Meble Art Deco.pdf

(2415 KB) Pobierz
230580195 UNPDF
twr.lt \tvlri$,
l||\toryr7||yrlr liltI r trtryg||t{( tr hwrrlI tr wr/yrtll( lr ;r'rl|l,rh r,rrIrrv,rl,rl
t rLl,rttt,rlrr
ltrzrlzi.rl
lll
rlo prxllqrt,rwyrrll,iw, /llr,lr,tl,li yrlr rlrrrtwrrlzr.rrr,r
t.r|rrr.1
lnrrrryrlr.
lryl,rlrytr,r;lr,rtrlrtr'1
,rrlIrrwrtrlrrr,r
rll,rwylr,rli,rrrwr;'.h rcrrrr.g'zyrr,r.
.. NOWE FOIIMYW MEBLARSTWIE'':
N( )W()()ZHSNYTIIADYCJONALIZMSPOTDZIELNI
..f,N
je r6inicachzmierzalydo tego
r,rnrcgo cclrr, jakim bylo snvorzenie ,,nowej formy", formy odpowiadajqcejwy-
rrr,rglrrioruwsp6lczesno6ci.
pierwszegonurtu byli czlonko-
wic Sp(rldziclni "l,ad", nurt drugi mial swych przedstawicieliw szeregach
,rw;rrgrrdykonstrukrywistycznej.Sila i znaczemeobu nurt6w byly ocz)'\.i3cie
rriepor(rwnywalne.l.adowcy znajdowalisigw centrum oficjalnegoiycia arry-
\ty(zncgo! realizowali prestiiowe zam6wienia instytucji publicznych i pa6-
stwowych, cieszyli siE uznaniem 6wczesnychkrEg6w opiniotw6rczych, zaS
rrlty6ciawangardyze swymi 5mia\mi, czgstodo66radykalnymi propozycjami
|()zostawali niejako na marginesie. Przedstawicieliobu tendencji l4czylo jed-
rrlk pragnienie stworzeniamebli, kt6rych forma odpowiadalabyestetycznym
i finkcjonalnym wymaganiom wsp6lczesno6ci.Tw6rcy awangardowicel ten
strrali siq osi4gn46odrzucaj4cwsrystkie tradycyjnenormy i wzorce, kreuj4c
w ich miejsce nowe,bEd4ce pochodn4 wyznawanej przez nich estetyki.Projek-
tanci z .l,adu" natomiastkontynuowali poszukiwania,zapocz4tkowaneprzez
autor6w mebli z paryskiej wystavty 1925roku, kt6rzy, jak lapidarnie uj4l to
Thdeusz Seweryn, lr6del "rewoluryjnych form artystycznych"nie widzieli
,,w radykalnymzerwaniuz tadycj4"l.
1. Meblarstwo Sp6ldzielni ,,Lad"
W 1926roku grupaartyst6w,w kt6rej znaleZlisigautorzyparyskiegosukce-
su "polskiej sztuki dekoracinej", utworzyla Sp6ldzielnig "l,ad". Jej czlonkami-
zaloiycielami byli profesorowiewarszawskiej Szkoly Sztuk Pigknych: J6zef
Czajkowski,WojciechJastrzgbowski,
1 T. Seweq.n, Pok&ienrzblei hilimy na Migd4rcrcdolnej Wistawie Sztuk Dehoraqjnyth w Pary-
ia, ,Ilustrowany Kurier Codzienny" 7925, nr 259, s. 76.
wlr,ll Irlprrwlirl,tlrr,/r, llit lllt In/rly, Iry|r.trtr'lryl rr,rll,rrlrrwtIr
l'1,r,kt,'rr,r
I)" I EKSPEIIYMENTYAV/ANGARDY
!7 p,,lrki,rrnrcblarstwiedrugiejpolowylat20.zdecydowaniewyr62nialysig
,lwrr urrlty,kt(rrcprzy wszystkichdziel4cych
Reprezentantami
Karol Stryjefski i Karol Tichy orazstuden-
ci: Lucjan Kintopf i EleonoraPlutyfska, a tak2eekonomista Antoni Plury6ski.
230580195.002.png
r,lrr 'rt\1 r.t'1,"r\rr l1 ',r'' rrr I'trt, r,,l rr ,l, llrr,,.rrr,, ,
,l,||r r",rr I ,rrrt rlr,t lr,, ,rr.
I
r lr I r
lr, r,rr|r
;r,r,
t'lrr "r ,,1,'rr,
rr,,ll
,,.,rrr,rr rr t,r r.rr!u
,,r,,,1,,,r,1
,1,, l,'trrl',,r l,,rrrrr rrr,,i,, r r "rl,,rlrrr,
l,,lrr1.'rrrlr t,,tlr,|.r,lr ,l r,,l.rrr rl rrrrrr,,.,r lr,lrr l,rl,, rrr,r,rrr r,,,'
lrr,'r, ,'.,t.1 rr tlrrr.'.rl rL.rr rlnr,,\\,1,,.r, "r, l,r ,rrr..r,,', 1 , r,, ; , I r rrrr ,,rr rrrr,
,l \ tttr\trrt Lrrlrrt.,' li.rrr.r,lr 1\IrrrrIjr,IL.r l(rrrr,,rrr.1.r Nlr, lrrl ll,,rrr,rrr.l r
\l.rrrr ( ,', rurr,l .r \.r\\r' 1..r.l..rr.,trrr.r l)r,lrrr,l..'. lrrrrrr.r (irr,,l.,r, l..l..r llrlrrr.r
Itrrt,,tlr \\i'1, r(, lr l.r,,tr,,\1,('\\,,1.r.
I.rrr l(.rr',r'r. I lrlrrr.r li.rrl'rrr.,l.r l\rrt,)ljtr'\\ |
l(rr,rtlrr. Il('tl.||r l'r,,i Dr\\lr\\ l!,(,'rr',1.r \t.rr|l,,l.rrr
Lrr, lrrr ,1.t. I.rtr l.,rtt,, 1tl,'r,.:kr. llorrr.rrr\r lrrrt r,l, r. A"'lrl,lr \t1tn)rnrl. Al, l..,.rrr,l,r
',,,lr,rr Wl.r,lt.l.rrr Jr'rzr
l\orrrr Lr. M.rrr.rrr\tti zor,,rrz. ( )lrirt rrl \;ltltr. ll,rlrl.rrr
lr, t, r \t(,1r,lr.l.rrr Wrrr,.,,.
\\ \ |. t) tr\ \\ .rIr ( |rzt z rrrrlr l) ri ),r'll \ lrr(r!.t,|ll to\\ i) tl|l,ll] t lr.rr.rltr'r 1 2,,,,r,r,sr1
'.tt, lrr,',, t.g k,trrstrtrL,;t. \1,rtlo\\l,l(.1 glr'rrr"rr1 1t.; \\.rl()t. ()r.r:/ o(ll)()ulr(lllu
l l r' rrr rrr.rt,rr.rlrr Mrl,l, l\'\\r D\ || r'! l\r,,. I( l a , ,I I j( r|\ / || I.t, , lr,llll\. |lr
\r 'rt t,r'(l(,L\,/l,rlt()\\p,rtlsr:rrlor,"yrlrligrrr(rr(iikilr.riplosrok,lt.r)..lcdvrr,1
rrlr
(:/\'li rr.r./ar-lrrck Iirlrrinr. r\\.vrrinrc \\'r
,1,,,.'rr, 1',,1 tr,/( rr.r k()rstllrk.r,jncr. Z;rkl.rd.rrro.rc (l() $vr'()l)rr nrt'l)]i lri\'\\,irr(
| ,,1 r, ,lrlrrrro kt,t1or,,"c
..tt:trvzirt lttdrxvcj Pl()st()ty . lt nu obiciu nuj()rl|()\\'lc
,lrr, t. , rr.rl\ lrr,L:lr'r. tllrrirv luk.rrclor,vc,wclni:luc lul-rkilirrrow..
l'r rl.r ', l..rrrrr lulr rokt (Jtl) ic r-(iillilil sir, .jcclrr:ik oci tcorii. Mcblc. w zalc2rro(ci rxl
rIL'\\r,nr.r.\\\Lr)n\'\\'irnor)ictvlkozklqoul'chgirtutrk(iwdrcwnu.tekicJr.i.rksl)
rrr 1,r,,,,,,r. l(\l()t)./v l)rzost, alc trkzc z kosztow|cgo rnalr(nriLr.Sh)5r)w.rl() t(.r
, ,L , 'l.l( rr\: ,/ .f7c.l)il. gnrszy. ja\v()ru. czlrncgo clgbu,jesionu, cisrr. \\'i.lzu. l.r-
,r,lrrr r r,'zi l)rc,.r'rro uzupclnirno szklcrn, trlllrnlulcm kiclcckirrr. trjklcrr.
r , I r,,r, , l, rrrrrrtr rlckomcy.jnc czuslnri srcbrzollo lub zlocono. Tipiccrkg poklv-
rL ' rt i\\ nr( z ;t.tls rbicrrr. a do wyplatenia sicdzisk rriy.rvano lyka lub szrmrkl.
l',,,. trl..',rrr rrrcble ..Luclu" wJkorrvwilno w pracowniach Szkoly Sznrk
I'r, I r,r, lr , zlsto ros'rricl u k(x)perui4cych ze sp(tldzielniq pry.rvarnychzakladaclr
pokirjstolo*y,przcd1929
r,,,rrrit(lriczvch:. Artyici wspirlpracowaliz rzcmicSlnikami,korygujqcpodczas
t,r.r(\ s\\'(ic pomysly Produkcjq wc wlasnych warsztatachpodjqto dopiero
u l')17 r'okuw pracowni przy ulicy G6rczcwskicj 1,1(splonqlaw 1939 roku).
\lrrz\'le ona do ccl6w doSwiadczalnych,wypr6bowania nowych konstrukclji,
1'.rrl.rrrie
i w wiqkszychwytw6rniach, gdyi wyposa2eniewarsztatuby-
l,r sktorrrnc, a ilo5i zatrrrduianycli os6b (okolo 1-5)nie pozwalala na szybka
l1r odukcjq wiqkszcj ilo5ci cgzemplarzy.W planach f.adowcy micli projcktowa-
rl1er)rcblidla przernyslu.
Kilka zestaw6wmcbli zaprojektowanychw I929 roku na zam6wicnic Mi-
ri\tcrstwa Spraw Zagranicznych dla polskich placirwekdyplomarycznych po-
kuzlno nie gdzie indziej tylko u ich wytlv6rcy, czyli w salonach Towarzystwa
Akcyjnego ,,Szczerbiilski i S-ka" w Warszawic.Zaprczcntowano na niej pok6j
stolowy WojciechaJastrzgbowskiego,
' ,1, \l!'l(l,,r.lni I,rtl ',v W:rrszeuicz clr. 2 XI 192(rr. punkt 2. $ 2. Masz,vnopis.
Akrclc-
, I l',,1.,,\(rr W.rrsz;Nric.
',i. r! s l\rr rozrlzi.rlt'intirrrnrcjc
o rrrcblrrskicj nvirrczo(ci *Ladu" czcrfr! z n.r\t{pu
,,ri.r, M l )lu rck.,lft,llarstunchukiry spild:itlni ,,Lad" u,lanchlq26 1939,::resz,\'-
, "r r,'r, r.frLj. K:rtolickiUniu'crsyrctLrrbelski19130;
ltt-
r r r Itlt"tlr /r./Jil,r,lrr...I]irllct]1rHistorii Sztuki' 1986,nr l, s.63 79; idcrn,Mcirlz:rsalrr
,i ,,
rdtnt,Prczotatjtpntduktji
sypialniqKarola Stryjcfiskicgoi salonKa-
rolr Tichego. [i1. 12-15] Meble te charakteryzowalysig kubicznynri tbrrnarni
rlo raku1915, lw l Sp6hf:idninAnyniu' ,idd" 1926-1996. PLtdrcd.
I I , .\ , / \lllf\,,.r\\.r |99ii. s. 7-1-106;L I lurnl. Spii/d--1,/lia
\
lt t,|t1i ..1.,t1"
-4 rry*du' ,,L,ad" n'tirc4 polskitXo
S/roclarv1982,s.117-132.
i ,1,\\\ur,\\ir.(zl.1cz:duicstykrj4ccsiqplaszczyznv(np.iciankqiplytqkrcdcnsrr)
, tyltt.ttr'h,t.lr I l''(3r '. rrli.V4s[r9.
I{cd.Z. Swicchowski,
i W Warszawicbyl-vto *ytwirrnic: ,,2. Szczcrbiirski",..Crjcrvskii I{osiorck", .,J.Klirlkic-
nicz', ,.l3and_vch
l:1-
iJaworski", ,,Frcund
iMaletko", 'C2. Sterniriski".
,. tsracia
J askirlscy",
.,Ii. l)r4z-
.11,\(,r\\.rtuhrbpirlkrytc.pol4czcnianicnarajonenadziel;rnicrviqkszychsil(rknp.
'
i\ll Nicmczuk",
'W Sokobwski".,,M. Smolikowski";u l)oznaniu:,,J.Sroczyriski".,.WNo*akorvski i S,vno-
rvic ;w Krakowic: ,.\X{
,,L. K:rmlcr", ,,M. Hcrodck". ,,W IVclcicchorvski
. I
t. i r\\ I lrsrsgporqczv) - na czopyot\\,.rte,daj4cc rytnricznv rysuncl j a(tricjszych
, r , r,rrrrrrt.lszrilr
sztorcolr,-lch
powicrzclltrizl4cza. Prostc,mrsywnc nogi stoli)w,
',
I3oberi S,vn';a tak2e:Zaklady Przcm,vsluDrzcu'ncgo przy Liccurl Krzc-
micnicckirrlu'Srnydzcn:r'Wolyiriu
siqwi4zeniarni n:rpoziomicplyw czl sicdzenia
1r 1l ' t\1 I)hrtcl.,lhl/rrrvrloc:lonk&t spLildzielti
I '1 lr \ /rr.r(rr rr()cTqstLr
krzyiuj4c,vmi
lubclskic).Mcblc dla.,Ledu"
rwkonvrvrlo tc2 n, pracoruri cloiviaclczalncJM. Biclski{-Kunczf ski!'j.
i \vvtwa)rnir
rv tslinou'ic(rvtr1.
,,t ad"u,lanclt19261939,s.30).
i2
53
\l' trrr,r' .1,,,1,1
Irr, l.rr l\l||t(,1'1. ( zr',,1.r,,,,
,l, l ,r r,;1rr.rl{r l)\'( rrslojcrrit (lr'(.\\'1.1.
' W l.r\tr 7qb()\rski.
fitnkcjonalno6ci mcbli. Du2c zam6wicuia mrrsiano w dalszyrn ci4gu
zl, c.ri c1or-calizacj
kieuicz", ,.2. Sernetkowski",
230580195.003.png
t
' l( lr, lrv, lr.rllrrcrrt s.rIrnrr ckspoDowxncgona wystawie Architektury i WnEtrz
. I )l!! /, rrrr ( )!tr,xl(^\'!rr). l()lf
I I \r I,rr.l r. rr I' r.,Irri.r. I'rzrrl I r2't
dla poselstwaw Sztokholmie, byl projektem powstalym
,irrz,' rvrzc(rriej: joL w 191.2roku eksponowano go na wystawie Architektury
Wrrgtlz u,()toczeniu Ogrodowym w KrakowieE.
I'orllcqrj4cawsp6lnemu programowi tw6rczo66 czlonk6w,,t adu" w rze-
(,,\\\'ist()(ci byla r(rZnorodna srylisrycznie.Moina domniem).wai zatem, ie
1r rirryrrrz powod6w zaloicnia sp6ldziclni byly wzglEdy ekonomiczne. Stwo-
rTcnic stowarzyszeniaartyst6w poszukr.lj4cychstylu ,,polskiego wngtrza, jedy-
rrcgo..jrkic powinno byi w polskirn domu"'r, ulatwiab uzyskanic zamowicri
l,.rristrvowych i nvorzylo swoisty snobizm na posiadaniemebli ladowskich.
W_vr:rz
plasrycznynowych mcbli i calychwnr;trz, kt6rc propagowal ..Lad". znaj-
tl.rwrl rprobatq wSr6d ambitniejszej cz96cispoleczetlstwa,szczeg6lniew du-
zy,fr rni.rsrach.
a zwlaszczaw Warszawic.
Propagowanic idei wlasncgo stylu ularwial nic tylko udzial w wystawach
krajowych i zagranicznych,ale tak2e zalo2ony w 1931 roku sklcp, w kt6rym
obok sprzcda2ym.in. mcbli autorsrwa artyst6w nalei4cych do Sp(rldzielni,
projektanci udziclali porad w zakrcsic urz4dzania wnqtrz. Wydawano takic
r, trl I hrsarski,Meblrdlnpolskirhutzgtldu'zagranir4, .ilygodnik llustrowarry" 1929,rrr 27.s.53'1.
7 Obok sypialniK. Stryjcriskicgo pismo .,Architcktura i Budownictwo" zamic(cikr zdjqcia
biurkr o trkiej samejornamentyce,kt6re zapewnenale2alodo wyposaZcnianicznancgoz innych
przckazirwgabinctu (1929, il. 55-57,s.257-258).
s Por.I. (]rzcluk, Pols&ie
tneble.Konktttsnasypidrri{, ,,Biulctyn Historii Sztuki" 1999,nr 3/.+,
il. 12-11.
" M. Sigmund,S.:lrla rlrgtr:a, ,.Plastyka"
I l. \r r'.I.rr.Lr.hrrrrl,,7.yprrlnr. nrzcd 1,12,'
1936,nr 2(10-11),s.201.
54
55
. I', \\ r.t ru{.t lrrrlowoici i cfcktanri, polcgaj4cymi na odpowiednim zharmoni-
.L'\\.lflrr l)r()l)()r(ji blyly i zalrrnari plaszczyztr przy geometrycznej dekoracji6.
lr,l.rlrrr,r l.r strzqbowskic'gooraz sypialnia Stryjcirskiego,kt6rych rcprodukcjc
.'rrrrr,iLikr pisrrro ,,Architektura i Budownictwo", byly konrynuacj4 srylu
rf.\/t.rlt()\\'.rrrcgow 1925roku7. SalonTichego, zakupiony przez Ministerst\,vo
\l,r,ru /-.r1jr-urricznych
s.,118-,119.
230580195.004.png
Irt rl,rlr r r,,,'!r\,lr , | ,1",.1, ! ', lt"rt,lr r,l,r',,lrrl ,'rr rl" l'.1"\\.l r, rl' l,l,
\\,rr, lrr , r!'l,r rrr'lr,lrrrl ,,'. ||| '' \ 1 \ I i ' ' , , r, ' I r rrtr r,,,.rr,1, 1, r,l, '1,, '1,,,1
,1.'r,
t
r,'l lr', Ir,,t,, trr,Ir .t,,|tI rrr,,,l trt\rrrr, l"rlrrrl',1
rttrl,t,', I'l rl ', lt,,l,rt
,,!,,'i
L r\
l,',,.r,,','t,,
\|,,,,,,,rr' |,,rrr,,,1,, lrrl,
rl,, I'rl,lr,'t,t.rrl
rrrrlltlrrrl
lrrr 1rl r,,rrtrt,.'rltt |r,,\\rrr,.''ll,,,rrrl|rr,rIrr'1, | , ' rrr ' ' \\ t , ttt t t , lt t, tll r, lt
L',,.,, | ' | ,| | | | t rrrt ,, rr rrr,l,lr .l rrl'r,,rrr,lru lr,l.'r, 1rl 1,r ., f\lrrrlllrl,I
\\\r',,'||r.rlr',r(,,\\\|lr,,l,lr,,'rtrr rrl\ '. t \ , ,'tr\ rrr. . l t,l tlrl,llr,, tlrl t,,\\ r, l, lr l,l r',,
lrl.,' rlrr,tr.r, 1,, ,t\l(l \l',!l(1.,r(
lrl'r I'rl', 1'rr,l,,,r
rrrt,r , rrrr,.
I r,, rl,r,lrrrl,r..' \\r,l\\\ rlrrrl','..r,, rrr, .l lr,l.rl.t,, ,r,, r l,'rl..r ,'r r.,rrr.rlr'1
,'to
rrrrrrlr .rll rrlr,',.,IW,r',;.rl,rrrlrrr1t,,rI,ttr|,rrr'rrr'rz.trrt,ttl,ttrz:z,rlr'.lrttlt
rrlrl,, rr,,rl,rl.,, W;.r,l.rlrrr. z,lrttt,ttt .tt,lttt,Lt,t,rr.tl..z.rl,,
lrtt,,lr,', r.tzrr. Is 1111,, /rrrr,,\\r,trr.r ,, t| .' \ ||r\ \ \ . ||I
, -,r,.lrr rrl.r',trtr l)r /( / ,l.lr l, ' l ,r,lrr,'
rrst.tutt'tlttzy stt'rl
lrrl,!l/rr,l.r 1 , r,,\ rrrl, zn, ' , r , l, ' l r' l rr,,n.rnr
llrl
r',tl, l,r(t,'l.r.t1tl\ z r,,,'l.l.r,l.rtr\trtl,l,rtr
rrr).Irlk.rkrztrcl. li't, li. ktttlctls.W trr.rlvttt
||r\ l){'trl.r'lr rrr,lrrrr,lrr.rlrr\',
lr lrr,'r,,,rr /,rlrr /\( nr(i/nr l.rtr.r l(tttz.ltl.,'rr',l.tr
rr, ..'l..rrr
I'r',,r1
l(rr,'tlrt ,,r['lrrzt. rltll zrr.rld.q
stl lirtclc isofh", alborvicnl
\rritrrttll,lrl.rrt\'\lf l\\('tl,1((r1' \\( \\l,r''rr\trr
.t\lu | | W,,l(rtr lr.r l.rsttzr,l,rnr:ltt11r"r'.
I r,l,'rv,,trvttrtr'tr's,rrr.rl,r
l(rr,'llrr'r1t,M,rrr,rrr,r
lrcllitckt - it:
r I'u,lz,' rrr,,rItrrrrstrt:/|r\'(Ir \\'rTtt7.r(lt rtrcblrt-icsig sllon jcdynic niskinli
,,1 rrr /( \r('\( rn potlrrszcL i rrr.rlytrristolik;trrri".W ttticszklniachlujobszcl-
rrr, 1.,2r,lr rrr,lzr,rlrrrrcjscc rrrrpokirj purti.czyli brtclttlr,z bittrcczkiem,kanap-
1.1.
nr,,,,(l'\( t.rk.,r's,rIrrrcrrr.
l]yrv;rtezt.tk itttitrtrtow:ll
trr\\'\( lr tr'trrltrr,;trr .rr,lrr
r,I trrr,,r'\!|r{tr:/.Scrif IoItrl.rryz,rtot sktrlt ,r'tykttlow Ir,r l( r tfrr.rl oIrrlrlrLrrs.rl
rr l'l'r'r,rf,rr r.r I.rrr( lr ..lllrrszczrr"
t,'rr,,'tttt
z It,1t,t11',,\.lrrr(
(lztsl.rr'l l(rrotlrc.W I'tctw.z, l,,r'1l,,rwtcrlzr
,,rrr,,rrrl '.ro(trz.r itrrtlrlc rrtttttykrttiskic.w ktorvtlr tl,u,.ttt.tl 1'tzr',1,
l,ri lrl.rrrrr.sz.rlk.1
i stolik.trrrispelrriajqcyrrri
rir2ncfunkcjc, pok6j pana,czyli
\\'sl/\'\tlrtrl
lrrrrl., 1,'rr.rlrr,r(r'\l)17\'ti)\\,\kl:t(l;trr,vclt,ol1tzli;tttrttskic,wysrrko()((trtr,rl(
rrrrrsiuly zrrllcii sigbiurko z tclefoncm, stolik do kart, sza-
il.r rr.r 1,r1,r1ry.rllro
/.r l(,r
rr( r r(,lt)rnrr!i(ni.rlllo(('r()/$iil/iripl{)l)()D()wilIlV.lrIr',/c/l.c(l()tl)ltsi(t,rtl'(t
r, t, r ( lrorr,r:/rr$.riirl,zc wlrt(tticw r)rcl)lilr'\twicz:lcicr-lj:lsiqcctlty..tt.ttrrll''
\\, ' .' r,,\\ ( 1.Irzcstrzcg.rl.icclnirkPlzcdbczrrryilrtyrnkoPiorvattiettr\\'./(,ti)\\'/,1
, | ,rr, /r\11r. W l'olscc..j.rkpis.ll,rr:uny,,swi)j odrtbny kliruut i przyzu',vrz;r1c
r,rr Lr rl,'l,r,rzr tr.ldy(i\',rl:ltcrirl buclowlilny i wylrr;rgillil"ll.
W 1.,
ptilki w,(cilnic, orazpok6j dzieciEcy,umcblowany prostymi.
lr',rrr ttti sPtzTt:tttti
l)czostrychkanttiwl5.
M fr()st:rrirriczlorrkirw ,,t adu", proponowara przez nich srylistyka trafiala
,1,, l,.rrtlzow.lskicuo krggu odbiorc6w. Przyczynatego byla Prozaiczna: ich mc-
I'l, l,yly po prostu zbyt drogic, by znaleii sig w mieszkaniu Przcci€tnego re-
l,l( /( rf rrnt:rirwczcsncj klasy Srednicj- ,,Jedynie wngtrza zamawianc pruez in-
,,ntrr, jc spolcczne,wladze paiistrvowc,rzadkich klicnt6w prywatnych h.lbtei
,ll.r.rkt ji prcstiiowych byly realizowane jednorazowo i sporadycznic"- wspo-
rrrrrr.rlWojciech JastrzQbowski16.
'lt lrrvt lr :rftykul;rcl)Knotlrc rldzil, .jak prrwidlowo lrrz4dzii wr)\'l z.r,
rr,r' |,,Irrr,r1,1t
r.lr fir)kciQ,przcstrzcir i niczbqdncmcblc. W holu wiqskicg,,
.rI lr Iricszczcnicwy€lodnychlbtcli wypoczynkt)wych obitych sk(-)f:1.
rrr.l rrlrr stolrr. ziri nri!'dzynini, w k4cie,szafkina przcdnioty potrzeblc d()
rt I r\\| rr.r spoltrir"r",.
To one przede wszystkim dawaly mo2liwo6ci
l\\r()rzcnilr mcbli o charakterystycznychccchach Polskicgo art d6co,uwJiancgo
z,rrnjbrrdzicj odpowiedni do roli srylu rcPrezentuj4ccgo odrodzonc Pafistwo
lr,rlskic. Sztandarowymi przykladami takich rcalizacjibyly projektowanc przez
l.r stlzqbowskie go wngtrza pomieszczerircprezentacyjnych w nowo wznirsio-
rr1'chw Warszawie gmachach Ministersnva Wyznaii Religijnych i O(wiccenia
l)rrblicznego oraz Zwr4zku Zawodowego Kolcjarzy.
Laureatami konkursu na wnQtrza Ministerstwa Wyznari Religijnych
i ()lwiecenia Publicznego, rozstrzygniQtegow 1928 roku, zostaliWaclaw Radwan
(ll nagroda),Maria tsielskai Halina Karpiriska (lll nagroda),Stefan Sienicki
(lV nagroda) oraz Wojciech JastrzEbowskirT. O projektach tych monografista
srrrachu ministerstwa, Hubert Bilcwicz, Piszc: ,Wszystkie PraccPropollowaly
rozwi4zanianowoczesne!openU4cemodnymi fbrmami srylu lat dwudziesrych,
rczygnuj4c jednak z awangardowoaci". Srylistyka przedstawionych projekt6w
opierala siq na wyrvaienej geomctryzacjiform, w kt6rej najdalcj posun4t siq
N ejkorzystniejszynl tlem dla tych sPrzqt6wbylyby (ci:rrry
, 'l ,1,
'.', ,rrc rrrr1,.1
trouzcri4i pomalowanena bialo-krcrnowo. W powstajqcychco-
r( l tkrrrr;rchpodrniejskich przewidpval moiliwo6i pol4czcnia holrl
lrrrrl., t.t s.rlorrrr
lub bibliotcki. W zwi4zkr.rz tym naleialo sttvorzyf kilka zaci-
kriw z firtclarni i stolikie m. V/)?osa2enie przedpokojuw skromnyrr)
rr , ..,l..rrrrrr
rrricjskirrrpowinno byb, zdaniemKnothego,sklada6sigz wicszaki]
rr rrl,rrrrr.r.
,lrv,iclrlckkich w charakterze foteli (np. wyplatanych)i stolikarr.
\\ r, L\r,r( lr Knothcgo nic bylo mowy o wyposaieniu mieszkaniazlo2onc-
',, ;, ,lrrrqo pokojtr. W pojgciu architekta za mieszkanieskromne uchodzilo
,,1 rrrrrrll,rtl.rjrlcc sig co najmniej z trzcch-czterech pokoi, dlatego tei za zlo
| ,,'1r t /r( urr'.rzrlurz4dzenic pokoju l4czEcegofunkcje salonu, gabinetu ija-
'l LLrrrW l,okoju tlkim zalecalustawicnic samychfoteli czasamiz kanapk4,sto-
lrl , , t.rzclki. szafhiz ksi4ikami, pianina lub fortcpianu, radia i telefonu. K4t
,1 'r( rt)\rv wyposa2alw biurko-st6l z fotelcm, jadalny za6w kredens,dr.riy
ibidem, nr 10, s 17-111.
t.Idcn, () n'n$rzddttrt ,tUoninu'ydt Poloje -rprqTa/,,c,
Lt I rlrrr.\ Mrrlar-qr,'o
t:lonkir,'spdl,lzithti
!,adv lataclt1926-1939,
s. 44.
ibidcn, nr 12,s. 17.
l. Vl Jastrzgbowski, O nullddt i rnttt u'tt(tr:d u' onatui(hpi(d:itsi{iu lltdth, l'wtl Wojtitdt
Jdnr4bau\ki 1881-1961.ltcd. K. Piwocki. Wroclaw,Warszawa, Krak6w 1971.s 8(l
17 M. l)adechorvicz, Pracekonkursovena urz4dzuit gnadu Milkterstu'dWyznatiRtligijttydr
i Oitietutia Publitznego,
r r lirr,rtlrc. () u' (tt;d(h nrieszkaniou,yth.
Mieszkanie
anerykaiskie,
,,Bluszcz" 1927,|1t1.
r rl' tt | ) t'lllt:dth tnirszkatriou,yth.
Wspjkzenydom Jranar.r[i,
ibidcm,nr 2, s.18.
l,l 1r. ( ) u't4r':d.11
ibidcm,nr 3,s-19.
l'l\ . ( ) t t\lr:d& ' ri$.kaniout'th.Hal/,ibidem,nr 9,s. 17-1i}.
tits:kaniou'ydr.
Drltir u,ieJsti.
'Wzory mcbli z:rbytkowychinowoczesnl'ch" 1928,z 8, s nlb
57
r,,r. ( zr'.,l.rrr.r
rrr,,l', 1,,'t.,'1
, .'l,rrr,r. rr ktr'rlyrrr
,l, ' , 'r rr ,,.rlcr
| , ./r,.,(
rrr, lr .,.rL.tl
Lr lllcm, O pr(lEdd ni*zkaniotryrh. Po&rilrier::ftafuy,
230580195.005.png
lr'', ',r' r,r,lr
I
--- '- ttr
t\ l\\ llrr rl
r, 'lr
6RZ,jir
1,.'.-)
S.Sicrricki.
I]:lbrl)ct
dylcktor'.r
MWIrti()tl
rc:rliz;r<jl
/42
l()-)5
1 io
\!l JastrzEbowski,
rysttnck konktrrsouy nawnEtrzaMWIIiOII 1928
Iil. 16-17]
\\r l,r rrr',rkr rcalizacji projekt Wqciccha Jastrzqbowskiego utrzymany byl
' r rl. , lr.rr.rktctvstyczncj
zcspiil tr6jk4t6w lub poziotny uklad zy6lzakowy. [il. l9] Stosowana przcz rlie-
qo ornamentyka gcomctryczna, prz)-wodz4cana nly6l cigtc lfubym dlutem
\\'drcwnie rzeZby ludowc, okre6lana by'wa miancm 'manicry na tr6jk4tr1o",
..stylu kozikowcgo", ,,krystaliczno5ci tra graniasto", ,,lortn ostrok4tnych",
..ksztalt6w krystalicznych". Podobnych form stylistycznych uzyt we wng-
trzaclr gmachu Zwt4zku Zawodowego Kolejarzy, zaprojcktowanym w 1928
rokuzl).
dla nicgo stylistyce,2e ,,zamkniqta kopcrta z nazwi-
rvcelc dla.jrrrynie byla tajemnicq"rr. [il. 18] Swcgorodzajuzna-
,, r, |('//l)rrTrrlwczym Jastrzqbowskiego byl uklad ustawionych do sicbie
| ,rrrlrrrt i :rntytctyczniepla.szczyzt, tworz4cych pionowy ,,wznosz4cy siq,,
llllrl,\;(;'r'r./r,\.litiistunudl,V.R.i().I,.tt,Wars.-aryit.ntaszy
opispracynragisrcrskitj.
, i llr lll\t(Jnr SztLrkiUniwcrsytctu Warszau,skicgo, 1992,s.'12.
\ 1 l' Lrlcrlro,,vicz, .Pr,rrekonkutsou,t...
rlr R. Millcr. Don Zn,i4:ku Zau'odot,L.goPracouttik'iruKo/t'lorrydrR;1r;1pp-lpolittiPolskirj,
,.Architcktrrr:r i Budorvnicnvo' l92lJ,s. 175-19.1.
58
59
,, l,l'rl
113.
' , t rrr\rL rricki. -fcgo nrcble, o prosrych,kubicznych ksztaltach zdobiljedynie
,rrrrI slo1ir,,','firrninrr8.
I r,rrr rrrrrrr.r
230580195.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin