Białystok 2012 - Ulice i ich patroni.pdf

(2481 KB) Pobierz
Białostockie ulice
i ich patroni
Tomasz Fiedorowicz
Marek Kietliński
Jarosław Maciejczuk
Białostockie ulice
i ich patroni
Białystok 2012
© Copyright by Archiwum Państwowe w Białymstoku, 2012
Redakcja techniczna – Ewa Frymus-Dąbrowska
Projekt okładki – Cezary Korzeniecki
Wszelkie prawa zastrzeżone. Przedruk lub jakiekolwiek kopiowanie całości
lub fragmentów książki – poza wypadkami przewidzianymi w prawie
– możliwe jest tylko na podstawie uprzedniej pisemnej zgody posiadaczy praw
autorskich.
Publikację wydano dzięki pomocy finansowej Prezydenta Miasta Białystok
Urząd Miejski w Białymstoku
ul. Słonimska 1, 15-950 Białystok
tel. (85) 978 60 00, (85) 741 43 24
www.bialystok.pl, e-mail: prezydent@um.bialystok.pl
Archiwum Państwowe w Białymstoku
Rynek Kościuszki 4
15-426 Białystok
tel. +48 85 743 56 03
e-mail: sekretariat_ap@bialystok.ap.gov.pl
www.bialystok.ap.gov.pl
ISBN 978-83-7657-051-8
Mariusz Śliwowski
ul. Zwycięstwa 26C lok. 7; 15-703 Białystok
tel. (85) 869 14 87; kom. 602 766 304
www.prymat.biasoft.net, e-mail: prymat@biasoft.net
1002807320.001.png 1002807320.002.png 1002807320.003.png
Wstęp
W 2003 r. Archiwum Państwowe w Białymstoku wydało drukiem publikację
Wykaz ulic Białegostoku w latach 1799-2000 autorstwa Marka Kietlińskiego i nie-
żyjącego od 2002 r. Aleksandra Leszczuka (długoletniego pracownika Archiwum
Państwowego w Białymstoku). Publikacja okazała się bardzo przydatna i popular-
na wśród mieszkańców Białegostoku (jeszcze do tej pory zapytują o możliwość jej
otrzymania). Jej nakład szybko się wyczerpał. W chwili obecnej publikacja do-
stępna jest w formie cyfrowej na stronach internetowych Podlaskiej Biblioteki Cy-
frowej i Archiwum Państwowego w Białymstoku.
Archiwum Państwowe w Białymstoku, które od lat popularyzuje historię re-
gionalną – czego najlepszym przykładem jest zamieszczone na stronie interneto-
wej Archiwum Regionalne Kalendarium Archiwalne – postanowiło dokonać prze-
glądu nazw ulic Białegostoku, przybliżyć ich patronów poprzez napisanie ich
krótkich życiorysów i przedstawić zwięzłe dzieje każdej ulicy. Jak się okazało jest
jeszcze w Białymstoku kilkunastu patronów ulic z poprzedniej epoki (np. ulice:
Dymitra Gaskiewicza, Zygmunta Kościńskiego, Teodora Duracza, Eweliny Sa-
wickiej, czy też Janka Krasickiego), a brakuje ulic nazwanych imieniem ludzi za-
służonych dla naszego miasta. Swojej ulicy nie ma na przykład Jan Glinka.
Najstarsze nazwy obecnie istniejących ulic podane zostały w oparciu o Wykaz
ulic i placów m. Białegostoku według nowych i starych nazw, sporządzony na mo-
cy prokokułu Komisji i zatwierdzony przez Tymczasowy Komitet Miejski w dniu
17 IV 1919 r. Nie dysponując uchwałami z okresu carskiego (sprzed sierpnia 1915 r.)
podaliśmy rok sporządzenia aktu notarialnego – znajdującego się w zespole ar-
chiwalnym Starszego Notariusza Sądu Okręgowego w Grodnie” z lat 1581-1882]
1883-1915 [1920-1930] – dotyczącego nieruchomości położonej w Białymstoku
przy ulicy pod daną nazwą. Celem tego było wskazanie jak najwcześniejszej daty
– w oparciu o wiarygodne dokumenty – występowania nazwy określonej ulicy.
Pracę wykonano w oparciu o indeks geograficzny sporządzony przez Pana dr. Je-
rzego Szumskiego. Ze względu na to, iż w zasobie Archiwum Państwowego
w Białymstoku nie posiadamy dokumentacji Powiatowego Sądu Białostocko-
Sokólskiego (poprzednika Starszego Notariusza w Grodnie) zdecydowaliśmy się
nie sięgać do okresu wcześniejszego. Tak więc najstarsze wymieniane dokumenty
z nazwą ulicy są z 1882 r. Korzystano również z rosyjskiego planu miasta Białe-
gostoku, wykonanego przed 1914 r. i przechowywanego w Archiwum Państwo-
wym w Białymstoku.
Nie wyczerpuje to możliwości prac nad dziejami poszczególnych ulic w opar-
ciu o tak bogate źródło informacji jakim jest Starszy Notariusz Sądu Okręgowego
w Grodnie. Obejmując lata 1883-1915 Starszy Notariusz Grodzieński dokumen-
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin