KSI�GA REKORD�W GUINNESSA 1991 3000 NOWYCH REKORD�W ORAZ 300 NOWYCH BARWNYCH ZDJ�� Ksi�ga Rekord�w Guinnessa 1991 REPROM Druga edycja w j�zyku polskim WYDAWCA �Reprom" Sp. z o.o. ul. Trzy Lipy 3 80-164 Gda�sk tel.: 32-59-16 32-64-41 wew. 245 fax: 32-56-76 REDAKTOR NACZELNY dr Marek Klat REDAKTOR TECHNICZNY Wanda Nowacka PROJEKT OK�ADKI Guinness Publishing/adaptacja Wies�aw Grubba Drodzy Czytelnicy Kt� by si� spodziewa�? Przed rokiem zaprasza�em na �amach pierwszej edycji �Ksi�gi Rekord�w Guinnessa" do wsp�l- nej zabawy. Dzi� ju� wiem na czym pole- ga�a genialno�� pomys�u sir Hugha Bea- vera � za�o�yciela biura i agencji �The Guinness Book of Records". Setki list�w, dziesi�tki audycji radiowych i program�w telewizyjnych oraz stosy ar- tyku��w w prasie sprawi�y, �e Ksi�ga zdoby�a tysi�ce wiernych czytelnik�w. Oddajemy w r�ce Pa�stwa drug� edycj� Ksi�gi. Wiele informacji jest w niej zmie- nionych, inna ok�adka, ilustracje, tabele. Poprawili�my b��dy i nie�cis�o�ci nauko- we dostrze�one w pierwszej edycji. �ycz� mi�ych wra�e� przy lekturze �Ksi�gi Rekord�w Guinnessa" ciesz�c si�, �e zabawa w �rekordy" tak szybko przyj�a si� w Polsce. WYDAWCA EDYCJI POLSKIEJ GRZEGORZ KORZENIEWSKI Prezes Sp�ki �Reprom" Grzegorz Korzeniewski pragnie z�o�y� podzi�kowanie dyrektorom firmy: Guinness Books - Sasannah Adams Reprom - Leszkowi Sitarkowi Printing Partners GmbH - Hansowi Kiwittowi OPRACOWANIE GRAFICZNE mapy i wykresy Ad Vantage Studios Kathy Aldridge Pat Gibbon Peter Harper Mattew Hillier Neil Ranodon FOTO lan McKinnell Nazwa �Guinness" stanowi zastrze�ony znak towarowy i nie nale�y jej u�ywa� bez uprzedniej pisemnej zgody. Wydawca rezerwuje sobie prawo do nadzorowania pr�b ustanowienia rekordu. S� one podejmowane na wy��czne ryzyko zg�aszaj�cego. Nasz adres: �Reprom" Ltd. ul. Trzy Lipy 3, 80-164 Gda�sk. �adna cz�� niniejszej ksi��ki nie mo�e by� reprodukowana lub przesy- �ana przy u�yciu �rodk�w elektronicznych, chemicznych, mechanicznych b�d� przez dowolny system przechowywania wzgl�dnie wyszukiwania informacji bez licencji albo zgody na pi�mie udzielonej przez w�a�cicieli praw autorskich. Recenzenci mog�, je�li tego sobie �ycz�, cytowa� kr�t- kie fragmenty. ISBN 83-85147-01-2 Polscy rekordzi�ci '91 Szanowni Pa�stwo W drugiej edycji �Ksi�gi Rekord�w Guin- nessa" mo�emy odnotowa� pi�� nowych polskich osi�gni��. Znajd� si� one w wyda- niach na ca�ym �wiecie � drukowane w 26 j�zykach, w wielu milionach egzemplarzy. Do wydawcy nades�ano oko�o 1000 list�w. Pisz� ludzie biznesu, naukowcy, arty�ci, sportowcy, pasjonaci, fanta�ci, wariaci... Nie byli�my w stanie nawet odpowiada� na wi�kszo�� list�w. Ten nat�ok spowodowa�, �e od 1 wrze�nia 1991 roku uruchomili�my w Gda�sku, w porozumieniu z brytyjskim Guinness Publishing, Biuro Rekord�w Guinnessa (tel. 39-45-38). Nominacj� na sze- fa otrzyma�a Mrs Polonia'91 R�a Go�asie- wicz-Klat. Biuro sporz�dza ewidencj� rekor- dzist�w, prowadzi korespondencj�, koordy- nuje imprezy, ma prawo do zatwierdzania rekord�w, a tak�e reprezentowania s�awnej firmy. Jedynym przedstawicielem �Guinnessa" na Polsk� jest sp�ka �Reprom" (Gda�sk, ul. Trzy Lipy 3) i tylko pod tym adresem s� przyjmowane zg�oszenia, okre�lenie warun- k�w i wymog�w rekordowych wyczyn�w. Przypominam, �e zgodnie z sugestiami an- gielskich wydawc�w nie b�d� przyjmowane rekordy zagra�aj�ce �yciu. Z tego wzgl�du odrzucili�my na przyk�ad �rekord" pewnego pana, kt�ry na festynie piwnym zjad� w ci�- gu 3 minut i Potrzebna by�� Gratuluj� ca�e niespotykanyn �Ksi�gi Rekoi Pa�stwa do k naszych rekor si�. Martyna Flo klasy szko�y { da niespotyka tania wspak n 7 maja 1991 r lewizji Polskie rekordu �wiat; nut przed nagraniem otrzyma�a nieznany jej tekst (by� to zbi�r wierszy �Ksi�ga nonsen- su"). W 15 minut wyrecytowa�a bez b��du 2358 wyraz�w. Wyczyn by� transmitowany przez I program Telewizji Polskiej w audycji �5, 10, 15" Mieczys�aw Hornowski ? urodzony w za- borze austrackim w lipcu 1892 r., cieszy si� najd�u�sz� znan� w historii karier� muzyka o s�awie mi�dzynarodowej. Ju� w 1899 roku, jako cudowne dziecko, gra� koncert na dwo- rze cesarskim w Wiedniu dla samego Franza J�zefa. Przez lata jako obywatel II Rzeczy- pospolitej koncertowa� na ca�ym niemal �wiecie. Ostatnio, nie dalej jak 15 lipca 1989 roku, M. Hornowski wyst�pi� na Aldebuigh Festival, w Suffolk, Anglia przedstawiaj�c utwory Bacha, Chopina, Mozarta i Schu- Tomasz Jakubowski � jego wyczyn trafi� do �Ksi�gi Rekord�w Guinnessa". skie, zamieszka�y w Rzepinie. 8 czerwca 1991 roku na trudnej, g�rzystej trasie wok� jeziora �arnowiec (woj. gda�skie) przejecha� na jednoko�owcu, bez �adnych przerw 25 km 100 m �ongluj�c przy tym pi�eczkami te- nisowymi. Uzyska� czas: 3 godziny 6 minut i 14,6 sekundy. Wyczyn by� transmitowany w programie �Rekordy Neptuna" realizowa- nym przez Telewizj� Polsk�. Maksymilian Wojakowski ? (m�odszy brat Moniki) urodzony 25 sierpnia 1978 ro- ku, bezb��dnie zapami�tuje wyniki 200 rzu- t�w kostk� do gry, na�laduj�c spos�b pracy komputera, czyli z �wewn�trzn� obr�bk� danych". Tak jak to jest w przypadku kom- putera, po zapami�taniu wynik�w 200 rzu- t�w, Maksymilian potrafi poda� ca�o�ciow� informacj� na ten temat. Mo�e poda� wyni- ki od pierwszego do ostatniego rzutu, w do- wolnej kolejno�ci, udzieli� odpowiedzi w ro- od pocz�tku rzut�w? M. Wojakowski odpo- wiada r�wnie� na pytania odno�nie �wide- �ek", a mianowicie: przyk�adowo w zakresie od 13 do 176 rzutu ile razy wypad�a �sz�st- ka", �pi�tka" itd. M. Wojakowski pobi� re- kord 15 maja 1991 roku w sopockim Grand Hotel Casino. Wyczyn by� rejestrowany przez I program Telewizji Polskiej i transmi- towany w audycji �5, 10, 15". Monika Wojakowska ? ze Szczecina, uro- dzona 29 lipca 1977 r., zapami�tuje widziany tylko raz licz�cy 540 element�w szereg sk�a- daj�cy si� z przypadkowej kombinacji dw�ch s��w: �czerwony" i �niebieski". Mo- nika mo�e odtwarza� t� seri� po kolei od pierwszego do ostatniego, na wyrywki lub w odwrotnej kolejno�ci. Jest to wyj�tkowo trudne �wiczenie pami�ciowe z uwagi na monotoni� powtarzaj�cych si� tylko dw�ch kolor�w. Z lektury biografii sowieckiego �y- da Szeroszewskiego � geniusza pami�ciowe- go, wynika �e b�d�c cz�owiekiem doros�ym zapami�tywa� on tak� seri� licz�c� nawet powy�ej 100 element�w. M. Wojakowska ROZDZIA� 1 Istota Ludzka Pochodzenie ...................... 6 Wymiary........................... 7 Macierzy�stwo .................... 10 D�ugowieczno�� .................. 12 Fizjologia i anatomia .............. 15 ROZDZIA� 2 �WIAT �YJ�CY Kr�lestwo zwierz�t ................ 22 Ssaki .............................. 23 Ptaki .............................. 34 Gady .............................. 38 P�azy .............................. 40 Ryby .............................. 41 Rozgwiazdy ....................... 42 Paj�czaki .......................... 43 Zwierz�ta wymar�e ................ 46 Kr�lestwo ro�lin ................... 4f Kr�lestwo pierwotniak�w..........5 ROZDZIA� 3 Przyroda Ziemi i Kosmc �wiat i przestrze� .............. Pogoda ........................ Klejnoty ........................ Wszech�wiat ...................... 68 ROZDZIA� 4 Nauka i Technologia Pierwiastki ........................ 74 Liczby............................. 75 Granice fizyczne .................. 76 Energia ............................ 79 Technika .......................... 81 Podr�e kosmiczne ............... 85 ROZDZIA� 5 Budowle i Konstrukcje Spis tre�ci Obiekty rozrywkowe .............. 92 Wie�e i maszty .................... 93 Mosty ............................. 94 Kana�y............................. 95 �luzy.............................. 96 Tunele............................. 97 Konstrukcje specjalne ............. 98 ROZDZIA� 6 Transport Statki .............................102 Pojazdy drogowe ................ 109 Koleje ............................117 Lotnictwo ........................118 ,�W 128 132 136 I A� 8 iOZRYWKA .................140 ................. 142 .................143 ...................151 Zarejestru*., d�wi�k........... 157 Kino ..............................158 Radio.............................160 Telewizja .........................161 ROZDZIA� 9 Ludzkie Osi�gni�cia Wytrzyma�o�� i osi�gni�cia ......164 R�ne osi�gni�cia................167 Artyku�y i wyroby ................186 ROZDZIA� 10 �wiat Ludzi S�downictwo ....................205 Kszta�cenie .......................210 Religie ...........................211 ROZDZIA� 11 Sport i Zawody Rekordy og�lne ..................214 �ucznictwo.......................216 Badminton .......................217 Bilard.............................218 Gry planszowe ...................219 Bobsleje i saneczkarstwo ........220 Boks .............................221 Kajakarstwo ......................223 Gry w karty ......................224 Krokiet ...........................225 Curling ...........................226 Kolarstwo ........................227 Sporty je�dzieckie................228 Szybownictwo ...................233 Wy�cigi chart�w .................235 Gimnastyka sportowa ............236 Pi�ka r�czna ......................237 Wy�cigi konne ...................238 Hurling ...........................241 �y�wiarstwo .....................242 Judo .............................243 Karate ............................244 Wy�cigi motocyklowe............245 Wy�cigi samochodowe ..........246 Wspinaczka wysokog�rska ......249 Netball ...........................250 Igrzyska Olimpijskie ..............251 Biegi na orientacj� ...............252 Wy�cigi go��bi ...................253 Wy�cigi �odzi motorowych.......254 Rackets ..........................255 Jazda na wrotk...
Rowiny7