konfliktach oraz
na pi´ciach i w Azji Centralnej, i w bezpoÊrednim jej sàsiedz twie. Szcze -
gól nie w poczàtkowym okresie obawiano si´ zgubnego wpływu ogarni´ te go
wojnà domowà Afganistanu i prowadzàcego polityk´ eks por tu rewolucji
islamskiej Iranu. RealnoÊç zagro˝enia miały potwierdzaç: wojna do mo wa
w Tad˝ykistanie (1992–1997), w której kluczowà rol´ po stronie opozycji
odgrywała Islamska Partia Odrodzenia Tad˝ykistanu (IPOT); próby prze -
chwycenia władzy w uzbeckiej cz´Êci Doliny Fer gaƒ skiej przez milicje
muzułmaƒskie (1991–1995); aktywnoÊç Islamskiego Ruchu Uzbekistanu
(próby zbrojnych najazdów na Uzbekistan pod hasłami ustanowienia
kali fatu w 1999 i 2000); zamachy terrorystyczne (m.in. seria zamachów
w Uzbekistanie w 2004); rewolta w Andi˝anie (2005) i in.
Zagro˝enie islamskie w Azji Centralnej stało si´ mocnym punktem ideo-
logicznym architektury polityczno-wojskowej regionu: przed nim miał
broniç układ taszkencki (obecnie Organizacja Układu o Bezpieczeƒstwie
P U N K T W I D Z E N I A
5
355755941.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin